Ontvang nu dagelijks onze kooptips!

word abonnee
IEX 25 jaar
Uitgebreid zoeken

Beurscodes, betekenis en hulp bij zoeken

Europa

AEX
Euronext Amsterdam
BRU
Euronext Brussels
PSE
Euronext Paris
LIS
Euronext Lissabon
CHX
CBOE Europe, grote(re) EU aandelen
NAV
Investment Funds (NAV)

Noord-Amerika

NYS
New York Stock Exchange
OTC
CBOE BZX Exchange (US)
TSE
Toronto Stock Exchange

Kunt u een instrument niet vinden?

Zoek dan via de zogenaamde ISIN code. Elk instrument, aandeel etc. heeft een unieke code.

Kies vervolgens - wanneer er meerdere resultaten zijn - de notering op de beurs van uw keuze.

Waar vind ik die ISIN code?

Google de naam van het instrument, aandeel etc. met de toevoeging 'ISIN'.

Als zoeken op ISIN code geen resultaten oplevert hebben wij het instrument of aandeel niet in onze koersendatabase.

desktop iconMarkt Monitor
Markt vandaag Koersen Forum Premium IEX Expert
Home  /   Forum   /   Pharming   /   Sectornieuws - biotech

Aandeel Pharming Group AEX:PHARM.NL, NL0010391025

Laatste koers (eur) Verschil Volume
0,717   -0,008   (-1,10%) Dagrange 0,717 - 0,730 3.122.672   Gem. (3M) 4,8M

Sectornieuws - biotech

Volgen
6.513 Posts
Pagina: «« 1 ... 191 192 193 194 195 ... 326 »» | Laatste | Omlaag ↓
  2. forum rang 10 voda 28 maart 2018 16:33
    Kiadis op schema met goedkeuring ATIR101

    Gepubliceerd op 28 mrt 2018 om 07:26 | Views: 2.784

    Kiadis Pharma 16:16
    9,38 +0,51 (+5,75%)

    AMSTERDAM (AFN) - Kiadis Pharma ligt op schema met de aanvraag van een toelatingsvergunning voor het kandidaat-medicijn ATIR101. De biotechnoloog heeft vragen van het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) binnen de gestelde termijn beantwoord.

    Volgens topman Arthur Lahr blijft het schema voor de goedkeuring van ATIR101, dat gebruikt wordt bij de behandeling van leukemiepatiënten die een beenmergtransplantatie hebben ondergaan, gelijk. In de laatste maanden van dit jaar verwacht Kiadis een positieve beoordeling van het EMA, gevolgd door voorlopige goedkeuring van de Europese Commissie in het eerste kwartaal van volgend jaar. ATIR101 zou dan in de tweede helft van 2019 op de markt gebracht kunnen worden.
  3. forum rang 10 voda 29 maart 2018 14:55
    Alta verkleint belang in Kiadis Pharma
    Kapitaalbelang teruggebracht tot onder vijf procent.

    (ABM FN-Dow Jones)Alta Partners Management VIII heeft een kleiner belang in Kiadis Pharma gemeld. Dit bleek uit een melding in het kader van de Wet op het financieel toezicht, gedateerd op 15 maart 2018.

    Alta meldde een kapitaalbelang van 4,67 procent met eenzelfde stemrecht.

    Op 2 juli 2015 meldde Alta nog een kapitaalbelang van 7,06 procent met een dito stemrecht.

    Wet op het financieel toezicht

    De melding valt onder de Wet melding zeggenschap, die sinds 1 januari 2007 onder de overkoepelende Wet op het financieel toezicht valt. Volgens deze wet moeten aandeelhouders met een belang groter dan 3 procent elke wijziging in hun belang melden bij het overschrijden van de volgende drempelwaarden: 3, 5, 10, 15, 20, 25, 30, 40, 50, 60, 75 en 95 procent. Dit geldt zowel bij het opbouwen als het afbouwen van een belang.

    Door: ABM Financial News.

    info@abmfn.nl

    Redactie: +31(0)20 26 28 999

    Copyright ABM Financial News. All rights reserved

    (END) Dow Jones Newswires
  4. [verwijderd] 30 maart 2018 07:20
    Humana up 13.5% on report Walmart eyes possible acquisition
    www.seekingalpha.com/news/3342751

    Humana (NYSE:HUM) is jumping in the late session, up 13.5%, on a Wall Street Journal report that Walmart (NYSE:WMT) is seeking closer ties that could include an acquisition.
    • WMT is off 1.1% after hours.
    • This would be the latest ground shift in healthcare service provision, and a sizable one considering Humana's $37B market cap -- which would make it Walmart's biggest deal by far.

  6. [verwijderd] 2 april 2018 18:02

    BioCryst Pharmaceuticals Files Definitive Proxy Statement in Connection with Pending Merger with Idera Pharmaceuticals
    Mon April 2, 2018 8:00 AM|Business Wire|About: BCRX
    seekingalpha.com/pr/17116984-biocryst...

    BioCryst Mails Letter to Stockholders Highlighting Compelling Upside Opportunity

    BioCryst Special Meeting of Stockholders Scheduled for May 9, 2018

    RESEARCH TRIANGLE PARK, N.C.--(BUSINESS WIRE)-- BioCryst Pharmaceuticals, Inc. (BCRX) (“BioCryst”) today announced that it has filed definitive proxy materials with the U.S. Securities and Exchange Commission (“SEC”) in connection with the pending merger of BioCryst and Idera. The definitive proxy statement is available on the Investor Relations section of the Company’s website, as well as www.sec.gov.

    BioCryst’s Special Meeting of Stockholders is scheduled to take place on May 9, 2018 at BioCryst’s corporate offices in Durham, North Carolina at 10:00 AM ET. All BioCryst common stockholders of record as of the close of business on April 4, 2018, will be entitled to vote their shares either in person or by proxy at the stockholder meeting.

    The BioCryst Board of Directors recommend that all stockholders vote “FOR” the merger proposal as well as all other BioCryst proposals included in the definitive proxy statement on the proxy card today.

    Additionally, BioCryst issued an open letter to its stockholders. The full text follows.

    Dear BioCryst Stockholder,

    On January 22, 2018, BioCryst Pharmaceuticals, Inc. (“BioCryst”) announced a merger transaction with Idera Pharmaceuticals, Inc. (“Idera”) that the BioCryst Board of Directors believes represents a significant opportunity to enhance the value of your investment in BioCryst and is in the best interest of BioCryst stockholders. The transaction has been unanimously approved by the Boards of both companies. We are asking for your support of the transaction in advance of the upcoming Special Meeting of BioCryst Stockholders that has been scheduled for May 9, 2018.

    We recommend that all stockholders vote “FOR” the merger proposal as well as all other BioCryst proposals included in the enclosed definitive proxy statement on the enclosed proxy card today.

    The merger will bring together two highly complementary companies, BioCryst, a developer of oral therapies for life threatening rare diseases and Idera, a rare-disease focused company pioneering oligonucleotide-based therapeutics, to form a new enterprise to be named “Valenscion” that is focused on the development and commercialization of highly differentiated medicines to serve more patients suffering from rare diseases. Valenscion is expected to be a unique player in rare diseases, with:

    enhanced scale and strengthened competitive position;
    a robust diversified late-stage pipeline;
    synergistic discovery engines with enhanced development opportunities;
    best-in-class people with extensive clinical and commercial know-how in rare diseases; and
    increased financial strength and flexibility.

    Under the terms of the merger agreement, each share of BioCryst common stock that you own will be exchanged for 0.50 shares of Valenscion common stock, and each share of Idera common stock held by Idera stockholders will be exchanged for 0.20 shares of Valenscion common stock. Upon closing, BioCryst stockholders will own approximately 51.6 percent of the stock of the combined company and Idera stockholders will own approximately 48.4 percent of the combined company, on a fully diluted basis. The receipt of Valenscion common stock in the merger is expected to be tax-free to BioCryst stockholders.

    The combined company will have the ability to leverage both structure-guided small molecule design and nucleic acid/oligonucleotide chemistry within one organization that may create more effective and potentially unique treatments for rare diseases. Combining both companies’ technologies expands the number of rare disease targets and could create differentiated medicines by combining the technologies to target rare diseases in new and unique ways. We expect the combination of synergistic platforms to bolster our product pipeline and create sustainable value for BioCryst stockholders.

    Advanced Pipelines Make Now the Right Time for this Transaction

    Additionally, the combined company will have a diversified and innovative late-stage pipeline with two distinctly different yet highly valuable Phase 3 assets and two promising Phase 2 rare disease assets that are expected to create more opportunities for success. The combined company’s Phase 3 assets have the potential to create a financially strong foundation to support the commercial launch and continued development of the rare disease focused pipeline, building greater and more sustainable value for stockholders, and helping more patients with rare diseases beyond what the two companies could achieve alone.

    Increased Financial Strength and Flexibility

    The combined company has a pro forma December 31, 2017 net cash balance of approximately $243 million and expects to realize approximately $20 million in cash synergies in year two and a total of $30 million in annual pre-tax cost synergies in year three after closing. With a strong balance sheet, we believe the combined company will be well-positioned to fund internal clinical development, discovery research and commercial launch preparation efforts. Together, BioCryst and Idera are expected to have opportunities to generate non-dilutive capital, which can be thoughtfully and effectively allocated to maximize the portfolio’s market potential and create stockholder value.

    Proven, Veteran Leadership to Guide Pipeline and Deliver on Value Proposition

    The combined company will have a highly engaged, seasoned Board and management with a successful track record of getting drugs approved and successfully launched. The Board will comprise nine members – four from each of the current BioCryst Board and the Idera Board, and one person to be mutually agreed by the BioCryst Board and the Idera Board who is not to be a director, officer or affiliate of either BioCryst or Idera.

    Vincent Milano, CEO of Idera, will lead the combined company and will also serve as a member of the Board. Mr. Milano previously led ViroPharma, a leading developer of innovative therapies for rare diseases, which was sold to Shire Pharmaceuticals in 2014, and has significant experience and success creating drugs for hereditary angioedema.
    Robert Ingram will serve as Chairman of the Board of the combined company. Mr. Ingram is a general partner at Hatteras Venture Partners and former Chairman and CEO of GlaxoWellcome. His extensive experience in the pharmaceutical industry as both an executive and director and his private investment expertise will contribute valuable insight and expertise.
    Jon P. Stonehouse, CEO of BioCryst, will serve as a member of the Board of Directors. Mr. Stonehouse has financial transaction, business development and management expertise from his current role as well as his previous role at Merck KGaA.

  7. [verwijderd] 2 april 2018 18:03
    BioCryst Conducted a Robust Strategic Evaluation

    BioCryst has a well-advised Board comprised of highly experienced directors with extensive industry knowledge. The Board retained leading financial and legal advisors to assist in evaluating strategic options. The BioCryst Board met numerous times over a two-year period to discuss value-enhancing opportunities, including mergers, bolt-on acquisitions and in-licensing transactions. Following the Board’s review of these strategic opportunities and BioCryst’s discussions with numerous potential partners, the Board believes the merger with Idera makes strategic and financial sense and is a unique opportunity to enhance stockholder value.

    Vote “FOR” the Merger Proposal TODAY

    Your Board of Directors believes that the merger is value-enhancing for BioCryst stockholders, and we recommend that stockholders vote today “FOR” the BioCryst proposals set forth in this proxy statement, including “FOR” the merger proposal.

    Your vote is extremely important, no matter how many shares you own. Please take a moment to vote “FOR” the proposals set forth on the proxy card today – by internet, telephone toll-free or by signing, dating and returning the enclosed proxy card in the postage-paid envelope provided.

    If you have any questions or need assistance voting your shares, please contact Innisfree M&A, our proxy solicitor, by calling toll-free at (888) 750-5834 (from the U.S. and Canada) and (412) 232-3651 (from other locations) or collect at (212) 750-5833.

    On behalf of your Board of Directors, thank you for your continued support of BioCryst.

    Sincerely,

    The BioCryst Board of Directors
  9. forum rang 10 voda 3 april 2018 16:57
    Probiodrug verkleint nettoverlies
    Kaspositie voldoende tot eind 2018.

    (ABM FN-Dow Jones) Probiodrug heeft in 2017 een lager nettoverlies geboekt vergeleken met een jaar eerder. Dit maakte het Duitse biotechbedrijf met een notering aan het Damrak dinsdag voorbeurs bekend.

    Probiodrug, dat zich richt op nieuwe behandelingen voor de ziekte van Alzheimer, sprak van een mijlpaaljaar, waarin het concern "een grote sprong voorwaarts" maakte "in het toevoegen van additionele validatie en waarde aan het programma", onder andere vanwege de positieve resultaten van de PQ912 Fase 2a SAPHIR studie.

    "We zijn nu in de planning/opstartfase voor een robuust proof-of-concept Fase 2b-programma voor PQ912, bestaande uit een Europees en een Amerikaans onderzoek", zei CEO Konrad Glund.

    Probiodrug boekte in 2017 een operationeel verlies van 10,0 miljoen euro, in vergelijking tot een verlies van 13,8 miljoen euro in 2016. Onder de streep resteerde een nettoverlies van 8,0 miljoen euro, in vergelijking tot een nettoverlies van 13,9 miljoen euro een jaar eerder.

    Het eigen vermogen bedroeg eind 2017 8,9 miljoen euro, tegen 16,4 miljoen euro eind 2016. De kaspositie bedroeg eind 2017 10,3 miljoen euro, tegen 21,9 miljoen euro ultimo 2016. De kaspositie is volgens het concern volgens de huidige prognoses voldoende tot het einde van 2018.

    Het aandeel Probiodrug sloot donderdag op een groen Damrak 0,5 procent lager 10,55 euro.

    Door: ABM Financial News.

    info@abmfn.nl

    Redactie: +31(0)20 26 28 999

    Copyright ABM Financial News. All rights reserved

    (END) Dow Jones Newswires
  13. forum rang 10 voda 4 april 2018 16:39
    Weer groen licht voor Curetis in Singapore

    Gepubliceerd op 4 apr 2018 om 12:26 | Views: 942

    Curetis 16:20
    6,12 +0,38 (+6,62%)

    AMSTERDAM (AFN) - Het Duitse biotechbedrijf Curetis, dat een beursnotering heeft in Amsterdam, heeft opnieuw goedkeuring gekregen voor het vermarkten van het diagnose-apparaat Unyvero van de toezichthouder in Singapore. Eerder gold die goedkeuring voor het diagnosticeren van longontsteking, nu mag het apparaat ook gebruikt worden om bloedinfecties op te sporen.

    De goedkeuring is gegeven aan samenwerkingspartner Acumen Research Laboratories. Die dacht in februari al dat goedkeuring in landen als Maleisië, Thailand en Indonesië ook snel kan worden gerealiseerd.

    Curetis kreeg dinsdag goedkeuring van de Amerikaanse toezichthouder FDA om het Unyvero-systeem in de Verenigde Staten op de markt te brengen voor het vaststellen van luchtweginfecties.
  14. forum rang 10 DeZwarteRidder 5 april 2018 17:55
    Conatus Pharma shares fall on liver-drug study data

    Published: Apr 4, 2018 5:05 p.m. ET
    By Wallace Witkowski
    Reporter

    Conatus Pharmaceuticals Inc. CNAT, -31.78% shares dropped in the extended session after the biotech company said a clinical study of its liver disease treatment did not reach its goals. Conatus shares, which had been halted before the announcement, fell 27% after hours, following a 2.6% gain to close at $6.01 in the regular session. The company said its drug emricasan did not show a significantly better overall response rate compared with placebo in liver transplant patients with fibrosis or cirrhosis. Back in December 2016, shares had more than doubled after the company announced a licensing and collaboration deal with Novartis for emricasan.
  15. [verwijderd] 5 april 2018 18:48
    Takeda chief bullish on rationale for Shire deal
    www.arcgis.com/home/webmap/viewer.htm...

    Apr. 5, 2018 12:36 PM ET|
    About: Shire PLC (SHPG)|By: Douglas W. House, SA News Editor

    In a briefing for analysts, Takeda Pharmaceutical Company (OTCPK:TKPYY -1.1%) CEO Christophe Weber discussed the strategic rationale for acquiring Shire plc (SHPG +1.8%) saying the rare disease-focused company would accelerate Takeda's transformation. He also said the potential size of the transaction, expected to be $52B or more, "would not be an obstacle."

    According to certain analysts, Mr. Weber stated that Takeda's current dividend would be maintained as well as its investment grade rating, but there was room for an increase in debt.

    Shire shareholders have been disappointed with the strategy of chief Flemming Ornskov and the significant leverage from the $32B Baxalta deal. According to one investor, an attractive bid from Takeda would be a "thank God" event.
  16. forum rang 10 DeZwarteRidder 5 april 2018 19:00
    AMC maakt extreem duur medicijn na en bindt als eerste de strijd aan met een farmaceut

    Het Amsterdamse AMC bindt als eerste ziekenhuis de strijd aan tegen hoge medicijnprijzen door een duur geneesmiddel tegen een zeldzame ziekte na te maken. De fabrikant heeft de prijs van het medicijn onlangs fors verhoogd, naar 160 duizend euro per patiënt per jaar. De apotheek van het AMC maakt het middel nu, met grondstoffen uit China, voor een achtste van die prijs. De zorgverzekeraars hebben besloten om alleen nog dat nagemaakte medicijn te vergoeden.
    Door: Ellen de Visser 5 april 2018, 18:01

    Het besluit van het ziekenhuis tekent de daadkracht die is ontstaan rond de problematiek van dure geneesmiddelen. Het afgelopen jaar liep het debat daarover hoog op, toen farmaceuten hoge prijzen verlangden voor middelen tegen taaislijmziekte en de ernstige spierziekte SMA, terwijl de winsten in de miljarden liepen. Eind vorig jaar publiceerde de Raad voor de Volksgezondheid en Samenleving een opmerkelijk advies, waarin werd gepleit voor onorthodoxe maatregelen om de prijzen te beteugelen. Een van de suggesties: dure geneesmiddelen goedkoop namaken. Minister Bruno Bruins voor medische zorg toonde zich enthousiast.

    Het AMC komt nu als eerste in het geweer vanwege de enorme prijsverhoging van het medicijn CDCA, tegen de erfelijke stofwisselingsziekte CTX. Nederland telt 65 patiënten met die aandoening. Patiënten maken door een genetisch defect een enzym niet aan, waardoor ze worden getroffen door staar en toenemende neurologische schade, die in het ergste geval dodelijk kan zijn. Patiënten worden al ruim veertig jaar behandeld met een middel dat ooit was geregistreerd voor de behandeling van galstenen maar daarvoor allang niet meer wordt gebruikt. Vorig jaar besloot fabrikant Leadiant het middel te registreren voor de ziekte CTX. Leadiant vroeg bij de Europese geneesmiddelenautoriteit EMA met succes de status aan van weesgeneesmiddel, een middel tegen zeldzame ziekten. Daardoor mogen andere fabrikanten tien jaar lang het medicijn niet voor die ziekte op de markt brengen. De fabrikant verhoogde daarna de prijs met 120 duizend euro.

    Het besluit van het ziekenhuis tekent de daadkracht die is ontstaan rond de problematiek van dure geneesmiddelen

    'Dat is gewoon misbruik van de regels', zegt Carla Hollak, hoogleraar stofwisselingsziekten in het AMC. 'Het gaat om een stofje waaraan niets is veranderd, maar dat wel in één klap vele tienduizenden euro's duurder is geworden.' Het medicijn tegen de ziekte zat nooit in de basisverzekering, omdat het er niet voor was geregistreerd, maar werd door de zorgverzekeraars uit coulance vergoed. Na de prijsverhoging besloten de zorgverzekeraars om de vergoeding te schrappen. 'Dat kon echt niet, patiënten zijn volstrekt afhankelijk van dit middel', zegt Hollak. Samen met AMC-apotheker Marleen Kemper zocht ze naar een alternatief. Ze kregen toestemming van de raad van bestuur van het ziekenhuis om het middel zelf te gaan maken. Dat traject duurde een paar maanden, vertelt Hollak: de grondstoffen werden uiteindelijk in China gevonden, daarna volgden strenge keuringen op kwaliteit.

    De zogeheten magistrale bereiding is toegestaan: als er geen alternatief is, mogen apothekers geneesmiddelen bereiden voor een individuele patiënt. Nu vergoeding voor het bestaande medicijn is weggevallen, lijkt de weg daarvoor vrij. Het AMC legt geen voorraad aan, benadrukt Hollak, maar produceert capsules na een bestelling van een patiënt. Ze verwacht desondanks dat de farmaceut het niet over zijn kant zal laten gaan. 'De zakelijke belangen zijn uiteraard groot. En er bestaat een kans dat we omringende landen op een idee brengen.' Fabrikant Leadiant reageerde donderdag niet op een verzoek om commentaar.

    Zorgverzekeraars CZ en VGZ reageren enthousiast op de plannen van het AMC. Minister Bruins laat via zijn woordvoerder weten dat hij het een 'bijzonder initiatief' vindt, dat kan helpen om de medicijnprijzen te beteugelen. 'Het misbruiken van een registratie van een al bekende stof, met als enige doel om de prijs op te drijven en vette winsten te maken, keur ik ten zeerste af. Dat kan echt niet.'
  17. forum rang 10 DeZwarteRidder 6 april 2018 09:28
    FD.NL

    Crispr: vragen rond het wondermiddel voor de 'betere mens'

    Er worden miljarden in geïnvesteerd en de techniek kan volgens sommigen de Nobelprijs winnen. De Wageningse onderzoeker John van der Oost is één van de pioniers achter Crispr, een technologie die genetische ziektes kan genezen. Hij is blij met alle aandacht, maar ook bezorgd. Wordt Crispr juist gebruikt? En wat gebeurt er met de patenten?
  18. forum rang 10 voda 6 april 2018 16:20
    Roche rondt overname Flatiron Health af

    Gepubliceerd op 6 apr 2018 om 07:25 | Views: 542

    Roche Holding GS 05 apr
    218,55 +4,20 (+1,96%)

    NEW YORK (AFN/BLOOMBERG) - Farmaceut Roche heeft de overname van Flatiron Health afgerond. De Zwitsers betalen circa 1,9 miljard dollar (1,5 miljard euro) voor Flatiron Health, een bedrijf dat is gespecialiseerd in op kanker gerichte registratietechnologie.

    Roche had al 12 procent van de aandelen de start-up in handen. Flatiron komt uit de koker van Google-moeder Alphabet en is opgericht door Nat Turner en Zach Weinberg, die bijna tien jaar geleden een advertentie-techbedrijf aan Google verkochten. In 2016 investeerde Roche al eens 175 miljoen dollar in het Flatiron. Ook Alphabet investeerde eerder al miljoenen in het bedrijf.

    Flatiron stelt artsen en onderzoekers in staat om via medische dossiers de effectiviteit van verschillende benaderingen te onderzoeken.
  19. forum rang 10 voda 6 april 2018 16:25
    quote:

    DeZwarteRidder schreef op 6 april 2018 09:28:

    FD.NL

    Crispr: vragen rond het wondermiddel voor de 'betere mens'

    Er worden miljarden in geïnvesteerd en de techniek kan volgens sommigen de Nobelprijs winnen. De Wageningse onderzoeker John van der Oost is één van de pioniers achter Crispr, een technologie die genetische ziektes kan genezen. Hij is blij met alle aandacht, maar ook bezorgd. Wordt Crispr juist gebruikt? En wat gebeurt er met de patenten?

    Het zijn ongewone weken voor John van der Oost. Allerlei media willen hem spreken. Zijn werkgever Wageningen Universiteit, die dit voorjaar 100 jaar bestaat, geeft bij haar jubileum veel aandacht aan zijn ontdekking. Die aandacht is er niet voor niets. Crispr wordt gezien als één van de belangrijkste wetenschappelijke doorbraken van de afgelopen jaren.

    Door Crispr aan het werk te zetten in een cel kunnen kleine stukjes van het DNA worden aangepast. Het kan bijvoorbeeld gebruikt worden om erfelijke ziektes bij mensen te genezen. De eerste medische testen zijn al in volle gang. Zo werd Crispr eind vorig jaar uitgeprobeerd op het bloed van een man met het syndroom van Hunter, een zeldzame, soms dodelijke ziekte waarbij het lichaam bepaalde suikers niet afbreekt. Ook loopt er een test op 18 kankerpatiënten waarbij hun afweercellen zo worden gemanipuleerd dat ze hun kankercellen vernietigen. De techniek kan in theorie ook worden gebruikt om het DNA van embryo’s zo aan te passen dat erfelijke ziektes, zoals de spierziekte Duchenne, niet meer kunnen worden doorgegeven op hun kinderen. Alles bij elkaar zijn er nu al zo’n 20 Crispr-tests op mensen gaande.

    Lees ook
    Deel I: Europese rechter keurt 'verboden vrucht'

    Het brede scala aan mogelijkheden roept ook maatschappelijke vragen op. Is Crispr een biowapen? Worden de kinderen van de toekomst straks ontwikkeld in een lab, waarbij ze de ideale genetische eigenschappen krijgen ingebouwd?
    Van der Oost (60) wordt soms kribbig van zulke vragen. ‘We kunnen hiermee nieuwe medicijnen maken. Maar waarom steeds weer alleen de negatieve scenario’s benadrukken?’ Het stoort de hoogleraar microbiologie dat media Crispr zo vaak als ‘iets engs’ presenteren, zonder daarbij de schoonheid en de kansen te laten zien.

    Op zijn kantoor in Wageningen demonstreert hij hoe Crispr werd ontdekt en hoe dit systeem heel gericht genen knipt, zodat DNA gerepareerd kan worden (zie kader: De ontdekking van Crispr). De microbioloog praat snel en met een aanstekelijk enthousiasme. Toch is ook Van der Oost soms ook bezorgd. Want hoewel hij gelooft dat zijn droombeeld uit kan komen en Crispr straks ziektes als kanker gaat genezen, ziet hij ook gevaren.

    Torenhoge verwachtingen
    Collega’s bij andere universiteiten onderschrijven deze zorgen, zoals hoogleraar Annemieke Aartsma-Rus van het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC). Ze is bang dat Crispr te veel gehypet wordt. De aandacht die het nu krijgt, wekt volgens haar ook de verkeerde verwachtingen.

    ‘In Engeland zijn er al patiënten met spierziekten die de standaardzorg met vervelende bijwerkingen weigeren, terwijl die bewezen hun ziekteproces vertraagt. Ze denken namelijk dat Crispr hun problemen over een paar jaar toch wel oplost’, vertelt ze tijdens een bijeenkomst over Crispr van het VPRO-programma Tegenlicht. ‘Maar op zo’n oplossing voor spierziektes moeten we met een beetje pech nog twintig jaar wachten. En misschien lukt het helemaal niet. Hoe gaan we er bijvoorbeeld voor zorgen dat Crispr genoeg spiercellen in het lichaam kan creëren? En we moeten niet vergeten dat patiënten vaak al veel spierschade hebben opgelopen op het moment dat de Crispr-behandeling wordt toegepast: die schade wordt niet ongedaan gemaakt door het corrigeren van een genfout.’

    ‘Als we medicijnen veilig willen gebruiken, moeten we heel zeker weten dat het gen dat we knippen niet ook nog elders in de genetische code voorkomt’• Onderzoeker John van der Oost
    Daarnaast werkt de techniek zelf nog niet perfect. Met een Crispr-systeem wordt heel gericht een stukje DNA weggeknipt, maar sommige stukjes DNA kunnen twee keer voorkomen. Het Crispr-systeem zou dus zomaar ook het verkeerde gen kunnen wegknippen en zo voor schade elders in het lichaam kunnen zorgen. Ook John van der Oost is zich bewust van dit risico. ‘Als we medicijnen veilig willen gebruiken, moeten we heel zeker weten dat het gen dat we knippen niet ook nog elders in de genetische code voorkomt. Maar dat is mogelijk. We moeten dan alleen de hele genetische code van een individu in kaart brengen en controleren of dat stukje DNA ook nog ergens anders aanwezig is. Zoiets wordt steeds goedkoper. Er is al een bedrijf dat dit voor $1000 doet.’

    Nee, Van der Oost denkt niet dat het de knip-en-plaktechniek op zichzelf is die in de toekomst beperkingen oplegt. Problematischer is volgens hem dat we van veel genen nog helemaal niet weten wat ze precies doen. Crispr kan voorlopig dus alleen nog gebruikt worden om het beperkte aantal genen waarvan we de functie wel kennen aan te passen. Dat gaat overigens al wel om meer dan 6000 verschillende ziektes.

    Ook is het nog heel lastig om de Crispr bij elke cel te brengen, zodat de gewenste verandering ook overal in het organisme optreedt. ‘Zo kun je Crispr bijvoorbeeld toepassen om een embryo te genezen van een erfelijke ziekte. Maar dat zal in de praktijk nog lastig gaan, want dan moet je zeker weten dat alle cellen in het embryo op de gewenste manier zijn aangepast. Ik sprak laatst een stamcelonderzoeker en die liet mij weten dat dit nog verdraaid lastig is’, vertelt Van der Oost.

    Ethische beperkingen
    Los van de technische beperkingen ziet Van der Oost geen ethisch bezwaar om Crispr voor het menselijk lichaam in te zetten. Ook wanneer het gerepareerde DNA daarna wordt doorgegeven aan volgende generaties. ‘Als het allemaal goed werkt, moet dat toch gewoon kunnen? Het is vooral belangrijk dat je het foutloos doet. Als je dat kunt doen, zie ik het fundamentele verschil niet tussen dit en bijvoorbeeld embryoselectie wat nu al af en toe gebeurt.’

    Einstein
    'Nederlandse' gentechniek houdt champignons langer goed

  20. forum rang 10 voda 6 april 2018 16:27
    Deel 2:

    Voor andere zaken dan het bestrijden van ziektes wil Van der Oost zich niet inzetten. Maar waar legt hij de grens? ‘Dat is een lastige. Iemand die slecht ziet, weer beter laten zien? Nou je hebt bij sommige mensen dat rond het veertigste levensjaar de ogen verkalken. Dat is heel naar, daar zou ik Crispr wel voor willen gebruiken. Maar iemand Crispr geven die anders een bril nodig had? Tja, waarom ook niet? Ik denk dat het wel moet kunnen. Maar iemand een andere kleur ogen geven of dat soort flauwekul, daar zit ik niet op te wachten. Tegelijkertijd denk ik dat je het ook niet tegen kunt houden. Mensen hebben er geld voor over, dus ergens in de wereld zal het gaan gebeuren. Dat moeten ze dan zelf weten, ik ga me er in elk geval niet voor inzetten.’

    Van der Oost wil graag een maatschappelijk debat over de mogelijkheden en grenzen van Crispr. Met de afwijzende houding van milieuorganisatie Greenpeace heeft hij overigens wel moeite. ‘Het is een techniek die de wereld zo veel beter kan maken, maar Greenpeace wil daar niet over nadenken. Ze maken iedereen alleen maar bang. Maar zodra je dan vraagt: kun je één concreet voorbeeld noemen waarbij dit echt gevaarlijk is, dan is het stil. Ik vind die houding belemmerend voor het maatschappelijke debat. Ik ben heel erg voor Greenpeace als het gaat om het beschermen van walvissen, maar hier echt niet.’

    ‘We moeten dit niet aan wetenschappers alleen overlaten, andere groepen in de maatschappij moet ook mee kunnen praten’• Annelien Bredenoord, hoogleraar ethiek
    Volgens Annelien Bredenoord, hoogleraar ethiek van biomedische innovatie aan de Universiteit Utrecht, zijn nieuwe technieken als Crispr niet tegen te houden. ‘Het gaat er vooral om dat de nieuwe technieken in goede banen geleid worden.’ Dat kan volgens haar het beste als het ethische debat over de ontwikkeling tegelijkertijd plaatsvindt met de ontwikkeling zelf. ‘We moeten dit niet aan wetenschappers alleen overlaten, andere groepen in de maatschappij moet ook mee kunnen praten. Als je wacht tot wetenschappers al iets gemaakt hebben, dan ben je te laat.’ Nieuwe regelgeving voor Crispr-medicijnen die niet worden doorgegeven aan volgende generaties is volgens haar niet direct nodig. ‘Daarvoor biedt de huidige regelgeving omtrent de ethiek van medisch wetenschappelijk onderzoek al voldoende mogelijkheden.’

    Toepassingen in de kiembaan, dus bijvoorbeeld het gebruiken van Crispr in embryo’s, hebben volgens haar wel meer debat, onderzoek en uiteindelijk nieuwe regelgeving nodig. Nu is die toepassing in Nederland nog helemaal verboden. Persoonlijk vindt Bredenoord, die ook Eerste Kamerlid is voor D66, dat er al meer onderzoek moet kunnen plaatsvinden met embryo’s dan tot nu toe is toegestaan. In de huidige coalitie, met het CDA en de ChristenUnie, is hier echter geen overeenstemming over, dus voorlopig verandert de regelgeving niet. ‘Ik kan daar voor nu mee leven: politiek is compromissen sluiten.’

    Zorgen om patenten
    Publiek debat of niet, het bedrijfsleven investeert al miljarden in Crispr. Medicijnfabrikanten als Novartis, GlaxoSmithCline, MSD en Bayer voeren op dit moment toegepast onderzoek uit naar allerlei toepassingen van Crispr. Zo kijkt Novartis hoe Crispr medicijnen tegen kanker effectiever kan maken en werkt Bayer in een joint venture aan medicijnen die bijvoorbeeld bij bepaalde bloedziekten kunnen helpen. In deze joint venture alleen al is $335 mln gestoken.

    ‘Ik zou het heel erg vinden als we mensen straks wel beter kunnen maken, maar het niet gebeurt omdat patiënten de medicijnen niet kunnen betalen’• John van der Oost
    Over wie de eigenaar van de Crispr-patenten is, wordt overigens hard gesteggeld. Diverse partijen hebben allerlei deelpatenten en het is nog altijd onduidelijk wie precies de rechten heeft op welk deel van de techniek. Van der Oost speelt in die strijd een bescheiden rol. Pas toen een medewerker hem vertelde dat het DNA-knippende systeem gebruikt zou kunnen worden om DNA te veranderen, werd een patent ingediend. Dat patent heeft bovendien slechts betrekking op andere systemen (Cascade en Cpf1) dan het nu veel gebruikte Cas9.
    Van der Oost maakt zich nog het meeste zorgen om wat er straks met het intellectuele eigendom van Crispr gebeurt. Veel patenten zijn eigendom van het Broad Institute, een instituut opgericht door de universiteiten MIT en Harvard.

    Ook een deel van de patenten van Van der Oost worden door deze organisatie beheerd: de Nederlandse hoogleraar krijgt slechts een percentage van de inkomsten daaruit. ‘Die universiteiten daar hebben zoveel expertise in het aanvragen beheren van intellectueel eigendom en weten ook precies hoe je dat juridisch aan moet pakken. Wij dachten bij Wageningen U&R: we kunnen maar beter met hen samenwerken dan de strijd aan gaan. Dat verlies je dan toch op juridische expertise.’

    Veel patenten worden momenteel gebruikt door Editas, een bedrijf opgericht door Amerikaanse Crispr-onderzoekers. ‘Gelukkig hoor ik van mijn collega’s in Boston dat zij daar ook willen dat de techniek vooral breed toepasbaar is en licentiekosten niet te hoog mogen worden. Maar achteraf gezien hadden we dat misschien beter contractueel vast moeten leggen.’

    Want tegelijkertijd schrikt Van der Oost wel hoe gemakkelijk investeerders, waaronder Bill Gates in 2015, geld in de techniek steken. ‘Editas heeft al een paar investeringsrondes van $100 mln achter de rug. Alles bij elkaar wordt het bedrijf nu al gewaardeerd op $1,5 mrd. Die investeerders stoppen hun geld er niet zomaar in, zij willen rendement boeken. Ik zou het heel erg vinden als we mensen straks wel beter kunnen maken, maar het niet gebeurt omdat patiënten de medicijnen niet kunnen betalen.’

6.513 Posts
Pagina: «« 1 ... 191 192 193 194 195 ... 326 »» | Laatste |Omhoog ↑

Meedoen aan de discussie?

Word nu gratis lid of log in met je emailadres en wachtwoord.

Direct naar Forum

Premium

Vertrek CEO overschaduwt goede resultaten Pharming

Het laatste advies leest u als abonnee van IEX Premium

Inloggen Word Abonnee

Pharming Nieuws

  1. CEO: volop groeimotoren voor Pharming
  2. AEX opent waarschijnlijk hóger op Super Thursday met Besi, Unilever en Pharming
  3. Topman De Vries stopt bij Pharming
  4. Pharming start met Fase II klinische studie leniolisib
  5. Pharming: herstelpotentieel van 100%
  6. Slotcall: BAM en Pharming vinden gretig aftrek op groen gekleurd Damrak
  7. Micron-effect op de beurs? AEX gaat fraaie opening tegemoet, chipaandelen Azië vliegen
  8. Brits groen licht voor Joenja van Pharming
  9. Video: CEO tevreden over ontwikkelingen bij Pharming
  10. Dubbeltje op zijn kant voor AEX, terwijl cijferstorm aantrekt tot windkracht 10