Koffiekamer« Terug naar discussie overzicht

1. Pet 8 januari 2020 11:10

   auteur info

   •    Pet

     Lid sinds: 07 dec 2009

     Laatste bezoek: 04 aug 2023

   •    Aanbevelingen

     Ontvangen: 49

     Gegeven: 2

   •    Aantal posts: 783

   Ik blijf nog steeds ITM power als favoriet houden. Vandaag weer een lekkere stijging :) Shell niet voor niets met hun in zee.
   
   Zou Shell aandelen aan het inkopen zijn? Volume is weer aardig vandaag.
2. Pet 10 januari 2020 09:39

   auteur info

   •    Pet

     Lid sinds: 07 dec 2009

     Laatste bezoek: 04 aug 2023

   •    Aanbevelingen

     Ontvangen: 49

     Gegeven: 2

   •    Aantal posts: 783

   kijk dat volume eens vandaag voor ITM Power. Wachten op groot nieuws :)
3. Pet 17 januari 2020 10:09

   auteur info

   •    Pet

     Lid sinds: 07 dec 2009

     Laatste bezoek: 04 aug 2023

   •    Aanbevelingen

     Ontvangen: 49

     Gegeven: 2

   •    Aantal posts: 783

   www.blmforum.net/mag/fit-out-begins-h...
4. voda 22 januari 2020 16:57

   auteur info

   •    voda

     Lid sinds: 02 dec 2005

     Laatste bezoek: 21 nov 2024

   •    Aanbevelingen

     Ontvangen: 89681

     Gegeven: 22197

   •    Aantal posts: 377.926

   Schaeffler Joins Global Hydrogen Initiative
   
   Schaeffler is increasing its involvement in hydrogen technology: The automotive and industrial supplier is now a steering member in the Hydrogen Council, a globally active hydrogen interest group based in Belgium. The initiative comprises 81 leading companies from the energy, transport, and industrial sectors. The goal of the members is to drive forward hydrogen technology in the direction of industrialization. Schaeffler AG CEO Mr Klaus Rosenfeld said “We want to shape CO2-neutral, sustainable mobility with regard to the entire energy chain. We will accomplish this by using the enormous future potential of green hydrogen along the entire value-added chain. Joining the Hydrogen Council will enable us to further advance and establish hydrogen technologies together with strong partners globally.”
   
   With its goal of achieving maximum sustainability and CO2 neutrality, Schaeffler is shaping mobility and the associated energy chain as an automotive and industrial supplier.
   
   The establishment and development of research and development partnerships for developing and testing fuel cell components is also an important strategic task here. Schaeffler already joined the Bavarian Hydrogen Council last year.
   
   Source : Strategic Research Institute
5. voda 22 januari 2020 18:54

   auteur info

   •    voda

     Lid sinds: 02 dec 2005

     Laatste bezoek: 21 nov 2024

   •    Aanbevelingen

     Ontvangen: 89681

     Gegeven: 22197

   •    Aantal posts: 377.926

   Waterstofproject in Delfzijl krijgt €11 mln Europese subsidie
   
   Een waterstofproject in Delfzijl krijgt €11 mln subsidie van Europa. Groene stroom uit windparken moet in Delfzijl worden omgezet in waterstof. Het project met de naam Djewels krijgt ook nog €5 mln van het Waddenfonds, een subsidie die al eerder was toegezegd.
   
   Een elektrolyser moet stroom uit windparken gaan omzetten in waterstof. Dat gebeurt nu alleen nog op kleine schaal REUTERS
   
   Onder meer Gasunie en Nouryon, de voormalige chemietak van AkzoNobel, zijn betrokken bij het project. Dit jaar zal er een definitief investeringsbesluit voor de fabriek genomen moeten worden. De bouw van Djewels gaat tientallen miljoenen kosten.
   
   Koploper
   Pronkstuk van het project is een zogeheten elektrolyser van 20 megawatt. Met zo'n apparaat wordt van groene stroom waterstof gemaakt. Er zijn in Nederland al elektrolysers in gebruik, maar vooralsnog zijn die klein: in Veendam staat er eentje van 1 megawatt, die vorig jaar is geopend door Willem-Alexander. Gasunie en Nouryon typeren Djewels als 'een koploper onder de verschillende waterstofinitiatieven'. Ondertussen wordt nu al gekeken naar mogelijkheden om de capaciteit te verhogen naar 60 megawatt.
   
   ‘Van ons één megawatt elektrolyseproject Hystock via deze 20 megawatt elektrolyse-installatie in Delfzijl naar gigawatts in 2030.’• Ulco Vermeulen, directeur deelnemingen en ontwikkeling bij Gasunie
   'Schaalvergroting is hier het sleutelwoord', stelde Ulco Vermeulen, directeur deelnemingen en ontwikkeling bij Gasunie, over het project in Delfzijl, toen de Europese subsidie was toegezegd.
   
   Wel duurt het project langer dan aanvankelijk gedacht. Twee jaar geleden was de verwachting dat er in 2019 een besluit zou zijn genomen over de bouw van de installatie, iets dat dus minstens een jaar later zal gebeuren.
   
   Waterstofeconomie
   De subsidie en ook het project passen in de ambitie die vooral in het noorden van Nederland sterk leeft, om daar een zogeheten waterstofeconomie te bouwen. Waterstof is een alternatief voor gas en kolen. Zeker wanneer die waterstof wordt gemaakt uit groene stroom, is er geen CO2-uitstoot. Ook kan waterstof worden ingezet als ‘batterij’ om schommelingen in het aanbod van duurzame energie uit wind en zon op te vangen.
   
   Vorig jaar kwamen bedrijven en overheden in Noord-Nederland met een concrete investeringsagenda. Ze willen tot 2030 een kleine €2,8 mrd investeren in waterstof. Daarbij werd ook opgeroepen tot gerichte investeringen van lokale overheden.
   
   Eerder deze week meldden Gasunie Deutschland, Tennet en Thyssengas dat ze Diele, net over de grens bij Winschoten, hebben uitgekozen als locatie voor een waterstoffabriek. Als die er komt, is dat een investering van rond de €100 mln. Er is nog geen investeringsbesluit genomen.
   
   Gemikt wordt op een 'geleidelijke opening vanaf 2022', maar volgens een woordvoerder van Gasunie Deutschland moet er nog veel werk worden verricht. 'De vergunningen zijn nog niet binnen, dus we zitten in het beginstadium.'
   
   Wind op zee
   Diele was de beste locatie, vanwege de ligging aan de Noordzee. In het project wordt ongebruikte stroom, opgewekt door windmolenparken op zee, via een bestaand leidingnet naar Diele getransporteerd. Uit deze stroom van bijvoorbeeld het park bij het Duitse Waddeneiland Borkum, kan de fabriek waterstof maken dat weer kan worden gebruikt voor de productie van groen gas.
   
   Naast het noorden heeft ook de regio Rijnmond veel plannen met waterstof. Het Havenbedrijf Rotterdam en verschillende bedrijven in de haven hebben plannen om de komende jaren te investeren in groene waterstof. Met de bouw van de waterstofinstallaties, inclusief infrastructuur en technische aanpassingen in de haven, is een investering gemoeid van naar schatting €2 mrd.
   
   fd.nl/ondernemen/1331758/waterstofpro...

   Bijlage:
6. [verwijderd] 22 januari 2020 22:05

   auteur info

   •    [verwijderd]

     Lid sinds: 01 jan 0001

     Laatste bezoek: 01 jan 0001

   •    Aanbevelingen

     Ontvangen: 0

     Gegeven: 0

   •    Aantal posts: 0

   quote:

   voda schreef op 22 januari 2020 18:54:

   Waterstofproject in Delfzijl krijgt €11 mln Europese subsidie
   
   Een waterstofproject in Delfzijl krijgt €11 mln subsidie van Europa. Groene stroom uit windparken moet in Delfzijl worden omgezet in waterstof. Het project met de naam Djewels krijgt ook nog €5 mln van het Waddenfonds, een subsidie die al eerder was toegezegd.
   
   Eerder deze week meldden Gasunie Deutschland, Tennet en Thyssengas dat ze Diele, net over de grens bij Winschoten, hebben uitgekozen als locatie voor een waterstoffabriek. Als die er komt, is dat een investering van rond de €100 mln. Er is nog geen investeringsbesluit genomen.
   
   Wind op zee
   Diele was de beste locatie, vanwege de ligging aan de Noordzee. In het project wordt ongebruikte stroom, opgewekt door windmolenparken op zee, via een bestaand leidingnet naar Diele getransporteerd. Uit deze stroom van bijvoorbeeld het park bij het Duitse Waddeneiland Borkum, kan de fabriek waterstof maken dat weer kan worden gebruikt voor de productie van groen gas.
   
   fd.nl/ondernemen/1331758/waterstofpro...
   

   Ik was voor orientatie in Duitsland 15 zomer-weken in NW duitsland,net over de grens bij Bad Nwe Schans,bij kennis in DIELE: dat ligt 90 km van de Noordzee(!) en daar kwam 90 km ondergrondse leiding uit op elektriciteitscentrum van TENNET. Ik las elke dag de OstFriese Zeitung: elke week wel paar x dat er teveel windnergie daar aan kwam:)
   dat werd dan door de Duitsers verpats aan NL (want die zetten dan de gascentrale uit:) tegen dumpprijzen en soms moesten de Duitsers nog bijbetalen voor de afname door NL
   
   
7. voda 23 januari 2020 18:15

   auteur info

   •    voda

     Lid sinds: 02 dec 2005

     Laatste bezoek: 21 nov 2024

   •    Aanbevelingen

     Ontvangen: 89681

     Gegeven: 22197

   •    Aantal posts: 377.926

   Nieuwe kansen voor waterstof met H2Fuel
   
   De revolutionaire uitvinding H2Fuel maakt het mogelijk om elektrische energie op grote schaal op te slaan. Zo wordt het schone en veilige waterstof een levensvatbaar alternatief voor fossiele brandstoffen.
   
   Wat is H2Fuel?
   H2Fuel is een technologie waarmee waterstof onder gewone atmosferische omstandigheden in een vloeistof kan worden opgeslagen. Wanneer de waterstof weer uit deze vloeistof wordt gehaald, is het rendement bijna 100%. De vloeistof kan worden gerecycled: na gebruik kan er opnieuw waterstof in worden opgeslagen.
   
   Einde van problemen transport en opslag waterstof
   Voor H2Fuel werd uitgevonden, was het moeilijk om waterstof op te slaan en te vervoeren: opslag en transport kon alleen plaatsvinden onder hoge druk of met extreme koeling. Waterstof werd dus geen alternatief voor fossiele brandstoffen omdat het te duur was, door het explosiegevaar en door het ontbreken van een distributienetwerk.
   
   Direct toe te passen
   H2Fuel maakt het mogelijk om elektrische energie op grote schaal op te slaan én eenvoudig te transporteren. Daardoor kan hernieuwbare energie opgewekt worden op de locaties met het hoogste rendement, waarna de waterstof gemakkelijk wereld-
   
   Waterstof energie
   wijd verspreid kan worden. Het aanleggen van speciale infrastructuur is niet nodig. Het overschakelen op waterstof kan dus relatief eenvoudig.
   
   Waarom waterstof?
   Waterstof is schoon. De productie van energie uit waterstof levert geen schadelijke stoffen op, wat fossiele brandstoffen wel doen. Die produceren koolstofdioxide, stikstofoxide en stikstofdioxide. Daarnaast is waterstof, in tegenstelling tot olie en gas, onbeperkt beschikbaar en wereldwijd te produceren. Waterstof kan worden gebruikt om elektriciteit of warmte op te wekken. Daardoor wordt waterstof gezien als een belangrijk alternatief voor fossiele brandstoffen.
   
   Onderzoek TNO
   Het TNO (Nederlandse Organisatie voor toegepast-natuurwetenschappelijk onderzoek), heeft laboratoriumonderzoeken gedaan naar het werkingsprincipe van H2Fuel om natriumboorhydride onder atmosferische omstandigheden om te zetten in waterstofgas. Uit dit onderzoek bleek dat de H2Fuel-formule op laboratoriumschaal werkt. De resultaten van het onderzoek naar H2Fuel zijn gepubliceerd op de website.
   
   Bron: H2Fuel
   
   www.zelfenergieproduceren.nl/nieuws/n...
   
   Voor meer, zie:
   
   h2-fuel.nl/
   
   www.deingenieur.nl/artikel/test-met-t...
   
   opwegmetwaterstof.nl/2018/01/03/tanke...
   
   www.youtube.com/watch?v=xW5S0f_hBkM
   
   www.youtube.com/watch?v=BWquDKE1jbI
   
   etc.
8. voda 29 januari 2020 16:55

   auteur info

   •    voda

     Lid sinds: 02 dec 2005

     Laatste bezoek: 21 nov 2024

   •    Aanbevelingen

     Ontvangen: 89681

     Gegeven: 22197

   •    Aantal posts: 377.926

   Hydrogen Can Reduce Emissions for Steel Industry
   
   Colorado based Rocky Mountain Institute has launched a new report highlighting the immediate emissions reduction potential of hydrogen as an alternative to fossil fuels across heavy industry. The report, titled, Hydrogen’s Decarbonization Impact for Industry: Near-term Challenges and Long-term Potential, underlines the positive role hydrogen could play in some industrial processes like steel production and heavy transport, regardless of how that hydrogen is produced. RMI’s new research shows that in many developed economies where power grids have less carbon dioxide intensive generation sources, such as the EU and the US, hydrogen produced through electrolysis can immediately start decarbonising the steel industry.
   
   RMI’s Thomas Kock Bla said “What we found is that there is no reason to wait with transitioning the steel industry from current blast furnace technologies to using hydrogen. If we delay the fuel shift in heavy industry, shipping, trucking or other sectors, by the time there is a supply of green hydrogen at scale, we will already be overshooting a 1.5°C pathway.”
   
   Additional findings from the report include:
   For economies with a large portion of coal power in their grid, like India and China, hydrogen can still reduce emissions in the steel industry
   Despite a lower CO2-intensity than most power grid-based hydrogen sources, there is no role for steam methane reform in decarbonising industry sectors unless successfully fitted with carbon capture and storage
   Because electrolysis production with grid power will be at parity with SMR within the next 5-year period, EU and US policy should exclusively focus on electrolysis until CCS is a viable and scalable technology
   The alignment of high-potential for CO2 reduction and the large-scale of off-takers in sectors like steel and shipping, where demand is naturally aggregated in ports, provides a pathway for policymakers to achieve demand at scale. This can significantly accelerate the cost reduction of electrolysis technologies.
   
   Source : H2-View
9. voda 3 februari 2020 07:33

   auteur info

   •    voda

     Lid sinds: 02 dec 2005

     Laatste bezoek: 21 nov 2024

   •    Aanbevelingen

     Ontvangen: 89681

     Gegeven: 22197

   •    Aantal posts: 377.926

   Arcadis realiseert eerste waterstofwijk
   
   (ABM FN-Dow Jones) Arcadis, conceptontwikkelaar LiveFree en de gemeente Hoogeveen zijn van plan samen Nederlands eerste woonwijk op waterstof te realiseren. Dit maakte de advies- en ingenieursorganisatie maandag voorbeurs bekend, zonder financiële details te noemen.
   
   Het project, genaamd Van der Veen erf, omvat zestien huizen en maakt deel uit van een nieuwe waterstofwijk Nijstad Oost in Hoogeveen, die bestaat uit honderd woningen. Daarvan worden de eerste zestien eind 2020 gerealiseerd.
   
   Arcadis begint met een risk assessment en vervolgens volgt het bouw – en woonrijp maken van de locatie. Intussen worden de huizen verkocht aan geïnteresseerde partijen en dan begint de bouw in december 2020.
   
   Door: ABM Financial News.
   info@abmfn.nl
   Redactie: +31(0)20 26 28 999
   
   © Copyright ABM Financial News B.V. All rights reserved.
10. voda 6 februari 2020 12:51

    auteur info

    •    voda

      Lid sinds: 02 dec 2005

      Laatste bezoek: 21 nov 2024

    •    Aanbevelingen

      Ontvangen: 89681

      Gegeven: 22197

    •    Aantal posts: 377.926

    Pilot TNO en universiteit Wageningen: boerderij wekt waterstof op met zonnepanelen
    
    TNO EN Wageningen University en Research starten in Lelystad een proef waarbij in het Fieldlab geëxperimenteerd wordt met kleinschalige opwekking van waterstof op (boeren)bedrijven via wind- en zonne-energie.
    
    In het project wordt ook de productie van waterstof op zee uit zonne- en windenergie gesimuleerd. Het ministerie van Economische Zaken financiert het 5-jarige project dat in de zomer 2020 van start gaat.
    
    Schone brandstof
    Veel boeren wekken energie op met zonnepanelen of windturbines, maar soms kan het lokale elektriciteitsnetwerk dat niet aan. Ook wordt ’s zomers en overdag meer zonne-energie opgewekt terwijl veel energie vooral ’s winters en in de avond en nacht nodig is. Door de onbalans en de beperkte capaciteit van het elektriciteitsnetwerk moeten boeren volgens de initiatiefnemers hun zonneparken of windturbines in de toekomst steeds vaker uitschakelen omdat het stroomnet de toelevering niet aankan.
    
    TNO en ACRRES, het landelijke praktijkcentrum van de WUR, gaan daarom samen kijken hoe agrariërs duurzame energie op hun bedrijf kunnen omzetten en opslaan in de vorm van waterstof. Dit gas kan zo dienen als energiedrager die boeren kunnen inzetten voor de energievoorziening op hun bedrijf én als schone brandstof voor tractoren en vrachtwagens.
    
    ‘Waterstof heeft veel potentie als ontbrekende schakel binnen de energietransitie, maar er leven nog enkele belangrijke vragen waar we ons samen met TNO in zullen gaan verdiepen, niet alleen op het gebied van productie maar bijvoorbeeld ook hoe je het veilig kunt opslaan’, aldus Chris de Visser, manager van ACRRES.
    
    Door Marco de Jonge Baas
    
    solarmagazine.nl/nieuws-zonne-energie...
11. voda 15 februari 2020 16:26

    auteur info

    •    voda

      Lid sinds: 02 dec 2005

      Laatste bezoek: 21 nov 2024

    •    Aanbevelingen

      Ontvangen: 89681

      Gegeven: 22197

    •    Aantal posts: 377.926

    Waterstof maakt inhaalslag, maar ultieme energiebron heeft één nadeel
    
    WETENSCHAP
    Lange tijd was waterstof het buitenbeentje bij de energieproductie. Maar het tij keert, waterstof wordt populair als energiebron in het vervoer, de industrie en in huis.
    
    Hans van Zon < 15-02-20, 15:00
    
    ‘Absoluut. Waterstof maakt een inhaalslag’’, zegt René Peters (foto), directeur Gas Technology bij TNO, de organisatie voor toegepast natuurwetenschappelijk onderzoek in Den Haag. ,,Goed ook dat het internationaal gebeurt. Waterstof heeft een enorme potentie. Het lijkt op aardgas maar dan zonder CO2. Heel schoon dus.’’
    
    Lees ook
    Primeur voor Rotterdam: Watertaxi vaart straks op waterstof
    Voor 2050 alle huizen van het aardgas af: 'Waterstof meest interessante optie'
    
    Concurrentie
    
    © AD graphics
    
    Peters durft nog wel een stapje verder te gaan. Er worden veel projecten aangekondigd, alleen al bij TNO lopen er vijftig, maar de opkomst van waterstof gaat daarmee in zijn ogen niet snel genoeg. Waterstof is een energiedrager die de concurrentie met elektriciteit, aardgas, benzine en diesel aankan, aldus Peters. ,,Op voorwaarde dat de productiekosten omlaag gaan. De kosten zetten een rem op de ontwikkeling.’’
    
    Waterstof is geen grondstof, het moet worden geproduceerd en dat kost energie. Ook de installaties om van duurzame energie groene waterstof te maken, zijn nog duur. Die installaties maken gebruik van elektrolyse, splitsing van water met behulp van elektriciteit. ,,Nu kan waterstof de concurrentie niet aan met andere energiebronnen. Het is daarom ontzettend belangrijk om de kosten te reduceren. Als dat lukt, ligt de weg voor waterstof open’’, zegt de specialist van TNO.
    
    Ook zal de politiek moeten aanhaken bij het bedrijfsleven en de wetenschap. ,,Zij loopt achter met wetgeving. We wachten ook nog op de waterstofvisie van de overheid’’, aldus Peters. Daarom is hij blij met de Green Deal van Euro-commissaris Frans Timmermans, het ambitieuze plan om de Europese economie te vergroenen, onder andere met waterstof. ,,Dat zet druk op het Nederlandse beleid. Er komt geld vrij, in totaal 1000 miljard, waarmee grote, grensoverschrijdende programma’s kunnen worden opgestart. Waterstof moet daarin een mooie plek krijgen’’, legt de wetenschapper uit.
    
    Veilig
    Volgens Peters is een hoger tempo echter niet zaligmakend. ,,De maatschappij moet het kunnen bijhouden. Je moet laten zien dat het gebruik van waterstof veilig is, dat het te betalen is. Het moet zich manifesteren als een goed alternatief voor aardgas.’’
    
    Het is nu aan het bedrijfsleven en de wetenschap te danken dat Nederland de achterstand op de belangrijkste Europese ‘waterstoflanden’, Duitsland en Groot-Brittannië, inloopt. ,,We hebben het onderwerp veel later opgepakt, maar staan dankzij allerlei mooie initiatieven in Europa op plek 3. Bedrijven, van groot tot klein, zijn heel actief bezig met waterstof.’’ De fabrikant van verwarmingsketels en warmtepompen Remeha heeft zijn eerste proefketel voor waterstof al klaar. Ook andere fabrikanten staan te trappelen om de waterstofketel toe te passen. In eerste instantie gaat het om bijmenging, de toevoeging tot wel 20 procent waterstof aan aardgas. ,,Waterstof laat zich perfect mengen’’, aldus Peters. Maar het uiteindelijke doel is een 100 procent waterstofketel.
    
    © VRIJ
    Aardgas
    Wat is waterstof?
    
    Raffinaderijen in Rotterdam gebruiken nu al veel grijze waterstof (zie geel kader), geproduceerd op basis van aardgas. De woningbouw blijft niet achter. De gemeente Hoogeveen krijgt dit jaar zijn eerste waterstofwijk. Zestien huizen krijgen zonnepanelen, lager temperatuurverwarming en buffertanks. Dit eigen energienet heeft een micro-energiecentrale, waar in de zomer het overschot aan zonne-energie wordt omgezet in waterstof. De voorraad kan in de winter weer worden aangewend voor elektriciteit en warmte. Dit proefproject moet het voorbeeld worden voor een miljoen andere huizen.
    
    Het project in Hoogeveen raakt de kern van het grootste probleem met energie, de opslag. ,,Groene elektriciteit van zon en wind laat zich lastig opslaan. Je hebt ook flink verlies over lange afstanden’’, aldus Peters. ,,Waterstof is wel goed op te slaan en dan kun je pieken en dalen in de energiebehoefte prima opvangen. Met stroom is dat veel lastiger. Als het aanbod van zonne- en windenergie en het gebruik van warmtepompen enorm toeneemt, kan het huidige elektriciteitsnet dat niet meer weer verwerken.’’
    
    Groene waterstof
    
    © AD graphics
    Peters bezweert de overheid het aardgasnetwerk in Nederland niet af te breken. ,,Dat is een kostbaar bezit. Het is uitermate geschikt om waterstof mee te transporteren. We kunnen het nu al bijmengen met aardgas. Als we het alleen voor waterstof willen gebruiken, zijn de gelaste leidingen al oké, moeten we nog wel alle sluiters, koppelingen, kleppen en compressoren aanpassen en minutieus afdichten want waterstof is het kleinste molecuul, kan daarom snel weglekken.’’
    
    Als groene waterstof het gaat maken, hoe ziet het toekomstplaatje van René Peters er dan uit? ,,Waterstof verovert al een plek in zwaarder vervoer. Over vijf jaar zal een groeiend aantal bussen en vrachtwagens op waterstof rijden met behulp van 20 tankstations.’’
    
    De TNO-specialist ziet ook grote mogelijkheden voor de lucht- en scheepvaart. ,,Dat zijn grote vervuilers, vooral de scheepvaart zou met waterstofgebruik een belangrijke bijdrage geven aan de verbetering van het milieu.’’
    
    Toekomstplaatje
    In 2025 zal ook het project in Hoogeveen op verschillende plekken navolging krijgen. ,,Hopelijk heeft de overheid bijmenging van waterstof in het gasnet dan verplicht gesteld. Duitsland toont al aan dat bijmenging met 20 procent geen problemen geeft bij bestaande installaties. Je kunt beginnen met 5 procent, dan 10 tot uiteindelijk 20 procent’’, zo rekent de ‘ambassadeur’ van de waterstof voor.
    
    Het toekomstplaatje wordt nog mooier. Peters: ,,Op de Noordzee wordt gewerkt aan een waterstoffabriek. Op een platform. Die fabriek moet in 2021 gaan draaien. De waterstof gaat met leidingen naar Rotterdam en kan daar, bijgemengd, het aardgasnet in. In 2025 draait ook de eerste groene waterstoffabriek op land.’’
    
    In 2030 moet, als het aan Peters ligt, de ‘waterstofmotor’ in de vijfde versnelling. ,,Dan loopt de capaciteit van het elektriciteitsnet vast en is de kans groot dat waterstof zich heeft bewezen als een veilige, betrouwbare en betaalbare energiebron. Dan loont het om grootschalig groene waterstof te produceren.’’
    
    Rijden we straks op waterstof of mierenzuur? En hoe organiseren we ondanks deze onzekerheid een stad die werkt en klaar is voor de toekomst? Daar heeft Ward Rauws (Rijksuniversiteit Groningen) zo zijn ideeën over!
    
    www.ad.nl/auto/waterstof-maakt-inhaal...
12. voda 27 februari 2020 08:55

    auteur info

    •    voda

      Lid sinds: 02 dec 2005

      Laatste bezoek: 21 nov 2024

    •    Aanbevelingen

      Ontvangen: 89681

      Gegeven: 22197

    •    Aantal posts: 377.926

    Shell wil grootste groene waterstofproject van Europa
    
    Gepubliceerd op 27 februari 2020 08:43 | Views: 338
    
    Royal Dutch Shell A 26 feb
    21,31 0,00 (0,00%)
    
    DEN HAAG (AFN) - Shell, Gasunie en Groningen Seaports hebben plannen om in de Eemshaven in Groningen de grootste groene waterstoffabriek van Europa te bouwen. De elektriciteit die nodig is voor de waterstofproductie wil het consortium opwekken in een windpark op zee, dat een ongekende 3 tot 4 gigawatt aan stroom moet leveren rond 2030 en later kan doorgroeien tot 10 gigawatt, meer dan het totale stroomverbruik van Nederlandse huishoudens. Wereldwijd bestaat nog geen enkel windpark van die omvang.
    
    "Het moet groter, groener en sneller", zegt president-directeur Marjan van Loon van Shell Nederland. Ze verwijst naar de handtekening die ze vorig jaar onder het Klimaatakkoord zette. "We hebben beloofd dat wij ons deel zullen bijdragen. Hiermee zetten we een grote stap in de energietransitie."
    
    Het megaproject, waarin Shell samenwerkt met Gasunie en Groningen Seaports, staat nog in de kinderschoenen. Hoeveel het gaat kosten en hoe de rekening wordt verdeeld, is nog onbekend. De bedrijven verwachten zeker in de eerste fase subsidies nodig te hebben. Ze hopen dat de eerste windturbines in 2027 staan. De waterstoffabriek moet in de Eemshaven verrijzen. Mogelijk volgen later op zee meer zogeheten elektrolysers, die met windstroom groene waterstof maken.
    
    NortH2
    
    Het project genaamd NortH2 moet van Nederland "een koploper maken" van de waterstofeconomie, zegt Van Loon. "We zijn vaak bezig met kleine stappen en obstakels, maar je moet groot durven denken. Wij zien dit als de manier om het energiesysteem van de toekomst te bouwen."
    
    Waterstof wordt al volop gebruikt door de industrie en de verwachting is dat het belang ervan zal toenemen. Om waterstof te maken zijn water en een energiebron nodig. Nu is dat over het algemeen nog aardgas, dat door CO2-uitstoot bijdraagt aan klimaatverandering.
    
    Duurder
    
    De groene waterstof die de bedrijven voor ogen hebben, is vooralsnog wel duurder om te maken, maar Van Loon gaat ervan uit dat de kosten door schaalvergroting fors zullen dalen. Het is de bedoeling dat rond 2040 jaarlijks 800.000 ton waterstof wordt geproduceerd. Die kan door bestaande gasleidingen naar industriegebieden, van de Eemshaven tot het Duitse Ruhrgebied.
    
    Het consortium becijfert dat door het project de uitstoot van zo’n 7 megaton broeikasgassen per jaar wordt vermeden. Dat komt neer op 3,7 procent van de Nederlandse uitstoot.
    
    Waterstof is schoon, maar bij de omzetting gaat ook energie verloren. Het is daardoor minder efficiënt dan elektriciteit direct gebruiken. Van Loon wijst erop dat het echter geen reële optie is om alle fabrieken op stroom te laten draaien. "Veel industriële gebruikers hebben een energiebron met een hogere energiedichtheid nodig. Wij zijn ervan overtuigd dat ze beter af zijn met waterstof."
13. Jorry 27 februari 2020 11:46

    auteur info

    •    Jorry

      Lid sinds: 19 jun 2019

      Laatste bezoek: 19 mei 2023

    •    Aanbevelingen

      Ontvangen: 58

      Gegeven: 146

    •    Aantal posts: 341

    Een echte Power vrouw `Wij zijn ervan overtuigd dat ze beter af zijn met waterstof`de laatste zin helemaal mee eens.
14. voda 28 februari 2020 12:52

    auteur info

    •    voda

      Lid sinds: 02 dec 2005

      Laatste bezoek: 21 nov 2024

    •    Aanbevelingen

      Ontvangen: 89681

      Gegeven: 22197

    •    Aantal posts: 377.926

    Je huis verwarmen met waterstof is voorlopig onbetaalbaar
    
    Veel mensen zien in waterstof een gemakkelijke oplossing om huizen van het aardgas af te halen. Maar de productie van groene waterstof staat nog in de kinderschoenen en is zeker de komende tien jaar peperduur.
    
    Bert Schipper wordt zo langzamerhand tureluurs van ‘believers in waterstof’. Hij is adviseur duurzaamheid bij woningcorporatie Welbions in Hengelo (Overijssel) en onderzoekt al anderhalf jaar met de gemeente hoe vijfhonderd woningen in de stad aardgasvrij kunnen worden. Het duurt lang om met iedereen in de betreffende wijk te komen tot een goede vervanger voor aardgas, temeer omdat een aantal ‘particuliere woningeigenaren’ zich heeft vastgebeten in waterstof als ideale oplossing, vertelt Schipper.
    
    Schipper is een van de vele professionals die kijkt hoe de CO2-uitstoot van huizen en bedrijfspanden, samen de gebouwde omgeving genoemd, teruggebracht kan worden. In 2018 werd in deze sector 23,8 megaton CO2 uitgestoten op een totaal van 161 megaton in heel Nederland. In het Klimaatakkoord is afgesproken om tot 2030 de CO2-uitstoot van huizen en kantoren met 3,4 megaton terug te brengen.
    
    Ook is in het regeerakkoord afgesproken om uiterlijk 2021 30.000 tot 50.000 bestaande woningen aardgasvrij te maken. In de zomer van 2018 kregen daarom 27 gemeenten in het land samen bijna €125 mln subsidie om wijken met bestaande huizen van het aardgas te halen. Dit zijn de zogenoemde aardgasvrije voorbeeldwijken en Schipper is werkzaam in een van die wijken in Hengelo.
    
    ‘Waterstof heeft geen nadelen. Je hoeft weinig aan je huis te veranderen’
    
    Hij mag daarom spreken op het eerste landelijke congres Aardgasvrije Wijken, dat afgelopen januari werd gehouden in Nieuwegein. Tegenover meer dan duizend aanwezigen, met name ambtenaren van gemeenten en provincies bekleed met de taak om inwoners zo ver te krijgen hun huis van het aardgas te halen, zegt hij: ‘Waterstof is peperduur en als het wordt gemaakt, dan gaat het vooral naar de industrie en niet naar woningen. Believers in waterstof, ik heb er echt last van.’ Schippers frustratie blijkt herkenbaar, want de hele zaal die tot dan toe mat luisterde, begint hard te applaudisseren.
    
    ‘Alleen is het duur om te maken en loopt de energierekening hoog op’
    
    De aanwezigen op het congres krijgen vaak de vraag van inwoners of waterstof niet ook wat voor hun gemeente is. Werd de energiedrager voorheen vooral gezien als toepasbaar in de zware industrie en transport, nu poppen er in het land plannen op om er huizen mee te verwarmen. Het lijkt op het eerste gezicht een alternatief voor aardgas zonder nadelen.
    
    ‘Ik snap dat wel’, zegt Schipper. ‘Waterstof klinkt aantrekkelijk, want er hoeft maar weinig te veranderen aan een woning om deze met waterstof te kunnen verwarmen. Alleen het is duur om waterstof te maken en daardoor loopt de energierekening voor bewoners hoog op. Desondanks hebben andere goedkopere oplossingen zoals het warmtenet een negatiever imago.’
    
    Persoonlijke aanpak is noodzakelijk
    
    Uit de beleidsevaluatie van de aardgasvrije voorbeeldwijken, gepubliceerd afgelopen januari, blijkt hoe moeilijk en intensief het is om bewoners te informeren over de mogelijkheden om van het aardgas te gaan, en vervolgens enthousiast te maken voor de beste optie. In het overgrote gedeelte van de voorbeeldwijken is nog geen huis van het gas.
    
    Zelfs in het Groningse Loppersum zag projectleider energietransitie Willy Jansen zich genoodzaakt bij alle zestig bewoners van de toekomstige gasvrije wijk op de koffie te gaan om gehoor te vinden voor de plannen. Jansen is zeker niet de enige die beaamt dat zo’n persoonlijke aanpak nodig is voor succes. Het is een werkwijze die er niet voor zorgt dat er snel veel huizen aardgasvrij worden en het is op lange termijn niet houdbaar. Omdat waterstof draagvlak geniet, is het voor veel gemeenten de moeite waard te onderzoeken of de energiedrager een goede optie is om huizen van het aardgas te halen.
    
    Albert van der Molen, projectleider waterstof bij netbeheerder Stedin.
    
    Weinig concrete waterstofprojecten
    
    Veel vergelijkingsmateriaal is er nog niet. Albert van der Molen is projectleider waterstof bij netbeheerder Stedin. Hij is hoeder van een van de weinige concrete projecten die nu al loopt met waterstof voor huisverwarming in Nederland. In Rozenburg, een dorpje midden in industriegebied de Botlek, wordt groene waterstof (zie kader, onder) gemaakt op een omheind veldje naast de grote velden van de lokale voetbalvereniging. Het betreft niet veel meer dan een blauwe container met op het dak een aantal zonnepanelen. In de container staat een grote elektrolyser die met zonnestroom en drinkwater waterstof produceert.
    
    Via een bestaande gasleiding loopt het waterstof naar een appartementencomplex met dertig woningen even verderop. In een centrale ruimte onder in het gebouw hangen drie waterstofketels van verschillende fabrikanten. De warmte die deze waterstofketels produceren, wordt gebruikt om de centrale aardgasketel van het appartementencomplex te ontlasten. Die draait dus nog wel, maar minder hard. ‘Doel van dit project is te laten zien dat waterstofketels bestaan en werken. Elke waterstofketel neemt de aardgasverwarming van één woning over’, aldus Van der Molen.
    
    Afgelopen zomer is het proefproject van start gegaan en nu in de winter de warmte nodig is, blijkt alles goed te draaien. ‘Binnenkort komt de afrekening, dan kunnen we zien of we ook minder betalen’, zegt bewoonster Ursula van der Toorn. ‘Ik zie op mijn app wel dat ik minder heb verbruikt dan vorig jaar, maar misschien ben ik ook zuinig geweest. Ik ben benieuwd.’ Volgens Van der Molen zou de energierekening iets omlaag moeten gaan. ‘Het is een proef, daarom krijgen de bewoners de waterstof gratis geleverd.’
    
    ============================================================================
    Grijze, blauwe en groene waterstof
    
    Waterstof is geen energiebron, maar een energiedrager. Dat betekent dat waterstof gemaakt moet worden vanuit een andere energiebron. Dat kan op verschillende manieren, doorgaans wordt gesproken over drie soorten waterstof.
    
    Grijze waterstof: wordt gemaakt uit aardgas. Hier komt CO2 bij vrij en daarom geldt dit niet als duurzaam.
    
    Blauwe waterstof: wordt ook gemaakt uit aardgas. De CO2 die hierbij vrij komt wordt opgevangen en opgeslagen.
    
    Groene waterstof: wordt gemaakt door groene elektriciteit te geleiden door water. Hier komt geen CO2 bij vrij, mits er groene stroom wordt gebruikt. Deze optie wordt gezien als duurzaam en de meest ideale vorm van waterstof. Het is tegelijkertijd het duurst om te maken.
    ============================================================================
15. voda 28 februari 2020 12:53

    auteur info

    •    voda

      Lid sinds: 02 dec 2005

      Laatste bezoek: 21 nov 2024

    •    Aanbevelingen

      Ontvangen: 89681

      Gegeven: 22197

    •    Aantal posts: 377.926

    Deel 2:
    
    Overal waterstof geen goed idee
    
    Van der Molen is enthousiast over het project en over waterstof als vervanger voor aardgas in huis. Ook hij krijgt uit het hele land vragen over de mogelijkheid om op waterstof te verwarmen, bijvoorbeeld vanuit Amsterdam. Toch ziet Van der Molen waterstof absoluut niet als snelle en gemakkelijke oplossing om alle huizen in Nederland, ruim 7 miljoen, van het aardgas af te halen.
    
    Stedin publiceerde deze week ook een rapport, waarin staat dat waterstof tot 2030 naar verwachting geen grote rol speelt in het verwarmen van huizen. ‘Overal waterstof is een domme keuze en ik ben belastingbetaler dus ik houd niet van domme keuzes.’ Volgens Van der Molen moet gekeken worden naar het soort huis en de locatie om het beste alternatief voor aardgas te bepalen. ‘Er zijn plaatsen waar maatschappelijk gezien elektrisch verwarmen of een warmtenet de goedkoopste optie is.’
    
    Vanuit het Klimaatakkoord is het Expertise Centrum Warmte (ECW) opgericht om gemeenten te helpen met die keuze. Uit een enorme database kunnen zij gegevens halen over hoeveel het zou kosten om, bijvoorbeeld, een wijk op een warmtenet aan te sluiten. Het is een indicatie, gemeenten moeten zelf ook eigen gegevens toevoegen om te komen tot een juist kostenplaatje.
    
    Probleem is alleen dat waterstof niet een van de technieken is die beschikbaar is in de database. Na commentaar hierop van gemeenten, heeft het ECW besloten om eind maart een vernieuwde database te presenteren met een prominentere rol voor waterstof.
    
    Kosten
    
    Het is niet zo dat er nu helemaal geen cijfers beschikbaar zijn over wat groene waterstof kost als vervanger voor aardgas. Waterstof ontsnapt sneller dan gas, dus moeten bestaande gasleidingen extra veilig zijn. Aanpassen van dit netwerk kost volgens Netbeheer Nederland €700 mln. Een waterstofketel is op termijn qua prijs vergelijkbaar met de prijs van een cv-ketel. Een waterstofvlam is minder goed zichtbaar dan een aardgasvlam en bovendien veel vluchtiger, daarom lijkt overstappen op elektrisch koken noodzakelijk.
    
    De grootste kostenpost is de productie van groene waterstof. Deze kosten zijn de hoofdreden dat groene waterstof tot nu toe nog niet van de grond is gekomen. Om groene waterstof te maken is groene elektriciteit nodig, water en een elektrolyser. Met behulp van de elektrolyser en groene stroom wordt het water gesplitst in waterstof en zuurstof. Bij het produceren van waterstof gaat zo’n 30% van de energie verloren, oftewel van de 100% groene stroom die in de elektrolyser gaat blijft 70% energie in de vorm van waterstof over.
    
    Het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) stelt dat de subsidie-intensiteit voor waterstofproductie uit elektrolyse neerkomt op €1064. Dat is het subsidiebedrag dat de overheid aan een bedrijf moet toezeggen wil dat door te investeren in deze techniek één ton CO2 vermijden en een redelijke winst maken. Minister Eric Wiebes (Economische Zaken en Klimaat, VVD) noemt groene waterstofproductie 'in vergelijking met andere technieken een relatief dure optie'. Ter vergelijking: de subsidie-intensiteit voor een innovatief, drijvend zonnepark voor elektriciteitsopwek is €151 per ton CO2. Het maximale subsidiebedrag is overigens €300 per ton CO2; wie een groene waterstoffabriek wil bouwen moet een andere Europese of regionale subsidie vinden, lagere kosten proberen te maken of genoegen nemen met minder rendement, aldus de minister.
    
    ===========================================================================
    Groot groen waterstofproject aangekondigd
    
    Shell en Gasunie kondigden donderdag aan een haalbaarheidsstudie te gaan doen naar de bouw van het grootste offshore-windpark ter wereld en een groene waterstoffabriek. De partijen zijn nog op zoek naar nieuwe partners en extra subsidie om het project te bekostigen. Als de plannen doorgaan, dan is de groene waterstoffabriek op zijn vroegst in 2040 gereed en zal deze in eerste instantie waterstof aan de industrie leveren.
    ===========================================================================
    
    Groene waterstof wordt nog nergens op grote schaal gemaakt, waardoor de marktprijs voor consumenten een schatting blijft. Noé van Hulst, de Nederlandse waterstofgezant, schreef begin 2019 een commentaar op de website van het Internationaal Energieagentschap, waarin hij schrijft dat groene waterstof €3,50 tot €5 per kilo kost. Het PBL noemt een prijs van €10,60 per kilo waterstof, geproduceerd in een fabriek die uitsluitend groene stroom gebruikt.
    
    Vergelijk dat met de prijs voor aardgas voor consumenten en je moet de volgende berekening maken. 1 kilo waterstof staat gelijk aan ongeveer 11 kubieke meter waterstof bij een normale luchtdruk. Dat is belangrijk om te melden, omdat de prijs van aardgas in huis altijd wordt uitgedrukt in kubieke meter. Stel, groene waterstof kost straks per kilo €5, dan kost het omgerekend €0,45 per kubieke meter. Een huis heeft ongeveer drie keer zoveel waterstof als aardgas nodig om warm te worden. Voor groene waterstof zou een huishouden dan ongeveer €1,35 betalen. Dat is een kale prijs zonder eventuele heffingen of andere extra’s. De huidige prijs voor aardgas voor consumenten is inclusief energiebelastingen en BTW ongeveer €0,75 per kubieke meter. De prijs voor groene waterstof kan zakken, en de energiebelasting op aardgas zal stijgen, maar toch is het voor de komende tien jaar zeer onwaarschijnlijk dat groene waterstof betaalbaar wordt voor consumenten.
16. voda 28 februari 2020 12:53

    auteur info

    •    voda

      Lid sinds: 02 dec 2005

      Laatste bezoek: 21 nov 2024

    •    Aanbevelingen

      Ontvangen: 89681

      Gegeven: 22197

    •    Aantal posts: 377.926

    Deel 3:
    
    Oude panden en binnensteden
    
    Ondanks het vooruitzicht op een hogere energierekening, zijn er steeds meer plekken in Nederland waar waterstof voor huisverwarming onderzocht wordt. Bijvoorbeeld in Stad aan ’t Haringvliet (Zuid-Holland), Hoogeveen (Drenthe), Lochem (Gelderland), Tubbergen (Overijssel), Sint Philipsland (Zeeland) en Oldambt (Groningen). Ook het Engelse Leeds is een bekend project. Hier kijken gasnetbeheerder Northern Gas Networks en het Noorse olie- en gasbedrijf Equinor naar de mogelijkheid om de hele regio, vier miljoen woningen, op blauwe waterstof te verwarmen.
    
    Van der Molen denkt dat er meer voorbeeldprojecten moeten komen wil waterstof een vlucht nemen. ‘Eén praktijkvoorbeeld doet meer dan tien rapporten.’ Hij ziet kansen voor oude panden en binnensteden die slecht te verwarmen zijn met andere alternatieven. Dat denkt ook Guus Westgeest, architect en adviseur bij energiecoöperatie LochemEnergie in Gelderland. ‘Al jaren zocht ik in Lochem naar een duurzame oplossing voor een wijk met monumentale panden. Warmtepompen aan de muur, dat ziet er niet uit voor die huizen en het lawaai dat honderd van die kasten zouden maken.’
    
    Waterstof is een van de opties om de CO2-uitstoot van Nederlandse huizen en bedrijfspanden te verlagen. Deze moet voor 2030 met 3,4 megatn zijn teruggebracht
    
    Westgeest woont zelf in een andere wijk in een huis met een warmtepomp. Hij rijdt een elektrische auto en heeft plannen voor een klein zonneparkje op een open veld in zijn bezit. ‘We hadden voor de monumentale panden alle opties al afgewogen tot ik het energieloket van de gemeente bezocht en stuitte op het fenomeen waterstof. Ik dacht: dat is het!’
    
    Al snel volgden informatieavonden en inmiddels hebben zich zestig bewoners gemeld met serieuze interesse. ‘Veel te veel voor de proef die wij voor ogen hebben’, zegt Westgeest. Samen met ketelfabrikant Remeha en netbeheerder Liander hoopt hij in de winter van 2021 tien tot vijftien van deze monumentale panden op waterstof te verwarmen. ‘Er moeten huizen afvallen dus we bekijken ook in hoeverre de bewoners bereid zijn iets aan isolatie te doen.’
    
    Zo is iedere gemeente voor zich zoekende naar de juiste oplossing om van het aardgas te gaan. Volgens Schipper zou het helpen als de overheid zich duidelijker uitlaat richting burgers over verschillende soorten warmtetechnieken. In brieven van het ministerie van Binnenlandse Zaken staat bijvoorbeeld dat ‘grootschalige toepassing van waterstof in de gebouwde omgeving naar verwachting pas na 2030 mogelijk wordt’, maar dat komt volgens Schipper niet over in de samenleving. Het duurt ontzettend lang om te komen tot een plan waar iedereen het mee eens is, meent Schipper en ‘meer duidelijkheid vanuit Den Haag’ zou daarin zeker kunnen helpen.
    
    fd.nl/futures/1335322/je-huis-verwarm...
17. voda 2 maart 2020 12:03

    auteur info

    •    voda

      Lid sinds: 02 dec 2005

      Laatste bezoek: 21 nov 2024

    •    Aanbevelingen

      Ontvangen: 89681

      Gegeven: 22197

    •    Aantal posts: 377.926

    Plannen voor ambitieus offshore windpark met scepsis begroet
    
    Marjan van Loon (Shell Nederland), Cas König (Groningen Seaports) en Han Fennema (Gasunie) presenteren hun plannen om 's werelds grootste offshore windpark en de grootste groene waterstoffabriek van Europa te bouwen. Bron: ANP
    
    De haalbaarheidsstudie moet nog beginnen, maar de donderdag aangekondigde plannen van Shell en Gasunie om 's werelds grootste offshore windpark te bouwen dat gekoppeld moet worden aan de grootste waterstoffabriek van Europa, liggen nu al onder vuur.
    
    Landelijk netbeheerder Tennet bijvoorbeeld, die de wettelijke verantwoordelijkheid heeft om windparken op zee aan te sluiten op het netwerk op het vaste land, is niet enthousiast over de plannen van Shell en Gasunie om 's werelds grootste offshore windpark te realiseren.
    
    Randvoorwaarden
    
    Tennet is niet van tevoren geconsulteerd door de consortium-partners en is 'voorlopig ook niet van plan om positief te reageren op een uitnodiging om deel te nemen aan het consortium in zijn huidige vorm', zo laat een woordvoerder weten.
    
    Voor Tennet gelden duidelijke randvoorwaarden voor eventuele deelname: 'het realiseren van een energiesysteem tegen de laagste maatschappelijke kosten en het waarborgen van de leveringszekerheid'. Daarvoor is volgens het bedrijf 'systeemintegratie (het integreren van elektriciteit en gas om de grote fluctuaties in wind- en zonne-energie op te vangen, red.) de échte sleutel.'
    
    Faciliteren, niet sturen
    
    Die uitgangspunten vormen ook de basis van de 'Infrastructure Outlook 2050' die Tennet begin vorig jaar samen met Gasunie heeft gepubliceerd. 'Die systeemintegratie is voor ons een belangrijk uitgangspunt, maar zien we niet direct terug in dit voorstel', aldus de woordvoerder. Shell en Gasunie willen windstroom vooral gebruiken om er waterstof van te maken voor de industrie. Tennet zal ook aan minister Wiebes zijn standpunt kenbaar maken.
    
    ‘Een overheidsbedrijf dat samen met Shell, Nouryon, Thyssenkrupp en andere marktpartijen bij herhaling subsidie aanvraagt bij de overheid is een rol die Gasunie niet past’
    Thijs ten Brinck, energie-expert
    
    De waterstofplannen stuiten op meer kritiek. Zo is nog onduidelijk waar de benodigde tientallen miljarden euro's voor het project precies vandaan gaan komen. Gasunie en Shell willen geld van het Rijk en van Europa, maar hoeveel er nodig is om het plan van de grond te trekken, is niet bekend.
    
    Rijkswaterstaat met Toyota
    
    Ook roept de betrokkenheid van Gasunie vragen op. Energie-expert Thijs ten Brinck, die veel onderzoek doet naar waterstof, vindt bijvoorbeeld dat Gasunie moet faciliteren en niet de energietransitie moet sturen.
    
    'Gasunie is een door de overheid aangewezen monopolist, verantwoordelijk voor de distributie van aardgas. Een overheidsbedrijf dat samen met Shell, en andere marktpartijen bij herhaling subsidie aanvraagt bij de overheid is een rol die Gasunie niet past', vindt Ten Brinck. 'Als Rijkswaterstaat samen met Toyota subsidie zou aanvragen voor de bouw van een grote autofabriek, zou iedereen fronsen.'
    
    Op zoek naar plekken voor windparken
    
    Gasunie-topman Han Fennema ziet echter wel degelijk een rol weggelegd voor zijn bedrijf. Juist de toekomstige integratie van elektriciteit en gas wordt volgens hem steeds belangrijker. 'Als wij onze klimaatambities willen waarmaken, dan moeten wij tijdig beschikken over een grootschalige infrastructuur. Met deze, en hopelijk binnenkort nog meer partners helpen wij de markt om versneld de overstap te maken naar duurzame energie.'
    
    Die groene stroom moet straks van nieuwe grote windparken boven de Waddeneilanden komen, maar er is door het kabinet op dit moment nog maar één gebied aangewezen dat de komende jaren zal worden aanbesteed: een oppervlakte van 120 vierkante kilometer naast het al bestaande Gemini-windpark. Die nieuwe kavel is goed voor maximaal 700 megawatt aan windvermogen.
    
    ‘NortH2 is een interessant voorstel omdat inmiddels blijkt dat sec een windpark aanleggen op dit moment geen garantie is voor een succesvolle businesscase.'’
    NWEA, branchevereniging voor de windenergiesector
    Of en waar de plekken zullen worden aangewezen waar de megaparken van Gasunie en Shell moeten verrijzen, is nog volstrekt onduidelijk. Shell en Gasunie hopen daarover in gesprek te kunnen met het ministerie van Economische Zaken & Klimaat. Gezien de lange procedures lijkt het welhaast onmogelijk om zoals het consortium wil al in 2027 de eerste stroom te produceren.
    
    De ontwikkeling, bouw en levertijden voor bijvoorbeeld de grote stopcontacten op zee bedragen al vele jaren. Zo tekende Tennet afgelopen woensdag een contract met een leverancier om de stopcontacten voor het windpark IJmuiden Ver te ontwerpen. De aansluiting voor dat park moet in 2027 in gebruik worden genomen.
    
    Eerst nog een haalbaarheidsstudie
    
    Shell en Gasunie willen eerst nog een haalbaarheidsstudie doen en nemen op grond daarvan een investeringsbesluit. 'Er zijn nog veel vragen over het NorthH2-project', vindt ook de NWEA, de branchevereniging van de windsector in een reactie. 'Zo moet er nog een haalbaarheidsstudie gedaan worden, is het niet duidelijk waar de windparken zouden moeten komen en of dat in de al aangewezen gebieden zou moeten gebeuren.'
    
    De NWEA volgt het project niettemin met grote interesse. 'NortH2 is een interessant voorstel omdat inmiddels blijkt dat sec een windpark aanleggen op dit moment geen garantie is voor een succesvolle businesscase.'
    
    fd.nl/ondernemen/1336479/plannen-voor...

    Bijlage:
18. Jorry 4 maart 2020 11:50

    auteur info

    •    Jorry

      Lid sinds: 19 jun 2019

      Laatste bezoek: 19 mei 2023

    •    Aanbevelingen

      Ontvangen: 58

      Gegeven: 146

    •    Aantal posts: 341

    
    
    Norsk versjon
    04 March 2020
    
    Nel ASA (Nel, OSE:NEL) and Kværner ASA (Kværner, OSE:KVAER) has entered into a strategic collaboration agreement. The companies will collaborate on specific green hydrogen projects and standardisation of solutions for large scale hydrogen production plants.
    Norsk versjon
    04 maart 2020
    Vertaald:
    
    Nel ASA (Nel, OSE: NEL) en Kværner ASA (Kværner, OSE: KVAER) hebben een strategische samenwerkingsovereenkomst gesloten. De bedrijven zullen samenwerken aan specifieke groene waterstofprojecten en standaardisatie van oplossingen voor grootschalige waterstofproductie-installaties.
    
19. voda 12 maart 2020 12:51

    auteur info

    •    voda

      Lid sinds: 02 dec 2005

      Laatste bezoek: 21 nov 2024

    •    Aanbevelingen

      Ontvangen: 89681

      Gegeven: 22197

    •    Aantal posts: 377.926

    Plan voor mega waterstoffabriek legt vinger op zere plek in energie- en klimaatbeleid
    
    Remco de Boer is adviseur op het gebied van energietransitie
    
    Al weken hing het in de lucht: in Groningen zou iets groots gaan gebeuren. Twee weken geleden was het zover. Shell, Gasunie, Groningen Seaports en de provincie kondigden de bouw aan van een megagrote fabriek voor de productie van groene waterstof. De grondstof daarvoor, groene stroom, moet van een aantal nieuw te bouwen, eveneens megagrote windparken op zee komen. NortH2 heet het project.
    
    Illustratie: Hein de Kort voor Het Financieele Dagblad
    
    Een trotse commissaris van de Koning kwam superlatieven tekort. Hij sprak alsof alles in kannen en kruiken is. Maar dat is het niet. Sterker nog: de eerste serieuze stap, een haalbaarheidsstudie, moet nog worden gezet. En er zijn meer vraagtekens.
    
    Zo is het maken van waterstof met groene stroom veel duurder dan met aardgas, wat nu nog als grondstof wordt gebruikt. Voor een sluitende businesscase is subsidie nodig. Maar de initiatiefnemers zeiden dat er ‘mogelijk’ subsidie nodig is. Misschien dus wel niet. En dus was de vraag: hoe financiert u het project? Een inhoudelijk antwoord kwam er niet.
    
    Inmiddels wordt duidelijk wat er in Groningen speelt. De aankondiging was vooral een roep; een roep om een weeffout in het huidige energie- en klimaatbeleid te repareren. Dat beleid is sectoraal georganiseerd. Zo hebben de sectoren Elektriciteit, Industrie, Gebouwde omgeving, Mobiliteit en Landbouw allemaal hun eigen CO2-reductiedoel en maakten ze afspraken aan hun eigen klimaattafel.
    
    Alle vijf sectoren moeten hun doel zo kostenefficiënt mogelijk halen. Maar zelfs als dat lukt, wil dat niet zeggen dat daarmee ook het totale energiesysteem op de lange termijn kostenefficiënt fossielvrij wordt gemaakt, wat toch het einddoel is.
    
    Verzuiling
    
    Neem de elektriciteitssector. Die gaat meer windparken op zee bouwen, zo is afgesproken. Tot nu toe loopt dat voorspoedig. Voor de twee laatste parken was zelfs geen subsidie nodig. Maar of dat zo blijft, is zeer de vraag.
    
    Meer windparken betekent meer aanbod van windenergie, wat op termijn de stroomprijs drukt waardoor de businesscase verslechtert. De windsector waarschuwt al langer dat er maatregelen nodig zijn. Zonder zekerheid dat hun stroom wordt afgenomen, wankelt de uitrol van wind-op-zee.
    
    Vorige week haalde de windsector zijn gelijk. Zonder actie van de overheid bestaat inderdaad de kans dat nieuwe windparken op zee de komende jaren niet worden gebouwd, concludeerde onderzoeksbureau Afry in een studie in opdracht van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat.
    
    Ook de industrie zit in een lastig parket. Als bedrijven grootschalig investeren in elektrificatie, wat de bedoeling is, moet er wel voldoende groene stroom voor een goede prijs beschikbaar zijn. Die zekerheid is er nu niet.
    
    De elektriciteits- en industriesector wachten op elkaar, concludeerden de directeuren van TKI Wind op Zee en TKI Energie & Industrie recent in een opinieartikel op nieuwssite Energeia.
    
    Zo’n klassieke kip-eikwestie los je maar op een manier op: met systeemintegratie. Sectoren moeten samen aan de bak. NortH2 is daar een voorbeeld van: windparken die speciaal worden gebouwd voor de productie van groene waterstof die de industrie vervolgens afneemt. Hoewel er in het Klimaatakkoord wel enige aandacht voor was, ontbreekt de cross-sectorale samenhang tot nu toe in beleid. Vreemd is dat niet.
    
    Verzuiling past bij de Nederlandse poldercultuur, waarin zeer veel partijen intensief betrokken zijn en al die partijen in de eerste plaats toch vooral hun eigen belang behartigen.
    
    ‘De industrie die, zoals onze hele economie, nog voor zo’n 90% op fossiele energie draait, wordt door sommige partijen meer gezien als onderdeel van het probleem dan als onderdeel van de oplossing’
    
    Ook was er bij de start van het nieuwe kabinet veel politieke druk om snel tot afspraken te komen. Het huidige sectorale Klimaatakkoord kostte al zo’n anderhalf jaar; een cross-sectorale versie had nog veel meer tijd gevergd.
    
    Wat ook niet heeft geholpen, is de tegenstelling binnen het kabinet. D66 en Christenunie wilden een hoog CO2-reductiedoel. CDA en VVD, beide minder ambitieus, legden vervolgens de nadruk op kostenefficiëntie. Oftewel dat hoge doel moet liefst zo min mogelijk kosten.
    
    Aangemoedigd door de scherpe daling van de prijs van zonne- en windenergie, ontstond het beeld dat met slechts een relatief beperkte pot subsidie de markt het verder wel zou oplossen. Dit marktdenken domineert nog altijd.
    
    Tegelijk wordt de industrie die, zoals onze hele economie, nog voor zo’n 90% op fossiele energie draait, door sommige partijen meer gezien als onderdeel van het probleem dan als onderdeel van de oplossing. Een extra CO2-heffing, kritiek op multinationals in het algemeen en de onduidelijkheid over de bestendigheid van subsidieregelingen op de lange termijn, maken bedrijven kopschuw.
    
    Cross-sectorale aanpak
    
    Eigenlijk was de boodschap in Groningen vooral aan het kabinet: kom met een visie, kom met beleid, kom met wet- en regelgeving en ja, kom ook met wat subsidie om projecten als NortH2 van de grond te krijgen.
    
    Intussen dringt de tijd. In de EU is een ware groene waterstofwedloop aan de gang. Met de in december gelanceerde Green Deal is Europa naarstig op zoek naar grote, groene projecten. Voor steun is het zaak om eind dit jaar op de lijst met Important Project of Common European Interest (IPCEI) op waterstofgebied te komen.
    
    Met de aankondiging van NortH2 hebben met name Shell en Gasunie de discussie die al een tijd achter de schermen wordt gevoerd, op de bühne en in de schijnwerpers gezet. Nog belangrijker dan het project is dat er werk wordt gemaakt van een geïntegreerde, cross-sectorale aanpak. Binnenkort komt het kabinet met zijn waterstofvisie. Wellicht dat daar al een eerste aanzet in zit.
    
    Remco de Boer is onderzoeker, adviseur en publicist op het gebied van de energietransitie. Reageer via expert@fd.nl.
    
    fd.nl/opinie/1337742/plan-voor-mega-w...

    Bijlage:
20. voda 19 maart 2020 19:36

    auteur info

    •    voda

      Lid sinds: 02 dec 2005

      Laatste bezoek: 21 nov 2024

    •    Aanbevelingen

      Ontvangen: 89681

      Gegeven: 22197

    •    Aantal posts: 377.926

    Alstom Hydrogen Train Coradia iLint Completes Tests in Netherlands
    
    Alstom has performed ten days of tests of the Coradia iLint hydrogen fuel cell train on the 65 kilometres of line between Groningen and Leeuwarden in the north of the Netherlands. The tests follow 18 successful months of passenger service on the Buxtehude–Bremervörde–Bremerhaven–Cuxhaven line in Germany, where total of 41 Coradia iLint have already been ordered. The latest tests make the Netherlands the second country in Europe where the train has proven itself a unique emissions-free solution for non-electrified lines.
    
    Last October, Alstom and the Province of Groningen, local operator Arriva, the Dutch railway infrastructure manager ProRail and the energy company Engie signed a pilot project agreement to test the Coradia iLint, the world’s first passenger train powered by hydrogen fuel cells, in the Netherlands. DEKRA, an independent testing inspection and certification company, has been appointed test leader. This series of tests is being performed at night at up to 140 km/h without passengers. For the purpose of the tests, a mobile filling station has been erected by Engie for refuelling the Coradia iLint with completely green – sustainably produced – hydrogen.
    
    The Coradia iLint is the world's first regional passenger train to enter service equipped with fuel cells to convert hydrogen and oxygen into electricity, thus eliminating pollutant emissions related to propulsion. The completely train is quiet, and its only emission is water. Purpose-built for use on non-electrified lines, it provides clean, sustainable traction with no sacrifice in performance. It has a range of approximately 1000 kilometres – the same as equivalent-size diesel multiple units. The train is developed and produced by the Alstom teams in Salzgitter, Germany and Tarbes, France.
    
    Source : Strategic Research Institute

    Bijlage: