Belastingdienst wint de Douche van Koets 2024

Sinterklaas is gisteren vertrokken, maar ik heb nog iets uit te delen: de zestiende Douche van Koets. Zoals ieder jaar heb ik weer tal van nominaties gekregen van lezers. In overleg met de IEX is besloten dat mijn douche van Koets gerelateerd is aan de financiele branche.

Drie reacties van lezers

Het was moeilijk kiezen, maar ik heb er drie reacties uitgepikt.

Lezer 1:

1. Pensioenfondsen omdat die te lang in obligaties beleggen met geen/lage coupon die verliezen opleverden toen rente steeg. Iets wat van te voren duidelijk was. Daarnaast geven ze te veel geld uit aan beheer. Er zijn veel studies die aantonen dat een simpele 60:40 (of 80:20) aandelen:obligaties-portefeuille beter rendeert.

2. De DNB die bovenstaand beleid bepaalt heeft. De DNB heeft geen goed track record in het voorspellen van de economie, laat staan het voorspellen van een goed beleggingsbeleid.

3. De politiek die het nieuwe pensioenstelsel heeft geaccepteerd. If it ain't broken don’t fix it. En vooral niet in één stap, beter was een geleidelijke overgang, bijvoorbeeld in 5 jaar steeds 1/5 om volatiliteit uit te middelen.

Lezer 2 (75 jaar):

Ik nomineer 'de financiële toezichthouders' AFM en DNB vanwege bureaucratische, geldverslindende, het doel voorbij schietende maatregelen die particuliere rekeninghouders raken.

Toezicht op woningbezitters met een aflossingsvrije hypotheek. Iedere 2 jaar moet mijn bank van een toezichthouder contact met mij opnemen “omdat niet zeker is, dat ik de hypotheek kan aflossen op de contract-einddatum”, staat in het bericht.

• 30 jaar hypotheek tot 2031 (en dan in 2024 over mijn woontoekomst van 2031 willen praten, er kan zoveel veranderen...)
• 2 onder 1 kap woning, nieuwbouw, destijds 90% van bouwsom gefinancierd
• Oorspronkelijk leenbedrag €140.000 euro; nu rest minder dan €50.000
• WOZ-waarde inmiddels 5 maal de oorspronkelijke aankoopwaarde.
• Goed pensioen, voldoende middelen bij de bank om eventueel direct af te lossen

Hoezo is een “toezichtmaatregel’ over dit onderwerp dan nog van nut?

Lezer 3:

Op 1 wat mij betreft de vier grote steden met hun erfpachtbeleid. Bij alle vier zien we grote problemen met erfpachtherzieningen. De Handreiking Algemene Bepalingen van het ministerie is aan hen niet besteed.

Als tweede de NRVT die vooral goed is in bureaucratie ter verhoging van taxatiekosten, vaak ook in het nadeel van de consument.

De top 3 van Koets

Zoals gewoonlijk blijft mijn top 3 beperkt tot Nederland. Er is in 2024 weer veel gebeurd.

Mijn top 3 is:

3: Hypotheekadviseurs

Dit jaar zijn de hypotheekadviseurs regelmatig negatief in het nieuws gekomen. Vooral de hogere boetes laten zien dat diverse adviseurs (flinke) fouten maken waarvan de klant de dupe is. Ook de AFM kwam met een rapport dat niet positief was voor de hypotheekadviseurs. Er zijn zelfs diverse adviseurs die niet naar het renteaftrekverleden van hun klanten vragen, en het dus ook niet in kaart brengen. Een goed hypotheekadvies is dan niet mogelijk.

2: Makelaarsorganisaties

Huizenkopers krijgen steeds vaker te maken met clausules in de koopakte waarbij de gebreken aan de gekochte koopwoning voor rekening van de kopers komen. Na de ouderdomsclausule is het oppassen met de As is where is-clausule.

‘As is where is’, is geen wettelijk gedefinieerd begrip, waardoor er geen eenduidige omschrijving of definitie is. Kort gezegd betekent het dat je koopt wat je ziet. Je accepteert de staat van de woning zoals die is en de verkoper legt het risico bij jou als koper neer.

De grote vraag is waarom de brancheorganisaties dit soort clausules accepteren. Het is wachten op dramatische verhalen van mensen die een kat in de zak hebben gekocht. Het wordt tijd dat er ook eens toezicht komt op de brancheorganisaties.

1: De Belastingdienst

Vanaf 2021 is de startersvrijstelling van toepassing voor jonge kopers. Deze besparen 2% overdrachtsbelasting over de koopsom van hun koopwoning als zij aan bepaalde voorwaarden voldoen.

Helaas blijkt weer eens dat de voorwaarden niet duidelijk zijn. Er zijn zelfs huizenbezitters naar de rechter gegaan. De rechtbank gaf eerst de Belastingdienst gelijk, maar het Hof dacht er anders over.

De staatssecretaris van Financiën heeft nog wel overwogen om cassatie in te stellen tegen deze hofuitspraak, maar heeft besloten daarvan af te zien.

De Belastingdienst heeft de tekst op de website iets aangepast. Waar eerst alleen gesproken werd over woningwaarde (zie iex-column) is er nu extra tekst over waarde in het economische verkeer.

Helaas ontbreekt een duidelijk voorbeeld. Waarom wordt er niet vermeld dat bijvoorbeeld de koopsom van de woning leidend is en er niet naar de taxatiewaarde wordt gekeken? Zoals bekend is de Belastingdienst een onderdeel van de Rijksoverheid. Het is opvallend dat op beide websites niet dezelfde informatie staat over de startersvrijstelling.

Rijksoverheid: Wanneer krijg ik vrijstelling van overdrachtsbelasting?

Belastingdienst: Wanneer kunt u de startersvrijstelling krijgen (overdrachtsbelasting)?

De voorgangers

Dit was het zestiende jaar van de Douche van Koets. Dit waren de genomineerden en winnaars (bold) in de voorgaande jaren:

• In 2009 was de Autoriteit Financiële Markten de gelukkige ontvanger.

• In 2010 nam minister Jan Kees de Jager de Douche over.

• In 2011 was het de Nederlandse Vereniging van Banken (NVB) die de Douche won, tweede en derde waren minister De Jager en de Rabobank.

• In 2012 won minister-president Mark Rutte met een flinke voorsprong van staatssecretaris Frans Weekers, Klaas Knot en Gerrit Zalm.

• In 2013 was het de Rabobank die de prijs in ontvangst mocht nemen. De andere genomineerden waren Stef Blok, de VVD en de PvdA.

• In 2014 was NHG nummer één, gevolgd door minister Jeroen Dijsselbloem op nummer twee en Argenta op nummer drie.

• In 2015 waren PvdA en VVD samen de winnaars, de banken in het algemeen waren nummer twee en het Nibud derde.

• In 2016 won de Kennisgroep Verzekeringsproducten, was de Rabobank tweede en het Kifid nummer drie.

• In 2017 waren de makelaars de winnaar en minister Wiebes en de banken de nummers twee en drie.

• In 2018 was de ING de winnaar. Minister-president Rutte werd tweede en staatssecretaris Menno Snel derde.

• In 2019 won het kabinet de Douche van Koets. De opleidingsinstituten waren nummer twee en de taxateurs/makelaars nummer drie.

• In 2020 was de Belastingdienst de winnaar. Toen waren de makelaars tweede en het kabinet kwam op plaats drie.

• In 2021 wonnen de makelaars opnieuw. DNB was nummer twee en het kabinet kwam op drie.

• In 2022 was Schiphol de winnaar. Het kabinet was nummer twee en Klaas Knot nummer drie.

• In 2023 was de douche voor minister Hugo de Jonge