Fed handhaaft Amerikaanse rente, maar deur op een kier voor verlaging in september

• De Federal Reserve handhaaft het belangrijkste rentetarief op 5,25% tot 5,50%.
• In de toelichting hintte voorzitter Jerome Powell meerdere malen op een renteverlaging in september
• De Amerikaanse tienjaarsrente is gedaald in reactie op het nieuws.
• Wall Street is hoger de dag uit gegaan, maar dat had ook andere oorzaken.

De Federal Reserve heeft, zoals al werd verwacht, besloten om het belangrijkste rentetarief ongewijzigd te laten. Het zogeheten federal funds rate (de vergoeding die Amerikaanse banken in rekening brengen voor korte, dagelijks opvraagbare leningen) blijft dus 5,25% tot 5,50%. Daarmee staat de rente nu al ruim een jaar op het huidige niveau:

Aan het besluit ging volgens voorzitter Jerome Powell veel discussie vooraf, maar de beslissing werd uiteindelijk wel unaniem genomen. De Fed meldde ook dat zij doorgaat met het afbouwen van de balans.

Inflatie is gedaald, maar nog wel 'iets aan de hoge kant'

In het begeleidend commentaar herhaalde de Fed de zin die bij alle voorgaande rentebesluiten werd gebezigd: dat het niet passend is om de rente te verlagen tot men meer vertrouwen heeft dat de inflatie 'duurzaam op weg is naar de gewenste 2%'.

De Federal Reserve erkent dat de inflatie in de afgelopen maanden op dit vlak goede vooruitgang heeft geboekt, maar volgens de beleidsmakers is het huidige niveau nog steeds 'iets aan de hoge kant'.

Bij het vaststellen van de beleidsrente kijkt de Federal Reserve vooral naar de zogeheten PCE-inflatie. Dat is een afkorting van Personal Consumption Expenditures: een cijfer dat aangeeft wat Amerikanen uitgeven aan goederen en diensten. De Fed let in het bijzonder op de kern-PCE-inflatie, waarin de prijzen van voedingsmiddelen en energie buiten beschouwing worden gelaten.

Afgelopen vrijdag bleek dat de kern-PCE-inflatie op jaarbasis was uitgekomen op 2,6%, vergelijkbaar met de maand ervoor.

De algemene PCE-inflatie was gedaald van 2,6% naar 2,5% op jaarbasis. De inflatie ligt hiermee nog altijd een half procentpunt boven de 2% die de Fed nastreeft, maar de pieken van enkele jaren geleden zijn wel duidelijk verleden tijd.

Tijdens de persconferentie liet Powell zich niet verleiden om te vertellen wanneer de rente dan eindelijk omlaag kan, maar hij hintte wel diverse malen op een eerste renteverlaging op 18 september, de eerstvolgende beleidsvergadering. Zo zei hij letterlijk: "Het moment van een eerste renteverlaging nadert. Als de data die we de komende maanden te zien krijgen zo goed zijn al we hopen, ligt een renteverlaging in september op tafel."

Renteverlaging met 50 basispunten is onwaarschijnlijk

Dit wordt dan waarschijnlijk wel een bescheiden renteverlaging van 25 basispunten. Op de vraag van een journalist of een eerste renteverlaging met 50 basispunten een optie was, antwoordde Powell klip en klaar dat de Fed daar niet aan denkt.

Terwijl in eerdere persconferenties vooral werd gesproken over de hoge inflatie, ging het woensdagavond vooral over de arbeidsmarkt. Anders dan de ECB heeft de Federal Reserve namelijk een dubbel mandaat. Behalve naar prijsstabiliteit streeft die ook naar volledige werkgelegenheid. Daarmee wordt bedoeld dat de werkloosheid onder de 4% moet blijven.

Volgens Powell zoekt de Fed altijd naar een balans tussen deze twee mandaten. Het cijfer dat het verst af staat van de doelstelling, krijgt voorrang in het monetaire beleid. Op dit moment is dat nog de inflatie van 2,6%. De werkloosheid is ook iets te hoog (4,1%), maar bevindt zich volgens Powell nog altijd op een historisch laag niveau.

Omdat er met de inflatie inmiddels wel goede voortgang is gemaakt, breekt volgens Powell het moment aan om een wat minder restrictief monetair beleid te voeren. Voorwaarde is wel dat de cijfers van de komende maanden goed zijn. Heel strikt is de Fed daar overigens niet in. Mocht de inflatie stabiliseren of oplopen, dan zal de Fed dat afwegen tegen andere economische cijfers, waaronder de arbeidsmarkt. Met andere woorden: bij een tegenvallend inflatiecijfer is een renteverlaging niet bij voorbaat van de baan.

Markt rekent op een kwartje verlaging in september

De markt rekent op een renteverlaging met 25 basispunten in september. Volgens de zogeheten FedWatch-tool van CME Group wordt die kans momenteel ingeschat op 90,5%. De kans op een nog grotere renteverlaging wordt ingeschat op 9,5%. Met een nieuwe rentepauze wordt geen rekening gehouden.

Tienjaarsrente daalt

In navolging van het vooruitzicht op een naderende renteverlaging is de tienjaarsrente op Amerikaanse staatsobligaties met circa 7  baspsunten gedaald van 4,108% naar 4,037%:

Wall Street is hoger de dag uit gegaan

De belangrijkste indices op Wall Street zijn hoger de dag uitgegaan. De S&P500 eindigde 1,6% hoger, de Dow Jones-index won 0,2% en de Nasdaq zelfs 2,6%. Of die laatste stijging te danken is aan de rentegevoeligheid van veel techaandelen, is de vraag. De Nasdaq stond voorafgaand aan het rentebesluit al fors in de plus, geholpen door goed ontvangen cijfers van AMD. 

De dollarkoers stond na het rentebesluit onder druk. De goudprijs komt nauwelijks in beweging.

Highlights persconferentie

Tot slot hieronder de belangrijkste highlights van de persconferentie op een rij, gerangschikt naar onderwerp.

Over de stand van de economie

• Powel schetst de stand van de economie. De economische groei is meer gematigd: het BBP steeg in het eerste halfjaar met 2,1% op jaarbasis, tegen 3,1% vorig jaar. De groei van de consumentenbestedingen is afgevlakt, maar blijft solide.
• Volgens Powell is er geen sprake van een oververhitte economie, maar van een normalisering van de economie.
• De kans op een harde landing acht hij klein. De economische cijfers zijn nog steeds sterk. Mocht de economie verzwakken, dan biedt de huidige hoge rente van 5,25% tot 5,50% veel ruimte om te reageren. Maar zo ver is het niet.

Over de arbeidsmarkt

• De arbeidsmarkt is beter in balans dan vorig jaar en hoewel de werkloosheid is opgelopen tot 4,1% is dit cijfer nog altijd historisch laag
• De arbeidsmarkt bevindt zicht volgens Powell op het niveau van vlak voor de uitbraak van de coronapandemie: sterk, maar niet oververhit.
• Powel acht het onwaarschijnlijk dat er van de huidige arbeidsmarkt een inflatoire druk uit gaat. De loonstijgingen bewegen zich ook naar een meer houdbaar niveau.

Over de inflatie

• De inflatie is in de afgelopen jaren substieel gedaald, van 7% naar 2,5%, maar Powell herhaalt dat de Fed een sterk commitment heeft om ddit cijfer naar de gewenste 2% te laten zakken.
• In het eerste kwartaal bevond de inflatie zich nog op een zorgelijk niveau, maar het tweede kwartaal ziet er een stuk beter uit.

Over het rentebeleid

• Powell herhaalt dat de Fed het niet passend vindt om de rente te verlagen tot men meer vertrouwen heeft dat de inflatie 'duurzaam op weg is naar de gewenste 2%. De inflatiecijfers van het tweede kwartaal hebben hierbij geholpen en meer goede data zou dat vertrouwen versterken.
• De Fed-voorzitter geeft aan dat er aan twee kanten risico's zijn. De rente te snel verlagen kan de inflatie aanwakkeren. Maar te lang wachten of de rente te weinig verlagen kan de economie en de arbeidsmarkt schade toebrengen.
• Als de economie solide blijft en de inflatie aanhoudt kan de Fed het federal funds rate op het huidige hoge niveau houden zolang dat nodig is. Maar als de arbeidsmarkt harder afkoelt dan verwacht en de inflatie harder daalt dan verwacht, is de Fed bereid om te reageren.
• Een journalist vraagt of een renteverlaging in september voor de hand ligt. Powell antwoordt dat de Fed nog geen besluit heeft genomen over toekomstige vergaderingen. Wel erkent hij dat de economie zich meer beweegt in de richting die de Fed zoekt om de rente te kunnen verlagen. Nu is het nog niet zo ver, maar een renteverlaging kan de volgende keer wel op tafel liggen.
• Als de komende weken blijkt dat de inflatie sneller daalt dan verwacht, de economische groei redelijk sterk is en de arbeidsmarkt ook, dan is een renteverlaging in september mogelijk. Blijkt de inflatie hardnekkig of loopt deze op, dan zal de Fed dat afwegen tegen andere economische cijfers, waaronder de arbeidsmarkt. De Fed kijkt volgens Powell altijd naar een combinatie van cijfers. Hij zegt dus niet dat bij een tegenvallende inflatie een renteverlaging van tafel is.
• Powell laat zich niet verleiden om een voorspelling te doen over het aantal renteverlagingen dit jaar. Misschien komt er geen enkele verlaging, maar het kunnen er ook meerdere zijn.
• Powell wijst er op dat de Amerikaanse economie nu compleet anders is dan vorig jaar, toen de Fed de rente voor het laatst verhoogde. Toen was de inflatie nog 4% en de werkloosheid zo'n 3%. 'Het wordt nu tijd om ons beleid aan te passen, om dit proces te ondersteunen', zegt Powell.
• De Fed-voorzitter zegt dat de Fed altijd een balans zoekt tussen de twee mandaten die zij heeft (prijsstabiliteit en volledige werkgelegenheid). Het cijfer dat het verst af staat van de doelstelling krijgt voorrang in het monetaire beleid.
• De inflatie staat nu nog wat verder van het doel af dan de werkloosheid, maar volgens Powell breekt nu wel het moment aan om een wat minder restrictief monetair beleid te voeren.
• Hij voegt eraan toe dat de Fed zich nu niet meer volledig op de inflatie hoeft te focussen, vanwege de voorgang die op dat terrein is geboekt.
• Het eerstvolgende rentebesluit is twee maanden voor de presidentsverkiezingen. Presidentskandidaat Donald Trump heeft gezegd dat een renteverlaging vlak voor de verkiezingen niet hoort. Een journalist vraagt Powell om een reactie. Hij antwoordt dat de Fed alleen naar economische cijfers kijkt en niet naar de politieke kalender. Powell benadrukt dat de Fed onafhankelijk is en nooit zijn instrumenten zal inzetten om een politieke partij te ondersteunen of de uitslag van de verkiezingen te beïnvloeden.
• De Fed baseert ook niet het monetaire beleid op de potentiële uitkomst van de verkiezingen. "Dat is een lijn die wij nooit over zullen gaan."
• Een andere journalist wil weten of een eerste renteverlaging met 50 basispunten (in plaats van 25) een optie is of onwaarschijnlijk. Hierover is Powell duidelijk: daar denkt de Fed niet aan.
• Powell biedt een inkijkje in de opzet van de tweedaagse bijeenkomst van het FOMC. Op de eerste dag wordt gesproken over financiële stabiliteit. Daarna wordt de stand van de economie besproken. En tot slot het monetaire beleid, waarbij alle Fed-officials hun mening geven.
• Een renteverlaging nadert, zegt Powell tot besluit. Als de inkomende data zo goed zijn als we hopen, ligt een renteverlaging in september op tafel.