Wat brengt 2018 voor olie?

op donderdag 4 januari 2018

Categorie: Column

Wat zal 2018 voor olie brengen? Er zijn drie grote ontwikkelingen die dit jaar een rol gaan spelen.

1. Langzaam worstelen de olieprijzen zich naar boven

Dat zal niet van de ene op de andere dag gaan. En ook niet in een rechte lijn. Sterker: het is goed mogelijk dat er eerst een terugval komt na de relatief grote stijging van de afgelopen maanden. Maar op langere duur verwacht ik een voortzetting van de stijgende trend van de afgelopen twee jaar.

Er gaan een paar jaar overheen voordat de recente lage investeringen in conventionele olie hun volle uitwerking hebben op het aanbod. VS schalieolie blijft voorlopig groeien maar het wordt wel steeds duidelijker dat er hier beperkingen zijn. Zelfs voor de Permian, de enige van de drie VS schalieoliegebieden met een groot resterend groeipotentieel, verwachten analisten nu dat de snelle groeifase rond 2020 zal zijn afgelopen.

De markten doen hun werk volgens het oude gezegde: "de beste remedie tegen een lage olieprijs is een lage olieprijs." En dat zien we terug in de voorraden. Op de figuur hierboven (bron: Torbjørn Kjus), met als maatstaf nu eens niet de absolute volumes maar de tijd hoe lang er aan de vraag kan worden voldaan, is duidelijk hoeveel vorderingen er gemaakt zijn met het afbouwen van de voorraden.

Bij dit alles moet men zich realiseren hoe onzeker elke olieprijsvoorspelling is. Een verandering in vraag of aanbod met slechts 2% kan leiden tot een verandering van de olieprijs met een factor 2. Kortom: een wereldwijde economische crisis of een politieke crisis in een land als Venezuela of Iran kan de zaak op zijn kop zetten.

Voor grote stijgingen van de olieprijzen lijkt het nog te vroeg. Daarvoor moeten eerst de OPEC productiebeperkingen (die nu nog boven de markt hangen) zijn verdwenen. Dat kan geleidelijk gebeuren in 2018 en 2019 (en tijdelijk de prijs naar beneden drukken). Het is nu nog niet het begin van een nieuwe periode van serieus hogere olieprijzen. Het is wel de aanloop er naar toe.

2. De majors zijn terug

De publiciteit rond VS schalieolie wil de ontwikkelingen in conventionele olie wel eens overschaduwen. Toch is ook hier grote vooruitgang geboekt op het gebied van kosten. De olieprijs die nodig is om winstgevend te zijn is voor de meeste majors gedaald tot onder de 50 dollar per vat (zie ook de figuur hieronder. Bron: FT).

Voor grote nieuwe projecten zoals Johan Sverdrup (Statoil) en Mad Dog (BP) daalden de geschatte breakeven kosten tot rond de 30 - 40 dollar per vat als gevolg van vereenvoudigingen, standaardisatie en lagere tarieven van contractors. Zohr, het grote nieuwe gasveld van ENI in de Middellandse Zee, werd in 28 maanden ontwikkeld (iets dat enige jaren geleden nog voor onmogelijk werd gehouden).

De financiële kracht van de majors zorgde ervoor dat zij een aantal gerichte aankopen en overnames konden doen. Zo verkreeg Total met de overname van Maersk Oil and Gas een aantal aantrekkelijke Noordzee assets en is daar nu (na Statoil) de tweede operator.

Statoil kocht een 25% aandeel in het Braziliaanse Roncador veld van Petrobras en vergrootte zijn aandeel in Lundin (de grootste partner in Johan Sverdrup). In veel gevallen waren de verkopers bedrijven met een relatief hoge schuldenlast.

De resultaten van de downstream en chemische divisies droegen bij aan de relatief goede resultaten van de majors. Mede als gevolg hiervan hebben de meeste majors bij de huidige olieprijzen, ook na het uitbetalen van dividend, een positieve cashflow.

Daarentegen draait VS schalieolie ook nu nog steeds met verlies. Let wel: de lage breakeven kosten die hier vaak gerapporteerd worden zijn veelal de “half-cycle costs” (exclusief de kosten van licenties en overheads).

In zijn algemeenheid heb ik nu dan ook een voorkeur voor investeren in conventionele olie. Laat het benul dat schalieolie geen wonderen kan verrichten eerst maar eens volledig doordringen op de Amerikaanse beurs.

3. Klimaatverandering gaat een steeds grotere rol spelen

Daarbij springen de investeringen in renewables het meest in het oog. Voor oliemaatschappijen zijn vooral de projecten die makkelijk groots op te schalen zijn en die niet of weinig afhankelijk zijn van subsidies het meest interessant. Voor Europa betekent dat vooral offshore wind. Voor de VS eerder onshore wind en utility scale solar.

Ook al zijn deze investeringen voor normale stervelingen substantieel, voor de majors beslaan zij niet meer dan enkele procenten van hun totale investeringen. WoodMackenzie schat in dat dat tot 2030 geleidelijk zou kunnen oplopen naar 20%.

Klimaatverandering beïnvloedt echter ook de "normale" investeringen van de majors. Zo gaat de carbon footprint van een olie- of gasproject meer gewicht in de schaal leggen. En is men veel terughoudender geworden met projecten met een relatief lange terugverdientijd.

Zo verminderden de meeste majors de afgelopen jaren hun activiteiten in Canadese oliezanden. Daarbij speelden de twijfel of men zijn kapitaal meerdere decennia wil vast leggen en een voorsorteren op een lagere toekomstige waarde van olie met een hoge carbon footprint een rol.

Voor gas ontwikkelt zich een groter bewustzijn van de grote verschillen in methaanemissies. Die zijn het laagst voor gas dat in de Westerse wereld over niet al te lange afstanden vervoerd wordt. Verreweg het hoogst in Rusland en het Midden Oosten. LNG zit daar ergens tussen in.

Er wordt nu meer aandacht besteed om deze emissies omlaag te brengen; ook als overheden daar (nog) niet om vragen. Als men gas wil marketen als de beste transitie fossiele brandstof moet het ook daadwerkelijk een zo laag mogelijk footprint hebben.

Een gelukkig 2018 voor een ieder die dit leest!

Jilles van den Beukel is geofysicus. De informatie in deze column is niet bedoeld als professioneel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen.
Volg Van den Beukel ook via Twitter: @JillesAppelscha

Meld u aan voor de dagelijkse Beursupdate

Dagelijks een update van het laatste beursnieuws en beleggingskansen in uw mailbox!

Uw emailadres

Ja, ik blijf graag op de hoogte van de speciale acties en aanbiedingen van IEX Media

Auteur: Jilles van den Beukel

Jilles van den Beukel is geofysicus en energie specialist bij HCSS (the Hague Centre for Strategic Studies). Sinds 2016 schrijft hij over de olie- en gasindustrie op zijn blog JillesonEnergy.

Meer over deze auteur

Recente artikelen van Jilles van den Beukel

jul '21 Vijf redenen voor de stijgende gasprijzen
jun '21 Hoe lang gaat de rally in grondstoffen duren?
apr '21 Een nieuwe wereld voor de oliemarkten

Reacties

Volgen

6 Posts

| Omlaag ↓

Dr. Watson 3 januari 2018 18:36
   Dr. Watson

Lid sinds: 11 nov 2006

Laatste bezoek: 21 nov 2024

   Aanbevelingen

Ontvangen: 120

Gegeven: 3829

   Aantal posts: 123
Jilles
De beste wensen voor 2018
Prima artikel zoals altijd.

Een paar kanttekeningen bij de "de majors zijn terug":

- de lager break-even prijzen zijn maar deels gelinkt aan verbeterde technologie en veel meer aan lagere kosten en "sweet spotting" waar alleen maar het goedkopere deel van de reserves ontwikkeld wordt.

- de lager kosten zijn niet blijvend bij hogere olie prijzen. Zie oa. The Unbreakable Bond between Crude and Steel | OilPrice.com.

- de sweet spotting betekent dat er minder capaciteit en produktie voor kortere duur ontwikkeld wordt. De portfolio van de majors loopt daardoor sneller leeg dan voorheen.

0
”
Quote Reageren

Niet oké
theo1 4 januari 2018 10:35
   theo1

Lid sinds: 01 okt 2001

Laatste bezoek: 08 nov 2024

   Aanbevelingen

Ontvangen: 2853

Gegeven: 202

   Aantal posts: 6.658
Zoals het grafiekje van Hoger Zschaepitz op deze pagina (https://www.iex.nl/Column/273844/BeursVandaag-Jeumig-de-peumig.aspx) laat zien is Venezuela het land waar de productie het meest is gedaald. Dat komt natuurlijk niet omdat ze zich zo braaf aan de OPEC afspraken houden, maar gewoon omdat ze het geld niet hebben om hun productie op peil te houden. De zware olie die ze produceren vergt vrij veel onderhoud en daar hebben ze de cash niet voor. Ze hebben alle geld nodig om eten te kopen. Ze maakten al ruzie met Portugal over de levering van varkenspoten. De Portugese slachter leverde niet, ongetwijfeld omdat de Venezolanen niet op tijd betaalden, maar dat zegt Maduro er niet bij. Zo nijpend is de situatie daar dus. De productie van Venezuela blijft dus nog wel even achteruit boeren en dat maakt het voor de rest van de OPEC alleen maar gemakkelijker om de quota te halen.

In Lybië natuurlijk vergelijkbare toestanden. Ze produceren wel, maar door de anarchie daar zal er ongetwijfeld te weinig onderhoud zijn.

0
”
Quote Reageren

Niet oké
Jilles van den Beukel 4 januari 2018 10:42
   Jilles van den Beukel

Lid sinds: 09 jan 2017

Laatste bezoek: 24 sep 2024

   Aanbevelingen

Ontvangen: 42

Gegeven: 10

   Aantal posts: 60
quote:
Dr Watson schreef op 3 januari 2018 18:36:
Jilles
De beste wensen voor 2018
Prima artikel zoals altijd.

Een paar kanttekeningen bij de "de majors zijn terug":

- de lager break-even prijzen zijn maar deels gelinkt aan verbeterde technologie en veel meer aan lagere kosten en "sweet spotting" waar alleen maar het goedkopere deel van de reserves ontwikkeld wordt.

- de lager kosten zijn niet blijvend bij hogere olie prijzen. Zie oa. The Unbreakable Bond between Crude and Steel | OilPrice.com.

- de sweet spotting betekent dat er minder capaciteit en produktie voor kortere duur ontwikkeld wordt. De portfolio van de majors loopt daardoor sneller leeg dan voorheen.
Dr Watson,

Bedankt voor de reactie. De beste wensen ook!

Dat is een interessant punt ja. Ook voor de majors geldt nu: value boven volume. Daarop worden zij ook beoordeeld door de analisten. Reserves replacement ratios krijgen minder aandacht. Dat krijgt ooit gevolgen: met name als Peak Oil lang uitblijft. Value over volume betekent ook een beetje: korte termijn boven lange termijn.

Een van de dingen die nu speelt: hoe snel gaan de kosten voor de service industrie zich ontwikkelen. Die zouden voor conventional oil wel eens minder snel omhoog kunnen gaan dan voor unconventional oil. Simpelweg omdat de overcapaciteit voor de service industry in conventional oil zoveel groter is.

0
”
Quote Reageren

Niet oké
NielsvanderStappen 4 januari 2018 13:03
   NielsvanderStappen

Lid sinds: 07 sep 2003

Laatste bezoek: 19 nov 2024

   Aanbevelingen

Ontvangen: 15

Gegeven: 6

   Aantal posts: 70
Ik vind het een interessante ontwikkeling, dat Shell in het verkopen van stroom gaat voor auto's: snel-laders langs de snelweg.
Kan iemand iets zeggen over de mogelijke reikwijdte van deze stap op de wat langere termijn? Blijft dit voor Shell iets voor erbij of kan dit een 'escape from fossil' zijn?

Iedereen eveneens de beste wensen en Jilles weer bedankt voor het artikel!

0
”
Quote Reageren

Niet oké
DeZwarteRidder 4 januari 2018 13:07
   DeZwarteRidder

Lid sinds: 29 jun 2012

Laatste bezoek: 21 nov 2024

   Aanbevelingen

Ontvangen: 23265

Gegeven: 10291

   Aantal posts: 100.723
quote:
NielsvanderStappen schreef op 4 januari 2018 13:03:
Ik vind het een interessante ontwikkeling, dat Shell in het verkopen van stroom gaat voor auto's: snel-laders langs de snelweg.
Kan iemand iets zeggen over de mogelijke reikwijdte van deze stap op de wat langere termijn? Blijft dit voor Shell iets voor erbij of kan dit een 'escape from fossil' zijn?

Iedereen eveneens de beste wensen en Jilles weer bedankt voor het artikel!
Er valt geen zak te verdienen met het verkopen van electriciteit.

0
”
Quote Reageren

Niet oké
Ronald Engels 5 januari 2018 00:57
   Ronald Engels

Lid sinds: 09 jun 2015

Laatste bezoek: 20 nov 2024

   Aanbevelingen

Ontvangen: 2623

Gegeven: 53789

   Aantal posts: 2.532
Jilles,

Ter informatie, zolang Tennet Co, 100 % eigendom Nederlandse Staat de kapitaal investeringen van de Windmolenparken op zee volledig betaalt en financiert zijn de kapitaal investeringen van b.v. Borsele 1 ter waarde van ruim 3 miljard nog steeds ruim 3 miljard euro subsidie aan de "Exploitant only" Dong Energy, die bovendien 74.2 euro per geleverde MWuur aan land in Borsele krijgt wat ook nog eens 25 euro subsidie is t.o.v. de industrieele marktprijs van elektriciteit is, n.l. ruwweg deze week 48 euro per MWuur.

Dus helaas voor onze verspillende overheid worden Windmolenparken op zee zeer zwaar gesubsidieerd ondanks dat de leveringsprijs per MWuur van nieuwe Windmolenparken nu omlaag gegaan is van 74.2 euro per MWuur naar volgens dhr. Wiebes naar 40 euro per MWuur.

P.S. Shell, Total, ExxonMobil zouden beter wereldwijd in alle fornuizen en centrales rookgas systemen Molten Carbonate Fuel Cells installeren om rookgas-CO2 bij 600 graad Celcius om te zetten naar elektriciteit, waterstof, energie en chemicaliën zoals b.v. methanol. Dit geeft 90 % CO2 uitstoot vermindering, 66 tot 80 % meer elektriciteit capaciteit van de betreffende centrale, en energie rendement centrale gaat omhoog naar 83 % van 50 %, dit tegen een ongesubsidieerde kostprijs van 7 à 8 USDcents per geproduceerde additionele KWuur.

Dat is pas echt winst voor de wereldwijde Parijs 2015 opgelegde CO2 reductie met miljarden tonnen CO2 reductie indien iedereen dit toepast.

Dit is echte innovatie en intelligentie, windmolenparken op zee is water naar de zee dragen, een gigantische domme belastinggeld verspilling.

Maar de politiek en Parijs 2015 beslist, de trein is dus niet te stoppen, zelfs al wordt dit de allergrootste zinloze geld- en grondstoffen materiaal verspilling van deze eeuw.

Jilles, bedankt voor al je goed informatie, de Overheid is nooit volledig transparant en dus blijft zeer onbetrouwbaar.

0
”
Quote Reageren

Niet oké

6 Posts

|Omhoog ↑

Aantal posts per pagina:

Meedoen aan de discussie?

Word nu gratis lid of log in met je emailadres en wachtwoord.