Ontvang nu dagelijks onze kooptips!

word abonnee
IEX 25 jaar desktop iconMarkt Monitor

Sterkere banken

Column Alexander Sassen van Elsloo

De European Banking Authority (EBA) heeft een bankenstresstest uitgevoerd, maar dan wel eentje van een roze wollen sokken-niveau waarbij niemand faalt en niemand wint. Voor de stresstest kon je namelijk niet zakken noch slagen.

Ook kregen bepaalde banken minder zware testen, aangezien deze banken al flink geraakt waren. Het stressscenario waarmee werd gewerkt, was ook nog eens totaal ongeloofwaardig. Punt was in ieder geval dat de EBA een Colijntje wilde doen: u allen kunt rustig gaan slapen.

Verbeteringen

Eurozone-banken zijn in ieder geval uiterst zwak. Ze hebben veel te weinig gedaan sinds de krediet- en eurocrisis van 2008-2012. De problemen met de Italiaanse banken zijn exemplarisch.

Maar in plaats van de banken weer eens de grond in te boren, leek het mij leuker om een schets van de doorgevoerde verbeteringen neer te zetten. Ik moet hierbij wel zeggen dat het bankwezen enorm complex is en dat veranderingen niet zomaar geëffectueerd kunnen worden. Ik geef in deze column in ieder geval de grootste veranderingen en pijnpunten en de daarbij behorende oplossingen.

Banken moeten kapitaal aanhouden voor het geval er iets misgaat. Er zijn aardig wat soorten kapitaal, maar de belangrijkste is de Core Tier 1 (CET1), want het is de enige kapitaalsmaatstaf die wat kan betekenen in een echte crisis. Echter, de lat is in dezen wel erg laag gelegd, namelijk op minimaal 7% in 2018. De meeste banken in de eurozone zitten gelukkig nu zo rond de 12,5%.

Enter RWA

Dit betekent echter niet dat de banken 12,5% kapitaal aanhouden op alle leningen die ze hebben uitstaan; de CET1 wordt namelijk over de risk weighted assets (RWA) genomen. De leningen worden dus eerst gewogen naar risico (van niet terugbetalen). Zo kan een bedrijfslening een RWA van 50% hebben, dus voor iedere 2 miljoen euro die wordt uitgeleend, loopt de banken alleen risico op 1 miljoen euro volgens de regels. Daarvoor houden zij dan 12,5% aan, ofwel 125.000 euro op een lening van 2 miljoen euro.

Op zich allemaal logisch, maar in de praktijk valt het verkeerd uit door standaardisatie. Niet elke bedrijfslening is hetzelfde en zo voort. De European Banking Authority zou eigenlijk een gespecialiseerd team van experts moeten aanhouden die elke systeembank individueel beoordelen. Daar zou ik meer vertrouwen in hebben dan een gestandaardiseerde test.

Verder heeft RWA het probleem dat het niet alleen om een inschatting gaat. Vaak speelt hier ook een politiek doel. Zo hebben eurozone staatsobligaties nul risicoweging en hoeven banken hier geen CET1 voor aan te houden.

Dit is natuurlijk zo krom als wat, want overheidsschuld heeft meer dan nul risico op niet terugbetalen (zie Griekenland). Gelukkig ziet het er naar uit dat ook de RWA systematiek verder aangepakt zal gaan worden, maar of het een tailor made-oplossing gaat zijn betwijfel ik.

Andere maatstaven

Nu zijn er gelukkig nog andere maatstaven in het leven geroepen, zoals Net Stable Funding Ratio (NSFR) en de Liquidity Coverage Ratio (LCR), die ervoor zorgen dat de banken alsnog kapitaal aanhouden en/of risico's op de balans reduceren. Het is echter allemaal een beetje magertjes en onoverzichtelijk naar mijn mening.

Ik ben dan ook een groot voorstander om een grotere nadruk te leggen op de Leverage Ratio (LR). Die is niet gewogen naar risico en geeft plain vanilla aan hoeveel kapitaal de bank heeft ten opzichte van haar verplichtingen.

Nu is deze ratio allesbehalve zaligmakend, immers een bank die alleen maar Duitse staatsobligaties zou bezitten zou als even risicovol uit de bus komen als een bank met alleen maar Griekse staatsobligaties.

Echter, het legt wel een limiet op de leverage (hefboom) van een bank. Als de LR samen wordt genomen met een betere RWA en wat andere maatstaven, zullen banken eindelijk wel een grote reductie in risico teweeg kunnen brengen, zonder dat hun bestaansrecht verder wordt aangetast.

Nu echter, gebeuren er door onduidelijke en ook slechte regulering allerlei kromme dingen. Zo is er bij banken onduidelijkheid hoe de nieuwe CRR (Capital Requirement Regulation) te interpreteren en toe te passen. We praten immers niet over appeltje-eitje-materie. Dit bevestigt weer mijn punt voor maatwerk.

Anekdote

Verder heb ik eens te horen gekregen dat een eigen mening niet meer mag van de AFM; een klant moet de bedrijfsmening krijgen (dit betrof private banking), ofwel de macro-econoom uit Frankfurt.

Mocht ik een onderbouwd verhaal hebben wat tiptop in orde zou zijn, dan nog kon dit niet aan klanten verteld worden, want dan zou deze bank dus aansprakelijk gesteld kunnen worden. Ik zou zweren dat klanten juist willen dat er met ze mee wordt gedacht, maar door overregulering is nu het one-size-fits-all-model wat de klok slaat.

Adviseurs zijn nu WO-geschoolde dozenschuivers geworden en klanten krijgen een eenheidsworst. Geen verbetering mijns inziens op risicogebied, omdat klantloyaliteit wel degelijk invloed heeft op niet alleen de winsten (en dus de mogelijkheid om buffers aan te leggen) maar ook op de plakkerigheid van in vertrouwen gegeven gelden (loyale klant eist niet zo snel zijn geld op) en zeker geen verbetering voor de klant die een betere service zoekt.

Het wel en niet

Zo zijn er meer voorbeelden te vinden. Goede en doordachte en praktisch uitvoerbare regulering is nodig, maar one-size-fits-all-regulering komt nog te vaak voor. Goede stappen zijn gezet, maar er is veel meer én snellere verandering nodig, voordat we een goede solide bankensector hebben die doet wat het moet doen.


Alexander Sassen van Elsloo is directeur van Sassen Research & Consultancy Company. Deze onderneming verleent een divers scala aan financiële diensten aan particuliere en professionele cliënten. De gepubliceerde analyses zijn bedoeld als achtergrondinformatie over de financiële markten en vormen geen beleggingsadvies of aanbeveling tot het doen van transacties. Sassen Research en Alexander Sassen van Elsloo aanvaarden geen enkele aansprakelijkheid voor eventuele onvolledigheid, onjuistheid of gevolgen van informatie die in de analyses wordt weergegeven. In de columns kunnen bepaalde beleggingsproducten aan bod komen zoals turbo’s, opties en dergelijke. De beloning van Sassen Research en van Alexander Sassen van Elsloo staat niet in relatie tot de standpunten in deze publicatie. Raadpleeg meerdere bronnen en neem zelf beslissingen. Sassen van Elsloo is ook te volgen op Twitter: @sassenvanelsloo. Vragen en opmerkingen kunt u kwijt op info@sassenresearch.nl

Meld u aan voor de dagelijkse Beursupdate

Dagelijks een update van het laatste beursnieuws en beleggingskansen in uw mailbox!

 
Alexander Sassen van Elsloo

Auteur:

Alexander Sassen van Elsloo is directeur van Sassen Research & Consultancy Company. Voorheen was hij head of research bij Hobart Capital Markets in Londen en deed hij aandelen- en hedgefundsales bij onder andere SNS Securities en Rabo Securities. Sassen van Elsloo is ook te volgen op Twitter: @sassenvanelsloo. Sassen van E...

Recente artikelen van Alexander Sassen van Elsloo

  1. Het afscheid van de euro en van mij
  2. Obligatiefeest voorbij
  3. "ETF’s leiden tot crowded trades"

Reacties

3 Posts
| Omlaag ↓
  1. Maan Arkenbosch 4 augustus 2016 14:39
    Wanneer banken langlopende (hypotheek) en bedrijf kredieten aangaan met de huidige uitzonderlijk lage rente, welke gedeeltelijk gedekt zijn door de spaarders en obligatie leningen, dan lopen zij in de toekomst, ondanks hun pand/leen capaciteit bij de ECB, wanneer de rente stijgt, een fors risico.
    Hoe langer deze extreme rente toestand duurt, hoe hoger in volume, het risico.
    De vraag m.b.t. het deposito-garantie stelsel tot €.100.000,- is, of de ingaande 01-01-2016 ingegane E.U. richtlijn, dat alle (E.U.) banken gezamenlijk moeten opkomen voor omgevallen banken in b.v. Griekenland,Portugal, Italië etc. deze verplichting kunnen nakomen. Wanneer zulk incident zich voordoet, dan zal door de paniek, vooreerst degene welke meer dan €.100.000,- op de bank heeft staan, voor het loket staan. Vervolgens gaan de spaarders met minder ook hun geld ophalen, vooral als de rente richting 0% tendeert en de vermogens rendement heffing of andere vermogens belastingen er verder in gaan hakken.Wanneer deflatie hardnekkig blijft en de werkeloosheid, mede door toestroom van gelukzoekers hoog blijft, de pensioenen gaan dalen en daarbij de sociale lasten door stijgen, komen de kritische grenzen van sociale onrust in zicht.
  2. [verwijderd] 5 augustus 2016 11:30
    quote:

    Poppenkast schreef op 4 augustus 2016 14:39:

    Wanneer banken langlopende (hypotheek) en bedrijf kredieten aangaan met de huidige uitzonderlijk lage rente, welke gedeeltelijk gedekt zijn door de spaarders en obligatie leningen, dan lopen zij in de toekomst, ondanks hun pand/leen capaciteit bij de ECB, wanneer de rente stijgt, een fors risico.
    Hoe langer deze extreme rente toestand duurt, hoe hoger in volume, het risico.
    De vraag m.b.t. het deposito-garantie stelsel tot €.100.000,- is, of de ingaande 01-01-2016 ingegane E.U. richtlijn, dat alle (E.U.) banken gezamenlijk moeten opkomen voor omgevallen banken in b.v. Griekenland,Portugal, Italië etc. deze verplichting kunnen nakomen. Wanneer zulk incident zich voordoet, dan zal door de paniek, vooreerst degene welke meer dan €.100.000,- op de bank heeft staan, voor het loket staan. Vervolgens gaan de spaarders met minder ook hun geld ophalen, vooral als de rente richting 0% tendeert en de vermogens rendement heffing of andere vermogens belastingen er verder in gaan hakken.Wanneer deflatie hardnekkig blijft en de werkeloosheid, mede door toestroom van gelukzoekers hoog blijft, de pensioenen gaan dalen en daarbij de sociale lasten door stijgen, komen de kritische grenzen van sociale onrust in zicht.
    die kritische grenzen zijn m.i. al inzicht maar dmv afkopen door ECB, doorgeschoven in de tijd, in de hoop dat het over zal waaien.
  3. Willy Wave 11 augustus 2016 12:22
    Beste Alexander,

    Je slaat de spijker (weer) eens op de kop. Inmiddels, na het verschijnen van jouw column heeft ook een van de profs van de ZEW (nl. Sascha Steffen) een alternatieve stress-test à la USA uitgevoerd.

    En de uitkomsten daarvan.... wel.... die zijn bepaald pijnlijk te noemen:
    Deutsche Bank: shortfall van 19 miljard (zelfs groter dan de market cap!!)
    ING: shortfall van ongeveer een 7,5 miljard (moeilijk te zien in de grafiek)
    Rabo: shortfall 6 miljard ongeveer)
    ABNA: shortfall 5 miljard
    Nederlandse Waterschapsbank (hoera!) : shortfall 2,5 miljard

    Het rapport is alhier te vinden:
    www.sascha-steffen.de/uploads/5/9/9/3...

    Kortom: bij de volgende stevige crisis zijn we met z'n allen belastingbetaler-aandeelhouder van EN de ING, EN de Rabo (juridisch lastig om te nationaliseren: dus maar snel naar aandelenstructuur i.p.v. een corporatie brengen, @WiebeDraaier!) EN toch weer de ABNA EN de Waterschapsbank. . .

    Hoera!
    Toch?

    :-(

    Hoe lang houden we ons nog voor de gek?
3 Posts
|Omhoog ↑

Meedoen aan de discussie?

Word nu gratis lid of log in met je emailadres en wachtwoord.