Markt verwacht nieuwe rentepauze Fed en dit zijn de opvallendste uitspraken van Powell

Een beetje hawkish. Zo kunnen we het rentebesluit van woensdagavond wel omschrijven. De Federal Reserve besloot het belangrijkste Amerikaanse rentetarief ongewijzigd te laten, zoals algemeen werd verwacht. Of de rente in maart alsnog omlaag kan, is de vraag. Fed-voorzitter Jerome Powell zei dat hij geen haast heeft en ook de markt gaat uit van een nieuwe rentepauze.

De Fed besloot gisteravond het federal funds rate - het belangrijkste Amerikaanse rentetarief - te handhaven op 4,25% tot 4,50%. Erg verrassend was dat niet: de markt had dit al ingecalculeerd.

De rentepauze volgt na drie achtereenvolgende renteverlagingen, waarbij de rente in totaal met een vol procentpunt omlaag ging:

Dat de Fed op de pauzeknop drukt, is tegen het zere been van de Amerikaanse president Donald Trump. In een online videotoespraak bij het World Economic Forum zei hij vorige week nog dat de Fed de rente 'onmiddellijk zou moeten verlagen'. Op vragen hierover van journalisten meldde Powell dat hij hier geen contact over heeft gehad met Trump. Inhoudelijk wilde hij er niets over kwijt. Wel benadrukte hij meerdere keren dat de Fed onafhankelijk opereert.

De Fed-voorzitter liet zich ook niet uit over de plannen van Trump, zoals een strenger immigratiebeleid, een verhoging van handelstarieven en fiscale maatregelen. Hij zei diverse keren dat de Federal Reserve rustig afwacht wat er gaat gebeuren en zich verre houdt van speculaties. Wel meldde de Fed in het persbericht dat de economische vooruitzichten onzeker zijn, zonder dit nader toe te lichten en ook zonder Trump bij naam te noemen.

Zoals bij elk rentebesluit herhaalde Powell dat de Fed vastberaden is om de twee doelen te behalen waartoe de bank volgens de regels op aarde is: maximale werkgelegenheid (lees: een werkloosheid van maximaal 4%) en terugdringen van de inflatie naar 2%. Voor wie eraan twijfelde had Powell een heldere boodschap: er wordt níet getornd aan de inflatiedoelstelling van 2%.

De Fed omschreef de huidige arbeidsmarkt als 'solide', maar erkende ook dat de inflatie nog iets te hoog is.

Markt prijst nieuwe rentepauze in maart in

De belangrijkste vraag die op tafel lag, was natuurlijk: zal de Fed zwichten voor de druk om de rente sneller te verlagen dat zij wellicht verstandig vindt? Powell toonde zich stoïcijns. Hij zei bij herhaling dat hij geen haast heeft om de rente verder te verlagen. De Fed kan zich een afwachtende houding ook permitteren, want de economie is sterk genoeg. Wel benadrukte de Fed-voorzitter dat de inflatie niet exact op 2% hoeft uitkomen voordat de rente omlaag kan. Het is voldoende als de inflatie duurzaam op weg is naar die 2%. Die zinsnede geeft hem speelruimte om toch wat eerder aan de renteknop te draaien, mocht dat nodig zijn.

De markt lijkt er na het praatje van Powell van overtuigd te zijn dat de Fed in maart opnieuw een rentepauze inlast. Volgens de zogeheten FedWatch-tool van CME wordt die kans nu ingeschat op 82%. Dat was vlak voorafgaand aan het rentebesluit nog 71,6%.

De kans dat de Fed ook in mei op de pauzeknop drukt wordt een stuk lager ingeschat: 54,8%. Na maart liggen dus alle opties op tafel.

Fed gaat door met afbouw balans

Een onderwerp dat doorgaans wat ondergesneeuwd raakt, is de afbouw van de gigantische balans. Zo ook gisteren. De Fed kondigde aan hier mee door te gaan. Dat gebeurt door aflopende obligaties, schulden en door hypotheek gedekte effecten niet te vervangen door nieuw schuldpapier, maar te laten vervallen. Over het tempo, liet Powell zich niet uit.

Reacties financiële markten

Naar de reactie van de markt is het midden in het cijferseizoen en met nog veel ander richtinggevend nieuws (zoals DeepSeek en berichten over een AI-model van Alibaba) altijd een beetje gissen. Wall Street eindigde met verlies. De S&P500 en Nasdaq Composite daalden met 0,5% en de Dow Jones-index met 0,3%. Maar dat kunnen ook winstnemingen zijn na het marktherstel van dinsdag.

De dollarkoers liep wel iets op en de goudprijs daalde met 0,2%. Dat wijst erop dat beleggers het rentebesluit als enigszins hawkish (restrictief) bestempelen en niet verwachten dat de Fed de rente snel verder zal verlagen.

Highlights persconferentie

Tot slot de highlights van de persconferentie:

• Powell begint zijn toespraak met wijzen op het dubbele mandaat van de Fed: de Fed streeft naar volledige werkgelegenheid en een inflatie van 2%.
• Hierna schetst hij de economische situatie. Het is een positief plaatje. De arbeidsmarkt is solide. De werkloosheid is gestabiliseerd op 4,1%. De arbeidsmarkt is meer in balans dan voorheen. De loongroei is wat afgevlakt. Er gaat volgens Powell van de arbeidsmarkt geen inflatoire druk uit. De huizensector is gestabiliseerd.
• De inflatie is de afgelopen twee jaar fors gedaald, maar blijft nog wel wat te hoog. Het belangrijkste inflatiecijfer waar de Fed naar kijkt is de PCE-inflatie. Dat is een afkorting van Personal Consumption Expenditures, en het geeft aan wat Amerikanen uitgeven aan goederen en diensten. De gewone PCE-inflatie bedroeg in november 2,6% op jaarbasis. De kern-PCE (zonder voedsel- en enerieprijzen) kwam uit op 2,8%. Beide cijfers liggen boven de doelstelling van 2%. Vrijdag volgen de cijfers over december.
• Powell wijst erop dat dat de Fed geen haast heeft om de rente verder te verlagen. Het huidige beleid is een stuk minder restrictief dan voorheen (de rente is sinds september met 1 procentpunt gedaald) en de economie is sterk genoeg om te kunnen afwachten hoe de inflatie zich ontwikkelt. Het is nu van belang dat de inflatie verder zakt, maar tegelijkertijd de arbeidsmarkt niet afkoelt. De huidige rente biedt volgens Powell een mooie balans tussen de twee doelen van de Fed.
• Als de inflatie verder omlaag gaat of de arbeidsmarkt afkoelt, kan dat reden zijn om de rente te verlagen, danwel te verhogen. Maar daar is nu geen sprake van. Er is geen haast om aan de renteknop te draaien.
• Powell legt uit op welk dun koord de Fed balanceert. De rente te snel of te sterk verlagen, kan een verdere verlaging van de inflatie in de weg zitten. Maar de rente te laat of in te kleine stapjes verlagen kan onbedoeld leiden tot een afzwakking van de economie en de arbeidsmarkt. Het is zaak hier een goede balans in te vinden.
  
• Voor verdere rentebesluiten zal de Fed kijken naar inkomende data. Er is geen vooraf uitgestippeld pad.
• Powell geeft geen antwoord op de vraag of een renteverlaging in maart nog op tafel ligt, maar wie tussen de regels door leest, merkt dat een rentepauze een reële optie is. Powell wijst er op dat de daling van de inflatie een langzaam en hobbelig pad is en dat de meerderheid van de beleidsmakers vindt dat er geen haast is om de rente verder te verlagen.
• Het inflatiedoel blijft 2%: daar wordt niet aan getornd. Dit is een bewezen goede doelstelling en ook een wereldwijde standaard.
• Powell zegt dat hij wil zien dat de inflatie duurzaam naar de gewenste 2% beweegt; er moeten enkele cijfers op rij zijn die in die richting wijzen. Maar Powell voegt er wel aan toe dat de inflatie niet exact op 2% moet uitkomen om de rente te kunnen verlagen. Het gaat erom dat de inflatie duurzaam de goede kant op beweegt.
• Het huidige monetaire beleid omschrijft hij nog altijd als 'betekenisvol restrictief". Door de renteverlaging met 100 basispunten zijn de teugels wat losser dan in september, maar de rente heeft nog steeds een effect op de consumentenbestedingen en de huizenmarkt.
• Powell krijgt ook de vraag voorgelegd wat de hoogte is van de zogeheten 'neutral rate': een rentetarief dat noch accommoderend, noch restrictief is. Powell zegt dat je dit getal nooit precies kunt weten. Het huidige rentetarief ligt in elk geval nog boven de neutral rate, want dat heeft nog duidelijk een effect op de economie.
• Donald Trump zei vorige week in een online toespraak voor het World Economic Forum dat hij wilde dat de rente meteen omlaag gaat. Maar volgens Powell is er geen contact geweest tussen hem en de president. Hij wil geen commentaar gaat geven op uitspraken van Trump. Dat vindt hij niet gepast. Wel vindt hij het belangrijk dat Amerikanen erop kunnen vertrouwen dat de Fed gewoon zijn werk blijft doen en zich blijft concentreren op de twee doelstellingen.
• Ziet Powell opwaartse risico's voor de inflatie door het beleid van de Amerikaanse president, zoals een verhoging van de importtarieven? De Fed-voorzitter laat zich hier niet over uit en zegt dat de Fed afwacht met welk beleid Trump gaat komen. Dat is gebruikelijk als er een nieuwe president komt.Powell wijst erop dat nog niet bekend is wat er gaat gebeuren met de handelstarieven, immigratie, belastingen en regelgeving.
• Welke garantie kan Powell geven dat de Federal Reserve politiek onafhankelijk zal blijven opereren? Powell legt uit hoe de Fed opereert: zij bestudeert alle ingekomen data en kijkt welk effect de cijfers hebben op de economische vooruitzichten. "Dat doen we altijd en zullen we ook altijd blijven doen. Dat is de beste manier om onze doelen te behalen."
• Het strengere immigratiebeleid kan leiden tot een krappere arbeidsmarkt. Het wordt immers voor bedrijven die afhankelijk zijn van buitenlandse werknemers, zoals bouwbedrijven, lastiger om aan personeel te komen. Maar dat is volgens Powell nog niet in de data te zien.
• De Fed meldt in het persbericht dat de economische vooruitzichten onzeker zijn. Gevraagd om een toelichting antwoordt Powell dat onzekerheden heel normaal zijn. De onzekerheid is nu een stuk minder groot dan bijvoorbeeld in de eerste maanden na de uitbraak van de coronapandemie. De huidige economische situatie is goed. De arbeidsmarkt is sterk, de economie groeit en de inflatie een stuk lager dan voorheen.
• Powell geeft geen enkel inhoudelijk commentaar op het beleid van Trump. "Dat is niet onze taak. Trump is democratisch gekozen en mag beleid maken."
• Een journalist brengt de verhoging van de importtarieven in 2019 in herinnering en vraagt zich af in hoeverre de huidige econmische situatie anders is dan toen. Powell antwoordt dat we nu uit een periode komen met een hoge inflatie en dat de inflatie nog altijd aan de hoge kant is. Bovendien is de handel nu meer geografisch gespreid: producten worden niet uitsluitend in China geproduceerd, maar ook in bijvoorbeeld Mexico en andere landen. Powell wijst er op dat het lastig is voorspellen wat er gaat gebeuren als de handelstarieven omhoog gaan. Hij wil niet speculeren. Er zijn veel verschillende scenario's mogelijk, want veel variabelen zijn nog onbekend. We weten bijvoorbeeld nog niet hoe hoog de tarieven gaan worden, hoe lang die tariefverhogingen gaan gelden, welke landen en bedrijven worden getroffen, welke vergeldingsmaatregelen andere landen gaan nemen en wat de impact van de tariefsverhogingen zal zijn op de consumentenbestedingen. "Het beste wat we kunnen doen is afwachten wat er gebeurt."
• De Federal Reserve heeft zich onlangs teruggetrokken uit een wereldwijd netwerk van centrale banken dat zich bezighoudt met het indammen van klimaatrisico's: het Network for Greening the Financial System (NGFS). Wat is de reden? Powell zegt dat deze organisatie zijn werkterrein flink heeft uitgebreid, naar zaken als natuur en biodiversiteit. Dat gaat veel verder dan het mandaat van de Fed (volledige werkgelegenheid en prijsstabiliteit). Powell benadrukt dat het besluit om uit dat netwerk te stappen niet is ingegeven door politieke druk. "Het netwerk past niet bij ons mandaat. Dát is de reden."
• Is Powell bang voor een bubbel in de aandelenmarkt die kan barsten? En hebben de hoge waarderingen op de Amerikaanse beurs invloed op het rentebeleid? Powell zegt dat de Fed kijkt naar financiële stabiliteit. Hij signaleert een grote veerkracht in de bankensector. Banken zijn goed gekapitaliseerd en huishoudens over het algemeen financieel gezond.
• De laatste vraag gaat over cryptovaluta. Zijn de risico's voor consumenten niet te groot, door speculatie in een ongereguleerde markt? Powell zegt dat de Fed kijkt naar banken. Volgens hem zijn banken prima in staat om hun klanten te bedienen, zolang deze de risico's kennen en beheersen. De Fed is niet tegen innovatie en wil banken ook niet verplichten om cryptoklanten te weren.

***

U kunt de persconferentie terugkijken via de onderstaande link: