Waarom het laatste Fed-rentebesluit van 2024 verrassend spannend kan worden

Vanavond komt het laatste rentebesluit van de Federal Reserve voor Fed-rentebesluit van dit kalenderjaar. Dat de rente met 25 basispunten omlaag gaat, lijkt een gelopen race. Toch zou het weleens verrassend spannend kunnen worden.

Zet de wekker op 20 uur vanavond (en ga dan meteen naar IEX), want dan wordt bekend wat er gaat gebeuren met het belangrijkste Amerikaanse rentetarief: het federal funds rate. Dat rentebesluit zelf lijkt niet heel spannend te worden. Volgens de FedWatch-tool schat de markt de kans op een verlaging met 25 basispunten naar 4,25% tot 4,50% in op ruim 95%.

Toch vallen verrassingen vanavond niet uit te sluiten. We zetten 5 mogelijke markttriggers voor u op een rij.

1. Rente: kwartje is ingeprijsd, maar geen zekerheid

Het belangrijkste inflatiecijfer waar de Federal Reserve naar kijkt bij het vaststellen van de beleidsrente is de zogeheten PCE-inflatie. Dat is een afkorting van Personal Consumption Expenditures, en het laat zien wat Amerikanen uitgeven aan goederen en diensten. De Fed let met name op de kern-PCE-inflatie, waarin de prijzen van voedingsmiddelen en energie buiten beschouwing worden gelaten.

Pakken we de laatste cijfers erbij, dan zien we dat de grote pieken uit de coronaperiode duidelijk achter ons liggen, maar dat de inflatie nog altijd niet terug is op het door de Fed gewenste niveau van 2%. De PCE-inflatie kwam in november uit op 2,5% en de kern-PCE-inflatie (zie grafiek) bedroeg zelfs 2,9%.

Ook groeit de Amerikaanse economie als kool: in het derde kwartaal met 2,7%.

Dit soort cijfers zou eerder een renteverhóging dan een renteverláging rechtvaardigen. Toch gaat de markt dus uit van een bescheiden renteverlaging. Een poll van CNBC onder 27 economen, fondsbeheerders en beleggingsstrategen bevestigt dat beeld: maar liefst 93% denkt dat er vanavond een kwartje af gaat. Maar opmerkelijk genoeg vindt een aanzienlijk kleiner deel (63%) dat niet de juiste beslissing.

Waarom dan toch verlagen? Voorstanders stellen dat er in deze omstandigheden geen restrictief beleid nodig is. Ook willen ze niet het risico lopen dat de arbeidsmarkt wordt geschaad.

2. Rentebesluit januari: komt er een rentepauze?

Na de (waarschijnlijke) renteverlaging van vanavond lijkt het wel uit te zijn met de pret. De kans dat de Fed op de eerstvolgende vergadering op 20 januari een rentepauze inlast wordt volgens de FedWatch-tool ingeschat op zo'n 80%, ervan uitgaande dat de Fed vandaag doet wat de markt verwacht.

De inflatie is immers nog altijd niet terug het hok in. Bovendien heeft toekomstig president Donald Trump forse tariefverhogingen in China, Mexico en Canada aangekondigd. De kans is groot dat zij gaan terugslaan, en dat kan de inflatie aanwakkeren. Het is logisch dat de Fed dan even op de handen gaat zitten en de ontwikkelingen afwacht.

Mocht Fed-voorzitter Jerome Powell toch hinten op een renteverlaging in januari, dan kan dat de markten in beweging zetten.

3. Dotplot kan verschuiven

Enkele malen per jaar gaat het rentebesluit gepaard met een dotplot. Dat is een puntengrafiek waarop de renteverwachtingen van alle Fed-bestuurders voor de komende jaren zijn weergegeven. Vanavond is het weer zover.

Het vorige dotplot, van 18 september, wees op circa drie tot vier renteverlagingen in 2025, met een gemiddelde renteverwachting voor eind 2025 van 3,4%.

Het is de vraag of die verwachting nog standhoudt. De markt gaat inmiddels uit van nog maar twee verlagingen met 25 basispunten volgend jaar. De kans is dan ook groot dat we ook een verschuiving gaan zien in het dotplot. Dat zou ook stroken met recente uitlatingen van Fed-voorzitter Jerome Powell dat de Fed zich een voorzichtiger houding kan permitteren, gelet op de kracht van de Amerikaanse economie.

4. Nieuwe economische groeiramingen

De Fed komt vanavond ook met nieuwe raminge voor de inflatie, werkloosheid en economische groei. Deze worden extra interessant, omdat de Fed nu met de billen bloot moet. Tot nu toe heeft Powell vragen over de impact van het beleid van Trump behendig weten te ontwijken, door aan te geven dat de Fed afgaat op cijfers en niet op woorden. Maar de nieuwe groeiramingen laten zien wat de Fed werkelijk verwacht.

In september - toen de rente met maar liefst 50 basispunten omlaag ging - ging de Fed er nog van uit dat de inflatie harder zou dalen dan zij eerder had verwacht. De verwachtingen voor de arbeidsmarkt werden iets pessimistischer. Dit waren de ramingen van september:

• Groei BBP 2024: 2,0%
• Groei BBP 2025: 2,0%
• Groei BBP 2026: 2,0%

• PCE-inflatie in 2024: 2,3%
• PCE-inflatie in 2025: 2,1%
• PCE-inflatie in 2026: 2,0%

• Kern-PCE-inflatie in 2024: 2,6%
• Kern-PCE-inflatie in 2025: 2,2%
• Kern-PCE-inflatie in 2026: 2,0%

• Werkloosheid in 2024: 4,4%
• Werkloosheid in 2025: 4,4%
• Werkloosheid in 2026: 4,3%

Vanwege de dreigende handelsoorlog en de nog altijd 'sticky' inflatie, denken economen dat de inflatieverwachtingen worden opgetrokken.

Maar het zou zomaar kunnen dat de verwachtingen voor de economische groei opwaarts worden bijgesteld, gelet op de belastingverlagingen die Trump in het vooruitzicht heeft gesteld en zijn 'America First'-beleid. Houd er wel rekening mee dat deze verwachtingen de volgende keer heel anders kunnen liggen, omdat Trump nog niet in het Witte Huis zit.

Let ook op de verwachtingen voor de arbeidsmarkt. Anders dan de ECB heeft de Fed immers een dubbel mandaat. Zij streeft niet alleen naar prijsstabiliteit (lees een inflatie van 2%), maar ook naar maximale werkgelegenheid (lees: een werkloosheid van maximaal 4%). Een afkoeling van de arbeidsmarkt kan de Fed aanzetten de rente wellicht wat vaker te verlagen dan gepland. Een aanhoudend robuuste arbeidsmarkt geeft de Fed juist ruimte om wat meer rentepauzes in te lassen.

Het vorige banenrapport was beter dan verwacht. Er kwamen in november 227.000 banen bij, terwijl op een toename van 220.000 was gerekend. En het cijfer van september werd flink naar boven bijgesteld: van +223K naar +255K. De werkloosheid liep wel iets op, van 4,1% naar 4,2%, maar dat was ingecalculeerd.

5. Wat gaat Powell zeggen op de persconferentie?

Interessant is ook de persconferentie, om 20.30 uur. Zal hij zich wederom in stilzwijgen hullen als hem wordt gevraagd naar de impact van het beleid van Donald Trump op het monetaire beleid, en vasthouden aan het mantra dat de Fed afgaat op cijfers en niet op woorden? Gezien zijn track record is de kans groot dat hij niet het achterste van zijn toch zal laten zien.

Mogelijk wordt hem ook gevraagd naar de hoogte van de zogeheten neutral rate. Dat is het rentetarief dat noch restrictief, noch stimulerend is. Lange tijd gold 2,5% als neutraal, maar dit zou inmiddels weleens hoger kunnen liggen.

Hoe gaan de markten reageren?

Veranderingen in de rente hebben een impact op alle beleggingscategorieën. Allereerst natuurlijk op obligaties. Ziet het er naar uit dat de Federal Reserve de rente volgend jaar minder vaak gaat verlagen dan de markt nu voorziet, dan zal dat voor opwaartse druk op de rentes op obligaties zorgen. De obligatiekoersen dalen dan, aangezien obligatiekoersen en de rente in tegengestelde richting bewegen.

Bij zicht op meer renteverlagingen, zien we het omgekeerde. Vooral de rente op tienjarige Amerikaanse staatsobligaties kan sterk reageren op een verandering van het federal funds rate.

Voor aandelenkoersen is langer hoog blijvende rente over het algemeen slecht nieuws. Aandelen van groeibedrijven (onder andere in de techhoek) die het vooral van winsten in de verre toekomst moeten hebben, zijn extra kwetsbaar. Bij een hoge rente zijn er voor beleggers aantrekkelijker alternatieven voor toekomstige winsten en cashflows, en daarmee daalt de waardering.

Het is vooral oppassen geblazen voor bedrijven die veel geld lenen om toekomstige groei te financieren. Zij zullen duurder uit zijn als ze geld willen lenen of een lening willen oversluiten. Dat zet de winstverwachtingen onder druk.

Ook vastgoedbedrijven zijn nogal rentegevoelig. Bankaandelen hebben juist baat bij stijgende rente.

Goud en cryptomunten hebben ook last van een langer hoog blijvende rente. Zij keren immers geen rente uit, waardoor staats- en bedrijfsobligaties aantrekkelijker worden als alternatief.

De dollar loopt op als de rente hoog staat, want dat maakt de greenback interessanter ten opzichte van andere munten.

We gaan vanavond zien hoe het gaat lopen. Het rentebesluit komt om 20.00 uur en een half uur later volgt de persconferentie waarbij Powell een toelichting geeft. Houdt u vanavond de site in de gaten. IEX zal, zoals altijd, live verslag doen.