Luc Aben: ‘De grote weerbaarheid van de economie is een verrassing’

Hoofdeconoom Luc Aben van Van Lanschot Kempen kijkt 25 jaar terug én vooruit. Nationalisme en vergrijzing zijn volgens hem de grote problemen van de toekomst. Maar bedrijven en economieën zijn ook flexibel en hebben een sterk aanpassingsvermogen. En dan is de energietransitie er ook nog. ‘Wie niet meedoet, wordt afgestraft.’

Wat zijn terugblikkend de belangrijkste veranderingen in de wereldeconomie, de afgelopen 25 jaar?

‘Als startpunt kies ik liever eind jaren zeventig, begin jaren tachtig, toen Fed-president Paul Volcker de inflatie doodkneep. Die beleidslijn volgden andere centrale banken, zoals de Bundesbank. Sindsdien ging de rente maar één kant op en dat was omlaag en nam het vertrouwen in de centrale banken steeds meer toe.

Dat de inflatie daalde, en daarmee de rente, was in de jaren tachtig ook het gevolg van een dereguleringsproces. Ronald Reagan en Margaret Thatcher predikten als leiders van de VS en het VK meer vrijhandel. Die kreeg een extra impuls door het failliet van het communisme; dat maakte de start van globalisering mogelijk.

In de jaren negentig kreeg de productiviteit een boost door de IT-revolutie. Vanaf 2001 zijn inflatie en rente verder omlaag getrokken door China’s toetreding tot de wereldwijde vrijhandelsorganisatie. Alsof dat nog niet genoeg was, zorgde activistisch beleid van centrale banken voor extra druk op de rente. Inmiddels is die structureel neerwaartse kracht op de inflatie en rente verdwenen.’

Is er de afgelopen 25 jaar een ontwikkeling geweest die voor u een grote verrassing was?