Slotcall: dagwinst verdampt door dreiging Iraanse raketaanval, VIX schiet omhoog

AEX: onveranderd | AMX: +0,01% | AScX: -0,6% | S&P500: -1%

De highlights van dinsdag 1 oktober: 

• AEX hoger van start gegaan, maar openingswinst verdampt door toenemende spanningen Midden-Oosten.
• Wall Street koerst lager, de SOX-index staat 3% in de min
• Paniekbarometer VIX-index schiet omhoog
• Olie- en goudprijzen zitten in de lift

De Amsterdamse beurs leek oktober (en het vierde kwartaal) goed te beginnen. De AEX ging hoger van start en bouwde die winst in de loop van de dag verder uit. Maar het sentiment draaide abrupt nadat de VS met een waarschuwing kwam voor een aanval van Iran op Israël. Dat zou een vergeldingsactie zijn voor het Israëlische grondoffensief in Libanon, dat vanmorgen is begonnen om Hezbollah uit te schakelen:

Volgens Israël richt de aanval zich uitsluitend op Hezbollah-doelwitten. Maar er is niet veel nodig om de vlam in de pan te doen slaan. Volgens een hooggeplaatste functionaris van het Witte Huis zijn er indicaties dat Iran een aanval met ballistische raketten op Israël voorbereidt. De aanval zou al binnen 12 uur kunnen beginnen. De raketten kunnen Israël binnen 12 minuten bereiken, in tegenstelling tot de drones die afgelopen voorjaar werden afgevuurd. De VS heeft al steun aan Israël aangeboden.

Daarmee lijkt de situatie in het Midden-Oosten steeds verder te escaleren. Dat heeft meteen een impact op diverse asset classes:

• olieprijzen: deze zitten in de lift. Een vat WTI-olie kost nu $71,23 en een vat Brent-olie $74,62. Dat is ruim 4% meer dan gisteren.
• goudprijs: deze staat ruim 1% hoger op $2.664 per troy ounce. Beleggers zetten vaak goud in als veilige-havenbelegging
• koersen van defensie-aandelen, want oorlog laat de kassa in deze industrie rinkelen. Zo is de koers van Rheinmetall met 5% omhoog geschoten, staat Northrop Grumman 4% in de plus en wint BAE Systems 2,9%.

Openingswinst verdampt, chipaandelen alsnog lager gezet

De AEX-index zag de openingswinst uiteindelijk verdampen en eindigde vlak. Daarmee mogen we ons gelukkig prijzen, want de CAC40 en de DAX40 zijn duidelijk lager geëindigd. ASML, Besi en ASMI, die de AEX eerder op de dag nog op sleeptouw namen, zijn uiteindelijk lager de dag uit gegaan. De grootste stijger onder de hoofdfondsen was Shell, dat ongetwijfeld meelift met de oplaaiende olieprijs. Op afstand volgen Prosus en Exor.

Basic-Fit: doet grootaandeelhouder een ABN Amro'tje?

De AScX is 0,6% lager gesloten, mede door Fastned, TomTom, Pharming en Avantium. De AMX hield nét droge voeten. Dat de index niet door het ijs zakte, is vooral te danken aan Basic-Fit, die - zoals gisteren bekend werd - een grootaandeelhouder op zijn dak kreeg die de beurskoers te laag vindt. Buckley Capital, naar verluidt goed voor een belang van 0,78%, wil dat de uitbater van sportscholen 'zijn strategische opties onderzoekt'. Daarmee ligt een beursexit op tafel. Dat legt de koers geen windeieren. Gisteren steeg deze met 2,1% en vandaag kwam daar nog 5,2% bovenop.

Nu kan zo'n kleine aandeelhouder geen deuk in een pakje boter slaan, zou je zeggen. Maar in 2006 was er bij ABN Amro een butterfly-effect, in gang gezet door het ontevreden hedgefonds TCI, met een belang van slechts 1%. De onvrede leidde uiteindelijk tot opknippen van het bedrijf. Hoe groot is de kans dat dit hier ook gebeurt? En verdient Basic-Fit inderdaad een hogere waardering? Het oordeel van IEX-analist Martin Crum leest u hier.

Buckley Capital, met naar verluidt een belang van 0,78% in Basic-Fit, ziet een beursexit wel zitten. Het is - zie ABN Amro - eerder vertoond. https://t.co/CtW2oyBHpS

— IEX Analistenteam (@Analistenteam) October 1, 2024

Hoera! Europese inflatie op gewenst niveau

Verder stond de dag in het teken van Europese inflatiecijfers. In Frankfurt kon de vlag uit, want de consumentenprijzen in de eurozone waren in september met 1,8% op jaarbasis gestegen: ruim onder de doelstelling van 2% van de Europese Centrale Bank (ECB). De kerninflatie (exclusief energie- en voedselprijzen) was nog wel te hoog: 2,7% op jaarbasis. Maar dit is wel minder dan de 2,8% van augustus.

Nu kun je zeggen dat één zwaluw nog geen zomer maakt, maar ECB-voorzitter Christine Lagarde zei gisteren in een toespraak voor het Europees Parlement dat ze er meer vertrouwen in heeft dat de inflatie zich zal stabiliseren rond dat streefcijfer van 2% en dat ze daar bij het volgende rentebesluit rekening mee houdt. Ofwel: de rente gaat waarschijnlijk verder omlaag.

Dat is niet helemaal uit luxe, want de economie in de eurozone begint wat te sputteren. In de dienstensector gaat het nog altijd prima; de pijn zit in de industrie. En dan met name die van Duitsland. Daar wees de inkoopmanagersindex voor de industrie op verdere krimp. Zo erg als tijdens de kredietcrisis en de coronacrisis is het (nog) niet, maar dit oogt niet best:

Ook in Italië en Frankrijk was nog sprake van krimp. Het is wel een Europa van twee snelheden, want in Spanje zien we een groeiversnelling.

Wall Street start beursmaand in mineur

Wall Street is de beursdag aanzienlijk minder vrolijk begonnen. Er zijn diverse factoren die het sentiment drukken. Allereerst natuurlijk de spanningen in het Midden-Oosten. Daarnaast zet de VS zich schrap voor een massale staking van dokwerkers in de havens aan de oostkust en aan de Golf van Mexico. Hier gaat 43% tot 49% van alle door de VS ingevoerde goederen doorheen, dus de impact is groot. Het zou ook ons kunnen raken, want zo'n staking kan de aanvoerlijnen wereldwijd verstoren.

Wat ook niet mee hielp waren opmerkingen van Fed-voorzitter Jerome Powell dat hij geen redenen ziet voor verdere agressieve renteverlagingen. Daar was nu net wél de hoop op gevestigd. Volgens de zogeheten FedWatch-tool van CME Group wordt de kans dat de Fed opnieuw kiest voor een forse renteverlaging, nu ingeschat op 35,1%. Dat was gisteren nog aanzienlijk hoger: 54%. Een verlaging met een kwartje ligt meer voor de hand, maar dit zijn uiteraard dagkoersen.

Na het Amerikaanse banenrapport van vrijdag zouden de kaarten er zomaar anders bij kunnen liggen. Of kunnen beleggers juist in hun overtuiging worden gesterkt dat de Fed kiest voor geleidelijke renteverlagingen. Een onverwacht sterke toename van het aantal vacatures in de VS duidde er vanmiddag in elk geval wel op dat de arbeidsmarkt niet in hoog tempo verslechtert. Dat zou de Fed de ruimte geven om de rentes in een rustig tempo te normaliseren.

'Boeing overweegt emissie'

Er is ook individueel bedrijvennieuws. De koers van Ford veert met 1,9% op na een adviesverhoging door Goldman Sachs. Boeing overweegt volgens persbureau Bloomberg om voor minimaal $10 miljard nieuwe aandelen uit te geven. Een noodgreep: door de hardnekkige staking teert Boeing in op zijn kasreserves. Desondank staat de koers 2,3% in de plus.

Beursnieuws

• 16:31 Amerikaanse bouwuitgaven vrijwel stabiel
• 16:08 ISM: Amerikaanse industrie krimpt in stabiel tempo
• 16:07 Meer vacatures in de VS
• 15:53 S&P: Amerikaanse industrie krimpt harder
• 15:48 Meer omzet voor verlichtingsspecialist Acuity Brands
• 15:14 Envipco krijgt vervolgorder in Roemenië
• 14:42 'Boeing overweegt kapitaalverhoging van 10 miljard dollar'
• 13:15 Berenberg verlaagt koersdoel Ajax
• 13:06 UBS verhoogt koersdoel ArcelorMittal
• 11:15 IEX Sentimentspeiling: Prosus verdient een plekje bij de toppers voor oktober
• 11:13 Inflatie eurozone daalt onder de 2%
• 10:57 Deutsche Bank verlaagt koersdoel Heineken
• 10:51 Adnoc neemt Duits Covestro eindelijk over
• 10:35 Britse industrie iets minder hard gegroeid
• 10:24 ABU: uren en omzet uitzendbranche nog altijd onder druk
• 09:58 Krimp Duitse industrie nog groter
• 09:55 Iets minder krimp Franse industrie
• 09:48 Italiaanse industrie harder gekrompen
• 09:31 Groei Spaanse industrie versnelt flink
• 09:00 Citi zet AB InBev op de kooplijst naast Heineken
• 08:33 Heineken wil CFO Harold van den Broek herbenoemen
• 08:26 Grootschalige staking in Amerikaanse havens dreigt
• 08:22 Oprichter Bijvelds kleiner in Ebusco
• 08:07 Jefferies verlaagt koersdoel Stellantis
• 08:00 NSI rondt aandeleninkoop af
• 07:55 AEX start handelsdag vermoedelijk licht hoger
• 07:51 Kendrion rondt verkoop automotive-tak af
• 07:42 DSM-Firmenich rondt verkoop MEG-3 visolie-activiteiten af
• 07:18 Krimp Nederlandse industrie neemt iets af
• 07:10 Nederlandse detailhandel zet meer om
• 07:01 Lichte daling Nederlandse inflatie naar 3,5%
• 07:00 Fractionele krimp Japanse industrie houdt aan
• 30 sep EcoR1 nog groter in Galapagos
• 30 sep Fed ziet geen reden tot snelle renteverlagingen
• 30 sep FlatexDeGiro start aandeleninkoop
• 30 sep Eurocommercial rondt aandeleninkoop af
• 30 sep ECB heeft meer vertrouwen in inflatiedoel
• 30 sep Alumexx buigt verlies om in winst
• Alle nieuwsberichten bekijkt u hier 

De brede markt

• Met de pas op de plaats deed de AEX-index het beter dan de CAC40 (-0,8%) en de DAX40 (-0,6%), maar minder goed dan de Bel20 (+0,6%) en de FTSE100 (+0,5%). In Duitsland lagen vooral auto-aandelen, banken, verzekeraars en chipaandelen er slecht bij. In Frankrijk belandden vooral luxegoederenbedrijven, chippers en banken in de koopjesbak.
• Wall Steet is lager van start gegaan. De S&P500 1% in de min, de Dow Jones-index verliest 0,4% en de Nasdaq weet het verlies beperkt te houden tot een tiende achter de komma. De Russell 2000 staat wel stevig lager (-1,3%). Dat geldt nog sterker voor de SOX-index, die maar liefst 3% prijsgeeft.
• Het spookt op de Amerikaanse obligatiemarkt. De rente op Amerikaans staatspapier met een looptijd van tien jaar is met 8 basispunten gekelderd naar 3,72%.
• De Nederlandse tienjaarsrente staat 1 basispuntje lager op 2,33%
• De CBOE VIX-index (graadmeter van volatiliteit) is flink omhoog geschoten naar 18,97 punten. Code Oranje.
• De euro is flink gedaald ten opzichte van de dollar. Er staat nu 1,1064 op de borden.
• Zoals gezegd loopt de goudprijs fors op: 1,1% erbij op $2.664 per troy ounce.
• De olieprijzen zijn met 4% omhoog geschoten.
• Het is nu duidelijk risk-off en dat betekent ook dat de bitcoinkoers onder druk staat: 1,6% eraf op $62.635.

Verder op het Damrak

Dit zijn de grootste stijgers en dalers van vandaag:

• Sif eindigde gisteren al 1,4% hoger nadat het door ING op de Benelux-favorietenlijst is gezet. Vandaag steeg het aandeel nog even door.
• Exor herstelt zich van het koersverlies van gisteren, dat het gevolg was van de winstwaarschuwing van deelneming Stellantis.
• Deutsche Bank en Citi hebben bieraandelen onder de loep genomen. Heineken krijgt van beide banken een koopadvies, maar de koersdoelen zijn wel verlaagd: bij Deutsche van €99 naar €95 en bij Citi van €105 naar €99. Citi heeft concurrent AB InBev nu ook op de kooplijst gezet, omdat de Belgen de kosten goed onder controle hebben. De koers van Heineken daalde vandaag met 1%, maar AB InBev won 1,6%.
• Beleggers konden ook reageren op de halfjaarcijfers van beursdwerg Alumexx. De fabrikant van steigers en trappen wist een verlies om te buigen in winst. Dat werd door beleggers beloond met een koersstijging van 10%.
• ArcelorMittal is getrakteerd op een koersdoelverhoging van UBS (van €25 naar €26,50). De analist van de Zwitserse zakenbank kwam enthousiast terug van een werkbezoek aan de Indiase joint venture van ArcelorMittal in Hazira, waarin Arcelor een belang van 60% heeft. Volgens UBS is niet de volledige waarde van die joint venture in de koers weerspiegeld. De koers reageerde er niet op.
• Ajax kreeg een gevoelige koersdoelverlaging door Berenberg (van €11 naar €9) om de oren. Dat had er alles mee te maken dat de Amsterdamse voetbalclub in de rode cijfers is beland, mede door het missen van Champions League-voetbal. Het liet beleggers koud: de koers steeg met 0,5%.
• In Duitsland kreeg FlatexDeGiro (+6,4%) beleggers op de banken na de aankondigde start van een aandeleninkoopprogramma van maximaal €50 miljoen.

Agenda: vanavond Nike, morgen Tankan-index en banenrapport ADP

De beursdag is nog niet voorbij, want na sluiting van Wall Street opent Nike de boeken over het eerste kwartaal van het gebroken boekjaar. Het concern stuurde tien dagen geleden de CEO naar huis. Hij wordt morgen opgevolgd door Elliott Hill, die al sinds 1988 aan het bedrijf verbonden is en eigenlijk vier jaar geleden met pensioen was gegaan. De verwachtingen van analisten kunt u zien in onze Vooruitblik.

Morgen staan er diverse macro-cijfers geagendeerd, waaronder de Japanse Tankan-index, de werkloosheid in de eurozone en het banenrapport van loonstrookjesverwerker ADP, dat geldt als voorproefje voor het banenrapport van vrijdag.

De werkloosheid in de eurozone is in juli gedaald naar 6,40% (een all-time low), tegen 6,50% in juni. Dit is hoger dan in de VS, maar een stuk lager dan het gemiddelde van 9,29% tussen 1995 en nu. Verder gaat het aandeel UMG ex-dividend.

Hierbij de agenda van vanavond en morgen.

DINSDAG 1 OKTOBER

    22:00 Nike cijfers eerste kwartaal (VS)

WOENSDAG 2 OKTOBER

    00:00 Beurs Shanghai gesloten
    00:50 Tankan-index derde kwartaal (Japan)
    09:00 UMG ex €0,24 dividend
    11:00 Werkloosheid augustus (eurozone)
    13:00 Hypotheekaanvragen - wekelijks (VS)
    14:15 Banenrapport ADP september (VS)
    16:30 Olievoorraden - wekelijks (VS)

U bent weer bijgepraat. Ik wens u een fijne avond toe!