Ontvang nu dagelijks onze kooptips!

word abonnee
IEX 25 jaar desktop iconMarkt Monitor

Obligaties zijn niet risicoloos

De laatste weken heeft Marcel Tak een aantal columns geschreven waarin hij zich sterk maakte voor de rechten van de obligatiehouders en dan met name de houders van staatsobligaties in een binnenlandse munteenheid.

Ik vind Marcel altijd een goede columnist, met heldere stellingen, maar in dit geval ben ik het echt niet met hem eens.

In zijn column Stop obligatiebashen stelt hij dat financiële problemen van overheden het gevolg zijn van politieke beslissingen en het is dan: "ook volstrekt logisch dat de burgers van dat land de kosten van politiek wanbeleid moeten dragen, en niet de obligatiehouders." Burgers kiezen politici, politici maken er een potje van: burgers betalen: klinkt logisch.

In een eerdere column Belastingbetaler versus belegger, ging hij wat mij betreft nog een stapje verder: "Als belegger neem je risico, ook als het staatsobligaties betreft. Dus is er geen reden om te zeuren als het misgaat en de belastingbetaler voor de problemen op te laten draaien. Naar mijn mening is dit een onjuiste invalshoek. Obligatiebeleggers mogen er van uitgaan dat een land altijd aan zijn rente- en aflossingsverplichtingen voldoet."

Het komt mij wat onwerkelijk over. Er van uitgaan? Beleggen met garanties? Wie levert die garanties dan?

Centrale bank
Ik neem aan dat de garantie normaal gesproken geboden zou moeten worden door de centrale bank die de geldpers laat draaien om zo de blunderende politiek de helpende hand te bieden. Klinkt logisch, maar het is absoluut geen zekerheid.

In This Time is different, Eight centuries of Financial Folly van Reinhart en Rogoff staat het volgende te lezen "In fact, our reading of the historical record is that overt de jure defaults on domestic debt, though less common than external defaults, are hardly rare. Our data set includes more than 70 cases of overt default (compared to 250 defaults on external debt)."

En dan heb ik het niet alleen over de machtswisselingen tussen Rusland en Cuba – nieuwe regimes die de schulden van hun al-dan-niet blunderende voorgangers niet accepteren – maar ook over landen als Denemarken en het Verenigd Koninkrijk.

Interessant is dat Denemarken in de crisis van 1813 de betaling op buitenlandse schuld gewoon door liet gaan, maar een haircut van 39% op binnenlandse schuld doorvoerde. Garantie vanaf de buitendeur.

Eurozone
Los daarvan, voor de individuele landen van de eurozone behoort de weg van de geldpers niet meer tot de mogelijkheden. De garantie moet dan of van de Europese Centrale Bank (ECB), of van de andere lidstaten komen. Wederom zie ik geen automatisme.

De ECB is een onafhankelijk instituut verantwoordelijk voor het monetaire beleid, dat zich in de eerste instantie niet geroepen zal voelen om sjoemelende Grieken te faciliteren door hun schuld te financieren.

Gelukkig maar, zeg ik er gelijk bij. Hetzelfde geldt voor de politiek. Waarom moeten – zeg – Europese belastingbetalers betalen voor het besluit van de Ierse regering garant te staan voor depositohouders en houders van bankobligaties?

Burgers betalen
Want uiteindelijk is dat de reden waarom de Ierse regering van een model euroland in zo’n korte tijd naar de achterbankjes is opgeschoven. De koppeling tussen gekozen politici en wanbeleid is hier niet aanwezig: wij hebben immers nooit een Ierse stem kunnen uitbrengen en al helemaal niet over het besluit tot het geven van de garantie.

Dat laatste geldt trouwens ook voor de Ierse belastingbetaler.

Nou is de Ierse redding nog makkelijk op te hoesten, maar wat als het om een ander scenario gaat? Bijvoorbeeld Duitsland dat door wanbeleid aldaar in de problemen komt. Moeten wij – de Nederlandse belastingbetalers - dan ook betalen?

Risico's
Wij hebben geen stem gehad in het financiële beleid van onze Oosterburen, dus waarom moeten we wel de kosten dragen? Om Marcel’s eigen quote te gebruiken: "Is het redelijk ons daarvoor te laten bloeden?" En wie denkt dat dat wel heel erg theoretisch is: Duitsland was indertijd één van de eerste landen die de regels van het stabiliteitspact heeft geschonden.

Let wel: dit is niet een pleidooi voor een default op staatsobligaties. Het gaat mij er alleen maar om dat ik de volstrekte logica van de stelling niet zie. Ik snap best dat het aangenaam overzichtelijk is om staatsobligaties als risicoloos te bestempelen, maar dat zijn ze per saldo niet.

Het feit dat verschillende overheden binnen de eurozone verschillende niveaus van kredietwaardigheid hebben en verschillende risico-opslagen betalen, laat daarover geen twijfel bestaan.


Lukas Daalder is werkzaam als Strateeg bij Robeco. De informatie in zijn columns is niet bedoeld als professioneel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. Hij heeft momenteel (al dan niet gedekte) longposities in Fortis en ING. Bovendien heeft hij posities in meerdere open-end beleggingsfondsen van onder ander de ING, Robeco, ABN Amro en Fidelity. Elk AEX- of AMX-fonds beschouwt hij als een potentieel interessante belegging, alles wat hij schrijft moet vanuit die optiek worden gelezen.

Lukas Daalder is CIO voor Robeco Investment Solutions en is sinds 2009 werkzaam bij Robeco. Hiervoor was hij werkzaam bij IMC marketmakers, Bank Oyens van Eeghen, Amstgeld en Rabobank. Hij begon zijn carrière in de beleggingssector in 1992, na afronding van zijn economische studie aan de Universiteit van Amsterdam. Hij is daarnaast bekend als vaste columnist van het Financieele Dagblad.

Meld u aan voor de dagelijkse Beursupdate

Dagelijks een update van het laatste beursnieuws en beleggingskansen in uw mailbox!

 
Lukas Daalder

Auteur:

Lukas Daalder is CIO voor Robeco Investment Solutions en is sinds 2009 werkzaam bij Robeco. Hiervoor was hij werkzaam bij IMC marketmakers, Bank Oyens van Eeghen, Amstgeld en Rabobank. Hij begon zijn carrière in de beleggingssector in 1992, na afronding van zijn economische studie aan de Universiteit van Amsterdam. Hij is daa...

Recente artikelen van Lukas Daalder

  1. Best of the week: social media
  2. Vooruitblik 2011: Geen rechte lijn
  3. Obligatiemarkt versus QE2

Reacties

11 Posts
| Omlaag ↓
  1. forum rang 4 New dawn 8 december 2010 11:16
    Inderdaad bestaan er geen garanties bij beleggen. Ik heb vroeger allerlei handboeken gelezen waar nog al eens werd benadrukt dat er alleen vormen van speculatie bestaan.

    In die tijd bestond het woord beleggen niet. Beleggen suggereert alsof sowieso iets te verdienen zou zijn. Je verkrijgt beleg op een boterham.

    Een staatsobligatie is in principe een speculatie omdat de omstandigheden zo kunnen zijn dat je de hoofdsom verliest of een gedeelte daarvan.

    Bekend voorbeeld zijn de russische obligaties na de communistische revolutie in de vorige eeuw. Ik heb dikke pakketten er van gezien op curiosamarkten. Mensen lijsten ze in omdat ze er mooi uit zien.

  2. forum rang 4 New dawn 8 december 2010 15:30
    quote:

    kolenboer99 schreef op 8 december 2010 02:24:

    Marcel Tak is econoom en de meeste economen snappen niks van economie en lopen met een blinddoek op in een sprookjeswereld. Marcel Tak zag niet eens de crisis aankomen, hoe oliedom kan men zijn?
    Mijn oom zei daar altijd over dat sommige academici een door studie verduisterd hoofd hebben.
  3. papapipo 8 december 2010 16:03
    Sorry hoor maar je vergeet 1 ding: als de obligatie markt "klapt" het maakt niet uit hoe, dan is de brave burger die netjes pensioen premie betaald direct of indirect altijd de "pisang" want op is op, betaal je nu niet dan betaal je het wel als je 65 bent (of toch 67 jaar). Dus iedereen zal moeten bloeden hoe dan ook.
  4. [verwijderd] 8 december 2010 17:10
    Het is geen kwestie van keuze staatsobligaties defaulten wel eens. Alle acties van de deelnemers zijn volstrekt duidelijk want gericht op eigenbelang. De potentiele defaulters zullen volhouden dat de oblies gegarandeerd zijn zolang ze nog nieuw geld moeten lenen, anders wordt dat te duur of onmogelijk. Duitsland wil geen blanco cheque tekenen en protesteert daardoor. Ik ben met marcel tak eens dat een land zijn schuld moet betalen (net als bedrijven en personen!) maar dat is niet de realiteit.

    De kruik gaat te water tot ie barst. De griekse kruik zit al aardig onder water. (ondanks dat ik het meerdere keren heb overwogen durf ik aankoop grieks papier niet aan)

    de bos
  5. [verwijderd] 8 december 2010 17:47
    Beste Lukas, beste mensen,

    Na het obligatiebashen wordt het nu toch niet Marcel Tak bashen, hoop ik :-)
    Serieus nu, dank voor jullie reactie en voor je mooie column Lukas. Interessante en leuke discussie. Ik hoop er deze week in mijn column op te reageren.

    Vriendelijke groet,
    Marcel Tak

11 Posts
|Omhoog ↑

Meedoen aan de discussie?

Word nu gratis lid of log in met je emailadres en wachtwoord.