Ontvang nu dagelijks onze kooptips!

word abonnee
IEX 25 jaar desktop iconMarkt Monitor

Paniek rond stikstof en klimaat

Paniek rond stikstof en klimaat

De ad hoc-maatregelen om aan een Urgendavonnis of stikstofnorm te voldoen zijn geen verstandig langetermijnbeleid.

Recent publiceerde staatsolie- en gasbedrijf EBN een onderzoek waarin ze terugkeken op hun prognoses uit het verleden voor de toekomstige aardgasproductie uit kleine velden in Nederland. Het bleek dat hun voorspellingen sinds 2010 steevast te hoog waren. 

Als men nu vooruitkijkt naar 2030 dan zou de oude voorspellingsmethode op een jaarlijkse productie van ruim 10 miljard kuub uitkomen. Een nieuwe methode, die rekening houdt met de mate waarin en snelheid waarmee gasproducenten in Nederland in staat zijn in te spelen op de mogelijkheden die de geologie ze biedt, komt uit op slechts 5 miljard kuub.

Er zijn meerdere redenen waarom Nederland voor gasproducenten een onaantrekkelijk land is geworden. Moeizame en tijdrovende procedures om een vergunning te krijgen, tegenwerking van lokale en regionale overheden, een relatief hoge belastingdruk - het totaalplaatje van het investeringsklimaat klopt niet meer.

Gasproducenten die willen investeren in het Noordzeegebied doen dat liever in Engeland of Noorwegen. Hier voeren overheden een actiever en efficiënter beleid om de lokale gasproductie zoveel mogelijk te maximaliseren.

Mijnbouw, landbouw of huizenbouw: elke bouw heeft het hier moeilijk

De winning van grondstoffen is niet de enige sector die het hier moeilijk heeft. Overal ter wereld wordt nu volop geïnvesteerd in de petrochemische industrie, maar niet in Nederland.

Delen van de bouwsector komen nu stil te liggen vanwege de stikstof- (eigenlijk: stikstofoxiden- en ammoniak)problematiek. Voor de landbouwsector is een substantiële vermindering van de veestapel een reëel scenario geworden. Dat alles vindt plaats terwijl de uitstoot van stikstof snel vermindert; op dit moment bedraagt die slechts ongeveer 40% van die in 1990. Het is niet de uitstoot die naar boven gaat; de norm gaat naar beneden. 

Het afbreken van onze maakindustrie helpt het klimaat niet

Wij zijn hier bezig in snel tempo een bestaand verdienmodel voor een aantal economische sectoren af te breken. Maar helpt dat ook tegen klimaatverandering en milieuvervuiling? Nauwelijks. De Nederlandse consumptie blijft hetzelfde, het is de productie (en de uitstoot van broeikasgassen) die wordt verplaatst naar het buitenland.

Daarmee is het wereldwijde klimaat niet geholpen, alleen het geweten van een steeds groener wordend regulerend Nederland. Willen we werkelijk dat een substantieel deel van onze industrie verdwijnt en dat we ons in Nederland vooral gaan bezighouden met het verlenen van emissieloze diensten?

Het verminderen van onze consumptie is zinvol voor het klimaat. Het groener en duurzamer produceren is dat ook. Het rücksichtslos terugdringen van de Nederlandse productie is dat niet. Het werkt eerder averechts omdat buitenlandse productie vaak een grotere uitstoot van broeikasgassen met zich meebrengt dan Nederlandse. 

De afnemende gasproductie uit kleine velden wordt gecompenseerd door toenemende import; met name van gas uit Rusland. Het zijn vooral de lekkages in Rusland die ervoor zorgen dat de uitstoot van broeikasgassen voor dit geïmporteerde Russische gas ongeveer 30% hoger ligt dan die voor gas uit Nederland.

Dat vinden wij niet terug in de Nederlandse emissiecijfers. Maar op wereldschaal doet het alle vooruitgang die wij boeken met een groter aandeel zon en wind in onze elektriciteitsproductie volledig teniet.

Regulerend Nederland neemt de beslissingen die de politiek zou moeten nemen

Het afbreken van de bestaande maakindustrie is iets dat regulerend (besturend, toeziend en recht sprekend) Nederland relatief weinig moeite kost; het is niet hun baan die op de tocht staat. Dat dit gebeurt is ook geen democratische keuze maar iets dat ons door regulerend Nederland (en Europa) wordt opgedrongen. En daarin schuilt een gevaar. 

Met het Urgendavonnis schrijft de rechter de politiek voor dat in 2020 de Nederlandse uitstoot van broeikasgassen met 25% is afgenomen ten opzichte van die in 1990. Het werkt maatregelen in de hand die wel de Nederlandse, maar niet de wereldwijde uitstoot van broeikasgassen omlaag brengen.

De ad hoc-paniekmaatregelen die nu worden genomen om op korte termijn aan een Urgendavonnis of stikstofnorm te voldoen zijn niet het verstandige langetermijnbeleid dat we wel nodig hebben. Want laten we wel zijn: klimaatverandering is een groot probleem dat aangepakt moet worden.

Kwalijk is ook dat de rechter hiermee op de stoel van de politiek gaat zitten. Het maken van keuzes op het gebied van energie is complex en heeft aspecten op het gebied van milieu, financiën en leveringszekerheid. Of men meer nadruk legt op milieu of meer nadruk op financiën of economische groei, is aan de politiek en niet aan de rechter.

Met het via de achterdeur binnenbrengen van dit soort maatregelen probeert een groene elite in Nederland maatregelen erdoor te drukken die via de democratische voordeur mogelijk geen steun zouden krijgen.

Dit soort moeilijke keuzes zouden door de politiek gemaakt moeten worden; niet door ambtenaren en rechters. Wat er nu gebeurt levert weerstand op - meer weerstand dan nodig is. Het leidt tot een klimaat waar populisten als Donald Trump gebruik van kunnen maken. Daarmee raken we verder van huis. 

Gevolgen voor investeerders

Als investeerders zullen wij er rekening mee moeten houden dat de Nederlandse overheid voor sectoren als bouw, landbouw en mijnbouw een minder betrouwbare partner is geworden. Met name als zij vooral voor de binnenlandse markt werken zullen bedrijven in deze sectoren het moeilijk hebben.


Jilles van den Beukel is geofysicus. De informatie in deze column is niet bedoeld als professioneel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen.
Volg Van den Beukel ook via Twitter: @JillesAppelscha

Meld u aan voor de dagelijkse Beursupdate

Dagelijks een update van het laatste beursnieuws en beleggingskansen in uw mailbox!

 
Jilles van den Beukel

Auteur:

Jilles van den Beukel is geofysicus en energie specialist bij HCSS (the Hague Centre for Strategic Studies). Sinds 2016 schrijft hij over de olie- en gasindustrie op zijn blog JillesonEnergy.

Gerelateerd

Reacties

29 Posts
Pagina: 1 2 »» | Laatste | Omlaag ↓
  1. Frank&Vrij 6 november 2019 12:55
    Helaas is dit verhaal waar. Europa blijft achterlopen op de USA.
    De koersen (en bedrijvenwinsten) zijn sinds 2007 daar meer dan verdubbeld, terwijl we in Europa en Nederland nog steeds bezig zijn met de nivo's van 2007 en een groei van 1%.
    De groen lobbyisten maken deze achterstand alleen maar groter, terwijl de vervuiling mondiaal dus niet minder wordt door hun gedram.
  2. Noyby 6 november 2019 13:12
    Gilles, je gooit alles op een grote hoop en dat is onzin.

    Verlagen van de maximumsnelheid is goed tegen de stikstofuitstoot en goed voor de economie (minder files, minder doden, meer doorstroming verkeer). Minder vleesproductie in Nederland is niet schadelijk voor onze economie, wel vervelend voor die boerenbedrijven die het betreft, maar dat is marginaal op het grote geheel. Minder gasproductie heeft niets met stikstofbeleid te maken en maar deels met klimaatbeleid. Hoe dan ook zit er op de lange termijn niet meer zoveel gas in 'onze' velden en logisch dat lokale gemeenten en bewoners tegenstribbelen want die verdienen helemaal niets aan het leeghalen van die velden. Dat de maakindustrie vertrokken is heeft meer met lage lonen te maken dan met milieubeleid. Minder consumeren en versnelde transitie is het enige wat gaat werken.
  3. Ruud, Frankrijk 6 november 2019 14:06
    Jilles,

    je kunt niet anders dan tevreden zijn, dat je over een complex probleem een stevige waarschuwing hebt gegeven.
    Ik vraag me wel eens af of de mensen die, voorlopig althans, nog niet getroffen worden door de ad hoc maatregelen, eigenlijk wel weten waar het -grootste deel van- geld voor de NL begroting vandaan komt.
    In onze, voormalige, industrie kennen we de term "vakidioot". Het lijkt mij dat die uitdrukking meer uitgebreid toegepast kan worden.
    Sectoren als onderwijs, agrarisch, bouw hebben al luidruchtig van zich laten horen. Als we straks te maken hebben met een 100km/u limiet zal er zeker nog een groep bijkomen.
    Natuurlijk moet er aan het klimaat probleem gewerkt worden en dat doen we al en op ongekende wijze, maar evolutie (lange termijn) geeft betere resultaten dan revolutie (korte- en lange termijn).
    De luidruchtige revolutie van XR heeft weinig met het klimaat te maken. De revolutie van rechtspraak (rechters en Raad van State) zal desastreus blijken voor NL als dit niet omgekeerd wordt.
    Desastreus in dit geval kan blijken uit grote politieke winsten voor partijen als PVV en FvD. Dan zitten we pas echt met de gebakken peren in het algemeen en het klimaat in het bijzonder.
    Bedankt voor de waarschuwing, al ben ik bang dat deze weinig invloed zal hebben.
  4. [verwijderd] 6 november 2019 14:23
    Eindelijk een artikel met echte cijfers en onderbouwing over dit onderwerp.
    @Noyby: Het gaat juist over de grote hoop. Door met tunnelvisie naar slechts één aspect te kijken, gaat men de fout in. De diesel auto is hier een goed voorbeeld van. Diesel stoot minder koolstofdioxide uit. Nadeel is de fijnstof. Bij oude diesels is de fijnstof dusdanig grof dat het makkelijk te filteren is. Met de moderne efficiëntere dieselmotoren is de fijnstof zo fijn dat het, op lange termijn, mogelijk flinke schade kan aanrichten.
    Kortom: Het weren van oude diesels (lees naar het oost blok exporteren) lost het probleem binnen het grote geheel niet op, maar is een zege voor de auto industrie gedragen door kortzichtige groenen.
    Juiste oplossing: Oude diesels van het juiste filter voorzien.
  5. NielsvanderStappen 6 november 2019 14:49
    Geachte Gilles,

    ik ben het helemaal met je eens, dat de fossiele winning die we nog nodig hebben, zo CO2-arm zou moeten zijn als maar kan. Maar om dan maar gemakkelijk te zeggen, dat niet de verliezen in de Russische stroom aangepakt moeten worden, maar er in Nederland her en der geboord moet worden, vind ik onzinnig, want niet rekening houdend met andere factoren. Een daarvan is dat Nederland niet de ruimte heeft van b.v. de schalie-gas gebieden in de VS.

    De landbouw - ik weet niet hoeveel verstand je daarvan hebt - in Nederland is absoluut onduurzaam groot in relatie tot ons oppervlak en bevolkingsaantal. Dat dat een krimp-sector wordt, wist ieder intelligent mens al 30 jaar.

    De maak-industrie, waar ik in werk, heeft onder de streep helemaal geen last gehad van milieu-zaken, maar heeft zich juist ontwikkeld tot schoon (met lage kosten voor opruimen van vervuiling, ongelukken, etc.) en high-tech, precies de sectoren waar goed-opgeleide mensen nu en in de toekomst een goede boterham kunnen verdienen.

    En met teksten als: "Met het via de achterdeur binnenbrengen van dit soort maatregelen probeert een groene elite in Nederland maatregelen erdoor te drukken die via de democratische voordeur mogelijk geen steun zouden krijgen." begeef je jezelf op het uiterst populistische pad van fake-news. Dat valt me gewoon erg van je tegen, gezien je altijd zinnige en op feiten gebaseerde stukken tot nu toe.

  6. [verwijderd] 6 november 2019 21:12
    WAT IK MIS IN DEZE DISCUSIE IS TERUG DRINGEN GEBRUIK STIKSTOC .BEMESTING UITKUNSTMEST EN INVOER VAN AMERIKAANSE GENITISCH BEDORVEN SOYA OOK EEN IMPORT BRON VAN STIKSTOF EN MEEER VERBOUWEN VAN WIKKE TUINBONEN EN KLAVERS ALLWMAAl planten die stikstof bindeb en terug ge en aan de bode welke I. Een goede wisselbouw weer ten goede. An de voedsel lroduktie kan komen . Maar o.ze bezetter eist dat we zijn soYa shit afnemen ...
  7. forum rang 5 Ronald Engels 7 november 2019 00:11
    @Jilles,

    Bravo Jilles je zegt het weer zeer goed en dus oprechte Dank voor je schrijven en hoop slechts, dat heel Nederland en dan vooral onze bureaucraten, belastingdienst en alle Groene Dwazen en politici je schrijven zeer grondig lezen en herlezen.

    Sorry voor mijn kritiek op Nederland, echter Nederland moet zichzelf de vraag stellen: "IS NEDERLAND GEK GEWORDEN"?

    Overigens, ik heb dit reeds vele honderden malen geschreven op b.v. IEX, Seeking Alpha, enzv. "MAN-MADE CO2 GLOBAL WARMING IS BEDROG" en onze planeet Aarde is nu door onze huidige dode niet actieve ZON en daardoor Maximale Kosmische Straling in shortterm Global Cooling voor de komende 35 jaar en longterm op basis van de Milankovitch Cycles zijn we snel op weg naar een nieuwe glaciale periode, die ruwweg 90.000 jaar duurt, met dan sterk dalende oceanen niveaus. De komende 200 jaar dalen onze oceanen met ruwweg min -20 cm, dankzij shortterm Global Cooling.

    Overigens nu vandaag 06-11-2019 zijn we reeds 229 dagen in het jaar 2019 zonder magnetische zonneactiviteit, zonder zonnevlekken, zonder zonnewind en daardoor dus maximale kosmische straling met daardoor maximaal wolkendeken op planeet aarde wereldwijd. (ruwweg nu 3 à 4 % meer Wolkendek, dit op basis van bewezen wetenschap van de professoren Jacob en Herik Svensmark en een Italiaanse Collega-Universiteit Stockholm)

    Overigens en dit is zeer belangrijke informatie betreffende EXXONMOBIL, de CO2 capture technologie uit rookgassen centrales en plant-fornuizen, enzv., via Molten Carbonate Fuelcells van FuelCell Energie, gaat definitief toegepast worden in hun ExxonMobil plants, om vervolgens via captured circulaire rookgassen CO2/H20 met bovendien H2-productie gerecycled en omgezet te worden terug naar schone brandstoffen zoals methanol, ethanol, kerosine, enzv.

    EXXONMOBIL heeft de patenten gekocht voor 10 miljoen USD en heeft vandaag bekend gemaakt om als test via een 60 miljoen USD contract aan FuelCell Energy Inc. dit te gaan toepassen in hun petrochemische/raffinage en centrales complexen.
    Vermoedelijk eerst in Saudi-Arabia, Sabic/Aramco/enzv.

    Dus ExxonMobil wordt de meest Groene Milieuvriendelijke Industrie wereldwijd als dit slaagt over 20 jaar wreldwijd.

    Miljarden tonnen CO2 capture en CO2 recycling wereldwijd mogelijk terug naar brandstoffen zoals Ethanol, Kerosine, enzv.
    Heb TOTAL hier al over geinformeerd ruim 5 jaar geleden, echter TOTAL had geen belangstelling, net als SHELL Global Solutions.

    The Winner will be ExxonMobil!

    Jilles; Met dank voor je altijd grondige analyses,
    Groet Ronald.

  8. forum rang 5 Ronald Engels 7 november 2019 01:09
    @Jilles,

    Belangrijke informatie over Molten Carbonate Fuel Cells,

    Bij het afvangen van 90 % van alle CO2 uit de rookgassen van Krachtcentrales via Molten Carbonate Fuelcells wordt tevens veel additionele elektriciteit geproduceerd door de Fuel Cells, dit kan bij 90 % CO2 afvang uit de rookgassen de Capaciteit van b.v. een 500 MWuur krachtcentrale vergroten met 80 % naar 900 MWuur capaciteit, dit alles tegen een zeer lage kostprijs van ruwweg 75 USD per additionele geproduceerde MWuur, één maximale stijging ten opzichte van door een conventionele centrale geproduceerde MWuur met ruwweg 25 %, dit volgens FuelCell Energy Inc, USA-Winconsin.

    Met zekerheid gaat de kostprijs door ExxonMobil Research nog sterk omlaag in de toekomst.

    In mijn visie worden schone Krachtcentrales met de volgende rookgas-installaties zoals DENOX, ELECTROSTATIC PRECIPITATOR, DENOX AND DECARBONISATION (Molten Carbonate Fuelcells) dus de toekomst van schone elektriciteit en schone chemicaliën en schone brandstoffen productie wereldwijd voor alle Oil & Gas & Chemicals Majors wereldwijd.

    Ter info: Nederland heeft zeer schone Krachtcentrales met Denox, Electrostatic Precipitators en Desox, dus centrales met alleen waterdamp, schone pure stikstof en zonder fijnstof uitstoot via de Schoorsteen.

    Een enorme kapitaalsvernietiging door onze haagse politici om de aller-schoonste kolen en gascentrales van de wereld, die hoofdzakelijk alleen in Nederland en Zwitserland staan te sluiten.

    Dus wederom de te stellen vraag: "IS NEDERLAND GEK GEWORDEN"?

    Tevens moeten we er vanuit gaan dat Kernenergie wellicht op basis van Thorium ook voor elektriciteit en energie/warmte in de vorm van Hoge Druk Oververhitte Hoge Temperatuur Stoom zeer belangrijk gaan worden voor de juiste noodzakelijke energie en warmte toevoer aan onze NL. Industrien in b.v. Rotterdam Haven, ook dit geeft sterke verlaging gebruik fossiele brandstoffen net als gebruik van Molten Carbonate Fuel Cells, die de energie efficiency met 40 % verhogen, tegen lage additionele kosten per MWuur.

    Het zou dan theoretisch zelfs mogelijk kunnen zijn, dat er gebrek aan CO2 in onze atmosfeer komt, voor 11 miljard mensen rond 2100. Onder de 180 ppm vol. aan CO2 in onze atmosfeer, sterven we langzaam maar zeker gewoon uit!

    Met vriendelijke Groet, Ronald
  9. forum rang 5 Ronald Engels 7 november 2019 01:53
    @Jilles,

    Jilles er is geen Klimaatprobleem, Er is altijd iedere seconde van iedere dag Klimaatverandering wereldwijd, Er is slechts een gigantische wereldwijde vervuilingsprobleem van b.v. SOx, NOx, Ammonia, Methaan, Insecticiden, Pesticiden, Plastics, Zware Metalen, Bosbranden, Ontbossingen, enzv.

    CO2 is een schoon reukloos en kleurloos gas, 53 % zwaarder als lucht en 2.55X zwaarder als waterdamp en blijft dus in onze lagere atmosfeer hangen tot hooguit 7 km.
    CO2 houdt warmte niet vast, slechts gedurende minder als 0.0001 seconde.

    Conclusie: als men CO2 (0.41 vol %) als broeikasgas bestudeerd samen met broeikasgassen als H20 waterdamp (97.4 vol % gemiddeld), Methaan (0.018 vol %) en een paar kleine volumes andere broeikasgassen, CO2 als broeikasgas kan onze planeet aarde temperatuur onmogelijk opwarmen!

    Het tegendeel is het geval eerst warmen onze oceanen oppervlaktewateren op onder invloed van een meer actieve ZON met meer Zonnevlekken, meer Zonnewind, meer Extreme Ultraviolete Stralingswarmte Radiatie en dus tevens door meer zonnewind aanzienlijk minder Kosmische Straling Nucleï bombardementen van onze lagere atmosfeer (3 tot 7 km) planeet aarde wereldwijd, dus wereldwijd ruwweg 3 à 4 % minder wolkendek, dus gewoon simpel meer opwarming Planeet Aarde met ruwweg 1.3 graden celcius per onze laatste 200 jaar opwarmingsperiode sinds 1820 einde Mini-ijstijd), men noemt dit tegenwoordig klimaatverandering en 10 jaar geleden sprak men nog van Man-made CO2 Global Warming. "Bedrog zoals reeds eerder gezegd".

    De onaangename vraag blijft is "De huidige Klimaat-Terreur te Stoppen en Is Nederland Gek Geworden".

    M.v.g. Ronald
  10. taurus86 7 november 2019 09:07
    Is Nederland gek? Nee, ik denk eerder bang. En angst is een slechte raadgever, dat is een standaard die ons met de paplepel is toegediend.
    We produceren veel teveel toekomstdromen. Die komen steeds minder uit en dat opent de vraag naar voorspelbare zekerheid. Dat soort brood wordt helaas niet gebakken.
    Vraag het met name de adolescenten in Nederland. Studie?, Jaaaa!!; Super baan? Jaaa!!; Eigen woning, Jaaaa!!!. en zo nog enkele.
    En dan komt de desillusie. En vervolgens de schuldvraag. Makkie, dat zijn de Babyboomers,de 'Machers', de Vervuilers.

    Tenslotte komt de Vecht/Vlucht reactie aan bod. 'Werken voor de Overheid' lijkt de beste vluchtmogelijkheid. En dat beleven we nu.
    En het tegeltje met de tekst "Wie betaalt, die bepaalt" ligt al jaren in stukken op de grond. 2019 kan in de vaderlandse canon.
  11. putter 7 november 2019 10:06
    Nederland is een druppel op de gloeiende plaat. alle milieu maatregelen die in nederland genomen worden zijn daarom ook een druppel op de gloeiende plaat mondiaal bekeken. Het typeert het bekrompen denken van onze zielige politici met een gemiddelde opleiding van nog niet eens havo hoe die bezig zijn nederland te gronde te richten, het vernietigen van het nederlands dna. Helaas hebben we ook nog te maken met de roversbende in Brussel, de EU , het zand in de radar van de economie een als maar uitdeiend geld verslindend insituut met enkel zakkenvullers, uit de EU asap zodat we ons eigen beleid kunnen voeren.
  12. h31jkoop 7 november 2019 11:11
    Heel mooi, gefundeerd verhaal. Jammer dat die nuchterheid niet wil doordringen bij degenen die het in onze huidige maatschappij voor het zeggen lijken te hebben. De klimaathysterie dreigt ons namelijk te frustreren in ons hele (wel)zijn. Allemaal meehuilen met de wolven in het bos. En wie, zoals jij, een ander geluid laat horen wordt verketterd. Zie sommige reacties in zelfs dit forum. Hopelijk krijgt jou tegengeluid uiteindelijk toch meer steun. Daar vertrouwen ook wel op. De wal keert namelijk altijd het schip, nooit andersom. En de gekte lijkt nu misschien, hopelijk, zijn hoogtepunt te hebben bereikt. Dus blijven doorgaan Jilles. Ik lees al je uiteenzettingen altijd met grote interesse en instemming!??????
29 Posts
Pagina: 1 2 »» | Laatste |Omhoog ↑

Meedoen aan de discussie?

Word nu gratis lid of log in met je emailadres en wachtwoord.