Emerging Mark

Mark Mobius is uitgegroeid tot het boegbeeld van beleggen in emerging markets. In een gesprek met IEX vertelt hij hoe hij de kansen ziet van de BRIC-landen (Brazilië, Rusland, India en China), welke landen net zo snel gaan groeien als China en kansen in de achtertuin van West-Europa.

De BRIC-landen zijn het uithangbord van beleggen in emerging markets. De beurzen in deze vier landen zijn in de afgelopen drie jaar al met ruim 150% omhoog geschoten. Is het niet te laat om nu in te stappen?

Mobius: "Mij is de afgelopen twintig jaar vaak gevraagd wanneer het een goed moment is om in emerging markets te beleggen. Het beste moment om in te stappen is als je geld hebt."

"In de opkomende markten duren goede tijden altijd langer dan dalende markten en de koersen gaan sneller omhoog in goede tijden dan dat ze dalen in slechte periodes."

"Sinds 1987 hebben emerging markets zeven bearmarkets gekend die gemiddeld zeven maanden duurden en aan het eind stonden de koersen per saldo 33% lager. Daar staan acht bullmarkets tegenover die gemiddeld 25 maanden duurden en waarin de koersen vaak ruimschoots verdubelden.

"We kunnen wel bepalen of aandelen goedkoop of duur zijn, maar het is zo goed als onmogelijk om te zien wanneer het beursklimaat om gaat slaan. Met die onzekerheid in het achterhoofd is het belangrijk om te weten dat het verleden heeft uitgewezen dat je beter belegd kan zijn dan aan de zijlijn kan staan. Het beste is om geleidelijk in te stappen en bijvoorbeeld elke maand of elke keer als de markt omlaag gaat iets bij te kopen."

Fotografie: Mark van den Brink

Zijn er al alternatieven voor de BRIC's?
"Met de BRIC-landen heb je de twee meest bevolkte landen ter wereld te pakken: China en India. Daarbovenop komen twee landen waar alle denkbare grondstoffen beschikbaar zijn en bovendien hebben allevier de landen een enorm oppervlakte. Vanuit beleggingsoogpunt is dat een droomcombinatie."

"Het is een voordeel dat je tegenwoordig geen krant open kunt slaan of je leest wel iets over één of meerdere BRIC's. Dat geeft mensen het gevoel dat ze goed op de hoogte blijven van alles wat er in die regio's gebeurt. Bovendien is op het groeitempo van de landen weinig aan te merken."

"China groeit elk jaar met 10%, De Russische economie gaat heel goed, de economie van India groeit met 7 à 8% per jaar en het groeitempo van Brazilië is iets minder hoog, maar nog altijd heel aantrekkelijk. Door de koersstijgingen van de afgelopen jaren hebben sommige bedrijven uit de BRIC-landen nu een hoge waardering en dat is dan ook de reden dat wij de nadruk leggen op het vinden van goedkope aandelen."

"In Brazilië en China zijn nu de mooiste aandelen te vinden en in India is dat het moeilijkst. We hebben een model gebouwd om te bepalen of een onderneming goedkoop is of duur. Daarin houden we rekening met de koers-winstverhouding van de afgelopen vijf jaar en de komende vijf jaar."

Van 1987 tot nu
Mark Mobius is in 1987 bij Franlin Templeton begonnen met beleggen in emerging markets. Tegenwoordig is hij Portfoliomanager en Managing Director van het Templeton Emerging Markets Equity Team.

“In 1987 waren er slechts vijf landen waar we terecht konden. Alle andere markten waren gesloten voor investeringen en soms maakten wisselkoersen het onmogelijk om in een land te beleggen. Destijds begonnen we met 100 miljoen dollar. Inmiddels is dat gegroeid naar 39 miljard dollar."

"We zijn in veertig landen actief en er zijn onnoemelijk veel meer beleggingsmogelijkheden dan in 1987. Toen we begonnen in emerging markets, heerste het beeld dat een deel van de wereld altijd arm zou blijven. De grootste verandering die ik heb meegemaakt, is dat die gedachte door de enorme groei van de opkomende economieën achterhaald is.”

"Daarmee dwingen we ons om te kijken naar het groeitempo en om ons af te vragen of er over een aantal jaar nog vraag is naar de producten of diensten van een bedrijf. Het komt ook voor dat de koers zoveel lager ligt dan de boekwaarde, dat we een concern puur uit waarderingsoogpunt al koopwaardig vinden. Als het dan ook een mogelijke overnameprooi kan worden of als er nieuw management aantreedt, zijn factoren zoals omzetgroei voor ons niet belangrijk."

Let u bij de aandelenselectie alleen op waardering of spelen ook andere dingen een rol?
"Er is een robuuste economische groei in India en China die hoger ligt dan de bevolkingstoename. Dat betekent dat het bruto nationaal product per hoofd van de bevolking toeneemt. Hogere consumentenuitgaven is één van de trends die wij bespelen. In Rusland nemen die het snelst toe, wat komt door de combinatie van een groeiende economie en een krimpende bevolking. Een bedrijf dat daarvan profiteert, is het Zweedse Oriflame."

"De onderneming staat niet genoteerd aan de beurs van een emerging market, maar het cosmeticaconcern heeft zwaar ingezet op de Russische markt en dit vertaalt zich nu in een snelle omzetgroei. Het zijn dus niet alleen de ondernemingen in de landen zelf die profiteren van de groei in emerging markets. Een deel van onze portefeuille zit dan ook in aandelen uit West-Europa en de Verenigde Staten."

Wat zijn de signalen dat de groei van een emerging market in een hogere versnelling komt?
"Toen wij twintig jaar begonnen met beleggen in emerging markets, hadden we nooit durven dromen dat de economie van een land als China met 10% per jaar kon groeien. Zodra de overheid de economie in handen legt van de private sector, is dat een duidelijk signaal dat de economie heel hard kan groeien. Daarmee bedoel ik niet dat allemaal bedrijven geprivatiseerd worden en dat er een vrije markt komt, maar bestuurders moeten beloond worden voor toenemende productiviteit."

"Dat is wat er in China gebeurt. Veel grote bedrijven zijn nog steeds in handen van de overheid, maar de topmannen worden afgerekend op arbeidsproductiviteit en dat verandert het hele beeld. Het hele systeem moet gebasseerd zijn op meten; bijvoorbeeld van productiviteit, van omzet en van winst. Als een emerging market de economie echt wil aanjagen, moeten mensen beoordeeld worden op basis van objectieve maatstafen."

"China heeft de huidige groei aan Deng Xiaoping te danken. Eén van zijn favoriete uitspraken was dat het hem niet uitmaakte of de kat wit of zwart was, maar dat het erom ging dat hij de muis ving."

Mobius stockpicks

Waar wordt dit voorbeeld gevolgd? Welke landen zijn het China van morgen?
"India maakt een goede kans. Er is nog een lange weg te gaan want de bureaucratie houdt heel veel veranderingen tegen, maar langzaam komt daar verandering in. Vietnam is een ander goed voorbeeld van een land waar de private sector steeds meer ruimte krijgt. Aan de andere kant zijn er ook voorbeelden van landen die juist de verkeerde kant opgaan. In Venezuela breidt de regering de invloed steeds meer uit ten koste van de private sector. Eigenlijk gaan ze daar terug in de tijd."

Bij emerging markets wordt vooral gegeken naar Azië en Latijns-Amerika. Moeten Europeanen niet veel meer naar de Oost-Europese landen in hun eigen achtertuin kijken?
"Daar valt heel veel voor te zeggen. Mensen vergeten vaak dat Oost-Europa over de afgelopen drie jaar vlak na Latijns-Amerika de beste beleggingsregio was - nog voor Azië. De landen in dit gebied profiteren van enorme investeringen vanuit West-Europa. Alleen al in de vastgoedsector zijn daar tientallen miljarden dollars mee gemoeid. Er worden overal kantoren en nieuwe winkelcentra uit de grond gestampt."

"Daarom hebben we aandelen gekocht van Magma, een Kroatische exploitant van kleding- en speelgoedwinkels. Als ergens in Oost-Europa een nieuw winkelcentrum wordt gebouwd, krijgt Magma bijna altijd de kans om een nieuwe vestiging te openen. Hierdoor groeit de onderneming razendsnel."

Dit interview is gepubliceerd in IEX magazine, nummer 7 2007.
Download hier het artikel als pdf (gratis).