Polderparels

Pijnlijk. Vorige week zette fondsenanalist Morningstar het Delta Deelnemingen Fonds op negatief. Het fonds presteerde volgens Morningstar zwaar onder de maat. Ook de uittocht van fondsmanagers werd niet gewaardeerd.

Hoe anders is de situatie bij de concurrent, het Kempen Orange Fund. Dit fonds, dat ook alleen in kleine Nederlandse aandelen belegt, kan op meer waardering van Morningstar rekenen. Het fonds won dit jaar de Morningstar Award als beste Nederlandse aandelenfonds.

Jarenlang beheersten die twee fondsen de markt van kleine Nederlandse aandelen. Dat veranderde in 2007 met het Add Value Fund. Dit fonds wordt mede-geleid door Willem Burgers, die tussen 1990 en 2002 de scepter zwaaide over het Orange Fund. Hij dankt er zijn bijnaam Mister Smallcap aan.

Klein en fijn

Beleggers die in het verleden kozen voor Nederlandse smallcaps hebben weinig reden tot klagen. Over de laatste tien jaar deed de AEX All Shares gemiddeld 2,8% per jaar. Het Orange Fund deed het elk jaar 3,7% beter. Deze overperformance gaat wel gepaard met flink veel beweeglijkheid.

Kleine aandelen gaan harder omhoog én omlaag dan de grote fondsen die wat moeilijker van hun plaats komen. Het is het verschil tussen een kleine motorboot en een olietanker.

Een van de grootste problemen van kleine aandelen is de verhandelbaarheid. Als van een aandeel dagelijks niet meer dan een paar duizend stuks wordt verhandeld, dan zorgt een koop- of verkooporder al snel tot een fikse koersuitslag. Dat maakt uitstappen lastig.

Dominant in de niche

Overigens wil de beperkte beurswaarde van een bedrijf niet zeggen dat een bedrijf meteen ook een kleine speler is in zijn markt. Dat is vaak niet het geval. Veel van de Nederlandse smallcapfondsen zijn dominante spelers in hun eigen niche.

Omdat de beheerders van de drie Nederlandse smallcapfondsen niet ver hoeven te reizen om de directies van de verschillende Nederlandse smallcapbedrijven te ontmoeten, kennen zij de bedrijven goed. Dat is een groot voordeel.

Tijd om de fondsen naast elkaar te leggen. Wat zijn de verschillen? Welk van de drie fondsen biedt de beste kansen?

Doelstelling

Het Add Value Fund streeft een geconcentreerde portefeuille met voldoende spreiding, die op de middellange termijn een gemiddelde beleggingsopbrengst van ten minste 10% oplevert. Deze opbrengst is de som van gerealiseerde en ongerealiseerde koerswinsten plus dividendinkomsten minus kosten.

Het Delta Deelnemingen Fonds belegt naar eigen zeggen in maximaal 25 beursgenoteerde ongewaardeerde Nederlandse bedrijven met goede vooruitzichten, een gezonde balans en solide cashflows. De deelnemingsvrijstelling zorgt ervoor dat er geen vennootschapsbelasting over het resultaat van de beleggingen hoeft te worden betaald. Het fonds streeft geen vooraf gesteld rendement na.

Het Kempen Orange Fund heeft als doelstelling op lange termijn een structureel hoger beleggingsresultaat (koersresultaten en dividenden) te behalen dan de benchmark, de GPR Dutch Small Cap Index (op herbeleggingsbasis). Het Orange Fund koopt ondernemingen op basis van kwantitatieve en kwalitatieve criteria. Het belegt in ongeveer 20 bedrijven.

Prestaties

Zowel het Add Value Fund en het Kempen Orange fund rendeerden over de laatste vijf jaar prima. In het afgelopen jaar waren de prestaties van de twee een stuk minder.

Het Delta Deelnemingen Fonds bleef in beide perioden flink achter. Het lagere risicoprofiel en de royale dividenduitkering van Delta Deelnemingen hielpen niet mee de schade te beperken.

Rendement 5 jaar

• Add Value Fund: +6,5%
• Delta Deelnemingen: -0,8%
• Orange Fund: +8,2%

Rendement 1 jaar

• Add Value Fund: -1,0%
• Delta Deelnemingen: -7,5%
• Orange Fund: -3,3%

Risico (standaarddeviatie)

• Add Value Fund: 17,1
• Delta Deelnemingen: 14,3
• Orange Fund: 16,5

Dividend

• Add Value Fund: 2,2%
• Delta Deelnemingen: 4,8%
• Orange Fund: 1,9%

Kosten

Hoe hoger de kosten, hoe lager het rendement, is een eenvoudige wijsheid in de wereld van beleggen. Die gaat in dit geval niet op. Delta Deelnemingen is het goedkoopste van de drie, maar dat heeft niet geleid tot superieure rendementen.

Waarom het Add Value Fund zo duur is, is een raadsel. Voor Morningstar zijn de extreem hoge kosten van het Add Value Fund de belangrijkste reden om de waardering van het fonds laag te houden.

Jaarlijkse kosten

• Add Value Fund: 2,12%
• Delta Deelnemingen: 0,66%
• Orange Fund: 1,02%

Fondsvermogen

• Add Value Fund: 63 miljoen euro
• Delta Deelnemingen: 273 miljoen euro
• Orange Fund: 74 miljoen euro

Portefeuilles

Van een brede spreiding moeten deze drie beleggingsfondsen het niet hebben. Zeker het Orange Fund en het Add Value Fund zijn voor een beleggingsfonds super geconcentreerd belegd. Dat is ook wel logisch, want de aandelenvijver waaruit kan worden gekozen, is niet groot en wordt na elke overname kleiner.

Als enige van de drie belegt Delta Deelnemingen ook buiten de grenzen. Ruim 8% van de portefeuille bestaat uit buitenlandse aandelen. De reden hiervan is waarschijnlijk de fondsgrootte. Met 273 miljoen euro onder beheer is de Nederlandse markt te klein.

Aantal posities portefeuille

• Add Value Fund: 15
• Delta Deelnemingen: 15
• Orange Fund: 21

Top 3-aandelenposities

• Add Value Fund: Hunter Douglas, ASMI, TKH
• Delta Deelnemingen: TKH, Beter Bed, Nedap
• Orange Fund: Arcadis, Corbion, Besi

Conclusie

Van de drie fondsen zijn de prestaties van het Add Value Fund en van het Kempen Orange Fund de beste. Maar door de hoge kosten heeft het Add Value Fund zich wat mij betreft buitenspel gezet.