Ontvang nu dagelijks onze kooptips!

word abonnee
IEX 25 jaar desktop iconMarkt Monitor

Geld in de Houtsgreep

Geld in de Houtsgreep

We leven in een tijd dat alles ter discussie staat. Internet maakt ons deelgenoot van veel wat goed en vooral fout gaat in de samenleving. Voor elk probleem zijn er 17 miljoen oplossingen, die we via de sociale media ook allemaal met elkaar delen.

Of het nu gaat over economie, gezondheidszorg, de vergrijzing of de stroom vluchtelingen. Voetbal is al lang niet meer het enige maatschappelijk verschijnsel met miljoenen zelfbenoemde bondscoaches. Alleen de exacte wetenschap leek aan de meningentsunami te ontsnappen.

Leek, want sinds vorige week is zelfs Einstein van zijn voetstuk gevallen. De arme geleerde moet na tachtig jaar toestaan dat de Technische Universiteit van Delft er als eerste in slaagde via een experiment (de Bell-test) aan te tonen dat voorwerpen alle vormen kunnen aannemen.

Relativitietstheorie rammelt

Bovendien reageren ze op elkaar, ook al is de afstand nog zo groot, zonder dat ze met elkaar in contact behoeven te staan. Het gevonden bewijs zet Einsteins relativiteitstheorie op zijn kop. Nou had ik altijd al mijn twijfels over de juistheid van deze theorie. De relativiteitstheorie rammelt aan alle kanten.

Ik kan mijn bezwaren tegen de relativiteitstheorie wel uiteenzetten, maar daar heb ik in deze column niet genoeg ruimte voor. Goed dat de Delftse Universiteit die theorie aan de kaak heeft gesteld.

Voordat u denkt dat een paar weken rust goed zou zijn voor de terugkeer van mijn verstandelijke vermogens (voor zover aanwezig), ik geef direct toe geen verstand van de relativiteitstheorie te hebben. Het is mijn specialisme niet.

De gevolgen van geldcreatie

Voor anderen is het geen enkel probleem over de muur van een ander vakgebied te klimmen. George van Houts bijvoorbeeld, verdienstelijk acteur, cabaretier en voormalig promotor van een koffiemerk, wil ons geldstelsel veranderen.

George, één van de initiatiefnemers van Ons Geld, wil een debat over de gevolgen van geldcreatie. Ons Geld stelt dat de oorzaak van de financieel-economische problemen bij het bankwezen ligt. De banken zijn namelijk in staat uit het niets onbeperkt geld te creëren. Daaraan verdienen zij miljarden.

Die ongebreidelde geldcreatie, Hans Klok is daarbij vergeleken een kleine jongen, is de oorzaak van de huizenbubbel, de enorme werkloosheid, de klimaatverandering en de toenemende ongelijkheid.

Mogelijk is ook het ontbreken van Oranje bij het EK voetbal in Frankrijk de schuld van het geldscheppende bankwezen.

Oplossing aangedragen

De nieuwe financiële Einsteins van Ons Geld hebben gelukkig een oplossing. Haal het geldscheppend vermogen weg bij de commerciële banken en laat de overheid dat regelen. Probleem opgelost.

Waar vechten George c.s. eigenlijk tegen?

De zogenaamd vermaledijde geldcreatie is in principe een eenvoudig proces. U heeft 1000 euro en houdt dat als (opvraagbaar) tegoed bij de bank aan. Uw 1000 euro wordt tot de geldhoeveelheid gerekend. Logisch, u heeft het geld direct beschikbaar voor het doen van aankopen.

Vervolgens wil uw buurman 500 euro lenen van de bank. De bank denkt (weet) dat u de 1000 euro niet (helemaal) zult opnemen. Dus leent de bank 500 euro aan uw buurman. Deze buurman heeft daarmee de directe beschikking over dit bedrag.

Tezamen met uw 1000 euro tegoed, is de geldhoeveelheid gegroeid tot 1500 euro. De bank heeft "uit het niets" geld gerecreëerd. De omvang van de geldcreatie is van verschillende factoren afhankelijk.

Natuurlijk in eerste instantie van de vraag. Wat wil en/of kan ik met het geleende geld en wat zijn de kosten daarvan (rente). Daarnaast is de omvang van de geldschepping afhankelijk van de bank, die beoordeelt of het risico van het uitlenen van het geld aanvaardbaar is (krijgt de bank het geld weer terug) en of de bankbalans ruimte biedt het geld uit te lenen.

Vreemde oplossing

Kennelijk vindt Ons Geld dat in dit proces iets fout gaat en de overheid het heft in handen moet nemen. De overheid moet voortaan bepalen hoeveel geld er uitgeleend wordt. Het is een vreemde oplossing.

Er is geen enkele reden er op te vertrouwen dat de overheid in staat is economisch efficiënte beslissingen te nemen. Niet op macro-niveau en zeker niet op micro-niveau. Ik kan mij niet voorstellen dat Ons Geld een systeem op het oog heeft waar de overheid planmatig de gehele economie (be)stuurt.

De geschiedenis laat voorbeelden zien waar we ons beter niet aan kunnen spiegelen. Daarnaast is de (macro) geldschepping beleidsmatig helemaal niet in handen van commerciële banken, maar wordt gestuurd door de onafhankelijke centrale bank.

Via indirecte (hoogte rente, verkrappingen en verruimingen) en directe (verplicht aanhouden deposito) maatregelen stuurt de centrale bank de omvang van de geldhoeveelheid.

Leren van gemaakte fouten

U kunt veel kritiek hebben hoe dat op dit moment gebeurt. Maar deze constructie lijkt mij te allen tijde beter dan een door Ons Geld bepleitte "democratisch' via de overheid gestuurde omvang van de geldhoeveelheid.

Er waren (zijn) veel problemen met het bankwezen. In het toezicht en het gevoerde monetaire beleid van de centrale banken zijn de afgelopen jaren zeker fouten gemaakt. De economische wetenschap moet daarvan leren en aanbevelingen doen zodat het toekomstige beleid verbeterd kan worden.

Het systeem de nek omdraaien en de overheid de geldhoeveelheid laten bepalen, is het kind met het badwater weggooien en voorsorteren op nog grotere toekomstige problemen. Ons Geld vergeet gemakshalve de enorme welvaart die Ons Systeem de afgelopen decennia heeft gebracht.

Schoenmaker...

Laat Van Houts zich nu weer volledig concentreren op zijn acteerwerk, of desnoods een bijdrage leveren de relativiteitstheorie te vervolmaken. Als gezonde banken, onder toezicht en aanvoering van centrale banken, gewoon hun werk blijven doen, is dat de beste garantie op toekomstige groei.

Welvaartsgroei wel te verstaan.


Marcel Tak is zelfstandig beleggingsadviseur en oprichter/beheerder van het Bufferfund. De informatie in deze column is niet bedoeld als professioneel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen.

Meld u aan voor de dagelijkse Beursupdate

Dagelijks een update van het laatste beursnieuws en beleggingskansen in uw mailbox!

 
Marcel Tak

Auteur:

Marcel Tak is dé special product-specialist van IEX en IEXProfs, maar schrijft ook graag over rente, obligatiemarkt en toezicht als hij zich daartoe geroepen voelt. "De financiële sector is in belangrijke mate bezig met het verplaatsen van lucht. De werkelijke toegevoegd waarde is beperkt. In mijn columns wil ik r...

Recente artikelen van Marcel Tak

  1. Van pindakaas tot bitcoin
  2. AFM: Meer verbiedend dan bindend
  3. Turbo: hoge hefboom in de ban?

Reacties

28 Posts
Pagina: 1 2 »» | Laatste | Omlaag ↓
  1. [verwijderd] 28 oktober 2015 13:18
    Opnieuw een zeer lezenswaardige column!

    Ik zou zegen "schoenmaker blijf bij je leest!"
    Misschien is dit ook wel een grote grap van George van Houts en blijft hij dus bij zijn leest ;-)

    Het 'gevaar' van dit soort stemmingmakerij is wel dat bij het grote publiek diverse misverstanden ontstaan over het scheppen van geld. Ik verwijs graag naar een eerdere column van u waarin u schrijft dat goed zou zijn er meer financiele opvoeding gewenst is. Dat is ook hier meer dan op zijn plaats.
  2. [verwijderd] 28 oktober 2015 14:08
    Volgens mij is wat u uiteenzet niet wat van houts aan de kaak stelt. Was t maar zo simpel dat banken geld uitleenden van geld wat ze bezitten. Maar ze bezitten het niet, maar er moet wel met "echt" geld worden terugbetaald. Daarnaast moeten er meer schoenmakers zich juist niet met hun leest bezig houden, dat voorkomt tunnelvisie van mensen " die het weten kunnen".
  3. forum rang 4 theo1 28 oktober 2015 14:33
    Als KLM failliet gaat, gaan er ook heel veel mensen heel hard roepen dat de staat, dat zijn wij, met heel erg veel geld te hulp moet gaan komen. Misschien gaat dat dan zelfs nog gebeuren ook. Als ieder bedrijf waarvan geroepen wordt dat de staat het moet gaan redden als het failliet dreigt te gaan (en waarvan de staat dat onder gegeven omstandigheden gaat geloven), genationaliseerd moet gaan worden, dan blijft er weinig over. Je kan net zo goed meteen communisme invoeren. En dat werkt ook niet.
  4. [verwijderd] 28 oktober 2015 15:45
    De perfecte oplossing voor alle problemen!

    Schat de waarde van onze planeet in, wat op zich een zeer moeilijke denk- en rekenoefening is, niettemin zal dit een gigantisch bedrag opleveren, die dan gebruikt kan worden om ieder land ter wereld van schuld kwijt te schelden, en zelfs met grote overschotten op te zadelen, die dan gebruikt kunnen worden om te investeren en te moderniseren!

    Leuk idee is het niet?!
    Alleen jammer dat men er liever voor kiest om mensen te bestelen met een eeuwenoud slavensysteem van schuld op schuld. Door uw schuld, uw grote schuld...
  5. [verwijderd] 28 oktober 2015 18:30
    De geldgroei is gewoon geregeld in het akkoord van Maastricht (M3)....en zou volgens mij uit mijn hoofd niet meer mogen bedragen dan 4 procent per jaar.

    Het voorbeeld over de geldgroei waarbij de buurman €500 euro leent is NIET 50% geldgroei, dan zou het wel echt een bende worden.

    Ik las van de week dat het eigen vermogen van Nederlandse banken tussen de 4 en 6% bedraagt van alles was ze uitlenen, dat vind ik pas zorgwekkend....

  6. rdeleeuw 28 oktober 2015 23:50
    Macro economen denken dat ze ook micro economie begrijpen, waardoor ze telkens uit de bocht vliegen met hun verwachtingen. En investeringsoverwegingen snappen ze ook al niet (vaak). Kortom iedereen beweegt zich op andermans gebied als je maar nauw genoeg gaat redeneren. Vaak leveren buitenstaanders de meeste kennis winst op, kijk alleen al maar naar het grote aantal nobel prijzen economie dat door natuurkundigen en wiskundigen is gewonnen. Blijkbaar zeer grensverleggend bezig geweest in een door scholastieke strijd verlamde klassieke economen arena. Zelf heb ik beide studies gedaan (afgeleides, biofysica en logistieke bedrijfskunde) en ik ben blij met leentjebuur mogelijkheden tussen verschillende disciplines. Zouden meer mensen moeten doen. Overigens, ik heb talloze spin resonantie berekeningen gemaakt in mijn studie en begrijp volledig het onbegrip van einstein.
  7. [verwijderd] 29 oktober 2015 04:07

    Yoe Sixpack: "Banken krijgen deze license to fill geheel gratis; radiozenders moeten miljoenen betalen voor lucht die van ons allemaal is. Als we het dus bij banken willen laten zullen die voor deze geldcreatielicensies moeten betalen"

    Begin dan morgen een bank en je zult zien hoe gemakkelijk dat is!

    Holla, er blijken dan ineens een heleboel regels te zijn. Zet maar
    maar een flink kapitaal apart. Ho, dan is er nog niets verdiend en moet het geldscheppen nog beginnen.

    Hoe ga je dat dan aanpakken.

    Als trouwens het ene niet werkt als oplossing dan wil dat nog niet zeggen dat het andere wel werkt. Bovendien is mij onduidelijk of de tegenstanders helemaal tegen geldschepping zijn met een enorm welvaartsverlies als gevolg of tegen wie dat doet en hoe.

    Marcel versimpelt geldschepping, maar in kern heeft hij gelijk:

    1. Geldschepping maakt meer ruil en handel mogelijk en daarmee meer welvaart.

    2. Geldschepping kan beter niet zelf door de overheid gebeuren, maar door op afstand gereguleerde instellingen. Ik moet niet denken aan zo iets als direct door de politiek aangestuurde kredieten etc.

    Kruisbeschuiving tussen vakgebieden best, maar van impotente kruisbestuivers zal weinig te zijn verwachten.

    Groet, Jonas
  8. holenbeer 29 oktober 2015 07:10
    quote:

    beurdy schreef op 28 oktober 2015 18:30:

    De geldgroei is gewoon geregeld in het akkoord van Maastricht (M3)....en zou volgens mij uit mijn hoofd niet meer mogen bedragen dan 4 procent per jaar.


    Precies, en zo zijn er veel meer regels waar banken aan moeten voldoen, allemaal vastgesteld door die vermaledijde overheid. Die overheid heeft ook geregeld dat er mensen zijn die dat geld beschermen als iemand het probeert te stelen. Het gaat allemaal niet zo perfect, dat klopt. Gelukkig zie je dat het best als je als columnist over de grenzen van je vakgebied kijkt en anderen de maat neemt :-)
  9. [verwijderd] 29 oktober 2015 08:08
    Heer Tak,

    Dit stelt me toch wat van u teleur. U lijkt zich niet eens verdiept te hebben in het voorstel dat u hier bekritiseert!

    'Er is geen enkele reden er op te vertrouwen dat de overheid in staat is economisch efficiënte beslissingen te nemen. Niet op macro-niveau en zeker niet op micro-niveau. Ik kan mij niet voorstellen dat Ons Geld een systeem op het oog heeft waar de overheid planmatig de gehele economie (be)stuurt.'

    Eerst de rede om er wel op te vertrouwen dat een centrale bank (of commerciele bank) de juiste incentives heeft om economisch efficiënte beslissingen te nemen. Iets wat ene heer Luijendijk ook netjes uiteen heeft gezet in zijn boek. Ik hoef u toch ook niet de wijzen op het prachtige ravijn waar we een jaar of 8 terug met elkaar langs scheerden?

    Dan hetgeen u zich niet kunt voorstellen dat hun voorstel is. Het voorstel is gewoon te lezen, en misschien dat de commissievergadering van 2 weken terug u wat ontbrekende info kan bieden. Het voorstel is geenszins om de overheid de hele economie planmatig te laten besturen. En gebeurt dat niet nu eigenlijk al? Mogelijk dat uw economisch geloof ook u ervan weerhoudt enige bubbel in markten te herkennen, dat kan immers niet met rationale spelers in vrije markten, toch? Maar die huizenmarktbubbel komt m.i. gewoon voort uit geldcreatie en extra stimulans door de overheid.

    Ik lees dan ook gelukkig in de reacties wel doordachte opmerking als 'Banken krijgen deze license to fill geheel gratis; radiozenders moeten miljoenen betalen voor lucht die van ons allemaal is' En geen radiozender die zo systeemrelevant is dat we die met miljarden gaan redden. Daarbij dus ook de vraag of het wel fair is dat een private partij wel alle voordelen van geldcreatie opstrijkt, waar de verliezen gewoon doorgeschoven worden naar de burger.

    Ahja. Eigenlijk was met de opmerking 'Mogelijk is ook het ontbreken van Oranje bij het EK voetbal in Frankrijk de schuld van het geldscheppende bankwezen.' al duidelijk dat u vooral de spot wil drijven met. Jammer, want volgens mij is dit een relevant onderwerp om (eindelijk eens) kritisch naar te kijken. Ik geloof ook niet dat het voorstel van Van Houts en zijn beweging 100% haalbaar zijn, maar je een beetje verschuilen achter de buurman die 500 euro leent is echt te makkelijk. Kom op, verman jezelf en denk soms nog even een keer na voor je van wal steekt. Ik ben echt sterker van je gewend.

  10. holenbeer 29 oktober 2015 08:50
    quote:

    howlowdowego schreef op 29 oktober 2015 08:08:

    Heer Tak,

    Dit stelt me toch wat van u teleur. U lijkt zich niet eens verdiept te hebben in het voorstel dat u hier bekritiseert!

    'Er is geen enkele reden er op te vertrouwen dat de overheid in staat is economisch efficiënte beslissingen te nemen. Niet op macro-niveau en zeker niet op micro-niveau. Ik kan mij niet voorstellen dat Ons Geld een systeem op het oog heeft waar de overheid planmatig de gehele economie (be)stuurt.'

    Eerst de rede om er wel op te vertrouwen dat een centrale bank (of commerciele bank) de juiste incentives heeft om economisch efficiënte beslissingen te nemen. Iets wat ene heer Luijendijk ook netjes uiteen heeft gezet in zijn boek. Ik hoef u toch ook niet de wijzen op het prachtige ravijn waar we een jaar of 8 terug met elkaar langs scheerden?

    Dan hetgeen u zich niet kunt voorstellen dat hun voorstel is. Het voorstel is gewoon te lezen, en misschien dat de commissievergadering van 2 weken terug u wat ontbrekende info kan bieden. Het voorstel is geenszins om de overheid de hele economie planmatig te laten besturen. En gebeurt dat niet nu eigenlijk al? Mogelijk dat uw economisch geloof ook u ervan weerhoudt enige bubbel in markten te herkennen, dat kan immers niet met rationale spelers in vrije markten, toch? Maar die huizenmarktbubbel komt m.i. gewoon voort uit geldcreatie en extra stimulans door de overheid.

    Ik lees dan ook gelukkig in de reacties wel doordachte opmerking als 'Banken krijgen deze license to fill geheel gratis; radiozenders moeten miljoenen betalen voor lucht die van ons allemaal is' En geen radiozender die zo systeemrelevant is dat we die met miljarden gaan redden. Daarbij dus ook de vraag of het wel fair is dat een private partij wel alle voordelen van geldcreatie opstrijkt, waar de verliezen gewoon doorgeschoven worden naar de burger.

    Ahja. Eigenlijk was met de opmerking 'Mogelijk is ook het ontbreken van Oranje bij het EK voetbal in Frankrijk de schuld van het geldscheppende bankwezen.' al duidelijk dat u vooral de spot wil drijven met. Jammer, want volgens mij is dit een relevant onderwerp om (eindelijk eens) kritisch naar te kijken. Ik geloof ook niet dat het voorstel van Van Houts en zijn beweging 100% haalbaar zijn, maar je een beetje verschuilen achter de buurman die 500 euro leent is echt te makkelijk. Kom op, verman jezelf en denk soms nog even een keer na voor je van wal steekt. Ik ben echt sterker van je gewend.


    Hear hear. Er waren tijden dat 'we' riepen: "Marcel Tak for president'. graag die kwaliteit van columns terug, want die kwaliteit zit wel in het vat!
  11. [verwijderd] 29 oktober 2015 10:43
    Merkwaardig dat men vindt dat als banken faalden overheden dat niet zullen doen terwijl de geschiedenis precies het tegenovergestelde laat zien. De eigen rol in geldcreatie vergeet men gemakshalve want men is goedgelovig en weigert gezond verstand te gebruiken, dat kost tijd en denkwerk en het na spitten van databanken, en als het misgaat is het de schuld van een ander. Pas op voor mensen die oplossingen hebben want dan doet men alsof men wel overzicht heeft. Het uurde eeuwen eer men in de gaten had wat nu eigenlijk optellen is en dan nog zijn er aanmerkingen te maken. Idem dito met betrekking tot logische principes laat staan dat men economische principes onder de knie heeft
28 Posts
Pagina: 1 2 »» | Laatste |Omhoog ↑

Meedoen aan de discussie?

Word nu gratis lid of log in met je emailadres en wachtwoord.