Ontvang nu dagelijks onze kooptips!

word abonnee
IEX 25 jaar desktop iconMarkt Monitor

Het ABP-gevoel

In de schijnbaar zinloze beweging van eb en vloed trok het water zich langzaam maar zelfverzekerd van het drukke strand terug. De trotse zon volbracht zijn laatste kunstje voor deze dag en transformeerde de diepblauwe lucht in een fascinerend kleurrijke schakering van rood en geel. We sloegen het gade, gezeten bij het sfeervolle eettentje en hieven het glas.

Om het af te leren, bestelden we nog een laatste biertje. Met twee vrienden voerde ik gepassioneerde gesprekken, waarin we voor de zoveelste keer alle wereldproblemen oplosten. Daarna dommelden we wat weg onder de krachteloze laatste zonnestralen. Ja, dat was dus het Zwitserlevengevoel.

"Zeg, die 150.000 euro op je rekening, hoeveel is er dit jaar van over?", zei ik tot de enige ambtenaar onder ons. Ja, ik weet de sfeer op zo'n avond goed te houden. Als door een wesp gestoken reageerde hij. "Huh, hoeveel er over is? 150.000 euro? Zoveel geld heb ik helemaal niet." "Je bent je niet bewust van je eigen rijkdom", repliceerde ik. "Dat bedrag is de waarde van jouw pensioenaanspraken." Ik had nu zijn volledige aandacht.

Als het om pensioenen gaat is de discussie vaak erg moeilijk. Tot voor een paar jaar terug waren pensioenen een non-issue. Je wist dat je er maandelijks via het loonstrookje voor betaalde. Hoeveel dat was, daarvan had geen mens een idee. Dat maakte ook niet uit, later zou je recht hebben op een goede aanvulling op de algemene AOW.

Onrust en onzichtbaarheid
Inmiddels weten we dat een goed pensioen niet meer vanzelfsprekend is. Stijgende pensioenpremies, dalende dekkingsgraden, kortingen op opgebouwde rechten. In plaats van een comfortabele zekerheid is het pensioen een bron van onrust geworden. Eén van de gevolgen van die onrust is een verdere aantasting van het consumentenvertrouwen.

 Het zou voor de psychologische gemoedstoestand van de pensioendeelnemer, maar ook voor de economische toestand van het land, beter zijn als die pensioenonrust vermindert. Een belangrijke oorzaak van die onrust is de onzichtbaarheid van ons pensioen.Het lijkt alsof de werknemer jaarlijks geld afdraagt dat verdwijnt in een zwart gat.

Vanuit de ivoren torens van de pensioenburchten krijgen we vervolgens te horen hoeveel we gekort worden of hoeveel de premie weer verhoogd wordt. De enige oplossing is te komen tot een individualisering van de pensioenvoorziening. De invoering van een dergelijk systeem zal nog wel even op zich laten wachten. Ik stel een eerste stap voor. Elke pensioendeelnemer krijgt in harde contanten de actuele waarde van zijn pensioen te zien.

Ver van mijn bed-show
Als u nu de overzichten van bijvoorbeeld het ABP bekijkt, ziet u daar de verwachte uitkeringen vanaf uw pensioenleeftijd. Dat is voor velen een wat de tijd betreft ver van mijn bed-show. Aanvullend op die uitkeringsbrij zouden pensioenverzekeraars als het ABP de waarde van de pensioengerechtigde op de jaarlijkse overzichten moeten aangeven.

In Nederland zit er ongeveer 1.000 miljard euro in de pensioenpot. De beroepsbevolking (tussen 20 en 65 jaar) heeft een omvang van circa 10 miljoen. Dat betekent dat de aanspraak op de pensioenpot circa 100.000 euro per persoon is. In mijn nattevingerwerkschatting bij de strandtent ging ik voor een 55-jarige ambtenaar uit van een waarde van 150.000 euro.

Als elke verplichte pensioendeelnemer regelmatig, afhankelijk van zijn inkomen en leeftijd, met dit soort bedragen wordt geconfronteerd, neemt de betrokkenheid bij het pensioen sterk toe. Ik heb uit cijfers van DNB de volgende tabel gemaakt, met een schatting van het gemiddelde individuele pensioenbezit sinds eind 1999.
 

 

totaal (in miljarden euro's)

vermogen per persoon

groei

1999

           436.263

               43.626 euro

 

2000

           444.947

               44.495 euro

2%

2001

           466.070

               46.607 euro

5%

2002

           434.931

               43.493 euro

-7%

2003

           489.409

               48.941 euro

13%

2004

           538.693

               53.869 euro

10%

2005

           635.647

               63.565 euro

18%

2006

           704.266

               70.427 euro

11%

2007

           778.561

               77.856 euro

11%

2008

           709.901

               70.990 euro

-9%

2009

           744.738

               74.474 euro

5%

2010

           801.842

               80.184 euro

8%

2011

           873.112

               87.311 euro

9%

2012

       1.008.530

            100.853 euro

16%

Als deze cijfers op het pensioenoverzicht komen, is het beeld toch wel wat positiever dan de dagelijkse ellende van dalende dekkingsgraden en kortingen. Het individuele pensioenvermogen is sinds 1999 meer dan verdubbeld. In 2012 was de toename zelfs 16%! Alleen in 2002 (internetbubbel) en 2008 (kredietcrisis) zou het overzicht een dalende vermogen hebben aangegeven.

Als volgend jaar mijn ambtelijke vriend zijn pensioenoverzicht bestudeert op een terrasje met een biertje en de zon weer zo'n kleurrijk schouwspel etaleert, denkt hij: "Heerlijk, ik heb een echt ABP-gevoel."


Marcel Tak is zelfstandig beleggingsadviseur en oprichter/beheerder van het Bufferfund. De informatie in deze column is niet bedoeld als professioneel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen.

Meld u aan voor de dagelijkse Beursupdate

Dagelijks een update van het laatste beursnieuws en beleggingskansen in uw mailbox!

 
Marcel Tak

Auteur:

Marcel Tak is dé special product-specialist van IEX en IEXProfs, maar schrijft ook graag over rente, obligatiemarkt en toezicht als hij zich daartoe geroepen voelt. "De financiële sector is in belangrijke mate bezig met het verplaatsen van lucht. De werkelijke toegevoegd waarde is beperkt. In mijn columns wil ik r...

Recente artikelen van Marcel Tak

  1. Van pindakaas tot bitcoin
  2. AFM: Meer verbiedend dan bindend
  3. Turbo: hoge hefboom in de ban?

Reacties

19 Posts
| Omlaag ↓
  1. [verwijderd] 22 augustus 2013 12:30
    En vergeet ook de invloed van de Wet uniformering loonbegrip (WUL) niet.
    Dit kost mij als gepensioneerde zo´n € 80 per maand.
    Kan ik dus niet uitgeven.

    Verder hebben we dan nog de zogenaamde Bosbelasting. Ook het geld wat extra betaald wordt door het niet meegaan met de inflatie van de belastingschijf kan ik niet uitgeven.
    Ik zou wel willen consumeren, maar ja ....
    We blijven hopen op betere tijden, maar die zullen niet komen door de maatregelen van dit kabinet.
  2. [verwijderd] 22 augustus 2013 12:32
    Pensioenvermogen laten zien, prachtig, een goed idee. Maar vertel er dan meteen bij wat dat betekent in pensioen per jaar (in Euro's van vandaag) bij een pensioenleeftijd van 65, 66, 67 en 70 jaar. Dus: "met EUR 100.000 in de pot heb je een pensioen van EUR 5.000 per jaar als je met 65 jaar gaat, EUR 5.200 bij 66 jaar etc. als er verder niks bijkomt en je een normale levensverwachting hebt". EUR 150.000 daar koop je echt niet veel aan annuiteit mee. Dus dat soort overzicht maakt ook meteen duidelijk waarom het zo belangrijk is dat je premie moet blijven betalen en dat het fonds een goed rendement moet blijven halen!
  3. maastricht50 22 augustus 2013 12:52
    In de maand augustus 2013 het ABP benaderd met de vraag van wanneer kan ik mijn UPO 2013 tegenmoet zien ? Het antwoord van het ABP was dat het ABP 1,2 miljoen UPO's verzend en men daarom niet kan zeggen wanneer ik mijn overzicht ontvang. IK vind dit raar. Men weet alles van mij maar kan vervolgens niet aangeven in welke week mijn UPO verzonden wordt.Ik wil ook graag een fijn gevoel hebben van mijn overzicht maar zo gaat dit niet lukken. Toen ik er nog een mail aan waagde kreeg ik als antwoord ik ontvang de UPO in 2013. Toch een fijn gevoel?
  4. [verwijderd] 22 augustus 2013 13:16
    Waarom berekenen we de dekkingsgraad vanuit een historisch gezien extreem lage rente van 2,8 procent, terwijl de beleggingsresultaten over de laatste 20 jaar GEMIDDELD 7,1 % waren bij ABP. De premies zijn daardoor veel te hoog en de uitkeringen te laag. Geen land ter wereld heeft zo veel geld per burger. kijk maar eens hier www.statistics.dnb.nl/statistiek-euro...
  5. [verwijderd] 22 augustus 2013 14:57
    In de schijnbaar zinloze beweging van eb en vloed

    - schijnbaar, want de bewegingen van eb en vloed, hoe zinloos deze bewegingen ook kunnen schijnen, horen er in de eurozone en daarbuiten nu eenmaal bij, of je nu hoog of laag springt –

    trok het water zich langzaam maar zelfverzekerd van het drukke strand terug.

    - ok, ok, ok, dat kan gebeuren, het is even niet anders, men zal er in de eurozone en daarbuiten mee moeten leren leven –

    De trotse zon volbracht zijn laatste kunstje voor deze dag en transformeerde de diepblauwe lucht in een fascinerend kleurrijke schakering van rood en geel.

    - ok, ok, ok, wie kan hier iets aan doen, het is in de eurozone en daarbuiten niet anders –

    We sloegen het gade, gezeten bij het sfeervolle eettentje en hieven het glas.

    - wat hier aan te zien is, en waarom hierover bij een “sfeervol eettentje” het glas moet worden geheven, mag Joost weten –

    Om het af te leren, bestelden we nog een laatste biertje.

    - toe maar, de waanzin kan kennelijk niet op –

    Met twee vrienden voerde ik gepassioneerde gesprekken, waarin we voor de zoveelste keer alle wereldproblemen oplosten.

    - mijns inziens is 1 keer in de eurozone en daarbuiten wel genoeg! –

    Daarna dommelden we wat weg onder de krachteloze laatste zonnestralen.

    - dat lijkt voor alle betrokkenen in de eurozone en daarbuiten verreweg het beste! –

    Ja, dat was dus het Zwitserlevengevoel.

    - dat zal ongetwijfeld het geval zijn –

    "Zeg, die 150.000 euro op je rekening, hoeveel is er dit jaar van over?", zei ik tot de enige ambtenaar onder ons. Ja, ik weet de sfeer op zo'n avond goed te houden.

    - dat kan je inderdaad wel zeggen! –

    Als door een wesp gestoken reageerde hij. "Huh, hoeveel er over is? 150.000 euro? Zoveel geld heb ik helemaal niet."

    - de stemming zat er dus in dat “sfeervolle eettentje” inderdaad goed in! –

    "Je bent je niet bewust van je eigen rijkdom", repliceerde ik. "Dat bedrag is de waarde van jouw pensioenaanspraken." Ik had nu zijn volledige aandacht.

    - kennelijk kwam alles zoals gebruikelijk op een doorsnee dag van de euro schulden en vertrouwenscrisis in heldere taal gemotiveerd toch nog op z’n pootjes terecht! –

    En ja hoor, Marcel Tak for president!
  6. MartijnN1932 22 augustus 2013 15:26
    quote:

    nicofd schreef op 22 augustus 2013 13:16:

    Waarom berekenen we de dekkingsgraad vanuit een historisch gezien extreem lage rente van 2,8 procent, terwijl de beleggingsresultaten over de laatste 20 jaar GEMIDDELD 7,1 % waren bij ABP. De premies zijn daardoor veel te hoog en de uitkeringen te laag. Geen land ter wereld heeft zo veel geld per burger. kijk maar eens hier www.statistics.dnb.nl/statistiek-euro...
    Dat is makkelijk te verklaren:
    De rente op de spaarrekeningen is aanzienlijk lager 1.5% ongeveer,
    daar bij het slechter beleggingsklimaat de Pensioenfondsen gedwongen werden meer Liquide te gaan ongeveer 60% t.o.v. 40%
    Waarbij van de 40% ook nog eens staatsobligaties zitten waar afwaarderingen op plaatsvonden. kom je echt wel rond die 2.8% uit..

    tot 2003 of 2004 was het zo dat er gerekend werd met een vaste rente van 4% maar toen de opbrengsten in % vele malen hoger lagen hebben de pensioenfondsen (onderleiding van PVDA) geregeld dat er met een reele rente gerekend zou worden dus was er minder pensioen afdracht nodig ten gunste van het uitgave patroon van de burger.

    Nu de rendementen (reele) lager liggen klagen de pensioenfondsen steen en been..

    Het was hun eigen keus dus zij zullen de hand eens in eigen boezem moeten steken..
  7. Broer Konijn 22 augustus 2013 16:11
    quote:

    maastricht50 schreef op 22 augustus 2013 12:52:

    In de maand augustus 2013 het ABP benaderd met de vraag van wanneer kan ik mijn UPO 2013 tegenmoet zien ? Het antwoord van het ABP was dat het ABP 1,2 miljoen UPO's verzend en men daarom niet kan zeggen wanneer ik mijn overzicht ontvang. IK vind dit raar. Men weet alles van mij maar kan vervolgens niet aangeven in welke week mijn UPO verzonden wordt.Ik wil ook graag een fijn gevoel hebben van mijn overzicht maar zo gaat dit niet lukken. Toen ik er nog een mail aan waagde kreeg ik als antwoord ik ontvang de UPO in 2013. Toch een fijn gevoel?
    Beste Maastricht 50, waarom wilt u op uw UPO wachten terwijl u de actuele status kan zien via www.mijnpensioenoverzicht.nl?

  8. [verwijderd] 22 augustus 2013 18:36
    Dat is makkelijk te verklaren:
    De rente op de spaarrekeningen is aanzienlijk lager 1.5% ongeveer,
    daar bij het slechter beleggingsklimaat de Pensioenfondsen gedwongen werden meer Liquide te gaan ongeveer 60% t.o.v. 40%
    Waarbij van de 40% ook nog eens staatsobligaties zitten waar afwaarderingen op plaatsvonden. kom je echt wel rond die 2.8% uit..

    Al gezien dat ze verleden jaar 12,1 % maakten?????

    Op NL obligatie giga rendement door lage rente.. Wat als de rente weer gaat stijgen, dan duiken die obligaties hard.

  9. [verwijderd] 22 augustus 2013 19:31
    wat een onzin.
    Ten eerste wordt de dekkingsgraad helemaal niet berekend op historische rentes. Oke, voor de officiele dekkingsgraad past DNB wat truucjes toe waaronder een 3maands gemiddelde en een kunstmatige hogere rente (onder de naam 'UFR'). De basis hiervan is echter een marktrente, en de middeling is op korte termijn alleen maar een verstoring. Op de lange termijn heeft de middeling totaal geen nut.
    Ten tweede is er niet 1 rente, maar een rentetermijnstructuur. Er wordt een rentetermijnstructuur gebruikt, omdat dit een rendement is dat risicovrij behaald kan worden.
  10. beursfreak 22 augustus 2013 21:01
    Nu mogen de pensioenfondsen de centjes beheren in het andere geval banken of verzekeraars. Als je in de jaren 90 vermogen hebt ondergebracht in het succesverhaal van Robeco, storting van lijfrentepremie hoge belastingaftrek, laag tarief bij uitkering. Maar Robeco heeft de centjes ondergebracht bij Interpolis, later bij Rabobank en Rabobank heeft Robeco verkocht aan Japan. Waar moet je straks aanbellen voor je uitkering ? Misschien zijn pensioenfondsen toch safer.
  11. [verwijderd] 22 augustus 2013 21:41
    @OldAndWise Ik neem aan dat dit feitelijk niet voor de hardwerkende mensen bij de overheid geldt, want als dat feitelijk in de euro schulden- en vertrouwenscrisis zo is kan dus heel Nederland

    - uiteraard uitgezonderd de deskundige mensen die hier meer over weten -

    de pech hebben om later niets van het eigen geld terug te zien, wat uiteraard in Nederland, toch al het land met de hoogste (hypotheek)schulden per inwoner van de wereld, op het moment van uitkering van het pensioen geen Zwitserleven- of ABP-gevoel teweeg zal brengen,

    zodat waarschijnlijk in heel Nederland in het hier en nu alle alarmbellen gaan rinkelen, stop hier maar mee, want dit heeft uiteraard in geen enkel land voor enige inwoner enige zin, stort het tot nu toe gestorte geld maar terug, liefst deze week, want ik kan dit namelijk in de crisis goed gebruiken!
  12. BWSBWS 23 augustus 2013 09:31
    De genoemde groeicijfers van het vermogen per deelnemer zet de discussie over de rekenrente die DNB gebruikt bij de berekening van de dekkingsgraad in een zeer vreemd daglicht! Ook de inschatting van het gelopen risico is dus duidelijk te hoog.
    Welke (monetair)politieke doelen hiermee gediend worden is mij niet duidelijk. Wie heeft er een idee?
  13. [verwijderd] 23 augustus 2013 12:12
    Het is, zoals de auteur in een zoals gebruikelijk actueel en duidelijk artikel over een actuele zaak stelt, een bron van onrust geworden; zie tevens het fd artikelen waar ik geen abonnement voor heb:

    Belastingadviseurs kraken pensioenplan De Nederlandse Orde van Belastingadviseurs is zeer kritisch over het bijspaarvoorstel voor pensioenen dat nu bij de Eerste Kamer ligt. 15 reacties

    Kabinet verkiest sociale partners boven Kamer bij ingreep pensioenen

    Kabinet gaat weer in overleg met sociale partners over pensioen

    Top stories
    ‘Laat woningmarkt gewoon uitzieken’ Overheidsplannen om de woningmarkt vlot te trekken zijn volgens economen vaak zinloos. 26 reacties

    Politiek grossiert in remedies voor vastgelopen huizenmarkt

    Commentaar - Evenwicht komt met lagere huizenprijzen

    FD Selections Vastgoed
  14. Mr.Windows 24 augustus 2013 20:43
    Voor de ABP-ers onder de IEX-ers dan is het boek van Martin Pikaart /pensioenmythe erg interessant en eigenlijk verplichte kost.
    www.bol.com/nl/p/de-pensioenmythe/100...
    Pensioen is voor iedereen belangrijk en boven de 50 is het eigenlijk niet meer te corrigeren/recht te breien om een redelijk pensioen te krijgen. Dus start als je 20 ben met beleggen/sparen...
19 Posts
|Omhoog ↑

Meedoen aan de discussie?

Word nu gratis lid of log in met je emailadres en wachtwoord.