Hoe verzeker je je huis tegen klimaatrisico’s?

Huizenbezitters die een huis kopen, krijgen niet alleen te maken met een hypotheek maar ook met verzekeringen. De bank eist dat de huizenbezitter zijn woning verzekert tegen risico’s als brand. Dat is ook logisch: de bank wil voorkomen dat er geen woning meer is maar nog wel een hypotheek.

Bij een appartement wordt de opstalverzekering betaald uit de maandelijkse verplichte bijdrage aan de Vereniging van Eigenaren. Bij een eengezinswoning moet de huizenbezitter de verzekering zelf regelen. Dit is mogelijk door middel van een opstalverzekering. Helaas zijn niet alle risico’s verzekerd zoals:

    • Aardbeving
    • Constructiefouten
    • Grondverzakking
    • Scheurvorming
    • Dieren
    • Ondeskundig uitgevoerde werkzaamheden
    • Onvoldoende voorzorgsmaatregelen
    • Schade die geleidelijk is ontstaan
    • Overstroming

Klimaatrisico's

De afgelopen jaren horen we steeds vaker dat er een warmste dag ooit in Nederland is geweest. Afgelopen 6 april 2024 was het weer zo’n dag, met plaatselijk zelfs 25 graden. Drie jaar terug, in 2021, kon heel Nederland zien wat de gevolgen zijn van een overstroming. Veel huizen stonden onder water. De schade liep in de miljarden.

Voor de gedupeerden was er geen dekking via hun opstalverzekering. Overstroming is namelijk niet gedekt, waardoor de schade voor eigen rekening komt. Vanuit het kabinet (op grond van de Wet Tegemoetkoming Schade) is er toen een (gedeeltelijke) schadeloosstelling geregeld. In ieder geval werd weer eens heel duidelijk dat een goede verzekering met een dekking tegen klimaatrisico’s belangrijk is.

Klimaatlabel

De AFM en de banken ABN Amro, ING en Rabobank zijn voorstander van een klimaatlabel. Een klimaatlabel geeft inzicht in wat de risico’s zijn voor een huizenbezitter als het gaat over:

• Overstromingskans
• Natuurbranden
• Hitte-eiland
• Paalrot
• Verzakking

Via https://app.nos.nl/op3/stresstest-voor-je-adres/ van de NOS kan iedereen in Nederland een beeld krijgen van bovenstaande risico’s in een bepaald postcodegebied.

De AFM heeft al eerder aan de bel getrokken betreffende het gevaar van overstromingen waardoor er funderingsproblemen ontstaan. De AFM vindt het volgende:

• Woningkopers moeten duidelijk de risico’s weten
• Makelaars moeten actief de gevaren communiceren en ook vermelden in de taxatierapporten
• Banken moeten de waarde van de woningen naar beneden bijstellen
• 59% van Nederland is kwetsbaar voor overstromingen
• De waterschade in Limburg was twee jaar geleden 1,8 miljard!
• Schatting: 1 miljoen woningen hebben funderingsproblemen of zullen die krijgen
• Meeste kans op funderingsproblemen in woningen van voor 1970
• Het zou een goede zaak zijn als huizenbezitters zich kunnen verzekeren tegen overstromingsrisico’s
• Naast energielabels zouden er klimaatlabels moeten komen

Ik weet dat de gemeente Rotterdam een plattegrond heeft gemaakt van de funderingsproblemen. Gebieden met houten palen worden aangegeven met de opmerking dat deze woningen een groter risico lopen. Bovendien heeft de gemeente Rotterdam een funderingsloket waar informatie ingewonnen kan worden.

Heel veel huizenbezitters staan er niet bij stil dat funderingskosten flink kunnen oplopen. U moet dan denken aan tienduizenden euro’s. Het is zelfs mogelijk - in het ergste geval - dat een woning onbewoonbaar wordt verklaard.

Koopakte

Om kopers beter te beschermen moet de koopakte veranderen. Op het ogenblik staat in de koopakte dat feitelijk alles is uitgesloten. Vaak wordt ook nog gebruik gemaakt van de ouderdomsclausule om de verkopers nog beter te beschermen.

Waarom de verkopers niet verplichten een bouwkundig rapport te overleggen waarin ook de funderingsproblemen en het klimaatrisico zijn meegenomen? De makelaarsverenigingen kunnen hierbij het voortouw nemen. Makelaars moeten op de hoogte zijn van deze risico’s zodat zij hun klanten (kopers en verkopers) goed kunnen inlichten. De makelaars zijn dan een toegevoegde waarde voor de huizenbezitters.

Ook hypotheekadviseurs kunnen hun steentje bijdragen. Zij moeten ook op de hoogte zijn van deze risico’s. Een verplichte cursus volgen is een eerste vereiste. Hierna kunnen zij met de informatie van hun banken hun klanten beter informeren.

Risico's nemen toe

De banken willen voorkomen dat zij hypotheken verstrekken aan huizenbezitters als de kans groot is dat de woning in de toekomst flink minder waard wordt of teniet gaat. Door strengere eisen te stellen aan de woning alvorens de hypotheek wordt verstrekt, worden huizenbezitters extra beschermd. Als iedereen zijn verantwoordelijkheid neemt, dan zullen mensen minder snel een kat in de zak kopen.

Tot slot nog de verzekering. Het is leuk dat je weet wat er kan gebeuren met jouw koopwoning en het is leuk om een klimaatlabel te hebben. Dat is echter niet genoeg om de schade ook vergoed te krijgen als er daadwerkelijk wat met de woning gebeurt. Er moet dus een uitgebreidere dekking komen voor de opstalverzekering.

Verzekeraars zijn meer voor preventie: beter voorkomen dan verzekeren. Zo is overstroming betaalbaar voor een verzekeraar als deze plaatsvindt uit lokale beken en vijvers. Als de Maas overstroomt zal de overheid moeten bijspringen. Via de Wet tegemoetkoming schade bij rampen is er al een gedeeltelijke dekking. Als alle verzekeraars een pool mogen maken, is de overige schade ook verzekerbaar.

In ieder geval is duidelijk dat er wat moet gebeuren. De komende jaren zal het risico alleen maar groter worden.