Ontvang nu dagelijks onze kooptips!

word abonnee
Van beleggers
voor beleggers
desktop iconMarkt Monitor

Stank voor bank

Het is geen pretje om bankier te zijn dezer dagen. Grootgraaiers zijn het, die het hele financiële systeem hebben opgeblazen. Door hun ontembare drang naar steeds meer winst zijn er enorme risico’s genomen. Zolang dat goed ging verdienden de banken daar flink aan. Maar toen er problemen hen boven het hoofd groeiden moest de overheid, lees belastingbetaler, als redder in nood optreden.

Dit beeld is ongenuanceerd en leidt tot conclusies die te kort door de bocht zijn. Als het gaat om de kredietcrisis is het duidelijk dat banken daar een slechte rol in hebben gespeeld. De uitgifte van giftige kredietstructuren heeft uiteindelijk tot een kettingreactie geleid die de financiële wereld op zijn grondvesten deed trillen. Maar de fabricage en handel van deze producten lag niet alléén aan de hebzucht van bankiers.

Afnemers van deze producten, maar ook aandeelhouders en zelfs de politiek waren vol enthousiasme over de financiële innovatie. Het leek een win-win situatie in het kwadraat. Als een bank, om wat voor reden dan ook achterbleef, was hoon haar deel. Opsplitsen en verkopen aan meer alerte partijen werd toen geroepen. Die gedachte bepaalde mede het lot van ABN Amro enkele jaren geleden.

Risicomijdende positie
De kredietcrisis kan wat mij betreft, als het de rol van de banken betreft, met enige nuance worden bekeken. Dat neemt niet weg dat het begrijpelijk is dat het negatieve imago van de financiële instellingen door de kredietcrisis werd bevestigd en versterkt. Dat ligt anders als het om de rol van de banken in de huidige crisis gaat.

Velen zijn van mening dat de banken flink moeten meebetalen aan een Griekse oplossing. Zij waren het immers die onverantwoord hoge bedragen uitleenden aan de zuidelijke euro lidstaten. De banken hebben flink verdiend aan dit speculatieve gedrag en moeten nu op de blaren zitten. Ik vind dit een onzinnige redenering. Er is van speculatief gedrag nauwelijks sprake geweest.

Een positie in Griekse (en Ierse, Spaanse, Italiaanse, Portugese) staatsobligaties was tot voor enkele jaren een verantwoorde en risicomijdende positie. De beleggers (banken) in deze obligaties konden hoogstens enkele tienden van procenten aan extra rendement ontvangen vanwege de mindere liquiditeit ten opzichte van bijvoorbeeld Duitse Bunds.

Grote fout
Stel de banken waren niet bereid om obligaties van de zuidelijke lidstaten te kopen. Dan zou de beschuldiging dat ze het europroject moedwillig om zeep zouden willen helpen al snel gemaakt zijn. Naar mijn idee ligt de eerste verantwoordelijkheid van de huidige problemen bij de lidstaten zelf. In de eerste plaats bij de zwakke landen die er een financiële rotzooi van hebben gemaakt.

En dat kwam niet door de steun die aan de banken moesten worden gegeven, zoals wel eens wordt gesteld. Als we kijken naar de landen in het financiële moeras, zien we dat Griekenland, Portugal, Spanje en Italië helemaal geen grote steun aan het bankwezen hebben gegeven. Alleen Ierland en (buiten het Eurogebied) IJsland zijn direct door (steun aan) omvallende banken geraakt.

In het huidige klimaat vindt elk voorstel dat banken flink moeten meebetalen aan de crisis gehoor. Gisteren legde Lex Hoogduin, gewezen DNB topman, uit dat het een grote fout was banken te betrekken bij de “reddingsoperatie” van Griekenland. De eerste tekenen van het gevolg, een miljarden kostende operatie om het wankelende Dexia overeind te houden, zijn zichtbaar.
 
Afnemend vertrouwen
Ook de door de Europese Commissie voorgestelde bankenbelasting gaat er in als Gods woord in een ouderling. Laat die banken maar opdraaien voor de achterliggende en toekomstige crisis, zo is de gedachte. De verwachte Europese opbrengst is 55 miljard euro. Maar zullen de banken daadwerkelijk deze belasting moeten ophoesten? Zullen de “hoge heren” bij de banken deze belasting netjes van hun inkomen of bonus aftrekken? Welnee!

Mogelijk moeten de aandeelhouders er voor opdraaien als de belasting ten koste gaat van de winst. Daarmee zou dan wel de groep worden getroffen die al het meest te lijden heeft gehad van de bankencrisis. Waarschijnlijker is het dat de klant meer voor financiële dienstverlening moet betalen omdat de belasting rechtstreeks wordt doorberekend.

Als deze prijsverhoging tot minder activiteit leidt bij de banken, daalt daardoor de winst en komt er minder belasting binnen. Daar draait dus de belastingbetaler voor op. En dan heb ik het nog niet over de vreemde situatie dat het zwakke Europese bankenstelsel wordt aangeslagen met een extra belasting. Dat brengt de oplossing van de crisis niet dichterbij.

Of het gaat om de afhandeling van de eurocrisis of het recente voorstel van een bankenbelasting, het vertrouwen dat Europese politici met goede en effectieve voorstellen komen om tot een duurzame oplossing te komen, neemt met de dag af.


Marcel Tak is zelfstandig beleggingsadviseur en oprichter/beheerder van het Bufferfund. De informatie in deze column is niet bedoeld als professioneel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen.

Meld u aan voor de dagelijkse Beursupdate

Dagelijks een update van het laatste beursnieuws en beleggingskansen in uw mailbox!

 
Marcel Tak

Auteur:

Marcel Tak is dé special product-specialist van IEX en IEXProfs, maar schrijft ook graag over rente, obligatiemarkt en toezicht als hij zich daartoe geroepen voelt. "De financiële sector is in belangrijke mate bezig met het verplaatsen van lucht. De werkelijke toegevoegd waarde is beperkt. In mijn columns wil ik r...

Recente artikelen van Marcel Tak

  1. Van pindakaas tot bitcoin
  2. AFM: Meer verbiedend dan bindend
  3. Turbo: hoge hefboom in de ban?

Reacties

33 Posts
Pagina: 1 2 »» | Laatste | Omlaag ↓
  1. @iPlof 6 oktober 2011 10:32
    Wat een enorm zielig, slecht verhaal dit. Beleggen in banken is geen verplichting. Ja aandeelhouders zijn de eigenaren, als ze vinden dat ze te weinig invloed op het beleid van de bank hebben moeten ze die beter uitoefenen. En lagere bankwinsten en daarmee belastingopbrengst is nog altijd beter dan belastingeld direct aanwenden om banken te subsidieren.
  2. @iPlof 6 oktober 2011 10:38
    "Mogelijk moeten de aandeelhouders er voor opdraaien als de belasting ten koste gaat van de winst. Daarmee zou dan wel de groep worden getroffen die al het meest te lijden heeft gehad van de bankencrisis."

    Dat moet je even vertellen aan de mensen in de tentenkampen in de US. Kijken of ze het met je eens zijn.
    Kees de kort waarschuwde begin 2008 al dat banken giga grote risico's namen zonder daarbijhorend rendement. Dat hadden aandeelhouders in banken ook best 'kunnen' weten dus..
  3. [verwijderd] 6 oktober 2011 10:44
    Pfff, die Lex Hoogduin.
    Alweer iemand die pleit om het probleem groter te maken en de schuldigen nog wat extra toe te stoppen.
    Streep nu gewoon eens alle troep wat die banken met verhandelen tegen elkaar weg en laat de zwaksten ploffen.
    Nationaliseer vervolgens alle overgebleven banken en snij 70% van alle managers weg die zijn immers overbodig want er hoeft niet meer geadviseerd en gehandeld te worden in bankentroep.
  4. [verwijderd] 6 oktober 2011 10:46
    Wat hebben de profs de boel afgelopen weken prachtig gemanipuleerd.. samen met DE analisten, AEX gaat richting 200, beter verkopen, dit gaat geld kosten, vele particulieren hebben verkocht uit angst, stop-loss ers zijn massaal afgegaan. Profs pikken alles op laag op en nu komt men met het ene positieve verhaal na het andere.. het volk koopt weer driftig op 3,21 enz..., hoe dit gaat aflopen weten we wel...
  5. TheSky 6 oktober 2011 11:04
    Ik vind het prima als de banken meebetalen. Hoger rendement = hoger risico, dat moet niet beloond worden door die banken vervolgens niet met de gevolgen te confronteren. Dat zou ook concurrentievervalsing zijn. En de banken hadden ook kunnen zien dat de overheden er jarenlang een potje van hebben gemaakt (noordelijke landen concurreren de zuidelijke landen kapot, die lekker op de pof kunnen leven omdat de rente zo laag is omdat zij in de eurozone zitten, maar ooit moet de rekening worden betaald, nu dus..).

    Ik ben het overigens wel mee eens dat ook de banken die bewust teveel risico hebben genomen en nu geschoren worden, geholpen worden door hun eigen (!) overheden om de crisis beheersbaar te houden. Maar dan worden de rekeneningen in de landen gelegd waar die thuis horen.

    En als de nederlandse politiek dan ook nog eens gaat uitleggen hoeveel geld wij nu aan deze crisis verdienen doordat wij zoveel minder rente betalen op onze schulden, dan zijn we helemaa l klaar :-)
  6. [verwijderd] 6 oktober 2011 11:45
    Misschien moeten bank-aandeelhouders zéér kapitaalkrachtig zijn. Je kan dan denken aan "Names", zoals bij Lloyds of Londen.
    De te nemen risico's moeten dan daadwerkelijk door de Names gedragen kunnen worden. De staat / EU kan dit regelen bij wet, en dan is de belastingbetaler er van af.
    nl.wikipedia.org/wiki/Lloyd's_of_London
  7. [verwijderd] 6 oktober 2011 12:12
    De kosten komen niet te liggen bij de shareholders, maar bij de stakeholders! Belangrijke nuance, want de kosten van de bankenbelasting gaan zeker doorberekend worden aan de klant, Zalm heeft dit al aangegeven. Tel daar bij op dat de bankkosten tov Europa in NL nog relatief laag liggen. Wat voor argumenten heb je nog meer nodig?

    De werkelijke schuldige aan de kredietcrisis? Wie niet kun je beter vragen.

    De consument: Niet meer zelf nadenken, altijd het nieuwste mobieltje en de laatste gadget, mooier huis en auto dan de buurman. Kortom: Hebzucht.

    De banken: De klanten uit het oog verliezen, alles berendeneren obv wiskundige modellen; geen gezond boeren verstand meer gebruiken. Je op laten jutten door je concurrenten, onbegrijpelijke, veels te dure producten bedenken enz. enz.

    De overheid/toezichthouders: Alléén maar reactief optreden met wassen neus oplossingen, straffen van lik-me-vestje voor handel met voorkennis enzovoort.

    Conclusie, er is geen echte schuldige aan te wijzen. Hebzucht wellicht?!!?

    Conservatief wordt het nieuwe credo.

    Maar sorry Marcel, vwb je verhaal is dit net als je oude werkgever:

    Too litlle, too late!

    Desondanks mag je blijven van mij, itt die bal gehakt van ING hierzo. Man man man..!

    Mvg Guus
  8. [verwijderd] 6 oktober 2011 12:13
    helemaal eens met raulgol, al dit soort voorstellen leidt alleen tot rondpompen van geld en verandert de situatie weinig. Grote probleem is inderdaad de gootsteenputjes van onze maatschappij: het eindeloos aantal managers die weinig toegevoegde waarde leveren, maar waar alle het geld naar toe stroom om vervolgens in hun zakken te verdwijnen. Verminder het aantal managers waarmee een heleboel geld vrij komt dat weer aan het werk gezet kan worden!
  9. [verwijderd] 6 oktober 2011 12:53
    Alle oplossing die door iereen worden aangedragen zijn oplossing binnen dit systeem. Meer geld hier, lagere of hogere rente daar, leningen hier en daar. Ben ik nu gek of moeten we tot de conclusie komen dat dit systeem van fiat geld gewoonweg crimineel is en altijd tot dezelfde uitslag zal leiden ? Haal de creatie van het geld weg bij de private banken zal al een grote stap zijn.
  10. heliss 6 oktober 2011 13:12
    Banken zijn bedrijven die vrijwillig beleggen in bepaalde activa. Zo hebben zij ook belegd in staatsleningen van PIGS-landen. Deze leningen noteren thans op de markt ongeveer 40% van hun nominale waarde, maar staan nog steeds voor 100% in de boeken van de heren bankiers. Als de bankiers mijn kredietwaardigheid beoordelen waarderen ze mijn beleggingen naar marktwaarde maar blijkbaar zijn ze aanzienlijk soepeler als ze hun eigen kredietwaardigheid beoordelen. In het licht van het voorgaande is de "kwijtschelding"van 21% van hun vordering die de banken eerder dit jaar deden, een lacher en volstrekt misplaatst. Zij hoopten hierdoor immers van hun vordering die 40% op de markkt waard was, een vordering te maken die 79% waard was, hetgeen alleen maar zou kunnen als de overheden (belastingbetaler) het gat zouden opvullen tussen de werkelijke marktwaarde (40%) en die 79%. Banken heben gewoon hun geld gestoken in een foute belegging. Als u of ik dat doen, merken wij dat doordat onze beleggingsrekening -direct- een lager eindbedrag aangeeft. Als de banken in het verleden winst maakten werd die niet gedeeld met de maatschappij (maar werden zelfs intern dikke bonussen en extern dividend uitgekeerd). Nu er verlies gemaakt wordt op die beleggingen is er ook geen reden om dat verlies te delen -af te wentelen- op de maatschappij. Laat de banken op de blaren van hun slechte beleggingen zitten. Verplicht ze tot directe afboeking van de waarde van hun beleggingen op marktwaarde (zien we ook eindleijk eens de waarde van de stresstests). Omdat hier slechts sprake is van een boekhoudkundige aanpassing, niet gepaard gaande met een financiële mutatie, vergroot dit de transparantie en mag verwacht worden dat de reactie van de markt hierop al is vooruitgelopen.

  11. forum rang 4 zeurpietje 6 oktober 2011 13:18
    met de kennis van nu is het zo makkelijk om kritiek te hebben. bij het woord graaien klinkt bij mij altijd een soort van jalozie door. we hebben het tientallen jaren goed gevonden en nu weten we opeens dat het allemaal fout was. laten we de nieuwe bankdirekties samen met de politiek, I.M.F. wereldbank de zaak weer op de rails laten zetten en laten de mensen die maar wat lopen te roepen en geen verstand van zaken hebben(b.v. in veel gevallen de pers en veel mensen die zich zelf zo graag horen)zich er a.u.b. niet mee bemoeien. Heb zelf door mijn werk enigzins inzicht in het bankwezen maar weet zeker niet een kant en klare oplossing dus houd ik mijn mond. zouden meer mensen moeten doen.
  12. MrGlass 6 oktober 2011 13:23
    Moedig artikel. En wat betreft de Griekse obligaties ben ik het er ook mee eens. Daar is niet in gespeculeerd door de banken. Griekenland moet zelf het boetekleed aantrekken. Dat ze geholpen zijn door een bank om hun slechte balans te verdoezelen, maakt het verhaal dan wel weer wat moeilijker, maar goed.

    Dat de transactie belasting een slecht idee is vind ik ook. Maar ik vind wel dat er een extra belasting moet komen voor de banken. Een soort risico belasting zeg maar. Want precies daar schort het nogal aan bij de banken. Ook bij de bepaling hoe hoog de bonus wordt alleen gekeken naar het rendement en helaas niet naar hoeveel toekomstig risico er bij is gekomen.

    Daar zou naar mijn mening wat aan gedaan moeten worden. Hoog rendement? geen probleem. Hoge winst of bonus? geen probleem. Hoog risico op bank balans? Groot probleem!
  13. hans42nl 6 oktober 2011 14:08
    Ja hoor , vooral geen bankenbelasting. Speculatie heeft toch zeer negatieve gevolgen gehad voor de maatschappij? Voer maar gewoon een omzetbelasting in van 1% per transactie. Echte beleggers deert het nauwelijks , de speculanten gaan zielig doen.
    Ik heb altijd in het bedrijfsleven gewerkt. Er kwamen leuke nieuwe machines. Productie kon verdievoudigd worden. Met 80% bezetting leverde dat een geweldig resultaat. Toch nog maar even een risico analyse uitvoeren. Als we maar 25% extra konden verkopen. En dan dreigde er een groot verlies. Toch maar even nog niet doen. Ook banken en beleggingsinstellingen zouden eens een cursus risico analyse moeten volgen.
    Alle inkomens zouden weer met het modale inkomen vergeleken moeten worden. Iedereen is manager geworden en denkt een dik salaris te mogen verdienen. Wat mij betreft verhogen we de belasting de komende 5 jaar elk jaar met 10% boven het modale inkomen, dan kunnen onze staatsschulden worden afgelost.
  14. [verwijderd] 6 oktober 2011 14:34
    "Als we kijken naar de landen in het financiële moeras, zien we dat Griekenland, Portugal, Spanje en Italië helemaal geen grote steun aan het bankwezen hebben gegeven."

    Ikzelf vind 7,5 miljard steun dat de Spaanse belastingbetaler aan haar banken heeft moeten geven om ze uit het faillissement te houden eigenlijk wél veel.

    En ik vind banken wél verantwoordelijk, laten we niet vergeten dat de huizenbubbel alleen heeft kunnen ontstaan dankzij de vindingrijkheid van de banken in het steeds ontwikkelen van nieuwe producten met "lage maandlasten" waardoor mensen meer en meer konden lenen (denk aan de aflossingsvrije hypotheek bijvoorbeeld).

    Om het maar niet te hebben over de Amerikaanse constructies waarbij oninbare hypotheken vervolgens als hoogrenderend beleggingsproduct werden verkocht.

    Dus leuk om banken vrij te pleiten, maar laten we het a.u.b. bij de feiten houden...

    Maar wel mee eens dat "banken" niet verantwoordelijk zijn, "bankiers" echter wel. Helaas is alleen in Ijsland eentje in de rechtbank beland. De rest koopt de politiek gewoon om door baantjes in het bankbestuur te beloven voor na hun politieke carrieres.

    We worden "legaal" geroofd door deze bankiers, en ze belanden niet in de gevangenis.
33 Posts
Pagina: 1 2 »» | Laatste |Omhoog ↑

Meedoen aan de discussie?

Word nu gratis lid of log in met je emailadres en wachtwoord.