Ontvang nu dagelijks onze kooptips!

word abonnee
IEX 25 jaar desktop iconMarkt Monitor

Koffiekamer« Terug naar discussie overzicht

Is (hyper)inflatie is onderweg?..

1.036 Posts
Pagina: 1 2 3 4 5 6 ... 52 »» | Laatste | Omlaag ↓
  1. forum rang 4 Housepartyy 6 april 2021 19:55
    Gezien de marktomstandigheden van:

    - gekte op de huizenmarkt
    - beurzen op ATH
    - chip tekorten
    - zeecontainers die niet aan te slepen zijn als gevolg van de coronacrises
    - Bitcoin(s) door het dak
    - en offcourse de geldprinters

    Leek het mij een mooi moment voor een draadje over inflatie. Misschien bestaat deze al, dan is deze ten overvloed. Desalniettemin is het een interessant onderwerp.

    Is het echt gaande? Is het onomkeerbaar? Is het tijdelijk zoals de FED beweerd? Of zijn de demografisch en technologische ontwikkelingen voldoende om het af te wenden?

    En wat zijn de gevolgen? Hogere rente? Onbetaalbare boodschappen? Hogere lonen? En onze vertrouwen in de Euro/dollar?

    Allemaal mooie onderwerpen voor discussie en dus een draadje.

  2. forum rang 4 Housepartyy 6 april 2021 19:58
    ANALYSE WERELDHANDEL
    Grondstofprijzen exploderen, en dat kan voor veel mkb-bedrijven het einde betekenen
    Door Peter de Waard
    Beeld: ANP

    Van staal tot papierpulp en van computerchips tot koffie. Wereldwijd is er zo’n enorm tekort ontstaan aan grondstoffen – doordat tijdens de coronapandemie nauwelijks voorraden zijn aangelegd – dat de prijzen exploderen. Voor veel mkb-bedrijven in Nederland kan dat het einde betekenen.

    Het zijn grondstoffen die niet iedere consument bekend in de oren zullen klinken: granulaatkorrels, papierpulp en polysiclium. Waarin ze overeenkomen is dat de prijs ervan in korte tijd enorm is gestegen. De bedrijven die de grondstoffen in huis halen, maken er respectievelijk verpakkingsfolie, toiletpapier en zonnepanelen van. En kampen nu met hoofdpijn door leveringsproblemen en stijgende productiekosten. Kosten die ze niet automatisch kunnen verhalen op de klant.
    nieuwsbrief

    Wie wint de handelsoorlog, en wat betekent dat voor mij?

    Een van de bedrijven waar de directie met de handen in het haar zit, is MLF Verpakkingen in Zaltbommel, dat verpakkingsfolie produceert met als grondstof granulaatkorrels. Betaalde MLF een aantal weken geleden nog 1.300 dollar voor een ton korrels, nu is dat bedrag gestegen naar 1.900 dollar. Groot probleem is dat het bedrijf de hogere kosten niet kan doorberekenen.

    ‘De grote producenten, de chemische concerns zoals Basf, Dupont en Shell Chemie, voeren de prijsstijgingen door’, legt directeur Marcel La Feber uit. ‘Onze afnemers – zoals bijvoorbeeld de supermarkten en grote voedingsmiddelenconcerns – wijzen op bestaande contracten en zeggen dat de prijsstijgingen niet aan hen mogen worden doorberekend.’

    La Feber en zijn collega’s worstelen met een van de vele gevolgen van de coronapandemie: de ontwrichting van de wereldhandel. Nu de economie begint aan te trekken, blijken er nauwelijks voorraden te zijn. Daardoor duurt het lang voordat fabrieken weer op topcapaciteit kunnen draaien. Het gevolg zijn schaarste en hogere prijzen.

    De prijs voor de aankoop van zonnepanelen uit China is dit jaar al met gemiddeld 14 procent gestegen. Oorzaken zijn een aanhoudend tekort aan grondstoffen zoals polysilicium en glas. Foto: Marcel van den Bergh / de Volkskrant

    Daarnaast is de logistiek totaal ontregeld. Veel van de chemische basismaterialen moeten met bulkcontainers uit Azië naar Europa worden gebracht. Maar die containers zijn er niet. De prijs voor het transport van één container uit Azië is geëxplodeerd van 2.000 naar 12.000 dollar. Ook die kosten komen voor rekening van de afnemers, en uiteindelijk zal ook de consument het in de portemonnee gaan merken. De file voor het Suezkanaal maakt dat nog erger.
    Aluminium is peperduur

    Stormer Workboats, een scheepswerf in Amsterdam, probeert wanhopig om aan aluminium te komen voor nieuw te bouwen boten. Stormer betaalt nu 2.300 dollar per ton, terwijl dat kort geleden nog 1.450 dollar was. ‘En nu is er zelfs tegen deze prijs helemaal niets te krijgen’, zegt directeur Erwin Hilbrands van het bedrijf.

    Aluminiumproducenten legden begin vorig jaar de productie stil vanwege de ineenstorting van de vliegtuigbouw. Maar de vraag naar aluminium plezierbootjes – een kwart van de omzet van Stormer – is juist geëxplodeerd omdat mensen niet meer op buitenlandse vakantie konden en hun vakantiegeld besteedden aan het kopen van een bootje. Stormer is nu afhankelijk van restpartijtjes aluminium waar nu druk in wordt gehandeld en gespeculeerd. Als de bedrijven de prijsstijgingen zouden kunnen doorberekenen naar de consument, zou dat tot inflatie kunnen leiden – zeker als de consument dat weer gecompenseerd zal willen in de vorm van hogere lonen. Maar deze loon- en prijsspiraal is nog niet te zien. Daarnaast zullen de logistieke problemen na de zomer mogelijk zijn opgelost.

    De crisis voor bedrijven als MLF en Stormer Workboats legt niettemin de gevolgen bloot van ontwikkelingen die al veel langer gaande zijn. De mondialisering heeft ertoe geleid dat de productie van basismaterialen uit Europa is verdwenen en naar Azië is verplaatst. Daar is het personeel niet alleen goedkoper, maar zijn ook de milieueisen minder strikt. Ook voor de energievretende productie van aluminium is Europa voor een groot deel afhankelijk van andere continenten.

    Erik de Ruijter, woordvoerder van de NRK (Federatie Nederlandse Rubber- en Kunststofindustrie) zegt dat Europa in het verleden een netto-exporteur van chemische basismaterialen was. ‘Nu zijn we een importeur en afhankelijk van producenten uit Azië, die eerst hun eigen markt of die in de VS bevoorraden.’ Dat wringt op dit moment. ‘In Azië en de VS is de economie al enorm aangetrokken. Daar staat tegenover dat het aanbod lager is door lagere productie. Dat knelt extra omdat er geen tussenvoorraden zijn aangelegd’, aldus De Ruijter. Dat geldt ook voor metalen.
  3. forum rang 4 Housepartyy 6 april 2021 19:58
    Ramp voor mkb-bedrijven

    De oplossing zou zijn weer meer chemie-, staal- en aluminiumfabrieken in Europa te bouwen, het zogenoemde reshoring. Maar de milieulobby wil juist van veel van die bedrijfstakken af omdat ze te vervuilend zijn. De Ruijter denkt dat er een ander argument is voor de verplaatsing van de kunststofindustrie: ‘Voor de chemie gaat het vooral op het hogere rendement op geïnvesteerd vermogen. Ze willen produceren in de groeimarkt die Azië is.‘

    Vogens Marcel La Feber van MLF Verpakkingen is de huidige situatie een ramp voor veel mkb-bedrijven. Voor veel ondernemers kan een herstel ergens in de zomer of na de zomer te laat komen. ‘Het ergste geval wat ik hoorde was dat een bedrijf de korrels nog wel kon krijgen, maar alleen op voorwaarde dat de prijs pas zou worden bepaald bij de levering. In feite geef je een blanco cheque af’, zegt La Feber. ‘De wal zal het schip wel keren, maar ik ben bang dat voor die tijd heel veel slachtoffers zijn gevallen.’
    Waar zijn de tekorten het grootst?

    Containers

    Het wereldwijde logistieke netwerk gaat gebukt onder een unieke crisis. Er is een gebrek aan containers, het levensbloed van de wereldwijde handel. Hierdoor zijn de prijzen voor het vervoer van een container over de wereld gestegen van 2.000 naar 8.000 tot 12 duizend dollar eind maart. De prijs voor de aanschaf van een nieuwe container is gestegen van 1.600 tot 2.500 dollar. Een van de redenen is dat de containers door de coronacrisis op de verkeerde plek staan. Vorig jaar trok de handel met China voor de zomer alweer aan en werden spullen en masse met containers naar Europa en de VS gebracht. Maar vanwege corona werden geen lege containers mee terug genomen. Daarnaast waren er daardoor ook te weinig werknemers in veel havens en bij de douane. Van iedere tien containers die in de VS aankwamen, gingen er maar vier terug naar China.

    Staal en olie

    De prijs van staal is gestegen tot 1.270 dollar per ton. Dat is een stijging van 190 procent in een jaar. Deze prijsstijging hangt nauw samen met het herstel van de Chinese economie. Het is de hoogste prijs sinds 2008. Ook olie is fors duurder geworden, hetgeen iedereen merkt aan de pomp. Sinds begin maart is de prijs echter weer iets teruggelopen van boven de 70 tot 63 dollar per vat.

    Computerchips

    Wereldwijd zijn er grote tekorten aan chips of halfgeleiders die in bijna elk elektrisch apparaat (koffiezetmachines, oortjes, webcams, enzovoorts) of elektrisch onderdeel (auto’s) zitten. Met name autofabrikanten hebben daar last van. Deels komt het doordat er door het thuiswerken meer vraag is naar chips, onder meer voor laptops. Deels komt het door het strenge winterweer in Texas, waar vier grote chipsfabrieken staan die hierdoor hun productie moesten stilleggen. En deels komt het doordat er geen containers zijn om chips van Azië naar de VS en Europa te brengen.

    Hout

    De gehele grondstoffenmarkt is momenteel instabiel en ook de houtmarkt ondervindt daar meer dan gemiddeld hinder van. De prijs van naaldhout is met ongeveer 50 procent gestegen ten opzichte van vorig jaar. ‘Nog verontrustender is de beperkte beschikbaarheid. Naar het zich nu laat aanzien zijn de meeste Noord-, Oost- en Centraal Europese zagerijen tot aan de bouwvak uitverkocht’, zegt de Koninklijke Vereniging Van Nederlandse Houtondernemingen. Behalve de logistieke problemen speelt ook de toegenomen vraag naar biobased bouwmaterialen, waarvan hout verreweg het belangrijkst is, mee. Bij hardhout voor de woningbouwsector leiden aanvoerperikelen ook tot prijsstijgingen van 10 tot 25 procent.

    Papierpulp en toiletpapier

    De prijzen voor papierpulp zijn met 50 procent gestegen in korte tijd. Handelaren zeggen dergelijke prijsstijgingen nog nooit te hebben gezien. De prijsstijgingen gelden met name voor naaldhoutpulp, het type dat afkomstig is van naaldbomen en wordt gebruikt om producten te maken als premium toiletpapier, papieren handdoeken, junkmail en koffiekopjes. Het is gemaakt van zagerijafval en van bomen die te mager, knoestig of krom zijn om in hout te worden gesneden. Door deze prijsstijgingen en door aanvoerproblemen dreigt er in westerse landen weer een tekort aan toiletpapier te kunnen ontstaan, net zoals een jaar geleden bij de eerste coronagolf. De grondstoffen worden vervoerd in zogenoemde bulkcontainers. Ceo Walter Schalka van Suzano, de Braziliaanse producent van deze pulp, zegt tegen persbureau Bloomberg geen scheepsruimte meer te hebben voor leveringen aan Europa en de VS.

    Koffie

    De koffieprijzen op de wereldmarkt stijgen. En de voorraden lopen snel terug. Ook hier is een tekort aan containers een van de oorzaken, naast een tegenvallende oogst in Brazilië. De termijnprijzen voor arabica, een van de bekendste koffiesoorten, zijn met 24 procent gestegen sinds oktober vorig jaar. De pakhuizen van Dinamo, de grootste koffie-exporteur van Brazilië, zijn op dit moment tot de nok toe gevuld. Maar er zijn geen containers voor verscheping. ‘De logistiek geeft ons nachtmerries vanwege het gebrek aan ruimte en containers’, aldus Dinamo.

    Zonnepanelen

    De prijs voor de aankoop van zonnepanelen in China is dit jaar al, afhankelijk van type en vermogen, met gemiddeld 14 procent gestegen, blijkt uit meldingen van Chinese fabrikanten. Oorzaken zijn een aanhoudend tekort aan grondstoffen zoals polysilicium en glas.

    Brouwinstallaties

    De ketels voor ambachtelijk gebrouwen bier komen ook vooral uit China. En door gebrek aan scheepsruimte moeten thuisbrouwers daar op dit moment heel lang op wachten.

    Fietsonderdelen

    Fietsenmakers hebben volgens brancheorganisatie Bovag te kampen met leveringsproblemen van nieuwe fietsen en onderdelen als pedalen en zadels. Dat leidt ertoe dat reparaties en onderhoud langer duren. Bovag wijt de kink in de kabel aan een gebrek aan zeecontainers.

    Kaarsen, waxinelichtjes en batterijen

    Jumbo en Albert Heijn zijn dit voorjaar al herhaaldelijk door hun voorraden kaarsen en waxinelichtjes geraakt. Reden is dat door de lockdown en de avondklok mensen het thuis gezelliger proberen te maken en vaker kaarsen en waxinelichtjes opsteken. De vraag zou zijn verzesvoudigd, vooral die van dinerkaarsen. Ook de vraag naar batterijen is sterk gestegen, doordat mensen meer thuiswerken en daardoor ook apparaten op batterijen vaker gebruiken. Andere reden is dat veel kaarsen- en batterijproducenten door corona tijdelijk hun productie hebben moeten stilleggen, mede doordat veel winkels die deze producten verkopen zoals Hema, Blokker en Action tijdens de lockdown gesloten zijn.
  4. forum rang 7 ffff 7 april 2021 12:03
    Houseparty,

    Wat een mooi initiatief! Op de gezegende leeftijd van 74 jaar heb ik al bewust de inflatie van ruim 60 ( lange ) jaren meegemaakt en ondervonden. Hier in de KK hebben we het de afgelopen 21 jaar regelmatig over inflatie gehad, maar juist omdat inflatie vaak zo geniepig, welhaast verborgen gebeurt, storen niet teveel mensen zich eraan.

    Je start de draad met een paar duidelijke voorbeelden wat er momenteel gaande is. Echt een mooie opsomming.
    Zelf heb ik honderden voorbeelden van daverende inflatie in mijn geheugen. De aankoopsom van mijn ouderlijk huis, jaren voor mijn geboorte voor 3000 gulden = nog geen 1400 Euro. Mijn allereerste vakantiebaantje bij Simon de Wit : 6 dagen werken op een camping, 9 uur per dag voor de ronde som van 55 gulden per week oftewel iets meer dan 1 gulden per uur. ( 1962)
    De doktersvisite van onze huisarts, door mijn vader een rover genoemd, voor 6,50 gulden, is minder dan 3 Euro nu, in 1959. Let wel: Visite aan huis.

    Je ziet het ook aan de aankoopsommen van aandelen: DSM in 1997/1998 voor iets meer dan 50 gulden, oftewel iets meer dan 23 Euro of een ASML op 30 gulden = 13,6 Euro per aandeel in 1996 of een Philips rond de 15 gulden = nog geen 7 Euro in 1997 ( Philips is in vier gesplitst) Enerzijds zijn die bedrijven gegroeid, maar anderzijds zit er voor mij ook een stuk inflatie in.

    Nog duidelijker zijn natuurlijk de lonen/ salarissen, de huren van woningen om de inflatie terug te lezen. Jullie zijn daar handiger in dan ik, maar regelmatig kom je van die pracht overzichtsartikelen tegen met loonontwikkelingen, huurprijzen over 50 jaar en meer.

    Ik heb van je postings genoten Houseparty en als ik zelf duidelijke aanwijzingen vind, zal ik het in je draad posten, om mee te denken.

    Alvast een héél kleine, minuscuul kleine, aanwijzing...: Ik kijk weer naar fysiek goud.

    Peter
  5. forum rang 4 Housepartyy 13 april 2021 16:10
    Amerikaanse consumentenprijzen verder omhoog

    (ABM FN-Dow Jones) De consumentenprijzen in de Verenigde Staten zijn in maart iets harder gestegen dan verwacht, na een plus van 0,4 procent een maand eerder. Dit bleek woensdag uit cijfers van het Amerikaanse ministerie van arbeid.

    De prijzen stegen afgelopen maand met 0,6 procent op maandbasis. Economen hadden voor maart op een stijging van 0,5 procent gerekend.

    Op jaarbasis stegen de consumentenprijzen in de VS afgelopen maand met 2,6 procent.

    De kerninflatie, dat wil zeggen gecorrigeerd voor voedsel- en energieprijzen, bedroeg in maart 0,3 procent op maandbasis. Hiervoor was een stijging met 0,2 procent voorspeld.

    De energieprijzen stegen in maart met 5,0 procent en de voedselprijzen stegen met 0,1 procent op maandbasis.

    Op jaarbasis kwam de kerninflatie uit op 1,6 procent.
  6. forum rang 4 Housepartyy 15 april 2021 09:16
    Stijging Duitse consumentenprijzen bevestigd

    (ABM FN-Dow Jones) De consumentenprijzen in Duitsland zijn in maart verder gestegen. Dit bleek donderdag ook uit de definitieve cijfers van het Duitse statistiekbureau Destatis.

    Op jaarbasis vielen de prijzen 1,7 procent hoger uit en op maandbasis ging het om een plus van 0,5 procent.

    In februari stegen de Duitse prijzen met 1,3 procent op jaarbasis en in januari was dit 1,0 procent.
  7. forum rang 6 hirshi 15 april 2021 09:21
    Franse consumentenprijzen definitief omhoog

    (ABM FN-Dow Jones) De Franse consumentenprijzen zijn in maart opgelopen. Dit bleek donderdag uit definitieve cijfers van het Franse bureau voor de statistiek.

    De prijzen stegen met 1,1 procent op jaarbasis, na een stijging met 0,6 procent in februari.

    Op maandbasis stegen de prijzen in maart met 0,6 procent.
  8. forum rang 4 Housepartyy 15 april 2021 11:14
    Waar krapte is zie je de gevolgen van over-kapitalisatie en lage rente.

    Etalage van een makelaarskantoor in Den Haag ANP
    NOS Nieuws • Economie • vandaag, 10:00
    Historisch weinig huizen te koop, prijzen stijgen door

    Huizenkopers hebben steeds minder te kiezen. Halverwege het eerste kwartaal stonden er maar 17.500 woningen te koop bij NVM makelaars. Dat is het laagste aantal sinds de makelaarsvereniging in 1995 de cijfers begon bij te houden.

    Door het geringe aanbod hebben kopers gemiddeld nog maar keuze uit minder dan twee huizen. En door die krapte blijven de prijzen fors stijgen. In het eerste kwartaal van vorig jaar betaalden kopers gemiddeld 400.000 euro voor een nieuwbouwhuis, inmiddels is dat al opgelopen tot 433.000 euro.

    Voor een bestaande woning betaalden kopers in de eerste drie maanden van dit jaar 385.000 euro, 15 procent meer dan vorig jaar. Zo'n grote stijging in een jaar is volgens de NVM de laatste 20 jaar niet meer voorgekomen.
    Opsterland en Zuidwest Drenthe

    Vooral in een groot deel van Noord-Nederland schoten de prijzen afgelopen jaar omhoog. In regio's als Opsterland en Zuidwest Drenthe betaalden huizenkopers in het eerste kwartaal van dit jaar al 20 procent meer voor een huis dan een jaar geleden. Het past volgens de makelaars bij de stijgende belangstelling voor "het landelijke gebied".

    Daarmee steken deze regio's ruim boven de grote steden uit. In Rotterdam, Den Haag en Utrecht stegen de prijzen rond de 15 procent. In Amsterdam bleef de prijsstijging steken op 7 procent. Dat komt met name doordat de prijzen in Amsterdam de laatste jaren al fors gestegen waren, zeggen de makelaars.

    "Het is ongekend wat er gebeurt op de huizenmarkt. De lage rente, het enorme woningtekort en de stabiele sociaaleconomische vooruitzichten zorgen voor krapte en jagen de prijzen verder omhoog", zegt NVM-voorzitter Onno Hoes. "De nood is hoog, een nieuwe minister met een specifieke verantwoordelijkheid voor ruimtelijke ordening en wonen is essentieel om het tij te keren"
  9. forum rang 4 Housepartyy 15 april 2021 11:16
    quote:

    rijngold schreef op 15 april 2021 09:47:

    Op de Site van Postzegel vereniging De Postkoets staat een mooi verhaal,onder eerdere artikelen bij Februari 2004 beslist de moeite waard.
    De hyperinflatie in Duitsland

    In elke gezonde economie komt inflatie in enige mate voor. Als de economie goed draait willen werknemers hun inspanningen van tijd tot tijd beloond zien met een loonsverhoging, en zolang deze iets hoger ligt dan de stijging van het gemiddelde prijspeil is er sprake van een reële koopkrachtverbetering. Deze inflatie, het minder waard worden van het geld door stijging van lonen en prijzen, is een teken van een groeiende economie. Niets bijzonders eigenlijk zolang de jaarlijkse inflatie beperkt blijft tot een paar procent. Helaas gebeurt het echter nog regelmatig dat de inflatie de pan uit rijst, zoals in de jaren ‘80 in Polen en in de negentiger jaren in het uiteenvallende Joegoslavië. Een van de ernstigste gevallen van hyperinflatie, waarbij de geldontwaarding volledig uit de hand liep, deed zich in 1923 voor in Duitsland. De geldontwaarding ging hier op een gegeven moment zó snel dat deze op geen enkele manier meer was bij te houden. Filatelistisch is deze periode bijzonder interessant, niet alleen omdat we aan de hand van de postzegels die in deze periode zijn uitgegeven goed kunnen volgen hoe snel de Mark toen in waarde daalde, maar ook om dat er nog talloze poststukken zijn die de waanzinnige prijsstijgingen in die tijd illustreren.

    Om te begrijpen hoe de inflatie in het begin van de jaren ‘20 in Duitsland (en alleen dáár) kon ontstaan moeten we even terug in de geschiedenis. Veel historici wijzen de herstelbetalingen die Duitsland aan de overwinnaars van de Eerste Wereldoorlog moest betalen aan als de oorzaak van de inflatie, maar in feite werd hiervoor de kiem al eerder gelegd. Om de oorlog te kunnen financieren werd door de Duitse regering in de jaren 1914-1918 op grote schaal geld geleend door het uitgeven van staatsobligaties. Men ging er van uit dat Duitsland de oorlog zou winnen, en met de herstelbetalingen van de overwonnen landen zouden de schulden gemakkelijk kunnen worden afgelost.

    Voor de socialistische regering geen wapens of Germania meer op de zegels, maar arbeiders als een smit, landbouwer en mijnwerker
    Duitsland verloor de oorlog echter en bleef met een enorme staatsschuld zitten. Daar kwam bij dat Duitsland gedwongen werd tot het doen van herstelbetalingen aan de geallieerden (Frankrijk, België, Italië en Groot Brittannië) van liefst 132 miljard goudmark. Er was geen enkele manier waarop Duitsland dit geld op zou kunnen brengen. Voor de naoorlogse socialistische regering van Duitsland was er maar één manier om aan meer geld te komen: het bijdrukken van bankbiljetten. Al aan het begin van de oorlog had de Reichsbank de omwisselmogelijkheid van geld in goud opgeschort, waardoor er geen feitelijke dekking meer was voor de in omloop zijnde geldhoeveelheid en er geen limiet meer werd gesteld aan het drukken van geld.
  10. forum rang 4 Housepartyy 15 april 2021 11:17
    In de eerste jaren na de oorlog was de inflatie hoog (zo'n 140%), maar bleef beperkt omdat veel dagelijkse levensbehoeften gerantsoeneerd waren en luxe goederen vrijwel niet te koop waren. Toch was het gemiddelde prijspeil in februari 1920 al vijfmaal zo hoog als bij de wapenstilstand in 1918, terwijl de geldhoeveelheid in Marken slechts verdubbeld was. Vanaf dat moment stabiliseerde de inflatie zich en de Mark kreeg zelfs wat van z'n waarde terug ten opzichte van buitenlandse valuta. De regering bleef echter geld bijdrukken waardoor de inflatie nieuwe brandstof kreeg. In mei 1921 ging het prijspeil weer stijgen en in juli 1922 was de prijsindex opgelopen tot 700%. Al die tijd bleef de Reichsbank geld bijdrukken, maar altijd in een langzamer tempo dan de snelheid waarmee de prijzen stegen.

    Na juli 1922 brak de periode van hyperinflatie aan. Elk vertrouwen in de munt verdween en de prijsindex schoot omhoog, sneller en sneller gedurende vijftien maanden, in een tempo dat de gelddrukkerijen onmogelijk konden bijhouden. In de tabel hieronder wordt de prijsindex gedurende deze jaren weergegeven (juli 1914 = 100, net voor het uitbreken van WO I).

    Maand Prijsindex
    juli 1914 100
    jan. 1919 260
    juli 1919 340
    jan. 1920 1.260
    jan. 1921 1.440
    juli 1921 1.430
    jan. 1922 3.670
    juli 1922 10.060
    jan. 1923 278.500
    juli 1923 19.400.000
    nov. 1923 72.600.000.000.000
    Het prijsindexcijfer van de groothandels-prijzen (1914=100) laat de explosieve stijging zien die in 1923 optrad

    In 1922 probeerde de Duitse regering het tij nog te keren door op grote schaal op de internationale valutabeurzen steunaankopen te doen. Echter doordat zij zelf steeds meer geld bijdrukte faalde deze poging jammerlijk. In feite kocht zij waardeloze Marken op tegen kostbaar goud en buitenlandse valuta.

    Elke hoop om de ineenstorting van de Mark te voorkomen vervloog in januari 1923, toen Franse en Belgische troepen -tegen alle afspraken in die in het Verdrag van Versailles gemaakt waren- het Roergebied bezette, Duitsland's belangrijkste industriële gebied. De arbeiders in dit gebied legden massaal het werk neer uit protest, waarbij de regering beloofde hen financieel te ondersteunen.

    Met de toeslag op deze zegels werden de stakende families in het door Frankrijk bezette Roergebied financieel gesteund
    Opnieuw werden er miljarden Marken gedrukt. In de herfst van 1923 werkten 30 papierfabrieken op maximale capaciteit en bij 150 drukkerijen draaiden meer dan 2000 persen dag en nacht om aan de vraag naar bankbiljetten te voldoen. Om tijd te besparen werden de biljetten op het laatst maar aan één zijde bedrukt.

    Omdat de Reichsbank ondanks dat niet in staat was voldoende geld te drukken, werd aan elke gemeente en later ook aan particuliere bedrijven toegestaan eigen geld in omloop te brengen (er waren zelfs café's die geld drukten). Arbeiders ontvingen hun loon in grote zakken om al dat papiergeld te kunnen dragen. Het was belangrijk het geld direct weer uit te geven, want de volgende dag was het nog maar de helft waard. Velen namen die moeite niet eens en stookten de biljetten op in de kachel.

    Illustratief is het verhaal van de arbeider die met een kruiwagen vol papiergeld naar de bakker ging om brood te kopen. Hij zette dit voor de winkel neer en ging naar binnen om te kijken of er werkelijk brood te koop was. Toen hij weer naar buiten kwam was al het geld op de grond gegooid en de kruiwagen gestolen! Een mooi verhaal, maar in werkelijkheid werden er geen kruiwagens voor het meenemen van geld gebruikt, hiervoor gebruikte men veeleer een grote tas of koffer.

    Aanvankelijk kwam de hoge mate van geldontwaarding de regering goed uit. De schulden verdwenen als sneeuw voor de zon, er werd in koortsachtig tempo handel gedreven en de werkeloosheid was volledig verdwenen. Ook veel zakenmensen zagen grote voordelen: hun schulden verdampten en zij probeerden zoveel mogelijk geld te lenen om fabrieken te bouwen, machines te kopen, concurrerende bedrijven over te nemen en goederen en grondstoffen in te slaan, zoveel als maar mogelijk was. Tegen de tijd dat er betaald moest worden of de lening moest worden afgelost was het verschuldigde bedrag gereduceerd tot een nietige som gelds.

    Al snel werd echter de schaduwzijde van de inflatie zichtbaar: de koopkracht van arbeiders en werknemers daalde drastisch. Vakbonden dwongen in regelmaat loonsverhogingen af, maar deze konden bij lange na de geldontwaarding niet bijhouden. Vooral ambtenaren, klerken, kunstenaars, landbouwers, kantoorpersoneel en werkers in vrije beroepen, over het algemeen niet georganiseerd, kregen het bijzonder zwaar. Zij hadden geen vakbonden achter zich staan en hadden nauwelijks geld om eten te kopen. Veel mensen vertoonden tekenen van ondervoeding. Respectabele families merkten dat hun opgespaarde kapitaal, bedoeld om na pensionering van te kunnen leven, nog niet voldoende was om een postzegel van te kopen.

    Zakenlieden lieten hun normale handel voor wat het was en gingen speculeren in aandelen en goederen. Duizenden kleine handelaren probeerden een boterham te verdienen door te speculeren in stoffen, schoenen, vlees, zeep, kleding - elk product dat zij maar konden krijgen. Elke nieuwe val van de Mark leidde tot een run op de winkels, om maar te kopen wat voorradig was. Mensen kochten tientallen hoeden of truien. Gezinnen met een vast inkomen, dat niet snel genoeg aan de prijsontwikkeling aangepast kon worden, werden gedwongen om meubilair, juwelen en kunstwerken te verkopen om maar aan voedsel te komen.

  11. forum rang 4 Housepartyy 15 april 2021 11:19
    Tegen het midden van 1923 kregen arbeiders drie keer per dag hun loon uitbetaald. Hun echtgenotes stonden aan de poort van de fabriek om dat geld in ontvangst te nemen, naar de winkel te rennen en het om te zetten in goederen of eten. Echter steeds meer winkels bleven leeg. Winkeliers konden niet aan nieuwe spullen komen of snel genoeg zaken doen om het ontvangen kasgeld tegen ontwaarding te beschermen. Boeren weigerden nog langer om de producten van hun land naar de stad te brengen in ruil voor waardeloze bankbiljetten. Niemand had nog maar het geringste vertrouwen in de waarde van de Mark. Er braken voedselrellen uit en groepen arbeiders trokken naar het platteland om eigenhandig groenten te oogsten en boerderijen te plunderen. Winkels en fabrieken moesten wegens een tekort aan goederen en voorraden sluiten, en de werkeloosheid liep plotseling scherp op. De economie stortte ineen.

    Datum Posttarief in Marken
    1 april 1921 0,60
    1 jan. 1922 2
    1 juli 1922 3
    1 okt. 1922 6
    15 nov. 1922 12
    15 dec. 1922 25
    15 jan. 1923 50
    1 maart 1923 100
    1 juli 1923 300
    1 aug. 1923 1.000
    24 aug. 1923 20.000
    1 sept. 1923 75.000
    20 sept. 1923 250.000
    1 okt. 1923 2.000.000
    10 okt. 1923 5.000.000
    20 okt. 1923 10.000.000
    1 nov. 1923 100.000.000
    5 nov. 1923 1.000.000.000
    12 nov. 1923 10.000.000.000
    20 nov. 1923 20.000.000.000
    26 nov. 1923 80.000.000.000
    1 dec. 1923 100.000.000.000
    of 0,10 Rentenmarken!
    Een overzicht van de posttarieven voor een standaard brief naar een binnenlandse bestemming, in de periode 1921-1923

    Ook het belastingstelsel had ernstig te lijden onder de inflatie. Zakenlieden kwamen er al snel achter dat, simpel door de betaling van de verschuldigde belasting wat te vertragen, de ontwaarding van de Mark ervoor zorgde dat de werkelijke waarde van de betaling vrijwel geëlimineerd werd. Maar de regering, die daardoor veel inkomsten misliep, werd zo gedwongen om steeds méér geld te drukken. Tegen oktober 1923 kwam nog maar 1% van de overheidsinkomsten uit belastingen, tegen 99% uit het creëren van nieuw geld.

    Hoewel de geldpersen op volle toeren draaiden was er aan reële waarde steeds minder geld in omloop. De prijzen vlogen veel sneller omhoog dan er aan geld gedrukt kon worden. Ondanks de dagelijkse productie van miljarden Marken kwamen banken zonder geld te zitten om cheques uit te betalen en konden zakenlieden niet meer aan geld komen om goederen te kopen en salarissen uit te betalen. De overheid had met hetzelfde probleem te kampen. Het bleek dat er niet teveel geld in omloop was, eerder te weinig. Aan alle kanten werd er geroepen om méér geld. Als de totale in omloop zijnde geldhoeveelheid werd omgerekend in goudwaarde, dan was deze gedaald van 7428 miljoen Mark in januari 1920 naar een schamele 168 miljoen in juli 1923.

    Brief gepost op 5-11-1923, gefrankeerd met 300 miljoen Mark

    In november braken er in het hele land rellen en protestdemonstraties uit tegen de inflatie. Half november was de inflatie op z'n hoogtepunt en werden de prijzen elk uur aangepast. Toen de nood zo hoog gestegen was greep de regering in, en wist de Mark vrijwel van de ene op de andere dag te stabiliseren. Eind november 1923 werd een geldhervorming doorgevoerd waarbij een nieuwe bank, de ‘Rentenbank' werd opgericht en een nieuwe geldeenheid, de ‘Rentenmark' werd geïntroduceerd. Er werd een totaal van 2.4 miljard Rentenmark in omloop gebracht, waarbij elke Rentenmark de waarde had van 1 biljoen oude Mark.

    Nieuwe Rentenmarke-zegels, met waarde in Pfennige
    Vanaf dat moment stopte de geldontwaarding, de Rentenmark behield z'n waarde en zelfs de oude Marken bleven vanaf dat moment stabiel. De inflatie was gestopt.

    Hoe kon dit wonder gebeuren? Het ging tenslotte om een geheel nieuwe munt, die nergens voor inwisselbaar was. De onmiddellijke acceptatie van de Rentenmarkt was gelegen in het feit dat de werkelijk in omloop zijnde geldhoeveelheid zeer laag was, slechts 168 miljoen uitgedrukt in vooroorlogse goudmarken. Voor de handel was er een wanhopig tekort aan geld, elke oplossing werd met gejuich ontvangen. Het nieuwe geld kon alleen zonder inflatie geïntroduceerd worden als het publiek er vertrouwen in zou stellen. De regering beloofde dat het nieuwe geld ‘Wertbestandig' zou zijn, waardestabiel. In haar honger naar bruikbaar geld accepteerden de Duitsers dat, althans zolang het tegendeel niet bewezen werd. In theorie werd de Rentenmark gesteund door de onderliggende waarde van al het land en industrieën die in het bezit waren van de Duitse overheid.

    Duitse zegels die in 1925 zijn uitgegeven om het door Frankrijk bezette Rheinland te claimen. Op de achtergrond de Duitse adelaar.
    Op de tweede plaats, en dit was cruciaal, stelde de regering strikte limieten aan het aantal Rentenmarken dat werd uitgegeven en beëindigde zij direct de uitgifte van oude Marken. Tenslotte stopte de Reichsbank na april 1924 de verstrekking van nieuwe kredieten aan bedrijven, iets dat de inflatie had aangewakkerd. Zakenlieden moesten hun leningen in goudmarken aflossen, gelijk aan de originele waarde van de lening. Daarmee was de prikkel verdwenen om met speculatieve bedoelingen geld te lenen.

    In augustus 1924 werd de geldhervorming gecompleteerd door de introductie van de nieuwe Reichsmark, in waarde gelijk aan de Rentenmark. De Reichsmark werd voor 30% gedekt door goudreserves, hoewel deze munt niet inwisselbaar was voor goud. Er werden nieuwe belastingen opgelegd en, nu de inflatie verdwenen was, liepen de belastingontvangsten voor de overheid snel op. In 1924-1925 had de regering weer een begrotingsoverschot.

    De inflatieperiode had de verdeling van rijkdom in de Duitse maatschappij ingrijpend veranderd, waarbij de middenklasse als grote verliezer uit de strijd kwam. De arbeidersklasse had al vóór de inflatie weinig te verliezen, dus hier bleven de gevolgen beperkt. De rijken in de samenleving hadden hun kapitaal doorgaans belegd in kunst, juwelen, goud, buitenlandse valuta of onroerend goed, zaken die door de inflatie niet of nauwelijks werden aangetast. Maar waar veel geld verloren wordt zijn er anderen die er juist bij winnen. Met name speculanten, zwarthandelaren en mensen die veel geld konden lenen deden goede zaken. In het algemeen werd echter de herverdeling van het kapitaal als zeer onrechtvaardig ervaren.

    Brief in Berlijn gepost op 18-10-1923, gefrankeerd met in totaal 2.060.000 Mark. Wegens ruimtegebrek zijn de zegels aan de achterzijde dakpansgewijs over elkaar heen geplakt.

    Hoewel het spook van de inflatie was beteugeld, bleef de bevolking met een vervelende kater zitten. Miljoenen Duitsers uit de middenklasse en de gegoede burgerij, normaliter de ruggengraat van de samenleving, waren door de inflatie geruïneerd. Zij waren zeer ontvankelijk voor de rechts-radicale propaganda van mensen als Hitler. Arbeiders die geleden hadden onder de inflatie sloten zich massaal aan bij het communisme. De mensen die het meest profiteerden van de nieuwe verdeling van macht en geld waren de leiders van grote industrieën, die de democratie wantrouwden en bereid waren om het met Hitler op een akkoordje te gooien, veronderstellend dat zij hem wel in de hand konden houden. De democratische partijen en vakbonden verloren hun kapitaal en werden verzwakt. Het liberaal-democratische stelsel was door de inflatie in diskrediet gebracht, wat voedsel gaf aan het rechts-extremisme van Hitler c.s. die een ‘Nieuw Duitsland' propageerden.
  12. forum rang 4 Housepartyy 15 april 2021 11:19
    Zou zoiets in de huidige tijd nog eens kunnen gebeuren? Gelukkig hebben westerse landen veel geleerd van de hyperinflatie in Duitsland. In westerse wereld waken directeuren van de centrale banken, veelal knappe economen, ervoor dat de inflatie door het reguleren van de geldhoeveelheid niet uit de hand loopt. Een potentieel gevaar vormen de aanhoudende begrotingstekorten in veel landen. Niet voor niets wordt voor de Eurolanden in het stabiliteitspact bepaald dat het overheidstekort niet boven de 3% van de totale begroting mag stijgen. Morrelen aan dit pact houdt het gevaar in van een hogere inflatie. In de Verenigde Staten is dit gevaar nog veel meer reëel. Door de aanhoudende oorlogen in Afghanistan en Irak kampt de regering met enorme overheidstekorten, waardoor de waarde van de dollar sterk onder druk is komen te staan. In enkele maanden verloor de dollar bijna 40% van z'n waarde ten opzichte van de euro. Als het wereldwijde vertrouwen in de dollar verder daalt kunnen er in de nabije toekomst nog onverwachte dingen gebeuren...

    Ton Vis
  13. forum rang 7 ffff 15 april 2021 13:43
    Houseparty,

    Mooie samenvatting van de inflatie-explosie die in Duitsland plaats vond tussen 1921 en 1924. Daar is ontzettend veel literatuur over en het is tot op de dag van vandaag in de Duitse geest gegrift. Duitsers beseffen als geen ander volk wat inflatie voor een ellende kan teweegbrengen.
    Nu is dat wel heel extreem geweest, maar ook in een gewoon mensenleven van 70 jaar constateer je toch wel degelijk een enorme inflatie zoals ik al in voorgaande postings in deze
    draad aangaf. Vergelijk de prijs van grond, van huizen, de uurlonen, de vakantie-uitkeringen, de gas, water, en elektriciteitsrekening voor een gezin of de prijs van een doorsnee auto in pakweg 70 jaar tijd. Het huishoudgeld in 1950 of anno vandaag......

    Ook het simpele feit dat de 1 Eurocent muntjes en de twee- Eurocentmuntjes zo goed als hun waarde verloren hebben en in ieder geval in productiekosten al méér kosten dan de waarde van het muntje in het betalingsverkeer Ook zoiets zegt genoeg hoe de inflatie blijft doordenderen.

    Tenslotte Houseparty" In mijn privé verzameling: Biljetten von Hundert Mark 1 November 1920, Tausend Mark , Zwanzigtausend Mark van 20 Februari 1023 ( Een stuk of tien), eine Millione Mark und Zweihundert Milliarde Mark. En daarop staat: Zaehlt die Reichsbankhauptkasse in Berlin : 15 Oktober 1923.....

    Een boeiende verzameling die mij alert houdt over dit onderwerp.

    Papier is geduldig..... Op papier kun je kilo's goud bezitten...... Op papier of in je computerbestand kun je duizenden Euro's bezitten..... Maar altijd ergens die Duitse les: Geef mij het toch maar " bar", mooi in het handje.....

    Peter
1.036 Posts
Pagina: 1 2 3 4 5 6 ... 52 »» | Laatste |Omhoog ↑

Meedoen aan de discussie?

Word nu gratis lid of log in met je emailadres en wachtwoord.