Ontvang nu dagelijks onze kooptips!

word abonnee
IEX 25 jaar desktop iconMarkt Monitor

Moeten we alle Olies dan maar verkopen?

Moeten we alle Olies dan maar verkopen?

Als je vaak genoeg een mening geeft over een bedrijf of sector, of over de olieprijs, dan pakt een aanbeveling weleens goed uit. En soms niet.

Weinig keren ging dat zo goed als met Lundin, een Zweeds bedrijf dat al lange tijd de meest actieve (en succesvolle) olie-explorant is in Noorwegen. Naar aanleiding van een column in september 2017 over Johan Sverdrup, de met afstand grootste olievondst in de Noordzee van deze eeuw, noemde ik Total en Lundin als aantrekkelijke aandelen. Lundin deed toen ongeveer 180 SEK (Zweedse Kronen).

Een klein jaar later, op een niveau van 300 SEK, raadde ik aan om winst te nemen. Op dit moment bevindt het aandeel zich nog steeds rond die koers.

Ik sta nog steeds achter de stelling dat de grote conventionele olie- en gasbedrijven (de majors) zoals Shell, ExxonMobil en Total veel aantrekkelijker zijn dan de Amerikaanse schalieolieproducenten.

Schalieolie

Terwijl de koersen van de majors de laatste 3 jaar redelijk constant bleven (en zij wel 5 of 6% dividend rendement gaven) zijn de koersen van de schalieolieproducenten gedurende deze periode fors naar beneden gegaan (vaak met meerdere tientallen procenten).

Olieprijs en het risico van een langzamere wereldwijde economische groei hielpen niet, maar de voornaamste reden is voor de schalieolieproducenten veel eenvoudiger: tot op de dag van vandaag draait deze sector als geheel met verlies.

Diepzee

Transocean, het deepwater-boorbedrijf, was met afstand de minst succesvolle aanbeveling. Sinds die aanbeveling een jaar geleden is het aandeel substantieel gedaald. Het antwoord op de titel van de bewuste column (“Zijn contractors weer aantrekkelijk?”) moest, afgelopen jaar althans, luiden: nee. De activiteiten zijn (nog) niet genoeg aangetrokken om hun tarieven de kans te geven weer omhoog te gaan.

Schalieolie zal ooit minder snel gaan groeien en dan komt er weer meer noodzaak voor een groei van de activiteiten in conventionele olie en deepwater. Dat duurt langer dan verwacht.

Waarom zou men niet meer moeten beleggen in olie en gas?

Maar eigenlijk is de interessantste vraag of we überhaupt nog wel in de olie- en gassector moeten beleggen. Er zijn meerdere analisten die een negatief advies geven voor de sector als geheel. Zo stonden er in de Financial Times, toch niet de favoriete krant van Greenpeace, de afgelopen maand een aantal artikelen van deze strekking (het betrof artikelen over de aanbevelingen van BNP Paribas en Redburn). Sommige bedrijven lijken er intern niet uit te zijn: de aanbevelingen van Bloomberg New Energies gaan vaak een heel andere kant op dan die van Bloomberg zelf.

De koersen willen niet omhoog

De koersontwikkeling van aandelen in de olie- en gassector blijft al een aantal jaren achter bij indices als de S&P 500 (VS) of de FTSE 100 (UK). De market cap van het aandeel ExxonMobil, in 2009 nog het grootste aandeel op de beurs in de VS, viel recent uit de top tien van grootste aandelen in de S&P 500. Sinds 2017 is de olieprijs licht aangetrokken – de aandelenkoersen van de olie- en gassector als geheel echter niet.

Fossiele energie is op zijn retour

Daarnaast stelt men dat de energietransitie nu meer vaart krijgt; zeker in Europa en mogelijk, na de presidentsverkiezingen in 2020, ook in de VS. Een snellere energietransitie zou kunnen betekenen dat de olievraag reeds rond 2025 een maximum bereikt. Als dat niet gebeurt zou rond 2030 de klimaatverandering wel eens dermate pijnlijk kunnen worden dat er veel drastischer maatregelen voor de olie- en gassector in het verschiet zouden kunnen liggen.

Maatschappelijke weerstand

Tenslotte verwacht men dat de druk uit de samenleving op de olie- en gassector steeds groter zal worden. Dat houdt ook in: toenemende druk op grote beleggers als pensioenfondsen om niet meer in de winning van fossiele brandstoffen te beleggen. En het kan betekenen dat rechters oliebedrijven aansprakelijk stellen voor klimaatverandering. Tenslotte zijn uitspraken van rechters niet echt onafhankelijk en onveranderlijk; zij bewegen met de samenleving mee.

Waarom zou men wel kunnen beleggen in olie en gas?

Het gevaar bestaat dat een oudere generatie de impact van de energietransitie onderschat en denkt dat het allemaal wel mee zal vallen. Klimaatverandering zal niet meevallen en er komen grote veranderingen aan. Elektrische auto’s gaan een grote vlucht nemen. Onderschat niet hoezeer een groot deel van de jongere generatie gegrepen is door dit probleem.

Energietransitie kost tijd

Maar het omgekeerde vindt ook plaats: mensen overschatten hoe ver we al gevorderd zijn met de energietransitie. Als Nederlanders gevraagd wordt naar het aandeel zon en wind in de wereldwijde energievoorziening overschatten ze dat steevast (het juiste antwoord is ongeveer 2%, voor 2018).

Fossiele brandstoffen zijn voorlopig nog in ruime mate nodig. Ook als we wel de richting in slaan van een scenario dat de opwarming tot 2 graden beperkt (en laten we wel zijn: daar ziet het voorlopig niet naar uit) dan zal het verbruik van olie en gas in 2040 vergelijkbaar zijn met het huidige (wat meer voor gas, wat minder voor olie).

Waar te beleggen in olie en gas?

Intussen is het dividendrendement van Shell gestegen tot boven de 6%. En dat gebeurt terwijl wij praten over de mogelijkheid van een negatieve rente op spaargeld. Als Shell nog 15 jaar doorgaat met dit dividend, en zij zullen het alleen dan verlagen als het echt niet anders kan, dan hebt u uw geld er nominaal (en bij de huidige rentes ook reëel) uit.

Alles wat het aandeel Shell dan nog waard is krijgt u er in 2035 gratis bij. En misschien is Shell wél succesvol in New Energies, verkoopt het stroom uit wind en is het tegen die tijd marktleider  op het gebied van elektrische laadstations langs snelwegen.

Naar mijn inschatting worden de risico’s in Shell zo langzamerhand overschat en de risico’s in andere bedrijven onderschat. Kent u een ander bedrijf waarvan de vraag naar het product over 20 jaar, in ongewijzigde vorm, nog vrijwel hetzelfde zal zijn?

Shell is geen vrijwel risicoloos aandeel meer. Maar het is ook geen gevalletje Kodak dat met achterhaalde technologie aan de rand van de afgrond staat. Veel van het huidige nieuws over de olie- en gasindustrie wordt vooral gedreven door oprechte zorg over klimaatverandering. Dat betekent niet dat het ook een goede leidraad voor beleggers is.

Majors versus olieservice-industrie

Bij de huidige koersen kan beleggen in majors als Shell of Total aantrekkelijk zijn. Zoals bij alle beleggingen moeten we rekening houden met risico’s en niet al onze eieren in één mandje leggen. Maar beleggen in de majors is wel minder risicovol dan beleggen in de service-industrie.

Terwijl de winsten van de majors zich weer bevinden op het niveau van de periode 2010-2014 (met hoge olieprijzen) is dat voor de service-industrie nog lang niet het geval. Zij zijn afhankelijk van aantrekkende activiteiten in de olie- en gaswinning. Die activiteiten zouden, met de huidige energietransitie, mogelijk op een structureel lager niveau aangeland kunnen zijn.

Klik om te vergrotenDividendrendement Exxon Mobil

Met als afsluiting voor één keer mijn eigen beleggingen:

  • Mijn tolerantie voor risico is, nadat ik de 55 gepasseerd was, afgenomen.
  • Mijn beleggingen in aandelen zijn nu dan ook niet meer dan ongeveer een kwart van mijn vrij beschikbare geld. Ik ben niet gerust op de huidige hoge waarderingen en de kans op een economische crisis of handelsoorlog.
  • Een deel van mijn beleggingen zit al meer dan 10 jaar in een wereldwijde aandelentracker; ik kijk er nooit naar om.
  • Een deel zit in de volgende vier bedrijven: Total, Shell, ExxonMobil en SBM offshore. Het reflecteert mijn voorkeur voor winstmakende majors boven verlies draaiende bedrijven in schalieolie en mijn twijfels over de service-industrie. SBM is een reflectie van (mijn inschatting) de aantrekkelijkheid van deepwater olie en de vraag naar FPSO’s de komende jaren.

Jilles van den Beukel is geofysicus. De informatie in deze column is niet bedoeld als professioneel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen.
Volg Van den Beukel ook via Twitter: @JillesAppelscha

Meld u aan voor de dagelijkse Beursupdate

Dagelijks een update van het laatste beursnieuws en beleggingskansen in uw mailbox!

 
Jilles van den Beukel

Auteur:

Jilles van den Beukel is geofysicus en energie specialist bij HCSS (the Hague Centre for Strategic Studies). Sinds 2016 schrijft hij over de olie- en gasindustrie op zijn blog JillesonEnergy.

Gerelateerd

Reacties

9 Posts
| Omlaag ↓
  1. Charlemagne 3 oktober 2019 08:04
    Naast de door u geschetste ontwikkelingen is niet onbelangrijk dat de wereldbevolking in die tijd fors zal toenemen. 10 tot 12 miljard over 60/70 jaar is niet ondenkbaar. Ook hele continenten zullen nog eens streven naar en kansen krijgen voor een hogere welvaart. Zeg maar, van 8 dingen p.p. in een stopcontact naar 20 of zoiets (volstrekt willekeurig getal overigens). Dat zal er toe leiden dat de vraag naar energie nog enorm zal stijgen en de wereld nog heel lang niet zonder fossiel zal kunnen. Alleen wind en zon zal dat niet kunnen opvangen. Het zij zo, maar een sterke stijging van de olieprijs naarmate men minder gaat produceren zou mij niets verbazen.... Enfin, beleidsmakers hebben altijd al moeite gehand in de toekomst te kijken, ze worden politiek afgerekend op de korte termijn helaas. Dat de luchthaven in 2070 allang op zee zal liggen en er in de wereld honderden kerncentrales zullen zijn bijgekomen, kan er bij velen domweg niet in. Helaas zal ik dan vanaf een wolkje moeten zien of ik gelijk heb gekregen....
  2. forum rang 5 Ronald Engels 4 oktober 2019 17:26
    Jilles,

    Graag het volgende:
    - Long SHELL, TOTAL, ENI, SBM-OFFSHORE, TECHNIP/FMC.
    - Short Renewable - Duurzame energie, zwaar verliesgevend tot nu toe, slechts veel geld verloren met Solarpanels, Brandstofcellen, Golfslag energie, enzv. Wegblijven heeft weinig tot geen echte financieel rendabele toekomst.
    - Hoeveel burgers gaan en willen echt in een elektrische auto, rijden en kopen, alleen rijke stadsmensen die korte afstanden rijden, is dus hooguit 15 % van alle auto-kopers.
    -Volgens Rystad Energy Netherlands: Power Generation in the Netherlands will increase from 110 TWh in 2019 to 136 TWh in the year 2040, of which they expect Solarpower to increase from 2.4 TWh in 2018 to 20 TWh in 2040 and Windpower to increase from 2 TWh in 2018 to 70 TWh in 2040.
    - Gas and Coalpower combined is still expected to be around at least 30 TWh in 2040.
    - In view of the closures of all Coal and Nuclear Powerplants in the Netherlands, the demand for Gasfired Powerplants will stay high and will yearly increase considerably from 2018, this is also my personal view, due to the impossibility to increase Wind and Solarpower production in the Netherlands to the combined 90 TWh by 2040 from 4.4 TWh as of 2018.
    - Last but not least: It should be clear by now to all informed people on this planet, "That Man-made CO2 Global Warming is a huge Fraud and that planet earth`s Warming and or cooling (period 2020-2055) is fully dependent on our more or less- SUN-Activity, -COSMIC RAYS Nuclei Bombardements = -Cloud Seeding/Formation, Milankovitch Cycles and so on.

    So I am not worried on my Oil & Gas shares, giving a very nice divident and will just keep on investing in this profitable and clean environment.

    M.v.g. Ronald
  3. [verwijderd] 8 oktober 2019 13:45
    "Mijn beleggingen in aandelen zijn nu dan ook niet meer dan ongeveer een kwart van mijn vrij beschikbare geld."

    Ik hoop dat de rest niet op de spaarrekening staat. Met negatieve rente in aankomst en het onbeperkt bijdrukken van Dollars en Euros lijkt me dat pas echt een riskante investering. (of beter: gegarandeerd verlies).
  4. geobeo 8 oktober 2019 15:44
    Nog iets om in het achterhoofd te houden: Duitsland.

    Duitsland is in feite al zo'n 10 - 20 jaar bezig met overstappen van Kern energie (schoon) + kolen/gas naar "groen" en gas.

    De verdeling wordt straks ongeveer: 35 % zon/wind/"groen" en ongeveer 65 % gas.

    Dat betekend dus dat Duitsland MEER gas gaat verbruiken en MEER CO2 gaat uitstoten naarmate de schone kern centrales vervangen worden door gas (uit Rusland).

    Nu ziet de EU en o.a. Frankrijk dat als een goed voorbeeld om te volgen. Dus Frankrijk is nu ook bezig met plannen om haar schone kern centrales te gaan vervangen door *iets* anders. Dat iets kan alleen gas / kolen / en andere viezigheid zijn. Want schoner dan kern energie bestaat niet en "groene" energie is per definitie niet continu. Accu's voor opslag bestaan nog niet goedkoop genoeg.

    Houd ook even in het achterhoofd dat de elektrisch energie behoefte in alle EU landen met zo'n 10 tot 20 % zal stijgen naarmate mensen (en vracht transport) overgaan op elektrisch rijden. Dus nog meer uitstoot.

    En terwijl o.a. Duitsland en Frankrijk massaal aan het gas gaan, is piepklein Nederlandje bezig keihard te investeren om helemaal van het gas af te komen.

    En zo pissen we in de EU met z'n allen keihard tegen de wind in. En voor wat?

    Maargoed, waar ik dus heen wilde: de energie transitie betekend in de komende 10 jaar dus feitelijk dat de grootste verbruikers in Europa overgaan op voornamelijk gas. En dat de totale energievraag ook nog eens toeneem. Dat de CO2 uitstoot dus zal stijgen. En dat de vraag naar gas sterk zal toenemen.

    En wie lacht de ballen uit z'n broek? Putin. www.youtube.com/watch?v=xDQDyt0B-1E
  5. forum rang 8 objectief 8 oktober 2019 17:08
    quote:

    Jeroen Buis schreef op 8 oktober 2019 13:45:

    "Mijn beleggingen in aandelen zijn nu dan ook niet meer dan ongeveer een kwart van mijn vrij beschikbare geld."

    Ik hoop dat de rest niet op de spaarrekening staat. Met negatieve rente in aankomst en het onbeperkt bijdrukken van Dollars en Euros lijkt me dat pas echt een riskante investering. (of beter: gegarandeerd verlies).
    Vandaag was die spaarrekening dan wel weer de beste keuze; wat het morgen is weet nog niemand.
  6. forum rang 4 theo1 15 oktober 2019 10:31
    @geobeo:
    De Duitsers gaan niet zozeer van de kernenergie af vanwege het klimaatgebeuren, maar vanwege de Fukushima-ramp. Toen is ineens halsoverkop dat besluit genomen. Het issue is niet dat kernenergie schoon is, maar dat het eng is. Het ergste dat kan gebeuren met een kolencentrale is dat er een paar dagen lang een vieze zwarte wolk boven de stad hangt. Het ergste dat kan gebeuren met een kerncentrale is dat een groot gebied onbewoonbaar wordt. Dat is een groot verschil.

    De meeste bestaande kerncentrales zijn in de jaren 1960/1970 gebouwd. Die zijn dus behoorlijk op leeftijd. Nieuwe centrales bouwen is akelig duur omdat Europa alleen maar dichter bevolkt is geworden, en de risicotolerantie van de bevolking alleen maar minder is geworden. Zie maar eens een locatie te vinden. En er zijn al vele jaren amper nieuwe kerncentrales gebouwd waardoor veel ervaring verloren is gegaan.

    Theoretisch gezien is kernenergie een goed alternatief, maar praktisch is de technologie feitelijk dood. Het is lastig ergens een windmolen te plannen, kerncentrales zijn nog heel erg veel enger. Je zit met langdurig radioactief afval. Je zit met enorme bouwkosten. Er is een gebrek aan aannemers met ervaring. Het is een gepasseerd station.

    Je kan klimaattechnisch winst halen door kolen en vooral bruinkool te vervangen door gas of wind/zon. En er zijn technische doorbraken nodig in energie-opslag.
9 Posts
|Omhoog ↑

Meedoen aan de discussie?

Word nu gratis lid of log in met je emailadres en wachtwoord.