AFM helpt juist niet

Het zal je maar gebeuren. Je bent op volle zee, de kapitein maakt er een potje van en blijkt niet de juiste papieren te bezitten. Het schip waarop je zit, is ook nog eens lekgeslagen tijdens een storm.

Het is pompen of verzuipen voor iedereen aan boord, juiste papieren of niet. Het lijkt te lukken om de haven met zo min mogelijk averij te bereiken.

Het wordt nog gekker als de marine, die tot dan toe niet mocht ingrijpen, je schip opeens torpedeert om je te behoeden voor de onbekwame kapitein.

Iets vergelijkbaars is er aan de hand in vastgoedfondsenland. Vastgoedfondsen kunnen door veel oorzaken in moeilijkheden komen.

Oplossen
Er zijn ordinaire boefjes, die uw inleg er direct doorheen draaien, pechvogels, die de bank op een slecht moment heeft laten zitten. En alles wat daar tussen zit. Of u met boeven te maken heeft of met pechvogels, blijkt uiteindelijk uit de bereidheid van de fondsaanbieder om mee te werken aan een oplossing als het misgegaan is.

Het valt mij op dat die bereidheid er meestal, weliswaar hier en daar onder maximale druk, toch blijkt te zijn. Zo heeft TRE Investments bijvoorbeeld grote fouten gemaakt, maar lijkt in ieder geval zoveel mogelijk mee te werken aan een oplossing voor de honderden beleggers die in hun fondsen participeren.

Die medewerking komt weliswaar op straffe van hoofdelijke aansprakelijkheid van de heren bestuurders. Zij zouden, indien daartoe veroordeeld, voor de rest van hun leven aan de bedelstaf raken, maar toch.

Ingrijpen
Ook de Lemmens Groep, die wettelijke regelgeving lijkt te zien als een vriendelijk en vrijblijvend advies hoe zij zich kunnen gedragen, houdt in ieder geval de schijn op schoorvoetend mee te willen werken aan het opruimen van de chaos die ze hebben veroorzaakt.

Zo zitten beleggers en fondsaanbieders ongemakkelijk met elkaar in hetzelfde wiebelende schuitje en peddelen, al hozend, naar de kade. In ieder geval wordt de schade zoveel mogelijk beperkt.

Tot de Autoriteit Financiële Markten (AFM) met veel aplomb aan boord sprong. Waar de waakhond tot nu toe aan de ketting lag tot de Europees vastgestelde grens van 50.000 euro, heeft het de Nederlandse wetgever behaagd om aan die ketting een lang elastiek te binden.

Botte bijl
Via de Wet handhaving consumentenbescherming kan de AFM onder andere "oneerlijke handelspraktijken en misleiding" aanpakken, ongeacht de hoogte van het bedrag in kwestie. Dat lijkt winst, want oneerlijke handelspraktijken en misleiding moeten natuurlijk uitgebannen worden.

Maar verkeerd, of onhandig toegepast kan de kuur erger zijn dan de kwaal. En dat lijkt nu helaas te gebeuren. In plaats van het respecteren van het wankele bestand dat tussen enkele fondsen en beleggers aan het ontstaan was, heeft de getergde waakhond direct en met de botte bijl van zijn nieuw verworven bevoegdheden gebruikgemaakt.

Zo is aangifte gedaan bij het Openbaar Ministerie tegen TRE en is de Lemmens Groep een boete opgelegd van 560.000 euro. In beide zaken torpedeert de AFM het met pijn en moeite op gang gesleepte proces en schaadt de belangen van de toch al onfortuinlijke beleggers, die juist door de AFM beschermd moeten worden.