Ons pensioenprobleem te complex

op dinsdag 20 juni 2017

Deze week kopte het FD over een plan van Robert Merton dat het wereldwijde pensioenprobleem kan oplossen. Als ik de naam van Nobelprijswinnaar Merton zie, dan ben ik meteen nieuwsgierig. Dit is toch één van de belangrijkste beleggingseconomen.

Hij kreeg de Nobelprijs voor het optiewaarderingsmodel Black-Scholes. Wrang genoeg klapte zijn hedgefonds LTCM (het grootste hedgefonds van de jaren ’90) dat belegde op grond van dit model. Toch is Merton een van de toonaangevende onderzoekers naar (onder meer) life cylce-beleggingen.

Sinds vorig jaar propageert Robert Merton de omgekeerde hypotheek als alternatief voor de zogenaamde life cycle- of doelfondsen die veel pensioenspaarders in de Verenigde Staten in hun pensioenplan, het zogenaamde 401K-plan, hebben.

Huis opeten aanvulling inkomen

Merton verafschuwt doelfondsen die zonder nadenken het risicoprofiel afbouwen. Hij vindt de primaire oplossing voor iemand die met pensioen gaat inkomenszekerheid, en niet een nominale som geld. Immers, we weten niet hoe lang je leeft en dus ook niet hoe lang je inkomen nodig hebt. Een omgekeerde hypotheek, wat we hier je huis op eten noemen, biedt een redelijk bestendig aanvullend inkomen zolang je in je huis woont, aldus Merton.

Om het even naar de huidige Nederlandse situatie te vertalen; we zijn het land met de hoogste eigen woningschuld per inwoner ter wereld. De overwaarde, voor zover deze er is, ligt dus een stuk lager dan in de VS en landen om ons heen.

Voor toekomstige generatie pensionerende Nederlanders gaat de vlieger al helemaal niet op, immers die hebben vaak een groot deel van de hypotheek aflossingsvrij (want dat gaf optimale rente-aftrek) en houden zo weinig ruimte over voor een omgekeerde hypotheek.

Valkuil van de doelfondsen

DNB en AFM waarschuwen steeds luider voor de problematiek waarin de generatie veertigers en vijftigers straks verzeild raken. Het moge duidelijk zijn, de omgekeerde hypotheek is voor veel huizenbezitters hier niet de heilige graal. Maar ik kijk liever naar de kritiek die Merton heeft op de doelfondsen.

Want daar heeft hij wel degelijk een punt dat ook hier hout snijdt. Net zoals vrijwel geen enkele beleggingshypotheek hoog genoeg is om de hypotheeksom straks in zijn geheel af te lossen, zo zal ook de opgebouwde pensioenpot in een lijfrente, bankspaarpot of pensioenfonds straks niet voldoende zijn om het bestaande bestedingspatroon te handhaven.

Daarvoor zal ook de prive spaarpot ruimschoots moeten worden aangesproken. De verplichte prognoserendementen ten spijt, veel doelfondsen zullen ruimschoots tekort gaan schieten ten opzichte van het beoogde rendement. De reden voor het achterblijvende resultaat is een optelsom.

Wat als inflatiebescherming niet werkt

Allereerst werken veel doelfondsen met een automatische afbouw van risico. Die gebeurt vak ongeacht de marktvolatiliteit. Dus door een vastgestelde einddatum, kan automatische verkoop van risicovolle beleggingen en herbelegging in defensieve beleggingen sterk nadelig uitpakken. Denk maar eens dat u in de periode 2009-2014 de aandelen zou hebben verkocht voor kortlopende obligaties.

Het tweede gevaar is dat de inflatiebescherming niet goed werkt (zie mijn artikel over inflatie gelinkte obligaties). Dan zijn er nog de kosten, die zeker defensievere portefeuilles een groot deel van het rendement opslokken.

En naast het tegenvallende resultaat de beleggingen, komt iemand er nu zeer bekaaid vanaf als de opgebouwde lijfrente, vaak belegd in doelfondsen, wordt omzet in een uitkerende lijfrente. Door de lage rente, keert de lijfrente een extreem laag bedrag uit.

Welk potje als eerste opeten?

Professor Merton bepleit dat doelfondsen veel meer op maat afgestemd moeten worden op de klantsituatie en daarbij de marktomstandigheden in acht nemend en vooral niet op de automatische piloot hun risico moeten afbouwen. Merton zei letterlijk in een lezing vorig jaar: “Dit soort fondsen behaalt niet eens de ondergrens van het gezonde verstand.”

De technologie is inmiddels gelukkig zover dat het beter kan, maar er zal maatwerk aan te pas moeten komen voor een goede inkomensplanning. Het komt er simpelweg op neer welk potje u als eerste van het vuur haalt om op te eten.

De vermogensbeheerindustrie beweegt zich inmiddels ook in Nederland steeds meer richting vermogensplanning. Maar het gros van de pensioenpotjes die nu nog rustig pruttelen op het fornuis, zullen straks voor een zeer karige pensioensdis zorgen als er niet snel een goede kok ingrijpt om de oude producten te vervangen voor verse ingrediënten.

Aanbieders doen te weinig

De vraag is of de huidige productaanbieder van pensioenoplossingen voldoende kennis en keuze heeft van het aanbod in beleggingsoplossingen om deze kwaliteitsslag vorm te geven.

Merton heeft zich inmiddels al jaren verbonden aan een partij die in ieder geval aan zijn kwaliteitsstandaard voldoet, maar veel aanbieders hier tappen nog altijd uit het oude vertrouwde vaatje. En dat is niet veel soeps.

Jeroen Brenninkmeijer is mede-oprichter en partner bij MJR Advies. De informatie in deze column is niet bedoeld als professioneel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen.

Meld u aan voor de dagelijkse Beursupdate

Dagelijks een update van het laatste beursnieuws en beleggingskansen in uw mailbox!

Uw emailadres

Ja, ik blijf graag op de hoogte van de speciale acties en aanbiedingen van IEX Media

Auteur: Jeroen Brenninkmeijer

Jeroen Brenninkmeijer is mede-oprichter en partner bij MJR Advies. Vanaf een kleine commissionair tot chique private bank, heeft Brenninkmeijer samengewerkt met een grote diversiteit aan klanten en collega’s. Uiteindelijk koos hij ervoor om de klant bij te staan zonder afhankelijk te zijn van het product of omvang van het ver...

Meer over deze auteur

Recente artikelen van Jeroen Brenninkmeijer

jun '17 Ons pensioenprobleem te complex
mei '17 De rally die bijna iedereen mist
mrt '17 Inflatie? Best link

Reacties

Volgen

10 Posts

| Omlaag ↓

[verwijderd] 20 juni 2017 23:34
   [verwijderd]

Lid sinds: 01 jan 0001

Laatste bezoek: 01 jan 0001

   Aanbevelingen

Ontvangen: 0

Gegeven: 0

   Aantal posts: 0
En dan ben ik ook wettelijk verplicht om mee te doen met bedrijfs sparen en pensioenen. Om vervolgens "mijn geld" niet te kunnen inzetten hoe ik dat wil. Want de deskundige weten het zo goed. Achteraf vertellen ze me dat ze het ook niet weten. En krijg ik een habbekrats terug voor wat ik gespaard heb. Terwijl onderweg de kosten gewoon doorlopen. En ze vrijwel niets meer presteren als de gemiddelde belegger..kortom geen meer waarde. Overheden en banken zijn volks gevaarlijke instellingen.

0
”
Quote Reageren

Niet oké
Bonost 21 juni 2017 11:46
   Bonost

Lid sinds: 19 mrt 2014

Laatste bezoek: 20 dec 2024

   Aanbevelingen

Ontvangen: 252

Gegeven: 11

   Aantal posts: 1.481
Het grootste deel van de bevolking zal beduidend slechter presteren dan jouw gemiddelde belegger. Daarmee gaat de prestatie van die gemiddelde belegger omlaag.
Als je het over een gevaar hebt, dan is het wel het vrijgeven van deze gelden (om zelf te beleggen). Dan hebben we het over grootschalig kapitaalverlies. Het gevolg is nog erger dan het gepruttel van banken en pensioenfondsen.
Lijkt mij toch beter dat de deskundigen het doen, maar dan wel op een betere manier. Het beschrevene in dit artikel behandeld een aantal punten die inderdaad kunnen worden verbeterd.
Toch vooral kritisch blijven, want ook hier wordt de wereld beter voorgesteld dan hij in werkelijkheid is.

0
”
Quote Reageren

Niet oké
[verwijderd] 21 juni 2017 12:54
   [verwijderd]

Lid sinds: 01 jan 0001

Laatste bezoek: 01 jan 0001

   Aanbevelingen

Ontvangen: 0

Gegeven: 0

   Aantal posts: 0
Is idd ook iets wat ik niet begrijp... Wettelijk verplicht zijn te storten in pensioenfondsen, maar 0 garantie op het rendement / ROI...
Ik begrijp wel dat er afgedragen moet worden omdat er een groot deel Nederlanders is dat tegen zichzelf beschermd moet worden niet al hun geld uit te geven en daarmee op hun oude dag te weinig buffer te hebben. Wat ik alleen niet snap is het rendementsverhaal (al was het alleen maar verzekering van retour inleg).
Ik laat me iig niet verleiden tot aanvulling pensioengat, omdat niemand me het vertrouwen kan geven dat dit gat geen bodem heeft. Dan spaar ik het zelf wel.

0
”
Quote Reageren

Niet oké
[verwijderd] 22 juni 2017 14:12
   [verwijderd]

Lid sinds: 01 jan 0001

Laatste bezoek: 01 jan 0001

   Aanbevelingen

Ontvangen: 0

Gegeven: 0

   Aantal posts: 0
ik heb van 1997-2000 gewerkt voor een levensverzekeraar...en een premievrij pensioen leek een aardig extraatje. Nu blijkt dat ze in 17-20 jaar tijd een vermogen hebben opgebouwd van welgeteld 89 euro welke ik mag afkopen onder aftrek van belastingen...of ik krijg tzt een pensioentje uitgekeerd van 0,87 cent per maand! ...ik zou ongeveer dus 2500 jaar voor deze werkgever hebben moeten werken voor een fatsoenlijker pensioeninkomen?

Nu hebben we het over een pensioen dat ondergebracht is bij AEGON en niet bij een sigarenwinkel op de hoek van de straat.

Uiteraard ben ik heel erg benieuwd welke inleg mijn werkgever heeft gedaan indertijd en welk rendement AEGON dan wel voor hun klant, ik in deze, heeft gemaakt.
Wellicht een prima bevestiging van de reden waarom ik indertijd met het werk ben gestopt, aangezien mij duidelijk werd dat al rap 30-40% aan de strijkstok bleef hangen en er voor mij grenzen zitten aan het oplichten van klanten (kranten staan al jaren bol van de praktijken zoals woekerpolissen, Legiolease etc. etc, maar m.i. nog steeds topje vd ijsberg)

Ik ben voorstander van afschaf van een verplicht pensioenstelsel aangezien wetgevers en beheerders zich blijkbaar ook verplicht voelen flink in deze collectieve kas te graaien waar de ontdekking doorgaans pas decennia later id toekomst ligt.

2
”
Quote Reageren

Niet oké
Ivanrybkin 23 juni 2017 12:27
   Ivanrybkin

Lid sinds: 21 jul 2004

Laatste bezoek: 17 aug 2023

   Aanbevelingen

Ontvangen: 384

Gegeven: 419

   Aantal posts: 2.062
"Net zoals vrijwel geen enkele beleggingshypotheek hoog genoeg is om de hypotheeksom straks in zijn geheel af te lossen, zo zal ook de opgebouwde pensioenpot in een lijfrente, bankspaarpot of pensioenfonds straks niet voldoende zijn om het bestaande bestedingspatroon te handhaven."

Wat een onnodige bankmakerij.
- het handhaven van het bestaande bestedingspatroon is voor lang niet iedereen een doel (nu hoge uitgaven ivm hypotheek en kinderen, maar straks niet meer).
- later met pensioen betekent ook langer en relatief meer opbouwen;
alle 40-ers van nu werken tot hun 70e.

Zelfs de ABP pensioenoverzichten van 40- ers laten zien dat als zij gewoon met pensioen gaan vanaf het moment dat ze AOW-gerechtigd zijn, het netto inkomen vanaf pensioendatum stijgt ipv daalt t.o.v. nu.

Ouderen zijn niet voor niets de rijkste generatie in de nederlandse samenleving!

0
”
Quote Reageren

Niet oké
Ivanrybkin 23 juni 2017 12:29
   Ivanrybkin

Lid sinds: 21 jul 2004

Laatste bezoek: 17 aug 2023

   Aanbevelingen

Ontvangen: 384

Gegeven: 419

   Aantal posts: 2.062
quote:
ivet schreef op 22 juni 2017 14:12:
ik heb van 1997-2000 gewerkt voor een levensverzekeraar...en een premievrij pensioen leek een aardig extraatje.
klein bijbaantje naast studie oid ?
(laag salaris en dus veel last van salarisdeel waarover je geen pensioen opbouwt? )

0
”
Quote Reageren

Niet oké
objectief 23 juni 2017 12:42
   objectief

Lid sinds: 19 mei 2011

Laatste bezoek: 21 dec 2024

   Aanbevelingen

Ontvangen: 5108

Gegeven: 42

   Aantal posts: 26.813
quote:
ivet schreef op 22 juni 2017 14:12:
ik heb van 1997-2000 gewerkt voor een levensverzekeraar...en een premievrij pensioen leek een aardig extraatje. Nu blijkt dat ze in 17-20 jaar tijd een vermogen hebben opgebouwd van welgeteld 89 euro welke ik mag afkopen onder aftrek van belastingen...of ik krijg tzt een pensioentje uitgekeerd van 0,87 cent per maand! ...ik zou ongeveer dus 2500 jaar voor deze werkgever hebben moeten werken voor een fatsoenlijker pensioeninkomen?

Ik ben voorstander van afschaf van een verplicht pensioenstelsel aangezien wetgevers en beheerders zich blijkbaar ook verplicht voelen flink in deze collectieve kas te graaien waar de ontdekking doorgaans pas decennia later id toekomst ligt.
Een premievrij pensioen was wel bij meerdere bedrijven een normale zaak.
Zelf ben ik voor een verplicht pensioenstelsel, omdat de werkgever de meeste inleg betaalt (gaat hij dit nog wel doen als er geen verplichting is) en de werknemer misschien niet van dit loondeel kan afblijven. (we hebben het hier niet over de managers, die zorgen wel voor zichzelf)
Dat collectieve graaien is verleden tijd, net zoals er zoveel dingen veranderen
o.a. bewustwording dat kosten invloed hebben op het rendement.

0
”
Quote Reageren

Niet oké
objectief 23 juni 2017 12:46
   objectief

Lid sinds: 19 mei 2011

Laatste bezoek: 21 dec 2024

   Aanbevelingen

Ontvangen: 5108

Gegeven: 42

   Aantal posts: 26.813
quote:
Ivanrybkin schreef op 23 juni 2017 12:27:
Ouderen zijn niet voor niets de rijkste generatie in de nederlandse samenleving!

Ouderen zijn m.i. de rijkste generatie, omdat de meeste burgers gedurende hun leven minder uitgeven dan wat er binnenkomt...kortom: je bouwt bezittingen en/of vermogen op naar leeftijd.

0
”
Quote Reageren

Niet oké
[verwijderd] 28 juni 2017 09:48
   [verwijderd]

Lid sinds: 01 jan 0001

Laatste bezoek: 01 jan 0001

   Aanbevelingen

Ontvangen: 0

Gegeven: 0

   Aantal posts: 0
De commentaren bevatten veel wat ik zelf ook wel denk. Ik zelf heb vanaf dag een zoveel mogelijk in mijn eigen huis gestopt dat is voor mij soaarpot waar ik als rendement gewoon in woon. En achteraf is dat de beste belegging in mijn leven een keer betalen en 50% rente en daarna jaar in en jaar uit erin wonen en geen hypotheek of huur betalen.

De investering levert me maandelijks nu 600 euro op. Wel moet ik maandelijks bijdragen aan inderhoudspot van ca 100.
Uit eindelijk gaat het erom waar geef je geld aan uit en waaraan niet. Mag de overheid je dat opleggen? Verplicht inleggen en geen enkele garantie en wel gegarandeerd betalen aan hun niet presteren. Mijn uitgaves dat is persoonlijke kueze. Ik heb bouw economie en bouw informatica gestudeerd.
Elke vorm van bezitting belasten is in mijn ogen stelen van de overheid van zijn burgers.
Neem energie kost iets van 2a5 cent 2 cent winst en 14c belasting.

Premie vrij pensioen is onzin want dat gaat van je bruto salaris af. een ander beslist over hoe jij je salaris ontvangt. Sigaar uit eigen doos.

Banken en verzekerings maatschappijen verdienen zonder echte toegevoegde waarde leveren. Daarom gaan ze kapot op de duur want mensen kunnen en willen dat niet meer betalen.

Economie is een middel om schaarste van goederen te verdelen. Gorderen die overvloedig zijn worden goedkoop. Dat is waar overheden ziich mee bezig zouden moeten houden. Ons eten en drinken.in de supermarkten is goedkoper geworden de laatste 50 jaar. Van 50% van salaris naar 25% ervan gemiddeld.

0
”
Quote Reageren

Niet oké
objectief 28 juni 2017 11:01
   objectief

Lid sinds: 19 mei 2011

Laatste bezoek: 21 dec 2024

   Aanbevelingen

Ontvangen: 5108

Gegeven: 42

   Aantal posts: 26.813
quote:
knax63 schreef op 28 juni 2017 09:48:
De investering levert me maandelijks nu 600 euro op. Wel moet ik maandelijks bijdragen aan inderhoudspot van ca 100.
Uit eindelijk gaat het erom waar geef je geld aan uit en waaraan niet. Mag de overheid je dat opleggen? Verplicht inleggen en geen enkele garantie en wel gegarandeerd betalen aan hun niet presteren. Mijn uitgaves dat is persoonlijke kueze. Ik heb bouw economie en bouw informatica gestudeerd.
Elke vorm van bezitting belasten is in mijn ogen stelen van de overheid van zijn burgers.
Neem energie kost iets van 2a5 cent 2 cent winst en 14c belasting.

Ja, de Overheid zorgt voor haar burgers van de wieg tot het graf...en er zijn weinig burgers die zonder kunnen...ook op pensioengebied.
Dat een eigen woning goed heeft uitgepakt is ook voor 75% aan de overheid te danken en een achterafverhaal.
Zonder Overheid heb je geen inkomen en valt er ook niks te stelen...even nuchter blijven omdat je nu dank zij die Overheid een vermogen hebt opgebouwd.

0
”
Quote Reageren

Niet oké

10 Posts

|Omhoog ↑

Aantal posts per pagina:

Meedoen aan de discussie?

Word nu gratis lid of log in met je emailadres en wachtwoord.