Bulls versus bears (4):
Wel en wee bedrijven

In de economie kijken we vooral naar de Amerikaanse omstandigheden, omdat de VS natuurlijk verreweg de grootste economie in de wereld is. Bovendien geeft het verleden aan, dat Europa de Amerikaanse cyclus volgt met een vertraging van een halfjaar.

De belangrijkste reden hiervoor is dat Amerikaanse bedrijven flexibeler zijn in het aanpassen van arbeidskosten. De economie van de VS deed het uitstekend in de afgelopen jaren en is niet in recessie geweest.

Natuurlijk kwam de groei in het eerste halfjaar vooral op naam van de oorlogsindustrie. De beren wijzen er fijntjes op dat deze groeifactor verdwijnt. Bovendien menen ze dat de overcapaciteit zo groot is, dat er nu niet geïnvesteerd hoeft te worden.

Capaciteitsbezetting
Deze redenering lijkt juist te zijn. Hoe meer machines er ongebruikt staan, hoe minder het desbetreffende bedrijf hoeft te investeren. Met de huidige capaciteitsbezetting van slechts 74,5% is er genoeg capaciteit om toenemende vraag op te vangen. Echter, in het verleden toen we ook van dergelijke percentages zagen, begon de beurs te stijgen.

Let wel, dit gebeurde al voordat de bodem in de bezettingsgraad werd bereikt. Dat was in 1969 zo, in 1974, in 1982 en ook nu lijkt dat weer het geval te zijn. Bovendien was het juli-cijfer alweer licht hoger dan dat van juni.

Investeringen
Voor investeringen is het daarom beter te kijken naar de daadwerkelijke orders en ook daar zien we een lichte stijging. U moet wel goed kijken, maar het is er. Dit is geen belangrijke indicator, nee dit zijn de investeringen zelf. Wel zijn deze cijfers exclusief die van de semi-conductor industrie. Die durft waarschijnlijk haar cijfers niet aan te leveren.

Financieringslasten
Om te investeren heeft een onderneming geld nodig en het bedrijfsleven heeft al zo’n enorme schuld, zeggen de beren. Hoe zien daarom de financieringslasten van de concerns eruit? Deze molenstenen zijn inderdaad een bron van zorg. In 1997 waren de Amerikaanse bedrijven per jaar 120 miljard dollar aan rentelasten kwijt.

Vier jaar later was dat 210 miljard dollar en ondanks de recente schuldafbetalingen en de fors lagere rente is dat bedrag sindsdien nauwelijks gedaald. Echter, alles groeit; ook de economie. Als ik de rentelasten in relatie breng tot de totale economie, dan ziet u in de afgelopen jaren een stijging, maar deze valt in het niet bij de financieringslasten eind jaren tachtig.

Voorraden
Nu er voorzichtig enige hoop ontstaat op een betere economie, zien we dat de voorraden teruglopen ten opzichte van de verkopen. Dat betekent dat deze op enig moment weer moeten worden aangevuld. Darmee ontstaat uiteraard extra vraag.

Wereldeconomie
Met de wereldeconomie lijkt het ook beter te gaan. Dit leid ik af uit de Baltic Freight Index. Dit is de prijs voor het vervoer van goederen. Ik heb helaas alleen een grafiekje van de Panama Indexvoor u. Nu ben ik geen havenbaron, maar ik neem aan dat deze index het vervoer over het Panamakanaal betreft.

Hoe hoger de prijzen, hoe meer handelaren bereid zijn om te betalen om een product van A naar B te krijgen en hoe beter het gaat met de economie.

Plus voor de beurs
Al met al begint het economische plaatje op te fleuren. Als nu de investeringen inderdaad toenemen is het plaatje van een complete cyclus er bijna een, zoals we de leerboeken van de economie terugvinden. Per saldo een plus voor de beurs.

Corné van Zeijl is hoofd beleggingen bij Zurich, waar hij eindverantwoordelijk is voor de beleggingsportefeuilles. Van Zeijl schrijft zijn columns op persoonlijke titel. Voor de Zurich portefeuille belegt hij voornamelijk in fondsen met een marktkapitalisatie van minimaal 1 miljard euro. De informatie in zijn columns is niet bedoeld als professioneel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. Uw reactie is welkom op vanzeijl@iex.nl.