Ontvang nu dagelijks onze kooptips!

word abonnee
Van beleggers
voor beleggers
Uitgebreid zoeken

Beurscodes, betekenis en hulp bij zoeken

Europa

AEX
Euronext Amsterdam
BRU
Euronext Brussels
PSE
Euronext Paris
LIS
Euronext Lissabon
CHX
CBOE Europe, grote(re) EU aandelen
NAV
Investment Funds (NAV)

Noord-Amerika

NYS
New York Stock Exchange
OTC
CBOE BZX Exchange (US)
TSE
Toronto Stock Exchange

Kunt u een instrument niet vinden?

Zoek dan via de zogenaamde ISIN code. Elk instrument, aandeel etc. heeft een unieke code.

Kies vervolgens - wanneer er meerdere resultaten zijn - de notering op de beurs van uw keuze.

Waar vind ik die ISIN code?

Google de naam van het instrument, aandeel etc. met de toevoeging 'ISIN'.

Als zoeken op ISIN code geen resultaten oplevert hebben wij het instrument of aandeel niet in onze koersendatabase.

desktop iconMarkt Monitor
Markt vandaag Koersen Forum Premium IEX Expert
Home  /   Artikelen   /   Column

Pensioen voor iedereen?

Marcel Tak
op
Views: 5.725
Categorie: Column

Het pensioen is deze week in het nieuws. Drie politieke jongerenorganisaties, gelinieerd aan D66, PvdA en VVD, presenteerden een plan om het huidige stelsel drastisch te hervormen. Het ABP kwam met goed nieuws door ons kond te doen van het feit dat de dekkingsgraad van het fonds op 100% ligt. Om er direct aan toe te voegen dat deze volledige dekking niet goed genoeg is.

Als eind van dit jaar de vereiste 104,2% niet wordt gehaald, staat de deelnemers opnieuw een verlaging van de uitkering te wachten. Tot slot was daar het nieuws dat Ferry Mingelen vanaf 1 januari 2014 van zijn pensioen gaat genieten. Voor de Haagse parlementaire pers en Koefnoen een aderlating van jewelste.

Het meest interessant vind ik het voorstel van de jongeren. Het lijkt in de richting te komen van ook mijn wens de pensioenen zoveel mogelijk te individualiseren.  De junior politici stellen in hun 10-punten plan een algemene spaarplicht voor. Alle deelnemers krijgen een persoonlijke (pensioen)spaarrekening, maar de premies blijven collectief belegd. Het pensioen kan binnen zekere grenzen een flexibele ingangsdatum krijgen voor iedere deelnemer.

Twee pijlers
Ook kan er (fiscaal vriendelijk) meer gespaard worden dan het minimum. De deelnemer kan zelf de pensioenuitvoerder kiezen. De overheid ziet toe op de beleggingsstrategie, waarbij voor jongeren met meer risico wordt belegd dan voor ouderen. Bij nadere bestudering heb ik toch kritiek op deze plannen. Dat begint eigenlijk al met het hoofdprincipe van een algemene spaarplicht. Waarom moet er in Nederland een algemene spaarplicht gaan gelden?

Zoals de jongeren zelf al terecht opmerken, behelst hun voorstel de tweede pijler van ons pensioensysteem. De eerste pijler is natuurlijk de AOW. Deze collectieve voorziening zorgt er voor dat iedere Nederlander, na zijn pensionering, een minimumstandaard van leven kan onderhouden. Elke beschaafde en welvarende samenleving behoort een dergelijke voorziening te hebben.

De vraag is waarom vanuit een wettelijke verplichting de overheid moet afdwingen dat we na onze pensionering nog steeds kunnen golfen, cruises kunnen maken en in (luxe) restaurants kunnen eten. Dit zijn activiteiten die gefinancierd worden vanuit de tweede pijler van ons pensioenstelsel. Ieder individu afzonderlijk dient uit te maken of hij voor deze luxe wil sparen. Daar is helemaal geen overheidsdwang voor gewenst. Deze dwang is al helemaal niet te rechtvaardigen omdat ook in de nieuwe voorstellen solidariteit een rol blijft spelen. De luxe vakantie van de ene gepensioneerde wordt dus betaald door de andere, niet meer in leven zijnde deelnemer.

Dramatisch slecht uitgangspunt
Ronduit een verslechtering ten opzichte van het huidige stelsel is het voorstel dat ZZP'ers ook worden onderworpen aan de spaardwang. De jongeren denken de zelfstandigen een plezier te doen, want nu kunnen zij profiteren van de schaalvoordelen van deze collectieve voorziening. En als klap op de vuurpijl is verplicht sparen voor iedereen, dus ook voor ZZP'ers belangrijk, want: "Een verplichtstelling beschermt mensen tegen hun eigen kortzichtigheid." Wat een dramatisch slecht uitgangspunt. Ik ril van dit soort argumenten waarbij de overheid beter dan jezelf kan bepalen wat (op lange termijn) goed voor je is.

Ook de gedachte dat pensioen als collectief goed beter is dan een individueel georganiseerde pensioenvoorziening, bijvoorbeeld door het ontstaan van schaalvoordelen, is onzin. Schaalvoordelen kunnen prima zijn (overigens lang niet altijd!), maar laat de markt dat vooral zelf organiseren. Als door overheid georganiseerde of afgedwongen collectieve voorzieningen efficiënter zouden zijn, hadden we een heel ander economisch stelsel. Gelukkig is daar al decennia geleden mee afgerekend, nadat onomstotelijk is aangetoond dat staatsinvloed op de productie desastreus is voor welvaart en welzijn.

Tot slot heb ik een probleem met het door de alwetende overheid afgedwongen beleggingsbeleid. In plaats van een algemeen beleggingsbeleid, zoals nu het geval is, zouden jonge deelnemers aan de pensioenregeling met meer risico moeten beleggen en oudere deelnemers juist met minder risico.

Op zichzelf is er wat voor te zeggen de beleggingsstrategie aan te passen aan de levensfase. Maar ook hier geldt: laat een ieder dat voor zichzelf uitmaken. Waarom zou een oudere deelnemer verplicht moeten sparen in nauwelijks renderende en in potentie zelfs gevaarlijke risicomijdende obligaties?

Stap in goede richting
Het verkeerde uitgangspunt achter dit soort plannen is de gedachte dat de Nederlander niet zelf zijn financiële zaken kan regelen. Als gevolg daarvan moet de overheid te hulp schieten. Een veel beter benadering is het financiële kennisniveau van de Nederlander sterk op te krikken, te beginnen in het onderwijs.

Alleen degene die dan nog geen zin of kennis hebben hun pensioen te regelen, kunnen dan alsnog, op vrijwillige basis, een beroep doen op een pensioenregeling waarbij de overheid toezicht houdt. Het plan van de jongeren is op sommige punten een stapje in de goede richting, maar ligt nog mijlenver af van een volwassen pensioensysteem voor vrije burgers die zelf bepalen hoe zij hun oude dag (financieel) willen inrichten.

Marcel Tak is zelfstandig beleggingsadviseur en oprichter/beheerder van het Bufferfund. De informatie in deze column is niet bedoeld als professioneel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen.

Meld u aan voor de dagelijkse Beursupdate

Dagelijks een update van het laatste beursnieuws en beleggingskansen in uw mailbox!

 
Marcel Tak

Auteur:

Marcel Tak is dé special product-specialist van IEX en IEXProfs, maar schrijft ook graag over rente, obligatiemarkt en toezicht als hij zich daartoe geroepen voelt. "De financiële sector is in belangrijke mate bezig met het verplaatsen van lucht. De werkelijke toegevoegd waarde is beperkt. In mijn columns wil ik r...

Recente artikelen van Marcel Tak

  1. Van pindakaas tot bitcoin
  2. AFM: Meer verbiedend dan bindend
  3. Turbo: hoge hefboom in de ban?

Reacties

Volgen
37 Posts
Pagina: 1 2 »» | Laatste | Omlaag ↓
  2. [verwijderd] 30 mei 2013 10:30
    Op termijn is de AOW onhoudbaar. Veel beter zou het zijn om de beide peilers in elkaar te schuiven: Verplicht sparen voor AOW, vrijwillig in dat systeem extra inleggen als je pensioen wil, en anders zoek je het zelf maar uit (maar betaal je meer belasting voor die vrijheid).

    Als je dat nu goed inzet, kun je in 30 jaar de AOW omzetten van omslagstelsel naar een spaarstelsel.
  4. Herr Professor 30 mei 2013 10:56
    Iedereen die zich drie minuten verdiept in psychologie en hersenwetenschap (lees Dan Ariely eens of Daniel Kahneman) weet dat je pensioensparen verplicht MOET stellen omdat er anders niets van terecht komt. Zeker bij jongeren.

    "Een verplichtstelling beschermt mensen tegen hun eigen kortzichtigheid." Wat een dramatisch slecht uitgangspunt. Ik ril van dit soort argumenten waarbij de overheid beter dan jezelf kan bepalen wat (op lange termijn) goed voor je is.

    Dus ril lekker verder, maar in dit geval hebben de overheid - en die jongerenorganisaties - helemaal gelijk. Wetenschappelijk bewezen en al jaren bekend. Meer over die kortzichtigheid: nl.wikipedia.org/wiki/Delay_discounting

  5. [verwijderd] 30 mei 2013 11:01
    Een ieder heeft recht op zijn eigen kortzichtigheid (en andere eigenschappen)en draagt daar zelf de verantwoordelijkheid voor. Pas helemaal aan het eind dient er in een beschaafd land en mits het naar verhouding betaalbaar is een sociaal vangnet te zijn. Dat vangnet (AOW) is er al decennia en moet blijven zolang het financieel houdbaar is. Zekerheid daaromtrent is er helaas niet.
  7. Gaaaapppp 30 mei 2013 11:24
    Afgezien van het feit dat ik het in grote mate niet eens ben met de vergaande individualisering van de pensioenvoorziening, heb ik toch een paar puntjes:

    a) individuele spaarrekening en toch collectief beleggen. Dan heeft een individuele spaarrekening geen zin.

    b) als een ieder een zogenaamd probleem heeft met de pensioenfondsen en de dekkingsgraad, dit terwijl er tegen de 1000 miljard in kas zit (verzekeringsmaatschappijen en pensioenfondsen), waarom dan niet terug naar het spaarkas-systeem zoals aan het begin van de 20-ste eeuw. Geen beleggingen meer, alleen rente op de gelden en eventuele onttrekkingen van het overlijdensrisico. Cynisch gezegd: iedereen zou dan blij horen te zijn (totdat blijkt dat het niet genoeg oplevert en daar weer de klachten over komen).

    c) een groot nadeel waar je bijna niemand over hoort, is dat elke deelnemer eigenlijk wordt gedwongen om kennis te hebben van de financiele markten. Hoeveel deelnemers willen dit? Je kunt tenslotte niet alles weten of hoeven te weten.

    d) Solidariteit is zo gek nog niet.....wat dat betreft.

    Ik heb een beter voorstel wat dat betreft:

    Voor salarissen onder de WIA-grens, pensioen op basis van rentedekking (DB-dekking). Voor salarissen boven de WIA-grens: keuze of rentedekking of beschikbare premie-systeem.

    Een deelnemer is dan in ieder geval verzekerd van een basispensioen (uiteraard in de veronderstelling dat iemand werk heeft).

  8. forum rang 4 theo1 30 mei 2013 12:00
    @Gaaaap:
    a) als ik een rekening open en daarin ETFs koop, dan heb ik een individuele rekening met een collectieve belegging. En ik heb zelf verantwoordelijkheid over of en zo ja hoeveel en welke ETF ik koop. En ik draag zelf de consequenties daarvan. Bij een pensioenfonds mag ik geld afdragen en hopen dat ik er iets voor krijg uiteindelijk. Geen eigen inbreng, geen eigen verantwoordelijkheid. Bovendien rekent het pensioenfonds zijn vermogen niet toe aan individuele deelnemers: de omstandigheden van andere gepensioneerden (levensduur) beïnvloedt mijn uitkering. Bij een individuele rekening is dat niet zo.
    b) alleen rente brengt in de huidige omstandigheden nauwelijks iets op. Als je je afhankelijk maakt van 2% rendement op langlopende staatsobligaties, dan moet je heel erg veel sparen. Bovendien zijn staatsobligaties ook niet zo risicoloos als mensen nog steeds schijnen te denken. Pensioenen zijn te groot om onder een depositogarantiestelsel bij elkaar te sparen.
    c) is niet eens nodig. Daarvoor heeft God ons ETF's gegeven. En gave dingen als Vanguard Life Strategy fondsen waarmee je in 1 keer klaar bent. Natuurlijk zijn die (in tegenstelling tot honderden overbodige beleggingsfondsen met hoge kosten) in ons land niet te krijgen. Maar we hebben wel S&P500 en MSCI wereld ETFs en daar kom je al een heel eind mee. Gewoon maandelijks middelen. Daar hoef je niks voor te kunnen.
    d) er is solidariteit. Er is namelijk de AOW. Daardoor kan iedereen na zijn pensioenleeftijd de huur betalen en brood kopen. Hoe stom hij financieel gezien ook is geweest in zijn leven. Niemand hoeft in de goot te eindigen. Solidariteit moet mensen een bestaan garanderen, niet een bestaan in weelde. Het weelde-gedeelte is je eigen taak.

    Ik ben het met Tak eens deze keer. Garandeer iedereen een inkomen waarvan je kunt rondkomen na je pensioenleeftijd. Of dat wordt gefinancierd uit premies of uit belasting vind ik niet zo spannend eigenlijk. Daarnaast de optie om mee te doen aan een pensioenfonds dat onder toezicht geacht wordt redelijk te functioneren. Wie het zelf wil doen, doet het zelf, voor eigen rekening en risico.
  9. [verwijderd] 30 mei 2013 12:22
    " Het ABP kwam met goed nieuws door ons kond te doen van het feit dat de dekkingsgraad van het fonds op 100% ligt. Om er direct aan toe te voegen dat deze volledige dekking niet goed genoeg is.
    Als eind van dit jaar de vereiste 104,2% niet wordt gehaald, staat de deelnemers opnieuw een verlaging van de uitkering te wachten."

    Heerlijk, steeds de norm verschuiven zodat het nooit genoeg is en er altijd gekort moet worden.
  10. [verwijderd] 30 mei 2013 12:27
    Prima om voor ieders vrijheid etc. op te komen.

    Maar het is wel zo dat een ZZP'er slechter beschermd is dan de doorsnee werknemer en minder aanspraak kan maken op voorzieningen die wel voor werknemers gelden. Het is helemaal niet erg om een discussie daarover te starten, zeker nu dat bedrijven liever ZZP'ers dan werknemers hebben. Maar met de bezuinigingsdwang (over vrijheid gesproken...) is dit nu vrijwel een onmogelijke opgave.
  12. sjeetje 30 mei 2013 12:52
    quote:

    Arod74 schreef op 30 mei 2013 12:22:

    " Het ABP kwam met goed nieuws door ons kond te doen van het feit dat de dekkingsgraad van het fonds op 100% ligt. Om er direct aan toe te voegen dat deze volledige dekking niet goed genoeg is.
    Als eind van dit jaar de vereiste 104,2% niet wordt gehaald, staat de deelnemers opnieuw een verlaging van de uitkering te wachten."

    Heerlijk, steeds de norm verschuiven zodat het nooit genoeg is en er altijd gekort moet worden.
    Onzin. er is altijd al een minimaal vereiste dekkingsgraad van 104%-105% geweest. Sinds einde 2008 weet ABP dit al. Eerst hadden ze drie jaar de tijd, dat is al opgerekt naar 5 jaar.
  15. [verwijderd] 30 mei 2013 13:33
    Ook om andere redenen is het voorstel van de jongerenorganisaties veel te kort door de bocht. Zo gaat het volstrekt voorbij aan de overgangsproblematiek. En wil je daar wat aan doen, dan gaat het veel meer geld kosten dan het huidige systeem. Met een bepaalde beschikbare premie kan je nu eenmaal als oudere minder inkopen. We hebben destijds gekozen voor opbouw en bijdrage als percentage van een bepaalde grondslag, dat impliceert overdracht van jong naar oud. De ouderen van nu deden hun bijdrage aan de ouderen van toen en dreigen nu door de jongeren in de steek te worden gelaten en voor flinke pensioentekorten te worden gesteld.

    Verder is het vertrouwen in de overheid centraal in deze voorstellen en die is misplaatst, zo heeft de overheid fiscale belangen en die misbruikt ze aan de lopende band door b.v. verschillende grondslagen te hanteren voor pensioenfondsen en de beschikbare premietabellen maar ook bij pensioen BV's. Vergeet ook niet het schandelijke wetsvoorstel om de zogenaamde overschotten bij pensioenfondsen te belasten, overschotten die alleen op papier bestonden want zowel rente(waarmee gerekend diende te worden) als inflatie(die er in die rekensommen niet toe mocht doen) waren toen hoog. Hetgeen geleid heeft tot premieholidays etc hetgeen weer leidde tot onder andere de tekorten bij de pensioenfondsen, al is de steeds lagere rekenrente het meest van belang daarbij geweest.
  16. [verwijderd] 30 mei 2013 13:37
    quote:

    sjeetje schreef op 30 mei 2013 12:52:

    [...]

    Onzin. er is altijd al een minimaal vereiste dekkingsgraad van 104%-105% geweest. Sinds einde 2008 weet ABP dit al. Eerst hadden ze drie jaar de tijd, dat is al opgerekt naar 5 jaar.
    We zullen zien, de dekkingsgraden lagen vroeger tientallen procenten hoger, dus het zal me niet verbazen als de minimale dekkingsgraad de komende jaren geleidelijk wordt opgevoerd, niet in de laatste plaats vanwege de vergrijzing en de lagere inkomsten van de pensioenfondsen a.g.v. de hogere werkloosheid.
  17. Ruud, Frankrijk 30 mei 2013 14:21
    De eerste keer dat ik vind ook iets te moeten bijdragen, al is het reeds gezegd door drpipi10.
    De AOW op zich is niet genoeg voor een comfortabel bestaan na een leven lang van werken (mijn moeder heeft het goed (met pensioen), maar vele anderen in haar "huis" hebben dat niet.
    Zelfstandig sparen voor een pensioen zal men niet doen, mijn kinderen van in de dertig doen het in ieder geval niet en die zijn toch beiden academisch opgeleid.
    Nogmaals bedankt drpipi10 voor de verwijzing naar "delay discounting", meer mensen zouden de inhoud van de uitdrukking tot zich moeten nemen.
    En Marcel, we zijn niet allemaal even "clever", sommigen (velen) hebben hulp nodig, zelfs tegen wil en dank.
  19. [verwijderd] 30 mei 2013 15:05

    Stel: we hebben twee ZZP-ers Lia en Piet. Ze concurreren om werk en zijn even goed. Piet neemt het allemaal niet zo nauw met toekomstig aanvullend pensioen en kan daardoor. Lia wegconcurreren.

    Wat wordt de eindsituatie? Lia kan naar de bijstand en Piet krijgt alleen AOW die de maatschappij via toeslagen moet aanvullen, want Piet moet kunnen wonen en zijn zorg kunnen betalen. En Jonas kan zowel voor Lia als Piet gaan betalen.

    Onwenselijke situatie! Meer eigen verantwoordelijkheid is best, maar niet als het tot maatschappelijk onwenselijke effecten leidt.

    Groet
  20. forum rang 4 theo1 30 mei 2013 15:11
    quote:

    Gaaaapppp schreef op 30 mei 2013 12:29:

    @theo1

    a) Vraag eens de meerderheid van de bevolking wat een ETF etc. is en wat de voor- en nadelen van een ETF is. Dan vragen of ze ook hun pensioenopbouw door middel van ETF willen doen.

    b)Is wel degelijk mogelijk. Het is tenslotte geld.

    c) zie a

    d) ik heb het niet over de AOW.
    a) Tak pleit niet voor niks voor een stuk educatie. Als de meerderheid van de bevolking dingen kan leren als de stelling van Pythagoras en hoe je een huurtoeslag aanvraagt, moet het denk ik ook mogelijk zijn om ze te leren hoe je een rekening opent en een ETF koopt. Voor de rest is er de defaultoptie van gewoon meedoen aan het pensioenfonds van de werkgever. Het is niet verplicht om iets zelf te doen.

    b) Het depositogarantiestelsel gaat tot een ton. En dan moet je er maar niet te veel aan denken dat je dat een keer echt nodig hebt, als er een grote bank omvalt of zo. Met de huidige rentes trek je niet veel inkomen uit een ton. Bovendien zijn de reële rentes momenteel negatief, dus sparen tegen spaarrente is niet effectief. Zelfs al leef je van alleen de rente zonder het kapitaal aan te raken, dan nog teer je in. Je kunt het wel doen, alles kan, maar het lijkt me niet slim. Voor de liefhebber zal er vast wel een aanbieder opstaan. Ik zou er heel erg op tegen zijn om zo'n vorm van inefficiënt kapitaalgebruik voor iedereen verplicht te stellen.

    c) Zie a. Uiteindelijk komt het neer op een paar automatische transacties opzetten en eens per jaar je statements bekijken. Wel eens een uniform pensioenoverzicht gezien? Denk je dat de gemiddelde Nederlander daar iets mee kan? De overheid schijnt te denken dat de gemiddelde Nederlander wel iets intelligents kan met die uniforme pensioenoverzichten, maar dat de meest simpele vorm van beleggen te hoog gegrepen is. Ik vind dat vreemd.

    d) Ik wel. Je had het over solidariteit. Dat is de AOW. Een gegarandeerd (voor wie niet illegaal is en wel in staat om de juiste aanvraag op de juiste manier binnen de juiste termijn bij de juiste instantie in te dienen) bestaan op basisniveau. Daar ben ik helemaal voor. Maar om iedereen die gewerkt heeft te verplichten om te sparen met als doel te pensioneren zonder daar qua levensstandaard ook maar iets van te merken, dat vind ik ook betuttelend. Je kunt toch wel iets overlaten aan volwassen mensen die verstandig genoeg geacht worden om van hun stemrecht gebruik te maken?
37 Posts
Pagina: 1 2 »» | Laatste |Omhoog ↑

Meedoen aan de discussie?

Word nu gratis lid of log in met je emailadres en wachtwoord.

Onderwerpen:

Laatste beursnieuws

  1. Pharming verklaart bod op Abliva onvoorwaardelijk
  2. Beursupdate: AEX op Wall Street
  3. Wall Street lager gesloten
  4. Trump is van plan om volgende week wederkerige tarieven aan te kondigen
  5. Consumentenkrediet VS fors gestegen
  6. Olieprijs hoger gesloten
  7. Wall Street koerst af op lager slot
  8. Europese beurzen lager gesloten
  9. Media: Trump dreigt met wederkerige tarieven
  10. AEX licht lager het weekend in, maar weekwinst 0,2%

IEX Premium: Meest gelezen

  1. Premium

    Vooruitblik

    Vooruitblik: grootste zeepbel ooit?
  2. Premium

    Vooruitblik

    Vooruitblik: riemen vast, de handelsoorlog is begonnen
  3. Premium

    Guruwatch

    Buffett gaat voor de winstmachine
  4. Premium

    Analyse en Advies

    ASML: vraag naar geavanceerde chips blijft toenemen
  5. Premium

    Analyse en Advies

    Is ASMI koopwaardig na de schok van DeepSeek?