Ontvang nu dagelijks onze kooptips!

word abonnee
IEX 25 jaar desktop iconMarkt Monitor

Einde van de euro, deel 1

IEX introduceert een nieuw gezicht op de site. Hoewel, nieuw, in Amsterdamse en Londense dealing rooms is Alexander Sassen van Elsloo al jaren een bekende naam. Hij werkte onder andere in de equity sales voor Rabo Securities en SNS Securities en stelt nu zijn eigenzinnige kijk op de markt ten dienste van het in Londen gevestigde Hobart Capital Markets.

Op IEX zal Alexander regelmatig zijn uitgesproken visie op de markt en de belangrijkste thema's laten horen, waar dat kan voorzien van specifieke manieren om daar ook naar te handelen. Zijn begin is direct ambitieus: een heus tweeluik over hoofdpijndossier nummer één voor Europese beleggers: de toekomst van Euroland. - Redactie IEX


Er zijn al veel zondebokken aangewezen voor het veroorzaken van de kredietcrisis van 2007-2008 en de huidige solvabiliteitscrisis. Frappant is dat de grootste schuldigen nooit echt zijn aangewezen. Dat zal waarschijnlijk wel te maken hebben met het feit dat juist deze mensen het hardst moord en brand schreeuwden.

Ik heb het hier natuurlijk over politici. Het waren politici die besloten een Europese muntunie te creëren onder de verkeerde voorwaarden en met de verkeerde landen. Maar goed, dat is een onderwerp voor een andere keer. Wat wel op te merken valt, is dat politici - zie ook de gebeurtenissen van deze week - de allesbepalende factor gaan zijn in de door mij verwachtte ondergang van de eurozone.

De PIIGS problematiek
De situatie in Portugal, Ierland, Italië, Griekenland en Spanje (afgekort PIIGS) is simpelweg onhoudbaar. Griekenland stevent af op een schuld/BBP verhouding van 150%. Met de kunstmatig lage rente van 5,8% van het Europese hulpfonds, betekent dit dat binnenkort 8,7% van het Grieks BBP op gaat aan rentebetalingen.

Hanteren we echter de 5-jaars marktrente van meer dan 12.4%, dan is het echt game-over. De rentebetalingen eten dan een ongelooflijke 18,6% van het Grieks BBP op. Dit laat erg weinig meer over voor de voor de kiezers zo belangrijke zaken als gezondheidszorg, pensioenen, infrastructuur, en dergelijke.

Ierland, Portugal, en Spanje hebben allemaal problemen die weliswaar in detail wat verschillen maar wel een vergelijkbare uitkomst gaan hebben, namelijk dat de staatsschuld verder zal toenemen door een combinatie van schulden die van privaat naar staats gaan en snel stijgende interestlasten (door hogere schuld en hogere rente).

Weer de politici aan zet
Dit zal verder verergerd worden door tegenvallende BBP groei en de daaraan gerelateerde belastinginkomsten en stijgende kosten van vergrijzing. Een vicieuze cirkel is het gevolg.

Tegen die achtergrond is het zeer aannemelijk dat de PIIGS binnen nu en tien jaar hun schulden niet kunnen betalen. Maar voor het zo ver is hebben de democratische krachten allang ingegrepen. Politici bepalen dus wederom het lot van de eurozone. Kiezers in de PIIGS zullen eisen dat politici de opgebouwde schulden afstempelen, zodat er weer ruimte ontstaat voor economische groei, betere ouderdomsvoorzieningen en genormaliseerde belastingniveaus.

Uiteindelijk was dit de route van Argentinië, die haar schulden afstempelde met ongeveer 65%. De kans dat dit binnen vijf jaar gebeurt voor de PIIGS staatsschuld acht ik zeer hoog.

Afstempeling = inflatie
"Waarom afstempelen met 65%?" hoor ik u vragen. Het antwoord is dat een staatschuldniveau van 60% van het BBP als acceptabel wordt gezien door de schuldmarkt en instanties zoals het IMF en de ECB. Maar die niveaus gelden eigenlijk voor stabiele landen. Volatiele landen zoals PIIGS zouden dus ver onder het niveau van 60% moeten gaan zitten.

Verder is er wat meer ruimte nodig voor de almaar oplopende vergrijzingskosten. Bij een afstempeling van 65% zal de staatsschuld/BBP ratio van de PIIGS tussen de 40% en 50% liggen. Dit niveau is werkbaar voor de PIIGS en voor de schuldmarkt. Een kleinere afstempeling zal in het beste geval alleen maar voor uitstel zorgen van een verdere afstempeling en in het ergste geval kan een kleinere afstempeling er toe leiden dat de schuldmarkt alsnog gesloten blijft voor de PIIGS.

Tevens moet ik hierbij opmerken dat de afstempeling eigenlijk een hoge plotselinge inflatie (valuta-devaluatie) gaat zijn of een combinatie van een daadwerkelijke afstempeling en hoge plotselinge inflatie. De PIIGS zullen namelijk in een bankroetsituatie het volgende doen:

  • terug gaan naar een lokale munteenheid en
  • de facto hun uitstaande euro schulden omzetten in deze lokale munteenheid tegen een geïnflateerde koers

En...what about us?
De afstempeling voor een PIIGS schuldhouder is in wezen een plotselinge sprong in PIIGS-inflatie. Gemakshalve noem ik het een afstempeling aangezien het effect op de PIIGS schuldhouders (Europese banken) de crux vormt. 

Wat zou er gebeuren met de Nederlandse, Duitse, Franse en Zwitserse staatsschuld als de PIIGS hun schulden met 65% zouden afstempelen? Het antwoord is schrikbarend en cruciaal voor de belegger. Volgende week zal ik het antwoord met u delen.

 

Lees ook Einde van de euro, deel 2.


Alexander Sassen van Elsloo is directeur van Sassen Research & Consultancy Company. Deze onderneming verleent een divers scala aan financiële diensten aan particuliere en professionele cliënten. De gepubliceerde analyses zijn bedoeld als achtergrondinformatie over de financiële markten en vormen geen beleggingsadvies of aanbeveling tot het doen van transacties. Sassen Research en Alexander Sassen van Elsloo aanvaarden geen enkele aansprakelijkheid voor eventuele onvolledigheid, onjuistheid of gevolgen van informatie die in de analyses wordt weergegeven. In de columns kunnen bepaalde beleggingsproducten aan bod komen zoals turbo’s, opties en dergelijke. De beloning van Sassen Research en van Alexander Sassen van Elsloo staat niet in relatie tot de standpunten in deze publicatie. Raadpleeg meerdere bronnen en neem zelf beslissingen. Sassen van Elsloo is ook te volgen op Twitter: @sassenvanelsloo. Vragen en opmerkingen kunt u kwijt op info@sassenresearch.nl

Meld u aan voor de dagelijkse Beursupdate

Dagelijks een update van het laatste beursnieuws en beleggingskansen in uw mailbox!

 
Alexander Sassen van Elsloo

Auteur:

Alexander Sassen van Elsloo is directeur van Sassen Research & Consultancy Company. Voorheen was hij head of research bij Hobart Capital Markets in Londen en deed hij aandelen- en hedgefundsales bij onder andere SNS Securities en Rabo Securities. Sassen van Elsloo is ook te volgen op Twitter: @sassenvanelsloo. Sassen van E...

Recente artikelen van Alexander Sassen van Elsloo

  1. Het afscheid van de euro en van mij
  2. Obligatiefeest voorbij
  3. "ETF’s leiden tot crowded trades"

Reacties

51 Posts
Pagina: 1 2 3 »» | Laatste | Omlaag ↓
  1. [verwijderd] 18 januari 2011 18:38
    Ik vind dit wel een heel geloofwaardig verhaal.
    Het zal er wel op neer komen dat wij in Noord Europa de schulden van de PIIGS zullen moeten gaan betalen. Eigelijk dus niet erg slim van de heren politici om deze landen in de Euro op te nemen. De expansiedrift is de heren politici naar de bol gestegen. Het is alleen maar wachten op verdere uitbreidingen van de Eurozone die ons nog meer geld gaan kosten.
  2. forum rang 4 New dawn 18 januari 2011 20:19
    De veroorzakers van de kredietcrises zijn denk ik niet in eerste instantie
    politici. Al is het wel zo dat zij wel een andere schuld hebben die de kredietcrises verergerde. Poltici worden gekozen door kiezers van een belangengroep vergeet dat niet.

    Fase 1

    In de USA wordt aan het eind van de 90-er jaren al meer geld door de FED geïnjecteerd in de economie waardoor allerlei internetbedrijven onstaan zonder intrinsieke waarde. Ook worden bedrijven op de beurzen die wel een waarde hebben wat betreft hun koers extreem hoog opgeblazen. De dot.com of internetbubbel. Dit klapt ineen waardoor een klassieke crises onstaat. Dit wordt een zeepbel die uit elkaar spat genoemd, maar het is een economische implosie. Een anticlimax.

    Fase 2

    De FED ïnjecteert opnieuw (vlgs Keynes) geld in de economie en veroorzaakt dat banken in de USA op onverantwoorde wijze geld aan jan en allemaal lenen voor huizen. Gezien velen hun inkomen, kon redelijkerwijs worden verwacht dat zij rente en aflossing niet konden betalen. De banken begrepen zelf deze hachelijke situatie en besloten aan banken in Europa de hypotheken die zij in delen verknipten te verkopen. De europese banken deden kennelijk onvoldoende onderzoek naar de kwaliteit (slecht risicobeheer) van de leningen. Banken in Azië begrepen deze "investeringen" niet en kochten ze daaarom niet. (!)

    Fase 3

    De hypotheeknemers in de USA konden op een gegeven moment niet meer aan hun verplichtingen voldoen. Amerikaannse banken werden door de staat gered met geld op hun balans aangezien hun leningen aan particulieren moesten worden afgeschreven.
    Zij kregen het huis als onderpand in bezit wat echter in waarde kelderde.
    De banken in Europa die dachten kwalitatieve leningen van amerikaanse banken te hebben gekocht bleken een kat in de zak te hebben gekocht. De bedragen waarom het ging bleken zo groot dat hun kapitaal als sneeuw voor de zon verdween. Ook zij werden veelal gered.

    Fase 4

    Veel Europese staten, armlastig als zij zijn, moesten/wilden kapitaal lenen op de kapitaalmarkten om aan geld voor de banken te komen die financieel uitgehold waren.
    Hierdoor konden veel europese landen hun begrotingen niet meer op orde krijgen (rente) waardoor mogelijk zij niet meer aan hun verplichtingen konden voldoen. Dit werd verergerd door werkeloosheid en minder belastinginkomsten in de PIGS landen.

    Vroeger konden zij devalueren nu onder de ECB in de EMU kan dat niet meer.
    De rente van de verdachte landen liep op en daarom besloot de ECB
    obligaties op te kopen van die landen.

    Omdat veel EU-politici in het verleden nooit wilden bezuingigen maar juist meer geld gingen uitgeven, wat de staat niet verdiende, werd op de kapitaalmarkten jaren en jaren lang bijgeleend. Met "geld voorradig" zoals China heeft, hoeft een staat niet te lenen. Dus de politici hebben de krisis verergerd en ook hun kiezers die het allemaal wel goed
    vonden en (tijdelijk) konden profiteren van allerlei politieke regelingen voor hun. Dit geld lenen werd uitgelegd als politiek ideaal en investeringen in de maatschappij. Maar het was natuurlijk leven op de pof.

    Ik kan het niet anders zien dat het de centrale banken en normale banken waren die de crises hebben veroorzaakt. De FED leverde de munitie voor de geldexpansie, verhoogde niet de rente substantieel of nam geld weg uit de economie. De politici hadden reeds hun landen met hoge schulden opgezadeld met als achtergrond "politieke idealen" waardoor
    alles nu is zoals het is: verweven schulden van landen, banken, bedrijven en particulieren waarvan velen zich afvragen of ze ooit worden terugbetaald.
  3. Partout 18 januari 2011 20:51
    Banksters die hun eigen zg ingewikkelde "mathematische" derivaten, lees hefboom-, c.q. wanprodukten niet eens konden overzien, - waardoor giga bankschulden zijn ontstaan, op met name de totaal uit de hand gelopen beleningen op het (commerciële) vastgoed -, blijven - voor de goede orde - maar weer eens buiten schot? Over exorbitante bonussen hebben we het dan nog niet eens.
    Als de prijzen van datzelfde vastgoed- laten we zeggen voor een jaar of twintig - nu gaan dalen stort zoals te voorspellen was, die hele leverage business als een kaartenhuis in elkaar.
    Afschrijven? Ho maar!
    De grootste Grote Bekken zoals Willem Buiter (CITI bank) wil (in NRC van afgelopen zaterdag) een EU pot van 2000 miljard, te formeren door alle burgers min. 10% pensioen te laten inleveren, "om de euro te redden", lees om de failliete internationale bankboedels - die allemaal aan elkaar vastzitten - overeind te houden. Hoelang gaat de illegale diefstal van overheidsgelden, gelden die door hardwerkende burgers opgebracht worden - nog door?
    Het wordt tijd om eindelijk een groot deel van de volstrekt malafide bankenzooi te laten ploffen, ipv de nationale overheden te belast(er)en.

  4. Partout 18 januari 2011 20:52
    Banksters die hun eigen zg ingewikkelde "mathematische" derivaten, lees hefboom-, c.q. wanprodukten niet eens konden overzien, - waardoor giga bankschulden zijn ontstaan, op met name de totaal uit de hand gelopen beleningen op het (commerciële) vastgoed -, blijven - voor de goede orde - maar weer eens buiten schot? Over exorbitante bonussen hebben we het dan nog niet eens.
    Als de prijzen van datzelfde vastgoed- laten we zeggen voor een jaar of twintig - nu gaan dalen stort zoals te voorspellen was, die hele leverage business als een kaartenhuis in elkaar.
    Afschrijven? Ho maar!
    De grootste Grote Bekken zoals Willem Buiter (CITI bank) wil (in NRC van afgelopen zaterdag) een EU pot van 2000 miljard, te formeren door alle burgers min. 10% pensioen te laten inleveren, "om de euro te redden", lees om de failliete internationale bankboedels - die allemaal aan elkaar vastzitten - overeind te houden. Hoelang gaat de illegale diefstal van overheidsgelden, gelden die door hardwerkende burgers opgebracht worden - nog door?
    Het wordt tijd om eindelijk een groot deel van de volstrekt malafide bankenzooi te laten ploffen, ipv de nationale overheden te belast(er)en.
  5. [verwijderd] 18 januari 2011 22:06
    ik ga naar shares.nl

    want dit is voorbij het uiterste wat ik kan verdragen, politici de schuld geven.

    heel goedkoop, want in mijn wereld weet iedereen dat iedere politici gestuurd word door een belanghebbende, in het meeste geval het geld en daarmee in het meeste geval de bankensector.

    [Modbreak: geen persoonlijke aanvallen aub]

  6. forum rang 4 theo1 18 januari 2011 22:30
    quote:

    Victor123 schreef op 18 januari 2011 17:58:

    Moet je toch eens op terug komen; Europese politici als hoofd veroorzakers van de kredietcrisis.
    Geloof ik namelijk geen fluit van.

    Dat is toch niet zo moeilijk te bedenken? Hij zegt het al: met de verkeerde landen en met de verkeerde voorwaarden. Het is met de verkeerde landen omdat de deelnemende landen economisch te veel verschillen van elkaar. Wat hebben de Griekse en de Finse economie met elkaar te maken? Niks, behalve dat ze toevallig beiden in Europa liggen. De verschillen in productiviteit, economische structuur en politieke cultuur zijn simpelweg te groot. Bij invoeren van de euro is er simpelweg vanuit gegaan dat die problemen vanzelf wel zouden weggaan als de euro er eenmaal was, en er is nooit nagedacht over wat te doen als dat eens niet zou gebeuren. Dat is m.i. verwijtbaar. Niet alleen aan de politici trouwens, het euro-establishment in Brussel heeft minstens zo veel boter op het hoofd.

    Wat betreft de voorwaarden: daar is vanaf dag 1 mee geknoeid. Volgens de oorspronkelijke voorwaarden voldeden precies 0 landen. Ieder land had ofwel teveel schuld, ofwel een te hoog begrotingstekort, of beiden. Daar is mee gerotzooid door ieder land toe te laten waarvan tenminste 1 van beiden tenminste in de goede richting bewoog. In een periode van hoogconjunctuur was dat natuurlijk niet zo lastig. Als je dan ook nog eens fraudeert of de cijfers opknapt met een paar flinke privatiseringen (Italië verkocht toendertijd Telecom Italia, ENI en de tolwegen), dan is het bijna onmogelijk om niet te kwalificeren. Het stabiliteitspact was vanaf het begin al zwak, toen Frankrijk en Duitsland krap kwamen te zitten, en Chirac en Schröder hun regering moesten redden, was het dood.

    Ongetwijfeld zal er een fikse lobby van de zakenwereld en de banken achter hebben gezeten, want voor hen is die euro natuurlijk reuzemakkelijk en als het misgaat zit iemand anders met de brokken. Maar met dat soort lobbys heeft de politiek altijd te maken. Lobbygroepen kijken per definitie ALTIJD alleen naar hun eigen deelbelang, daar zijn ze voor. Het is het vak van de politicus om daar doorheen te kijken en het algemeen belang in het oog te houden. Wat mij betreft dus petje af voor John Major die Engeland er buiten hield, ondanks dat een hele zooi bedrijven dreigde weg te lopen (wat ze natuurlijk niet deden toen puntje bij paaltje kwam).
  7. kls 18 januari 2011 22:34
    De schuldvraag is niet eenvoudig te beantwoorden. Er zijn drie groepen met schuld.

    1)burgers; we hebben met elkaar boven onze stand geleeft. Dit geld voor Ieren en Amerikanen maar ook wij Nedelanders kochten steeds meer op krediet en gingen naar de bank die ons de hoogste hypotheek wilde lenen

    2) banken; de banken hebben het risicovolle gedrag van de burgers aangewakkert terwijl ze dit hadden moeten temperen. Daarnaast hebben ze zelf risivolle posities ingenomen.

    3) overheid; in de rol van toezichthouder en wetgever hebben zij verzaakt.

    Ik ben geneigd om de bankiers te grootste schuld in de schoenen te schuiven omdat zij wisten waar ze mee bezig waren. Op gejut door de concurenten, aandeelhouders en grote bonussen zijn ze recht op afgrond af gegaan. Schrijnend vind ik het dat de exorbitante bonussen al weer terug zijn terwijl hele volkstammen in Zuid Europa in een uitzichtloze situatie zijn beland.
  8. jan de japanner 18 januari 2011 22:36
    @Achilias
    Iex is een discussieforum, daar horen verschillende meningen bij.
    De schuld geven, ach, wie heeft schuld: Frankenstein of het monster? Bij shares.nl krijgt nu Amerika de schuld.
    Hoe dan ook, de kans is groot dat de pijn niet bij de private, maar bij de publieke sector komt te liggen. Daar zullen ook weer belangen van beleidsmakers achter steken. Het maakt de analyse van Heer Sassen allemaal niet minder interessant.
    Jan de J.
  9. [verwijderd] 18 januari 2011 22:47
    Persoonlijke frustratie Achilias ? Maargoed dat is de maatschappij op dit moment, alleen maar afgunst...

    Ik vind het een goed stuk en de manier waarop we nu bezig zijn in Europa zal onze dood worden. Als we de boel hadden laten klappen zoals IJsland dan hadden we nu weer grote groei gehad

    Goed stuk Lex zou graag meer van je willen lezen !
  10. [verwijderd] 18 januari 2011 23:42
    Achillias je doet maar. Polici hadden zaken beter moeten reguleren. Dat is de kern en dat is ook naar mijn mening helemaal correct. Wil je deze stelling inhoudelijk weerleggen?

    Een ander punt is dat je meent je eigen fantasiën te moeten projecteren op een nieuwe columnist. Kan je hem niet de kans geven en is dit jou dank voor zijn bereidheid zijn visie te geven?

    Hier jouw "welkom":

    " want dit is voorbij het uiterste wat ik kan verdragen, politici de schuld geven.

    heel goedkoop, want in mijn wereld weet iedereen dat iedere politici gestuurd word door een belanghebbende, in het meeste geval het geld en daarmee in het meeste geval de bankensector.

    ik heb geen zin een lex dubbele naam echt niet

    [modbreak: citaat verwijderde tekst]"

    Sinds wanneer kies je een dubbele naam? Moet je dan je naam gaan verzwijgen? Kan je mij de bonus noemen in cijfers. Krijg je die als je niets presteert?

    Wekt sterk de indruk van goedkope praatjes ten koste van een ander en zonder inhoud of een poging tot inhoudelijke discussie.

    Groet, Jonas

  11. forum rang 4 theo1 19 januari 2011 00:12
    Ter aanvulling op mijn eerdere reactie:

    De euro is ook nog eens om de verkeerde redenen ingevoerd.

    Voor "Brussel" was het ten eerste natuurlijk een welkom succes na het Bosnië-debacle, waar Europa zich weer eens in de nesten had gewerkt en door de Amerikanen gered moest worden. Bovendien is machtsuitbreiding altijd welkom. De euro als breekijzer om de politieke unie te forceren. Zelfs nu wordt het dreigende einde van de euro gebruikt om politieke integratie voor elkaar te krijgen. Natuurlijk gaat dat niet gebeuren want ieder land heeft intussen een anti-Europa partij dus er valt eindelijk iets te kiezen als het om Europa gaat.

    Voor Frankrijk was het een infiltratie-actie. Na het einde van het EMS was de Duitse Bundesbank oppermachtig geworden. Frankrijk had daar geen enkele invloed op en de franc inleveren was een kleine prijs voor invloed op het monetaire beleid van heel Europa. Frankrijk is ook altijd voorstander geweest van politieke invloed op de ECB, geen toeval naar mijn mening. Het kon gerealiseerd worden als wisselgeld voor de Duitse hereniging. Maar dan moesten er natuurlijk wel zoveel mogelijk Zuidelijke landen worden binnengeloodst want dat zijn natuurlijke bondgenoten voor Frankrijk, om de stemverhouding gunstig te maken. Dus worden de voorwaarden genegeerd (sorry, "flexibel geïnterpreteerd") totdat Portugal, Spanje, Italië en Griekenland er ook bij kunnen. Het is dat Albanië wel erg ongeloofwaardig was...

    Kortom, heel veel machtspelletjes en heel weinig economische logica.

    quote:

    Achillias schreef:

    heel goedkoop, want in mijn wereld weet iedereen dat iedere politici gestuurd word door een belanghebbende, in het meeste geval het geld en daarmee in het meeste geval de bankensector.
    Dit vind ik wel een heel cynische visie. Ik heb dan misschien niet de hoogste pet op van de politiek, maar ik geloof nog wel dat het hardwerkende mensen zijn die in de meeste gevallen goede bedoelingen hebben. Helaas is dat niet genoeg, de weg naar de hel is geplaveid met goede bedoelingen.
  12. [verwijderd] 19 januari 2011 00:15
    O'Neill van Goldman Sachs - uitvinder van de term BRIC - laat anders net weten dat de crisis in Europa veel meer een systeemcrisis is dan een schuldencrisis. Verder ben ik helemaal niet berbaasd dat iemand die werkzaam is/was in The City het einde van de euro komt voorspellen. Zo zjn er 13 in een dozijn.
51 Posts
Pagina: 1 2 3 »» | Laatste |Omhoog ↑

Meedoen aan de discussie?

Word nu gratis lid of log in met je emailadres en wachtwoord.