Ontvang nu dagelijks onze kooptips!

word abonnee
IEX 25 jaar
Uitgebreid zoeken

Beurscodes, betekenis en hulp bij zoeken

Europa

AEX
Euronext Amsterdam
BRU
Euronext Brussels
PSE
Euronext Paris
LIS
Euronext Lissabon
CHX
CBOE Europe, grote(re) EU aandelen
NAV
Investment Funds (NAV)

Noord-Amerika

NYS
New York Stock Exchange
OTC
CBOE BZX Exchange (US)
TSE
Toronto Stock Exchange

Kunt u een instrument niet vinden?

Zoek dan via de zogenaamde ISIN code. Elk instrument, aandeel etc. heeft een unieke code.

Kies vervolgens - wanneer er meerdere resultaten zijn - de notering op de beurs van uw keuze.

Waar vind ik die ISIN code?

Google de naam van het instrument, aandeel etc. met de toevoeging 'ISIN'.

Als zoeken op ISIN code geen resultaten oplevert hebben wij het instrument of aandeel niet in onze koersendatabase.

desktop iconMarkt Monitor
Markt vandaag Koersen Forum Premium IEX Expert
Home  /   Artikelen   /   Negatieve rente: het zwarte gat

Negatieve rente: het zwarte gat

op
Views: 12.366
Categorie: Column, Overig

De kredietcrisis van 2008 was een zwarte zwaan - een sluimerend probleem dat plots in alle hevigheid losbarst. De kredietcrisis ontwikkelde zich in de Amerikaanse huizenmarkt, waar de excessen zich in de jaren voordien hadden opgestapeld.

Ook vandaag zijn de marktomstandigheden weer van die aard dat een nieuwe zwarte zwaan zich kan ontwikkelen. Die manifesteert zich echter meestal in de hoek waar niemand naar zit te kijken. Ik opperde zelfs eens het idee van een galopperende inflatie, want vandaag vreest iedereen een periode van deflatie.

Dus daar tracht iedereen zich op voor te bereiden. En dat zette mij verder aan het denken. Als iedereen maatregelen neemt tegen deflatie, dan vertaalt zich dat in een vlucht naar cash en overheidsobligaties. Dat zijn de activa die het beste presteren, of beter hun waarde behouden, in een deflatoire omgeving.

Van 5% naar 0,3%

Kijk maar naar Japan: daar zat de yen jarenlang in een stijgende lijn, tot de Japanse centrale bank bijzonder agressieve monetaire maatregelen trof om de opgaande trend de kop in te drukken (wat hen ook nog lukte).

Maar ook Japanse staatsobligaties zijn bijzonder gegeerd bij Japanse beleggers sinds deflatie het land teisterde in de jaren negentig. Ooit kreeg je nog meer dan 5% rente op een tienjarige staatsobligatie in Japan, vandaag krijg je voor de komende tien jaar 0,3% op jaarbasis uitgekeerd.

Japanse tienjarige rente
Klik op de grafiek voor een grote versie, bron: Tradingeconomics.com

 

Negatieve rentes

Een vergelijkbaar drama speelt zich vandaag af in Europa. Nog erger, op dit continent is de vrees voor deflatie dermate aangewakkerd, dat in steeds meer landen sprake is van negatieve rentes, en dat op steeds langere looptijden.

In Frankrijk krijg je ook nog maar 0,35% uitgekeerd voor de komende tien jaar, terwijl in Duitsland je voor een tienjarige staatsobligatie nog amper 0,07% krijgt. Het lijkt slechts een kwestie van dagen vooraleer je in Duitsland jaarlijks geld moet bijleggen op het overheidspapier in je portefeuille.

Veel gekker kan ik het niet bedenken. Negatieve rentes zijn overigens al lang geen exclusief fenomeen voor Europa. Vorige week werd ook het eerste overheidsschuldpapier met een negatieve rente uitgekeerd in Australië.

Rendement op schulden

Dat hadden weinig marktwaarnemers zien aankomen, dus het geeft de ernst van het probleem aan. Negatieve rentes veranderen immers de wetten in het financiële systeem. Wie spaart, moet geld betalen. Wie schulden aangaat, krijgt er een rendement bovenop.

Dat is natuurlijk te gek voor woorden, maar toch is dit wat er feitelijk gebeurt. In enkele Noord-Europese landen is het al zover: daar krijgen enkele grotere investeerders een negatieve rente op hypotheekfinancieringen.

Ze krijgen voorlopig nog geen maandelijkse uitkeringen, omdat dit momenteel nog gecompenseerd wordt door de kosten, maar het lijkt slechts een kwestie van tijd vooraleer deze geldstroom op gang komt en het grotere publiek hier grip op krijgt.

Want steeds meer uitgiftes van lokale landen zijn negatief of gelijk aan de ECB-depositorente, die inmiddels ook onder het nulpunt (-0,2%) is gezakt (zie onderstaande tabel).

De rentes zijn negatief>
Bron: FT, Citigroup

 

Niemand spaart nog

Wie gaat op dat ogenblik nog sparen? Geen mens natuurlijk. Iedereen zal massaal schulden aangaan omdat je hiervoor steeds meer betaald krijgt. En bovendien levert de investering nog een winstrendement op.

Want de waarde van het vastgoed, of een andere investering die banken financieren, wordt steeds meer waard naarmate steeds meer personen schulden aangaan om rendement te behalen. Het moet natuurlijk niet veel gekker worden.

Als dit systeem daadwerkelijk zo zijn uitwerking zal krijgen, vrees ik dat het nog moeilijk omkeerbaar zal zijn.

Plotse implosie

Het werkt immers als een zwart gat dat steeds meer materie – lees: kapitaal – opzuigt en nooit meer loslaat. En net als een zwart gat in de ruimte zal ook het zwarte gat eindigen in een plotse implosie, een lichtflits, een big bang!

Wie op dat ogenblik geen vaste activa in zijn bezit heeft, dreigt zijn hele vermogen te verliezen. Of zoals Alan Greenspan, de voormalige Fed-voorzitter die aan de basis van de monetaire expansie stond, het ooit sappig wist te verwoorden: “Or how you can lose your savings in a blink of an eye”.

En het grote probleem is dat ik geen enkele maatregel zie die dit proces gaat omkeren. Overheden doen immers geen enkele inspanning om de ommezwaai te bewerkstelligen. Waarom zouden ze ook? Ze staan aan de kant van de schuldenaars, degene die massaal profiteren van dit zwarte gat.

Averechts effect

Anderzijds zitten centrale bankiers met de handen in het haar omdat ze niet veel andere tools hebben dan het versoepelen van de monetaire eisen. En dit proces werkt inmiddels averechts: het versnelt de vorming van negatieve rentes.

Dit proces zal volgens mij eindigen in een groot financieel drama als er geen maatregelen worden getroffen. De aanzuigende werking van negatieve rentes neemt namelijk toe, niet af. Net zoals een zwarte gat in de ruimte, die constant in volume en kracht toeneemt.

De afloop kennen we allemaal, maar daarvoor kijkt iedereen vandaag weg want nu primeert nog het winstrendement op de overheidsobligaties in de portefeuille. Ik doe niet mee aan dit spel, want het is en blijft spelen met vuur. Dit kan onmogelijk eindigen in een happy end. U bent alvast gewaarschuwd.

Nico Pantelis is gediplomeerd beleggingsadviseur. Hij is de oprichter van slimbeleggen, een gespecialiseerde advieswebsite voor de Benelux. Vóór Slim Beleggen was hij werkzaam als Energy Consultant bij NUS Consulting. Hierop volgend werkte hij als financieel analist en redacteur voor Inside Beleggen en Cash/Trends. Tenslotte was hij actief als commodity specialist en markets analist bij KBC Bolero en tevens equity analist bij KBC Securities. Slim Beleggen publiceert momenteel 4 analyserapporten: het Goud & Zilver Rapport, het Technologie Rapport, het Grondstoffen Rapport en het Groeimarkten Rapport. Daarnaast publiceert Slim Beleggen het Slim in Trading platform, het Slim in Dividend platform en een gratis nieuwsbrief .

Meld u aan voor de dagelijkse Beursupdate

Dagelijks een update van het laatste beursnieuws en beleggingskansen in uw mailbox!

 

Auteur:

Recente artikelen van Nico Pantelis

  1. Angst regeert niet meer
  2. Negatieve rente: het zwarte gat

Reacties

Volgen
26 Posts
Pagina: 1 2 »» | Laatste | Omlaag ↓
  5. Verkruimel 21 april 2015 16:03
    "Geen mens natuurlijk. Iedereen zal massaal schulden aangaan omdat je hiervoor steeds meer betaald krijgt."
    Dat lijkt me een denkfout. Men zal willen betalen om geld veilig bij de Duitse overheid te stallen, maar niet om het in mijn oude sok te mogen bewaren.
    Mocht iemand voor dat laatste toch geld over hebben, reageer dan meteen, dan komen we vast tot een mooie deal.
  6. [verwijderd] 21 april 2015 16:36
    @handyman6 Veel gekker dan u het in een reactie onder het zeer leeswaardige “Vraag niet hoe het kan, maar profiteer ervan” artikel waarschijnlijk geheel onbedoeld voorstelt kan uiteraard niemand in de eurozone en daarbuiten het in afleveringen van dubieuze debiteuren/dubieuze crediteuren van de mogelijk over de rest van de wereld uitslaande brand van de euro schulden en vertrouwenscrisis voor een mogelijke vrije val van de euro wegens teveel schulden en een gebrek aan vertrouwen,

    in welke mogelijk over de rest van de wereld uitslaande brand de centrale bankiers met de handen in het haar zitten omdat de centrale bankiers niet veel andere tools hebben dan het versoepelen van de monetaire eisen, welk proces in de afleveringen van dubieuze debiteuren/dubieuze crediteuren voor een mogelijke vrije val van de euro in een potentiële monetaire crisis inmiddels averechts werkt omdat het de vorming van negatieve rentes versnelt,

    welk proces de kans loopt om te eindigen in een groot financieel drama als er geen maatregelen worden getroffen, omdat de aanzuigende werking van negatieve rentes

    - net als een zwart gat in de ruimte die constant in volume en kracht toeneemt, waarvan de ca. 7,2 miljard verschillende mensen op de ronde of platte aarde de afloop kennen, maar waarvoor iedereen wegkijkt omdat nu nog het winstrendement in de portefeuille primeert of de doorslag geeft -

    toe en niet afneemt, het niet bedenken:

    als het pakje leeg is, koopt een aan nicotine en teer verslaafde roker zolang dit in het leven voor de dood althans mogelijk is uiteraard een nieuw pakje bij een sigarenwinkel die hopelijk niet binnen een week failliet is wegens een dubieuze debiteuren/crediteuren administratie,

    want als hij of zij deze aankopen in het leven voor de dood niet zou doen zitten de overheden van de soeverein bij deze mogelijk over de rest van de wereld uitslaande brand van de euro schulden en vertrouwenscrisis betrokken “soevereine” lidstaten van de Europese Unie in de eurozone,

    die dan ook in afleveringen van dubieuze debiteuren/dubieuze crediteuren tussen het elkaar de schuld geven van een in Maastricht door de toenmalige regeringsleiders in de euforie na de val van de Berlijnse muur in het toenmalige Europa van de twee snelheden gezamenlijk overeenkomen van een muntunie zonder politieke afspraken door voor een mogelijke vrije val van de euro uiteraard naarstig op zoek zijn naar centjes,

    wegens dan gemiste accijnzen helemaal met de handen in het haar, waar uiteraard niemand in de eurozone en daarbuiten op zit te wachten.
  8. Mugje 21 april 2015 22:22
    Mooi theoretisch verhaal, maar toch een paar redeneringen die volgens mij niet opgaan.
    Ten eerste denk ik dat beleggers momenteel genoegen nemen met de negatieve rente omdat men verwacht dat de ECB nog dieper in de buidel zal willen tasten op het moment dat er krapte ontstaat in staatspapier dat ze kunnen opkopen.

    Dan nog het spel van de banken. We vervloeken ze al jaren omdat ze torenhoge marges rekenen op de hypotheken. Ook nu betaal je nog 2,5 - 3% voor een 10-jarige rente vast periode. Om die hypotheek rente negatief te krijgen moet de ECB rente wel erg negatief worden. Trouwens is ook nog maar de vraag hoe een bank tegen dergelijke financieringen zal aankijken want bij deflatie zal ook de waardering van het onroerend goed in de tijd gaan dalen.

    Ik ben geen econoom en kan niet alles volledig overzien, maar nuchter bekeken denk ik dat de negatieve rente verdwijnt zodra de ECB het einde van het opkoopprogramma aankondigt.
  9. remedy73 21 april 2015 22:32
    Zolang de activa niet in prijs stijgen, zal het zo'n vaart niet lopen.
    ZIjn de activa niet juist minder waard geworden de laatste 24 maanden?

    Blijkbaar werkt de onderpand-dekkingsgraad-structuur bij banken als rem op het vormen van het zwarte gat. Ook voor de Europese overheden zijn regels opgesteld om het begrotingstekort te beteugelen, dus ook hier zie ik dat er een remmende kracht aanwezig is.
  10. forum rang 6 wiegveld 21 april 2015 23:29
    Beste Nico,
    Zit die hele negatieve rente niet ook opgesloten in het ECB beleid van opkopen staatsobligaties?
    Dat leidt tot hogere obligatiekoersen en dus lagere rentestanden,

    er verandert pas iets als de ECB inziet dat ze veel te agressief aan het kopen is! Daarna zal rente stijgen en profiteren we alleen van de goede deflatie van de lagere grondstofprijzen en olie.
    Alleen niet naar Amerika gaan!
  12. [verwijderd] 22 april 2015 09:39
    Sorry hoor, maar dit artikel slaat de plank wat mis.
    Wat moet er precies imploderen? De obligatiemarkt? Tja, maar in principe krijg je je inleg (lees nominale waarde) terug... alleen moet je daar wellicht 10 jaar op wachten.
    Aandelenmarkt? Dit werkt in principe als activa, dus bij stevige inflatie zal deze oplopen.
    Als men negatieve rente krijgt op een lening, wat doen mensen daar dan mee... investeren in activa wat inflationaire werking veroorzaakt, waarna de ECB de rente dan weer langzaam laat oplopen.
    Bij deflatie zullen activa dalen in waarde, maar dat zal niet zo hard lopen. Uiteindelijk vinden mensen producten weer goedkoop en zal gekocht worden. Laat staan dat de wereldbevolking nog steeds groeit, wat dus uiteindelijk economische groei betekent (en inflatie).
    Dus het Zwarte Gat verhaal is nou niet echt een goede vergelijking...

    Het enige wat ik zie dat een inzakking van de obligatiemarkt veroorzaakt, zullen margin calls zijn die obligatiebeleggers onderuit schoppen... maar ja, dat heeft dan weer te maken met leveraged beleggen.
  15. [verwijderd] 22 april 2015 12:51
    Monetair beleid is inmiddels ingeruild voor financiele experimenten met de belastingbetaler als achtervanger. Negatieve rente. Wanneer hebben we dat eerder in de financiele geschiedenis meegemaakt?? Zelfs in de USA zijn ze niet zover gegaan. Kan iemand me nog uitleggen wat het principiele verschil is tussen de bitcoin en bijvoorbeeld de €, $ of £?? Zijn allemaal fake currencies.

  17. forum rang 4 theo1 22 april 2015 13:24
    quote:

    munk schreef op 22 april 2015 09:39:

    Sorry hoor, maar dit artikel slaat de plank wat mis.
    Wat moet er precies imploderen? De obligatiemarkt? Tja, maar in principe krijg je je inleg (lees nominale waarde) terug... alleen moet je daar wellicht 10 jaar op wachten.
    Aandelenmarkt? Dit werkt in principe als activa, dus bij stevige inflatie zal deze oplopen.
    Als men negatieve rente krijgt op een lening, wat doen mensen daar dan mee... investeren in activa wat inflationaire werking veroorzaakt, waarna de ECB de rente dan weer langzaam laat oplopen.
    Bij deflatie zullen activa dalen in waarde, maar dat zal niet zo hard lopen. Uiteindelijk vinden mensen producten weer goedkoop en zal gekocht worden. Laat staan dat de wereldbevolking nog steeds groeit, wat dus uiteindelijk economische groei betekent (en inflatie).
    Dus het Zwarte Gat verhaal is nou niet echt een goede vergelijking...

    Het enige wat ik zie dat een inzakking van de obligatiemarkt veroorzaakt, zullen margin calls zijn die obligatiebeleggers onderuit schoppen... maar ja, dat heeft dan weer te maken met leveraged beleggen.
    Je hebt nu een negatieve rente. Dat kan om twee redenen gerechtvaardigd worden:
    1- er is een verwachting van deflatie, waarbij de deflatie de negatieve rente meer dan compenseert.
    2- er is een verwachting dat de ECB de obligaties altijd toch wel voor een goede prijs zal opkopen, waardoor het risico nul is.

    Ongetwijfeld zullen beiden een rol spelen.

    Pantelis lijkt een omgekeerde verwachting te hebben: stel nu dat er geen deflatie komt, maar een golf van inflatie. En stel nu eens dat de ECB die obligaties niet allemaal voor elke prijs gaat opkopen. Dan implodeert de obligatiemarkt want die wordt dan dubbel geraakt. Ten eerste moet je de negatieve rente betalen. Ten tweede krijg je na 10 jaar de hoofdsom terug, maar die is dan wel aangetast door 10 jaar inflatie. Tel uit je verlies: inflatie plus negatieve rente. En je kan ze niet zonder meer bij de ECB dumpen; je hebt de keus: of nu een enorm verlies nemen, of dazelfde verlies nemen, maar dan over 10 jaar uitgespreid. Dàt is denk ik het scenario dat Pantelis voor ogen heeft.

    En als de obligatiemarkt inplodeert heeft dat wel degelijk grote gevolgen: lenen wordt ineens veel duurder voor overheden, die daardoor direct in de begrotingsproblemen gaan komen.
    Lenen wordt ineens veel duurder voor bedrijven, met als gevolg minder investeringen.
    Er zit heel veel geld in obligatiefondsen, die ineens in elkaar donderen.
    Verzekeraars beleggen massaal in obligaties, die komen dan in de problemen.
    Pensioenfondsen worden sinds de crisis gedwongen om veel meer in obligaties te beleggen (want die zouden zo veilig zijn), die gaan ook in de problemen komen. Vergeet dan je indexatie maar voor op zijn minst nog een decennium. Als het daarbij blijft.

    Laten we maar hopen dat hij geen gelijk krijgt.

    En met "vaste activa" zal hij vast goud bedoelen. Dat past wel bij dit soort doemverhalen.
  18. [verwijderd] 22 april 2015 13:52
    quote:

    fred optie schreef op 22 april 2015 05:25:

    Heb de afgelopen 20 jaar veel geld gestoken in oldtimers huis etc. Vele vaste activa hebben nu nog weinig nut daar bv oldtimers vervijfvoudigd zijn of nog meer. Zelfde geldt voor vele vaste activa. Echter alles beter dan cash lijkt mij.
    Ja, en het lijkt erop dat 'men' de mensen massaal in andere assets wil zien te krijgen, aandelen met name, of huizen, of... zoals je zegt: wat dan ook/alles. En zoals bekend: 'be careful what you wish for...'

    Klinkt als het begin van verlies van vertrouwen in de munt/EUR, die natuurlijk ook al zo'n 20% gedaald is t.o.v. de USD, de laatste tijd.

    En verlies van vertrouwen in de munt is het begin van... hyperinflatie. Het enige dat nog ontbreekt is het oneindig printen/kunnen lenen, voor individuen tenminste. Maar overheden kunnen dit al wel, en krijgen geld toe.

    Het gaat nu iets anders dan in Weimar of meer recent Zimbabwe of Argentinie, iets minder openlijk, hoewel: QE... Maar al dat geld dat 'geleend' wordt door overheden, wordt in wezen geprint, want het wordt nooit terugbetaald, anders dan met nog meer opnieuw geleend geld.

  19. [verwijderd] 22 april 2015 13:53
    Leuk stuk om te lezen en mooi om de verschillende visies met elkaar te vergelijken. Het toont maar weer eens aan dat niemand het weet. We tasten allemaal volledig in het duister en het enige wat bewaarheid zal gaan worden is de tijd. de toekomst zal uitwijzen welke gevolgen dit beleid heeft. Ik persoonlijk denk dat dit experiment zal eindigen in een bloedbad op de fin. markten met veel onrust onder de bevolking wat tot grote spanningen zal gaan lijden. Maar ook ik heb de weisheid niet in pacht.
26 Posts
Pagina: 1 2 »» | Laatste |Omhoog ↑

Meedoen aan de discussie?

Word nu gratis lid of log in met je emailadres en wachtwoord.

Onderwerpen:

Laatste beursnieuws

  1. Beursupdate: AEX op Wall Street
  2. Wall Street in mineur weekend in
  3. Olieprijs hoger gesloten
  4. Wall Street koerst af op lager slot
  5. Amerikaanse olievoorraden fors gedaald
  6. Europese beurzen hoger gesloten
  7. Slotcall: chippers weigeren, financials steigeren op een muisstille beursdag
  8. Banken aan kop in groene AEX
  9. Laatste handelsdag Marel op 3 januari
  10. Beursagenda: macro-economisch

IEX Premium: Meest gelezen

  1. Premium

    Analyse en Advies

    Update: Gedurfde overnamezet van Pharming
  2. Premium

    Tip van de Maand

    IEX Tip van de Maand: dit Deense bedrijf wordt een grootmacht in wind op zee
  3. Premium

    Analyse en Advies

    Wat heeft een shortseller te zoeken bij verzekeraar Aegon?
  4. Premium

    Vooruitblik

    Alle ballen op Amerika: Europese aandelen zijn dé contraire keuze van 2025
  5. Premium

    Analyse en Advies

    BAM wordt niet vervolgd. Instapmoment?